[Funland] Lượm lặt tin tức quân sự đó đây, có gì đăng nấy

[đội mũ_ lái xe]

Các chuyên gia cho rằng máy bay mới mà Ukraine sắp mua sẽ tăng cường sức mạnh cho F-16 của nước này và làm giảm đi lợi thế trên không của Nga

Các chuyên gia nói rằng sự xuất hiện của một loại máy bay mới cho Ukraine sẽ mang lại cho nước này một lợi thế mà trước đây chưa từng có và sẽ giúp nâng cao hiệu quả của những chiếc F-16 đã hứa hẹn.

Thụy Điển công bố vào cuối tháng trước rằng họ sẽ cung cấp cho Ukraine hai máy bay giám sát và kiểm soát trên không ASC 890, đóng vai trò là trung tâm chỉ huy trên không.

Chúng có thể phát hiện máy bay, tên lửa và máy bay không người lái của kẻ thù từ xa và phối hợp phản ứng trước các cuộc tấn công.

Máy bay Thụy Điển sẽ là chiếc máy bay đầu tiên có chức năng này mà Ukraine có, mang lại cho họ khả năng mà cho đến nay chỉ có Nga, với lực lượng không quân lớn hơn và hiện đại hơn nhiều , mới có được.

Tim Robinson, chuyên gia hàng không quân sự tại Hiệp hội Hàng không Hoàng gia Anh, nói rằng máy bay Thụy Điển, được liên kết với F-16, “sẽ là nhân tố thay đổi cuộc chơi về mặt nhận thức tình huống, hình ảnh radar trực tiếp”.

Ông cho biết các máy bay sẽ "cung cấp cho người Ukraine cảnh báo sớm hơn về nơi các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa sẽ đến. Đó sẽ là một lợi thế rất lớn."

Bộ trưởng Quốc phòng Thụy Điển Pal Jonson cho biết máy bay này sẽ "bổ sung và củng cố hệ thống F-16".

Mark Cancian, một đại tá Thủy quân lục chiến đã nghỉ hưu và chuyên gia chiến lược quốc phòng tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, nói rằng máy bay có thể rất có giá trị vì chúng “có thể 'nhìn' xa hơn và sau đó giúp hướng máy bay chiến đấu tới những mối đe dọa lớn nhất”.

Trong khi đó, Peter Layton, một thành viên tại Viện Griffith Châu Á và là cựu sĩ quan Không quân Hoàng gia Úc, cho biết họ sẽ có thể chỉ đạo các máy bay chiến đấu của Ukraine, do đó “sự phối hợp, chỉ huy và kiểm soát sẽ được cải thiện đáng kể”.

Trong chiến tranh, Nga đã sử dụng máy bay Kiểm soát và Cảnh báo sớm trên không A-50 của riêng mình để giám sát không phận Ukraine và phối hợp tấn công.

Nhưng Ukraine đã phá hủy một chiếc A-50 vào tháng 1 và cho biết họ đã bắn hạ một chiếc khác vào tháng sau . Một quan chức quốc phòng Ukraine hồi tháng 4 cho biết Nga chỉ còn 6 chiếc A-50.

Những mất mát này cho thấy những chiếc máy bay như thế này dễ bị tổn thương đến mức nào và giá trị của nó là bao nhiêu.

Layton cho biết những máy bay như thế này “rất dễ bị máy bay chiến đấu và tên lửa tấn công”, đồng thời cho biết thêm rằng trong chiến tranh “mọi người đều muốn tiêu diệt máy bay cảnh báo sớm”.

Cancian cho biết Nga sẽ “rất quan tâm” đến việc tiêu diệt chúng.

Ông cũng cảnh báo rằng các máy bay này "cực kỳ phức tạp", vượt xa những gì Ukraine đã quen.

Layton cho biết ông hy vọng các máy bay chỉ huy sẽ bay ở phía sau, xa tiền tuyến để radar của chúng có thể phát hiện máy bay không người lái và tên lửa hành trình đang bay tới, giúp F-16 "nhắm mục tiêu rất chính xác".

Các chuyên gia cho rằng lùi lại cũng có thể là cách tiếp cận tốt nhất đối với những chiếc F-16 đầu tiên của Ukraine, để những chiếc máy bay này có thể bảo vệ các thành phố và cơ sở hạ tầng trong khi tránh xa hầu hết vũ khí của Nga.

Họ nói rằng Ukraine sẽ không có đủ, ít nhất là vào thời điểm ban đầu, để biện minh cho việc sử dụng chúng nhanh chóng.

