Nói đến nhạc lính thời VNCH thì không thể không nhắc đến Nhật Trường - Trần Thiện Thanh, tác giả của nhiều ca khúc nhạc lính rất hay.
Trần Thiện Thanh (
12 tháng 6 năm
1942 –
13 tháng 5 năm
2005) là một trong những nhạc sĩ
Việt Nam nổi tiếng nhất giai đoạn trước 1975. Một số bút hiệu khác của ông là
Anh Chương (tên con trai ông),
Trần Thiện Thanh Toàn (em trai ông, đã tử trận),
Thanh Trân Trần Thị. Ông còn là
ca sĩ với nghệ danh
Nhật Trường và được xem như là một trong bốn giọng nam nổi tiếng nhất của
nhạc vàng ("
tứ trụ nhạc vàng"), ba người còn lại là:
Hùng Cường,
Duy Khánh,
Chế Linh.
Trần Thiện Thanh sinh năm 1942 tại
Phan Thiết. Ông đến
Sài Gòn năm
1958, sau khi học xong thì làm giáo viên trung học. Sau đó, ông tốt nghiệp trường Hạ sĩ quan năm 1965, phục vụ tại
Cục Tâm lý chiến Bộ Tổng tham mưu
Quân lực Việt Nam Cộng Hòa cho đến cuối tháng tư năm 1975. Ông cũng làm việc tại Ðài Phát thanh và Truyền hình Quân Ðội, từng là Trưởng ban văn nghệ của đài và sau năm 1968 còn phụ trách thêm chương trình phóng sự chiến trường.
Đầu
thập niên 1960, Nhật Trường lập ban
Tứ Ca Nhật Trường gồm ông và 3 nữ ca sĩ: Như Thủy (em gái của ông), Vân Quỳnh và
Diễm Chi ("nữ hoàng" của
phong trào du ca chuyên hát nhạc
Nguyễn Đức Quang,
Ngô Mạnh Thu,
Miên Đức Thắng,
Bùi Công Thuấn). Ngoài ra, ông còn điều hành trung tâm phát hành nhạc và thu băng tên là "Tiếng Hát Đôi Mươi".
Trong những năm cuối
thập niên 1960,
Hùng Cường,
Chế Linh và Nhật Trường thường mặc quân phục lên sân khấu để hát nhạc lính. Ông hoạt động rất nhiều với các đài phát thanh
VTVN và
đài Truyền hình Việt Nam thời đó. Trong các phim kịch với đề tài người lính, Nhật Trường hay diễn chung với
Thanh Lan.
Sau 1975, ông nằm trong danh sách những nghệ sĩ bị Nhà nước CHXHCN Việt Nam cấm hoạt động. Năm 1984, Trần Thiện Thanh được phép hoạt động lại. Nhưng ông từ chối làm việc dưới chế độ mới mặc dù ông vẫn soạn nhạc.
Năm 1993, ông di cư sang
Hoa Kỳ theo diện đoàn tụ gia đình, ODP. Sau một thời gian sống tại Mỹ thì ông kết hôn với nữ ca sĩ Mỹ Lan.
Tại Mỹ ông lập hãng đĩa riêng
Nhật Trường Productions và đồng thời cộng tác với
Trung tâm Asia,
Trung tâm Làng Văn, Mây Productions, Hoàn Mỹ Productions...
Trần Thiện Thanh qua đời vào ngày
13 tháng 5 năm
2005 tại nhà riêng ở thành phố
Westminster,
Quận Cam do bệnh
ung thư phổi.
Xin giới thiệu tới các cụ, mợ một số ca khúc tiêu biểu về lính của TTT:
1) Rừng lá thấp:
www.youtube.com/watch?v=RgH_twVjrAI
2) Một chuyến bay đêm:
www.youtube.com/watch?v=5ngY2Q1vn80
3) Tâm sự người lính trẻ:
www.youtube.com/watch?v=uVV6N6wYQnQ
4) Biển mặn:
www.youtube.com/watch?v=L3t3o6j9Urg
5) Đồn vắng chiều xuân:
www.youtube.com/watch?v=jFrV0b1kFOc