Trận chiến Iquique
Tại sao em phải viết về cuộc hải chiến này? Vì đây là cuộc hải chiến rất quan trọng trong lịch sử vùng đất này. Nó thay đổi hoàn toàn bản đồ ba quốc gia lân cận (Peru, Bolivia và Chile) và trận chiến này tuy Chile thua nhưng nó là nguồn cảm hứng cho các thanh niên Chile tòng quân, gia nhập hải quân và xây dựng lên một Hải quân hùng mạnh nhất khu vực.
Trong trận chiến này rất nhiều binh sĩ của hai bên đã ngã xuống, nhưng đặc biệt là Arturo Prat - một luật sư, sĩ quan hải quân và là thuyền trưởng của tàu Esmeranda đã hy sinh anh dũng. Khi con tàu của ông bị tàu Huascar đâm chìm, không chịu đầu hàng, cũng không chịu chết chìm cùng tàu, mà ông rút gươm nhảy lên tàu địch, chiến đấu như một người lính thực thụ và ngã xuống. Cái chết của ông nó gióng lên tinh thần yêu nước, sẵn sàng xả thân cho đất nước khi cần. Ông được tôn vinh thành anh hùng dân tộc. Ngày nay đi khắp nơi trên đất nước Chile đâu đâu các cụ cũng sẽ gặp tượng đài của ông, tên ông được đặt cho các con tàu của hải quân, các trường học, các con phố và thậm chí cả những công dân Chile mới sinh ra mà cha mẹ muốn con nối dõi truyền thống anh hùng.
Thủa chưa có chiến tranh, các công ty của Chile đầu tư vào các mỏ khai thác ở vùng Antofagasta (ngày đó còn thuộc Bolivia). Họ đổ vào khá nhiều tiền, xây dựng cả tuyến đường sắt kéo từ mỏ ra biển.... Vào một ngày đẹp trời, tổng thống Bolivia Hilarion Daza sau khi nhâm nhi ly rượu trên đùi là cô bồ trẻ, ngài suy nghĩ mãi về suy thoái kinh tế trong nước, biểu tình của phe đối lập.... biết lấy đâu ra tiền để phục hồi kinh tế???? quanh đi quẩn lại chỉ nhìn thấy thằng Chile bên cạnh này rất giầu có, lại đang đầu tư vào đất nước ngài, bóc lột trên xương máu nhân dân của ngài... với đầu óc hẹp hòi dân tộc ngài chỉ nghĩ được có thế. Được cô bồ trẻ khích bác, ngài ra ngay một công văn quốc hữu hóa toàn bộ các công ty đang khai thác mỏ của Chile trên đất ngài và dự định đem bán nó cho người Tây Ban Nha lấy tiền.
Ngay lập tức chính phủ Chile phản đối và họ cử Hải quân đến khu vực và phong tỏa cảng Antofagasa. Hải quân của Bolivia thì yếu, làm sao địch được với Chile, may là họ đã ký hiệp ước đồng minh với Peru và vời Peru vào cuộc.
Lúc này hải quân của Peru đang đóng tại Iquique, một hải cảng phía nam nước này. Cách cảng Antofagasa của Bolivia chừng 500km về phía bắc. Hải quân Chile muốn bất ngờ nên cử hai chiến hạm bằng gỗ đã cũ lên thăm dò, phong tỏa và đánh Iquique lấy số má.
Nhưng lúc này hải quân của Peru đã khá hiện đại, chiến hạm Independencia của họ được bọc thép, mới sản xuất tại Anh, hỏa lực của một mình chiến hạm này cũng hơn hẳn hai chiến hạm Esmeralda và Covadonga bằng gỗ lạc hậu của Chile cộng lại.
Vào trận chiến thì chắc cũng khói lửa mù trời, đại bác xé gió bắn ầm ầm rồi máu chảy đầu rơi... nhưng kết thúc cuộc chiến thì tàu gỗ Esmeralda của thuyền trưởng Prat bị chìm cùng với sự hy sinh anh dũng của ông. Về phía Peru thì chiếm hạm hiện đại nhất của họ là Independencia lại bị tàu Covadonga của Chile lừa cho vào chỗ mắc cạn rồi bắn cháy rồi lật nhào.
Riêng trong trận đánh này, hải quân Chile đã thất bại, khi đánh giá không đúng thực lực của đối phương, kê hoạch phong tỏa và tấn công cảng Iquique của họ thất bại hoàn toàn. Nhưng trận đánh này châm ngòi cho Chiến tranh Thái Bình Dương giữa 3 nước Peru, Bolivia vs Chile. Và kết thúc chiến tranh thì Peru mất cảng Iquique và vùng đất xung quanh nó. Bolivia còn đau hơn nhiều, họ không những mất cảng Antofagasa mà còn mất cả vùng đất xung quanh. Đến tận bây giờ vẫn chưa có đường ra biển.
Các cụ để ý cái bản đồ này, trước chiến tranh Thái bình dương thì vùng đất em vẽ mầu đỏ thuộc Peru, vùng mầu xanh thuộc Bolivia. Bây giờ cả hai thuộc Chile
”