Một quan chức Ukraine cho biết vào tháng trước rằng những chiếc F-16 đầu tiên sẽ ra mắt vào tháng 6 hoặc tháng 7, phù hợp với thông tin của Đan Mạch, vốn cho biết những chiếc máy bay F-16 đầu tiên sẽ đến vào mùa hè này .

Ukraine đã được Đan Mạch, Hà Lan, Na Uy và Bỉ hứa cung cấp 85 máy bay phản lực. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ có bao nhiêu chiếc sẽ đến trong đợt đầu tiên.

Các chuyên gia cho biết F-16 sẽ hữu ích cho Ukraine, nhưng bản thân chúng khó có thể thay đổi lớn cuộc chiến, đặc biệt khi chỉ có một số lượng nhỏ được cam kết cho đến nay.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết, chúng sẽ bù đắp tổn thất máy bay, hạ gục máy bay không người lái và tên lửa của Nga và có thể tiến hành một số cuộc tấn công vào lãnh thổ do Nga nắm giữ.

Cancian nói: “Bất cứ khi nào chúng đến, đó đều là thời điểm tốt cho Ukraine”.

 

[đội mũ_ lái xe]

Nga đã bắn hạ máy bay không người lái ném bom đêm của Ukraine bằng máy bay không người lái của mình

Một quân nhân thuộc trung đội chiến đấu không người lái phức hợp trên không Vykhor, Dnipro của Lữ đoàn phòng thủ lãnh thổ riêng biệt số 108 phóng máy bay không người lái Ma cà rồng ở Zaporizhzhia, Ukraine

Những đoạn phim gần đây về cuộc chiến cho thấy Nga sử dụng máy bay không người lái của mình để hạ gục máy bay ném bom ban đêm của Ukraine.

Nga đã nỗ lực ngăn chặn máy bay không người lái Vampire của Ukraine, vốn gây thiệt hại đáng kể cho quân đội Nga vào ban đêm, nhưng các video chiến đấu gần đây lan truyền trên mạng xã hội cho thấy người Nga có thể đã tìm ra giải pháp.

Các nhà quan sát chiến tranh đưa tin, các đoạn video cho thấy Nga đã tiêu diệt thành công máy bay không người lái sử dụng máy bay không người lái của mình làm máy bay đánh chặn. Chưa thể xác minh độc lập các chi tiết có chủ đích của đoạn phim.

x.com

x.com

Được quân đội Nga đặt biệt danh là "Baba Yaga", ám chỉ đến một sinh vật xấu xa trong văn hóa dân gian Slav, máy bay không người lái Ma cà rồng của Ukraine thường xuyên có thể tránh bị phát hiện và có thể bay với tốc độ cao, cho phép chúng tấn công quân đội Nga.

Máy bay không người lái của Ukraine có thể tìm thấy mục tiêu vào ban ngày bằng camera tiêu chuẩn và vào ban đêm bằng hình ảnh nhiệt. Khả năng hoạt động cả ngày lẫn đêm khiến chúng hữu ích hơn đáng kể so với các máy bay không người lái khác của Ukraine, nhưng chúng đắt tiền hơn.

x.com

x.com

Chiến đấu bằng máy bay không người lái ít xảy ra hơn trong suốt cuộc chiến, nhưng giờ đây nó bắt đầu xảy ra thường xuyên hơn. Các nhà bình luận Nga gần đây nhận thấy, để chống lại việc Ukraine sử dụng nhiều máy bay không người lái, Nga đã bắt đầu nhắm mục tiêu vào họ bằng cách sử dụng máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất.

Họ "sẽ hạ gục hàng loạt máy bay không người lái Baba Yaga", một nhà bình luận nói về máy bay không người lái FPV, theo bản dịch nhận xét của Samuel Bendett, một chuyên gia về máy bay không người lái người Nga. "Chiếc máy bay ném bom vụng về và di chuyển chậm này đã bị bắn hạ bởi các đội bay không người lái FPV giàu kinh nghiệm."

Các nhà bình luận dự đoán rằng máy bay không người lái FPV có thể phát triển thành một "siêu vũ khí", mạnh mẽ như tên lửa dẫn đường chống tăng dùng để tiêu diệt xe bọc thép của quân đội. Theo nhiều cách, những hệ thống này đang định hình lại chiến tranh hiện đại, đe dọa bất cứ thứ gì di chuyển, từ xe tăng hàng đầu đến từng binh sĩ.

