cóp phết hầu các cụ. fb trần quang đức.
MA CÀ RỒNG VIỆT.
Tùy bút nhân Ô tiên sinh sang thăm Việt Nam.
Trên Wikipedia không thấy đả động đến những ghi chép về ma Cà Rồng trong thư tịch của Việt Nam. Và theo thường thức lâu nay, nhắc đến ma Cà Rồng, người Việt hiện đại liền liên tưởng tới Dracula - nhân vật chuyên hút máu người trong các bộ phim của Hollywood. Có điều, cái tên ma ''Cà Rồng'' lại mang vỏ ngữ âm bản địa, như thể ở Việt Nam cũng đã từng tồn tại một loại ma chuyên hút máu như thế.
Quả nhiên, có thể tìm thấy ghi chép về loại ma này ở các sách Kiến văn tiểu lục của Lê Quý Đôn (黎貴惇, 1726 - 1784), Thoái thực ký văn của Trương Quốc Dụng (張國用, 1797–1864), Hưng Hóa kỷ lược của Phạm Thận Duật (范慎遹, 1825–1885) v.v. Các tác giả thời Lê, Nguyễn này đều nhận định ma Cà Rồng là loại ma xuất hiện ở vùng Hưng Hóa (bao gồm một phần các tỉnh Phú Thọ, Hòa Bình, Điện Biên nay), chuyên hút máu người. Loài ma này, ngoài tên ma Cà Rồng 茄蠬, còn có tên ma Cà Rằng 奇䗀, ma Càn Sùng乾崇. Phạm Thận Duật thì cho biết hễ là người Thái đen thì hay có.
Vào thời Lê, Lê Quý Đôn mô tả, ma Cà Rồng ban ngày thì cày cấy như người thường, ban đêm thì đút hai ngón chân vào lỗ mũi bay đi, thích vào nhà bà đẻ để hút máu, nếu thấy ánh đèn có sự khác lạ, tức là loài ma này sắp đến.
Đến thời Nguyễn, Trương Quốc Dụng viết: Ma Cà Rồng không khác gì người, chỉ có trán đỏ, mắt nhiều lòng trắng là khác biệt, thích ở một mình, ban đêm lấy hai ngón chân cái đút vào mũi, tay xách tai bay đi, thích ăn máu mủ, mụn nhọt và bà đẻ. Đến đêm phải phòng thủ, thấy đèn chuyển thành màu xanh thì là điềm ma đến, bấy giờ phải gõ vào vách tường, thành giường để đuổi nó, bằng không thì bệnh sẽ nặng.
Khác với ghi chép của họ Trương về việc Ma Cà Rồng thích ở một mình, Phạm Thận Duật cho biết: Ma này cũng là người, cũng có vợ con, thường bí mật lẻn vào chỗ người ta nằm, hút tinh huyết, người không biết phần nhiều bị chết. Phạm còn cho biết: "Sách Hưng Hóa lục của họ Trần (làm chức quan Hiệp trấn) chép: Ma này lỗ mũi rất to, ban đêm cho hai chân vào lỗ mũi, bay vào nhà người ta, biến ra hình chó, mèo, hút máu người. Nay xem thấy lỗ mũi nó cũng như người thường thôi."
Như vậy, ở Việt Nam đã từng có những ghi chép về loài ma chuyên hút máu người, và gọi nó với cái tên nôm na ma Cà Rồng. Và sau khi phim ảnh Hollywood được dịp phát huy ảnh hưởng tới đời sống tinh thần của người Việt, khái niệm ma Cà Rồng đã được chuyển dịch. Và kể từ thời điểm mơ hồ nào đó, những tưởng tượng về một anh ma chuyên đút ngón chân vào lỗ mũi, xách tai bay đi hút máu, đã được thay thế bằng hình ảnh một anh ma bảnh chọe, chuyên tán tỉnh, rồi cắn cổ hút máu người yêu.
Sự hấp thu văn hóa Mỹ ở Việt Nam nhiều khi chỉ diễn ra một cách giản đơn trong hòa bình như thế.