Ảnh số 11 là chợ làng Hoành Nha ở huyện Giao Thủy ( làng này mới sáp nhập vào thị trấn Ngô Đồng từ 1/9).
Người làng này nói khó nghe nhất Nam Định, vừa nói ngọng , âm sắc rất nặng. Bây giờ không rõ thế nào chứ cách đây 30-40 năm dân làng này nhất là khu gần chợ cực kỳ hung hãn, thanh niên phần lớn đi làm thợ mộc khắp nước có tay nghề trạm khắc rất giỏi, họ sang cả Mông Cổ Cam bốt trùng tu, phục dựng các công trình chùa triền, cung điện.
Lớp thì đi đào vàng, đào quặng rồi mang tệ nạn nghiện hút, cờ bạc về quê.
Phụ nữ ở nhà buôn bán quanh chợ thì cực kỳ hung hãn, sẵn sàng lao vào đánh chưởi, cấu xé nhau để giành mua hàng, dân làng khác mang các sản vật địai phương đến bán luôn bị chèn ép , ăn hiếp.
Trong chợ thì người cùng làng với nhau cũng sẵn sàng tranh giành khách hàng mà đánh nhau chí chết. Dân các làng xã quanh vùng cực kỳ ghét dân làng Hoành Nha này.
Bác nào quê làng này đọc mấy dòng này đừng giận em nhé, chuyện em nói là khoảng 30- 40 năm trước rồi.
Ôi quê hương tôi "LỔI TIẾNG" quá này
.
- Về tiếng nói: đúng là nghe âm điệu và 1 số từ "lạ" như: nhà tường (nhà trường), đánh tết (đánh c...hết)...
- Về nghề nghiệp: đúng là đàn ông, nam giới... nghề mộc tha hương, tứ xứ, đi quanh năm, chỉ về quê mấy ngày tết, đi từ thanh niên trai tráng... tới 60-70 vẫn chưa dừng... ông chú út nhà tôi là ví dụ điển hình.
- Một nét văn hóa hiếm gặp em xin nêu lại (câu chuyện này cũng ít nhiều đã có thread viết về nó): tục đi ăn cỗ - kèm các túi nilon, chia phần.
Còn theo tôi được nghe, kể lại.... vì ko trực tiếp chứng kiến:
- N...ghiện h...út: theo xu hướng chung, 20-10 năm trước -> quanh dốc Hoành Nha, Giao Tiến... nổi tiếng lĩnh vực này ???
- Còn về buôn bán, chợ búa, c...hửi bới...xyz, chả gặp khi nào? hay vì hiếm khi có cơ hội đi ra chợ. Nói thiệt các cụ, tấm hình tôi chụp đâu như (2020) đánh dấu lần 2-3 tôi ra đây, chủ yếu ra xem chợ khác xưa nhiều ko? Dạo bé, có lần theo bà nội đi chợ, bà đội thúng ổi nặng chĩu, rảo bước trên con đường nhỏ (trước tam quan Chùa Chính), bà mua cho mấy cái bánh rán màu hồng... tôi nhớ mãi. Cũng ngót ngét 20~25 năm rồi. Một kỷ niệm!
- Ông già tôi, sinh ra và lớn lên trên mảnh đất quê hương này (18 tuổi đi "thoát ly" rồi ạ) có kể: Trai đất Hoành Nha là 'yêng hùng" lắm, từ thời Pháp, những đội trừ Tề, giệt ác - là du kích, trong đó có ông nội tôi cùng các chiến hữu.... Ngày bé, tôi thấy góc nhà dựng 1 thanh đao cũ, hoen gỉ, ông có kể sơ sơ 1 số chuyện hoạt động, chiến công của đội quân này, tôi biết có vậy, giờ được biết thêm từ các cụ đó ạ.
Ôi "chùm khế ngọt" !