 

[đội mũ_ lái xe]

Đài Loan học hỏi hải quân Ukraine đối phó cuộc xâm lược của Trung Quốc

Đài Loan đang phát triển xuồng không người lái hải quân tương tự như những chiếc được Ukraine sử dụng rất hiệu quả, giống như xuồng không người lái Magura được thấy ở đây

Học theo việc Ukraine sử dụng xuồng không người lái của hải quân để đối phó với hạm đội vượt trội của Nga, Đài Loan đã trình làng một loại tàu cảm tử không người lái lớn hơn nhiều có thể tiêu diệt lực lượng đổ bộ của Trung Quốc.

Truyền thông Đài Loan mô tả một tàu robot nặng 20 tấn, dài 55 feet, rộng 12 feet và mớn nước khoảng 3 feet. Tờ Liberty Times của Đài Loan cho biết: “Tốc độ tối đa của tàu vượt quá 30 hải lý/giờ (55,56 km/h), và nó có thể đi được quãng đường hơn 300 dặm (555,6 km) với dung tích nhiên liệu là 1.300 lít”. "Điều đáng chú ý là khả năng điều hướng tự động của nó, ngay cả khi không có GPS hoặc thiết bị liên lạc, nhờ hệ thống máy tính tiên tiến trên tàu. Các ứng dụng quân sự tiềm năng của nó bao gồm từ rà phá bom mìn và rà phá bom mìn cho đến các nhiệm vụ tự sát."

Tàu mặt nước không người lái, hay USV, được tiết lộ vào ngày 2 tháng 6 trong khi các nhà lãnh đạo Đài Loan tham dự lễ rửa tội của xưởng đóng tàu cho một tàu khu trục mới và các tàu có người lái khác. Các bức ảnh chụp một chiếc thuyền màu đen thuôn thấp, có sọc màu cam sáng.

USV là một "nền tảng thử nghiệm phổ quát" và các quan chức Đài Loan chưa cho biết liệu thiết kế này sẽ tiếp tục thử nghiệm hay sẽ được đưa vào sản xuất hàng loạt để tạo ra một loạt tàu robot mang thuốc nổ. Nhưng nếu không phải lần này, Đài Loan chắc chắn sẽ triển khai một loại tàu tấn công không người lái nào đó để cố gắng ngăn chặn cuộc xâm lược hoặc phong tỏa của Trung Quốc.

Các quan chức Mỹ đã nói về chiến lược "địa ngục" sẽ sử dụng máy bay không người lái để biến eo biển Đài Loan thành nghĩa địa. Nhưng Đô đốc Samuel Paparo, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, nói với phóng viên tờ Washington Post vào tháng trước rằng “ngay khi hạm đội xâm lược của Trung Quốc bắt đầu di chuyển qua tuyến đường thủy dài 100 dặm ngăn cách Trung Quốc và Đài Loan, quân đội Hoa Kỳ sẽ triển khai hàng ngàn tàu ngầm không người lái, tàu mặt nước không người lái và máy bay không người lái tràn ngập khu vực và giúp các lực lượng của Đài Loan, Mỹ và đối tác có thời gian để đáp trả toàn diện.”

Paparo nói: “Tôi muốn biến eo biển Đài Loan thành một địa ngục không người lái bằng cách sử dụng một số khả năng mật”. "Để tôi có thể khiến cuộc sống của họ hoàn toàn khốn khổ trong một tháng, điều đó giúp tôi có thêm thời gian cho những việc còn lại."

Tuy nhiên, lời đe dọa tấn công lực lượng xâm lược của Trung Quốc ngay lập tức có thể không thực hiện được. Vào tháng 5, quân đội Trung Quốc đã bao vây Đài Loan và tiến hành các cuộc tập trận tấn công, một loại cuộc tập trận quy mô lớn có thể trở thành vỏ bọc cho một hoạt động quân sự như tấn công bãi biển.

Đài Loan có thể gặp may mắn hơn ở dưới nước hơn là trên không. Nỗ lực của Đài Loan nhằm phát triển một máy bay không người lái tầm trung, có độ bền lâu - giống như MQ-9 Reaper của Mỹ - đã gặp khó khăn trong quá trình phát triển . Máy bay không người lái vẫn chưa vượt qua bài kiểm tra khả năng sẵn sàng chiến đấu, khiến Đài Loan đặt mua thêm MQ-9B SeaGuardians do Mỹ sản xuất, phiên bản hàng hải của Reaper.

MQ-9B SeaGuardians

...............

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Cả Đài Loan và Mỹ đều đang hướng tới điều đã trở thành tiêu chuẩn vàng trong cuộc chiến bằng phương tiện không người lái của hải quân: chiến dịch của Ukraine ở Biển Đen. Bị hải quân Nga áp đảo về số lượng và vũ khí, đồng thời với đường bờ biển dài cần phòng thủ, Ukraine có thể đã bị trắng tay khi cố gắng phòng thủ trước các cuộc xâm lược đổ bộ và bắn phá ven biển của Nga.

Thay vào đó, Hạm đội Biển Đen của Nga đã rút lui khỏi vùng biển Ukraine. Một phần là do các tên lửa chống hạm trên đất liền như Neptune đã đánh chìm tàu tuần dương và soái hạm Moskva của Hạm đội Biển Đen vào năm 2022. Nhưng phần lớn là do các tàu robot đã không ngừng bám theo các tàu chiến Nga trên biển và thậm chí cả trong Hải cảng. Ví dụ, vào tháng 11 năm 2023 , xuồng không người lái trên biển Magura của Ukraine đã đánh chìm hoặc làm hư hại hai tàu đổ bộ của Nga và một tàu hộ tống tên lửa đang neo đậu tại các cảng và nhà máy đóng tàu ở Crimea.

Magura có vẻ nhỏ hơn nhiều so với USV Đài Loan, dài khoảng 18 feet. Nó nặng khoảng một tấn, có thể mang đầu đạn nặng 400 pound và có tầm di chuyển 500 dặm, với lượng pin đủ cho 60 giờ hoạt động.

Đây là một trường hợp điển hình của chiến tranh bất đối xứng: mặc dù có nguồn lực quân sự thông thường vượt trội về số lượng, Ukraine đã chuyển sang sử dụng các giải pháp thay thế rẻ tiền có thể được sản xuất bởi ngành công nghiệp vũ khí trong nước và khai thác điểm yếu của hạm đội đối phương.

Đài Loan phải đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan tương tự. Với dân số chỉ 24 triệu người so với 1,4 tỷ người của Trung Quốc, cùng nguồn tài nguyên và năng lực sản xuất ít hơn rất nhiều, Đài Loan có lẽ không thể thắng trong một trận hải chiến trực diện với các lực lượng hải quân, không quân và tên lửa Trung Quốc, thậm chí không có sự trợ giúp của các đồng minh. Nhật Bản và Mỹ.

Nhưng họ không nhất thiết phải thắng. Họ có thể thành công bằng cách cho Trung Quốc thấy rằng cuộc chiến giành Đài Loan đơn giản là quá đẫm máu và đầy rủi ro. Đài Loan sẽ cần phải đánh chìm hoặc làm hư hại đủ số tàu vận tải đến gần hòn đảo để khiến việc đổ bộ vào bãi biển hoặc phong tỏa là không thể thực hiện được. Với việc không đủ quân, vũ khí hạng nặng và vật tư trên bờ, đầu cầu bờ biển sẽ dễ bị cuốn ra biển trước một cuộc phản công của Đài Loan.

Tương tự như vậy, số lượng xuồng không người lái kamikaze đủ có thể buộc hạm đội lớn của Trung Quốc phải ra xa bờ hơn với hy vọng tạo cơ hội cho các đợt thả hàng tiếp tế từ các đồng minh của Đài Loan. Thậm chí khi đó, Trung Quốc có thể có đủ hạm đội để bóp nghẹt Đài Loan.

Điều này cho thấy phương tiện không người lái sẽ là phương tiện thiết yếu và chi phí thấp để ngăn chặn Trung Quốc.

 

[đội mũ_ lái xe]

Châu Âu ép Mỹ dỡ bỏ giới hạn vũ khí Ukraine

Tổng thống Joe Biden đã cho phép tấn công Nga bằng vũ khí của Mỹ. Nhưng Kiev và các đồng minh châu Âu đang tìm kiếm nhiều hơn thế.

Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin (trái) và các thành viên khác trong chính quyền đang chịu áp lực từ các nhà lãnh đạo châu Âu, trong đó có Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg, nhằm nới lỏng các hạn chế về nơi Ukraine có thể sử dụng vũ khí do Mỹ tài trợ.

Các đồng minh châu Âu đang tăng cường áp lực lên chính quyền Biden để nới lỏng hơn nữa các hạn chế đối với việc Ukraine sử dụng vũ khí của Mỹ để tấn công bên trong Nga, cho rằng các giới hạn vẫn còn ảnh hưởng đến khả năng tự vệ của Kyiv.

Về mặt công khai, chính quyền Mỹ cho biết họ không thay đổi chính sách hiện hạn chế sử dụng vũ khí do Mỹ cung cấp trên đất Ukraine và khu vực giáp ranh với thành phố Kharkiv đang bị bao vây. Nhưng các quan chức Mỹ thừa nhận rằng tại nhiều thời điểm trong cuộc xung đột, Washington đã miễn cưỡng trao cho Ukraine thứ họ muốn - chỉ nhượng bộ vào phút cuối.

Một quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng, người được giấu tên, cho biết: “Nếu nhìn lại diễn biến của cuộc xung đột, bạn có thể thấy một số lĩnh vực mà chúng tôi đã miễn cưỡng làm điều gì đó và sau đó chúng tôi đã làm điều đó”. “Vì thế đừng bao giờ nói không bao giờ.”

Các cuộc thảo luận đang diễn ra tại Brussels trong tuần này, nơi các bộ trưởng quốc phòng từ khắp nơi trên thế giới tập trung tại cuộc họp hôm thứ Năm của Nhóm Liên hệ Quốc phòng Ukraine và Bộ trưởng Quốc phòng NATO vào thứ Sáu. Chúng diễn ra vài tuần sau khi chính quyền Biden lặng lẽ cho phép Ukraine tấn công vào lãnh thổ Nga - nhưng chỉ qua biên giới gần khu vực Kharkiv, nơi Moscow đang tiến hành các cuộc tấn công vào thành phố phía bắc.

Áp lực lên Tổng thống Joe Biden không chỉ đến từ châu Âu. Ngày càng nhiều đảng viên Đảng Dân chủ cũng đang ủng hộ ý tưởng nới lỏng các hạn chế và đang thông báo cho Nhà Trắng biết.

Nếu Biden gật đầu, đây sẽ là ví dụ mới nhất về việc Nhà Trắng thay đổi ranh giới đỏ trong cuộc xung đột Ukraine, trong đó Mỹ từ chối cung cấp vũ khí tiên tiến hơn – đầu tiên là tên lửa Himars, sau đó là hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot, sau đó là máy bay chiến đấu F-16 – trước khi đảo ngược lộ trình.

Khi được hỏi về vấn đề này vào thứ Năm tại Ý, Biden cho biết ông không có ý định thay đổi chính sách của mình.

Ông nói: “Rõ ràng là… ngay bên kia … biên giới với Nga và Ukraine, việc Ukraine có thể tiêu diệt hoặc chống lại những gì đang diễn ra qua biên giới đó là rất có ý nghĩa”. “Về vấn đề vũ khí tầm xa… vào nội địa Nga, chúng tôi không thay đổi quan điểm của mình về loại vũ khí đó.”

Jens Stoltenberg, tổng thư ký NATO, đã nghiêng về vấn đề hạn chế vũ khí được quyên góp trong bài phát biểu công khai của ông suốt tuần qua. Trong cuộc họp báo hôm thứ Năm, ông nói quyền tự vệ của Ukraine bao gồm “quyền tấn công các mục tiêu quân sự hợp pháp trên lãnh thổ của kẻ xâm lược là Nga”.

“Nó thực sự sẽ làm suy yếu khả năng tự vệ của Ukraine, duy trì quyền tự vệ nếu họ không thể sử dụng vũ khí để đẩy lùi các cuộc tấn công đó. Thực ra đó là yêu cầu họ tự vệ bằng một tay bị trói sau lưng,” Stoltenberg nói. “Đây là lý do tại sao tôi cũng hoan nghênh việc một số Đồng minh đã nới lỏng các hạn chế.”

Tương tự, Bộ trưởng Quốc phòng Hà Lan Kajsa Ollongren cho biết bên lề cuộc họp rằng Ukraine phải “có thể sử dụng vũ khí, cả hai tay, không bị trói một tay sau lưng”. Mặc dù từ chối bình luận về chính sách của các nước khác, nhưng bà nói "Tôi cảm thấy chúng ta không nên hạn chế Ukraine."

Bà nói: “Tôi đang nói với mọi người rằng đây là chính sách của chúng tôi và tôi nghĩ đó là chính sách phù hợp với động lực của cuộc chiến”.

..............

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Bộ trưởng Quốc phòng Estonia Hanno Pevkur lặp lại những nhận xét đó: "Quan điểm của tôi rất đơn giản - mọi thứ chúng tôi đưa ra, phải được phép để người Ukraine sử dụng khi họ cần xem xét việc lập kế hoạch chiến thuật."

Ukraine đã tận dụng sự thay đổi chính sách mới nhất để tiến hành ít nhất một cuộc tấn công xuyên biên giới, sử dụng tên lửa Himars do Mỹ sản xuất để tiêu diệt tên lửa đất đối không của Nga ở Belgorod. Sự thay đổi này đã cho phép Kyiv ngăn chặn cuộc tấn công của Nga ở khu vực Kharkov, điều mà các quan chức cấp cao của Mỹ ban đầu lo ngại có thể dẫn đến một bước đột phá đáng kể.

Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin cho biết trong cuộc họp báo hôm thứ Năm: “Những gì tôi thấy là bước tiến của quân Nga đang chậm lại và sự ổn định của phần cụ thể đó của mặt trận”.

“Người Ukraina đã làm rất nhiều việc để củng cố các vị trí phòng thủ của mình và đang tận dụng tốt các loại vũ khí, đạn dược mà họ được cung cấp.”

Các quan chức cấp cao của Mỹ công khai nhấn mạnh rằng chính sách của Mỹ về các hạn chế không thay đổi thêm nữa. Austin nhấn mạnh rằng việc cho phép Ukraine tấn công vào lãnh thổ Nga là một sự thay đổi trong phạm vi hẹp chỉ dành cho khu vực Kharkov.

Austin cho biết trong cuộc họp báo: “Chính sách của chúng tôi trong việc sử dụng khả năng tấn công tầm xa để tiến hành các cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, điều đó không thay đổi”. “Mục đích cho phép họ tiến hành phản công là để giúp họ giải quyết vấn đề người Nga tiến hành chuẩn bị hoặc xây dựng các khu vực chuẩn bị ngay bên kia biên giới và Ukraine tấn công vào các khu vực chuẩn bị đó.”

Quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng cũng lưu ý rằng sự thay đổi chính sách này là để “phản ứng trực tiếp” trước các cuộc tấn công của Nga vào Kharkov. Nhưng quan chức này thừa nhận chính sách của Mỹ đối với Ukraine đã không ngừng phát triển kể từ khi bắt đầu chiến tranh.

“Luôn có một cuộc thảo luận liên tục và đánh giá lại đâu là câu trả lời đúng. Và tôi nghĩ điều đó là lành mạnh.”

 

[đội mũ_ lái xe]

Indonesia quan tâm đến tên lửa chống hạm YJ-12E tầm bắn 248 dặm của Trung Quốc

Theo truyền thông Malaysia, Indonesia đang xem xét mua tên lửa chống hạm YJ-12E từ Trung Quốc. Cổng thông tin quốc phòng DefSecAsia.com đưa tin Indonesia đã thể hiện sự quan tâm đến việc mua tên lửa YJ-12E.

Tin tức này khiến nhiều người phải ngạc nhiên, đặc biệt khi YJ-12E là một phần không thể thiếu trong lực lượng phòng thủ hải quân và Indonesia hiện đang có tranh chấp biên giới trên biển với Trung Quốc ở Biển Đông. Tuy nhiên, điều hợp lý là việc mua lại tiềm năng này không chỉ là một động thái phòng thủ mà còn có thể có nền tảng chính trị.

Tờ South China Morning Post đã cân nhắc về những tiết lộ này, dẫn lời các nhà phân tích Indonesia. Phân tích từ South China Morning Post cho biết: “Thỏa thuận vũ khí của Trung Quốc có thể không chỉ nhằm mục đích nâng cao sức mạnh quân sự của Indonesia mà còn có thể thể hiện một cử chỉ chính trị chiến lược”.

Ông nói thêm: “Điều này nhằm trấn an Trung Quốc rằng Indonesia không gây ra mối đe dọa nào” . Một chuyên gia quân sự Indonesia so sánh điều này với việc Malaysia mua 4 tàu tuần tra Keris từ Trung Quốc, nhấn mạnh rằng hành động của Malaysia cũng nhằm đảm bảo với Trung Quốc về lập trường không đối đầu.

Hơn nữa, các báo cáo cho thấy Indonesia quan tâm đến việc hợp tác với Trung Quốc để sản xuất tên lửa YJ-12E. Trước đó, Indonesia đã hợp tác với Thổ Nhĩ Kỳ để mua tên lửa chống hạm Atmaca. Trên thực tế, Indonesia hiện đang đàm phán với Thổ Nhĩ Kỳ về việc cùng sản xuất tên lửa Atmaca.

Sau sự dẫn đầu của Indonesia trong việc mua lại Atmaca từ Thổ Nhĩ Kỳ, Malaysia cũng bày tỏ sự quan tâm. Malaysia đang tìm cách hợp tác với nhà sản xuất hàng không vũ trụ Thổ Nhĩ Kỳ Roketsan để sản xuất tên lửa Atmaca.

Tên lửa Atmaca

Tổng Giám đốc STM Özger Gülerüz xác nhận rằng Roketsan sẽ cung cấp tên lửa Atmaca cho Malaysia, khiến nước này trở thành quốc gia ASEAN thứ hai, sau Indonesia, sở hữu phần cứng này.

Atmaca là tên lửa chống hạm tiên tiến với tầm bắn ấn tượng lên tới 200 km. Indonesia chuẩn bị nhận 45 tên lửa Atmaca nhằm tăng cường khả năng phòng thủ của lực lượng hải quân. Những tên lửa này sẽ được triển khai một cách chiến lược trên các tàu hộ tống lớp Fatahillah, lớp Parhum và KCR FPB 57, nhằm tăng cường khả năng chống lại tàu địch.

Trong khi tên lửa Atmaca sẽ được bố trí trên các tàu chiến thì YJ-12E được thiết kế cho các căn cứ quân sự trên bờ. Các chuyên gia quân sự Indonesia nhấn mạnh rằng Atmaca và YJ-12E sẽ đóng vai trò là tài sản bổ sung trong phòng thủ quốc gia. Điều thú vị là, nếu Malaysia làm theo và mua Atmaca, họ cũng có thể lựa chọn YJ-12E, do sức mạnh tổng hợp giữa các hệ thống tên lửa này.

YJ-12E của Trung Quốc là biến thể xuất khẩu của YJ-12, tên lửa chống hạm siêu âm do Trung Quốc phát triển. Nó được thiết kế để tấn công các tàu hải quân lớn, bao gồm cả tàu sân bay, và được biết đến với tốc độ và khả năng cơ động cao, khiến nó trở thành mối đe dọa ghê gớm trong chiến tranh trên biển.

Tên lửa YJ-12E có chiều dài khoảng 6,3 mét [20,7 feet] và có đường kính khoảng 0,76 mét [2,5 feet]. Kích thước của nó cho phép nó mang theo một đầu đạn lớn trong khi vẫn duy trì cấu hình hợp lý để di chuyển tốc độ cao.

Hệ thống động lực của YJ-12E bao gồm một bộ đẩy tên lửa rắn để phóng lần đầu và một động cơ ramjet để duy trì hành trình siêu thanh. Sự kết hợp này cho phép tên lửa đạt và duy trì tốc độ cao, tăng cường khả năng tránh bị đánh chặn.

Về mặt kỹ thuật, YJ-12E có những đặc điểm ấn tượng, bao gồm tốc độ tối đa Mach 3 [gấp ba lần tốc độ âm thanh] và khả năng thực hiện các thao tác né tránh trong giai đoạn cuối. Những tính năng này khiến hệ thống phòng thủ của đối phương khó theo dõi và đánh chặn tên lửa.

YJ-12E có thể được tích hợp với nhiều bệ phóng khác nhau, bao gồm máy bay, tàu nổi và có thể cả bệ phóng trên đất liền. Tính linh hoạt này cho phép nó được triển khai trong nhiều tình huống, tăng tính linh hoạt trong hoạt động.

Tên lửa được trang bị đầu đạn nổ mạnh [HE], được thiết kế để gây sát thương tối đa khi va chạm. Khả năng hủy diệt của đầu đạn được tăng cường nhờ tốc độ cao của tên lửa, giúp tăng động năng khi tấn công mục tiêu.

Phạm vi hoạt động của YJ-12E là khoảng 400 km [khoảng 248 dặm]. Phạm vi mở rộng này cho phép nó tấn công các mục tiêu từ một khoảng cách đáng kể, mang lại lợi thế chiến lược bằng cách giữ các bệ phóng nằm ngoài tầm với của lực lượng phòng thủ đối phương.

 

[đội mũ_ lái xe]

Hà Lan chuẩn bị mua 4 tàu ngầm mới

Hà Lan chuẩn bị tăng cường năng lực hải quân trong thời gian ngắn. Nhà thầu quốc phòng Pháp, Tập đoàn Hải quân, dự kiến sẽ bắt đầu sản xuất 4 tàu ngầm lớp Barracuda cho Hải quân Hoàng gia Hà Lan [RNLN].

Trước đó, Tập đoàn Hải quân Pháp chỉ có hợp đồng sơ bộ với chính phủ Hà Lan. Tuy nhiên, mối ràng buộc này càng được củng cố khi Hạ viện Hà Lan [Tweede Kamer] tán thành đề xuất của Tập đoàn Hải quân về chương trình thay thế tàu ngầm của Hà Lan.

Trong một cuộc tranh luận được tổ chức vào ngày 11 tháng 6, một đề nghị của Đảng Chính trị Cải cách [Staatkundig Gereformeerde Partij: SGP] nhằm trì hoãn quyết định cuối cùng về việc mua lại cho chính phủ Hà Lan tiếp theo đã bị từ chối.

Vào tháng 3, Tập đoàn Hải quân Pháp và đối tác Hà Lan, Royal IHC, đã được chính phủ Hà Lan sắp mãn nhiệm lựa chọn để chế tạo 4 tàu ngầm diesel-điện lớp Barracuda. Những chiếc tàu ngầm mới này sẽ thay thế ba chiếc tàu lớp Walrus cũ kỹ của Hải quân Hoàng gia, theo xác nhận của Tập đoàn Hải quân và cả chính phủ Hà Lan và Pháp.

Trong khi chi phí chính xác của bốn tàu ngầm—có tên Orka, Zwaardvis [Swordfish], Barracuda và Tijgerhaai [Tiger Shark]—chưa được tiết lộ, Bộ Quốc phòng đã thông báo với Quốc hội rằng “ngân sách đầu tư” dành cho xây dựng và các chi phí liên quan cho đến khi Năm 2039 là 5,6 tỷ euro [6,1 tỷ USD]. Những chiếc tàu ngầm này sẽ được đóng ở Cherbourg, Pháp.

Theo Bộ trưởng Quốc phòng Hà Lan Christoph van der Maat, hai tàu ngầm đầu tiên dự kiến sẽ được đưa vào sử dụng từ năm 2034 đến năm 2037. Việc trang bị tên lửa Tomahawk sẽ mang lại “khả năng thích hợp trong NATO và EU”, như ông đã lưu ý vào giữa năm.

Mặc dù nhận được sự ủng hộ chính trị, phán quyết ban đầu vẫn bị tranh cãi thông qua vụ kiện từ ThyssenKrupp Marine Systems [tkMS], một công ty đóng tàu nổi tiếng của Đức.

Vào tháng 3, công ty đã đưa vụ việc của mình lên tòa án Hà Lan ở The Hague. Họ xác nhận với Reuters rằng: “Bước này là một thông lệ kinh doanh tiêu chuẩn trong các dự án lớn liên quan đến đấu thầu công, đặc biệt là khi đưa ra các câu hỏi chưa được giải quyết liên quan đến các tiêu chí đánh giá cụ thể”.

Tập đoàn Hải quân đang cạnh tranh dự án với tập đoàn Damen-Saab của Hà Lan-Thụy Điển và ThyssenKrupp Marine Systems của Đức, tất cả đều đáp lại lời mời thầu năm 2017 của chính phủ Hà Lan. Vào thời điểm đó, khoản đầu tư ước tính là 2,5 tỷ euro [2,73 tỷ USD], theo báo De Telegraaf của Hà Lan.

Tàu ngầm lớp Barracuda hay còn gọi là lớp Suffren là dòng tàu ngầm tấn công hạt nhân do Pháp phát triển. Về kích thước, tàu ngầm lớp Barracuda có chiều dài khoảng 99,5 mét, rộng 8,8 mét. Những kích thước này cho phép thiết kế hợp lý và hiệu quả, tối ưu hóa cả tốc độ và khả năng tàng hình.

Lượng giãn nước của tàu ngầm lớp Barracuda là khoảng 5.300 tấn khi nổi lên và di chuyển. ~ 5.800 tấn khi chìm. Lượng dịch chuyển đáng kể này hỗ trợ nhiều hệ thống và vũ khí tiên tiến, cho phép tàu ngầm thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau.

Lực đẩy cho lớp Barracuda được cung cấp bởi lò phản ứng hạt nhân, đặc biệt là lò phản ứng nước áp lực K15. Lò phản ứng này cho phép tàu ngầm hoạt động ở tốc độ cao và có thể lặn trong thời gian dài mà không cần nổi lên mặt nước, mang lại lợi thế chiến lược về khả năng tàng hình và sức bền.

Thủy thủ đoàn của các tàu ngầm lớp Barracuda thường có khoảng 65 người. Điều này bao gồm các sĩ quan, thủy thủ nhập ngũ và các chuyên gia vận hành các hệ thống và vũ khí khác nhau trên tàu, đảm bảo tàu ngầm có thể thực hiện nhiệm vụ một cách hiệu quả.

Lớp Barracuda được trang bị một loạt hệ thống tiên tiến, bao gồm mảng sóng siêu âm, hệ thống tác chiến điện tử và thiết bị liên lạc. Những hệ thống này nâng cao khả năng phát hiện và theo dõi mục tiêu của tàu ngầm cũng như liên lạc an toàn với các phương tiện hải quân khác.

Về vũ khí, tàu ngầm lớp Barracuda được trang bị ngư lôi, tên lửa chống hạm và tên lửa hành trình tấn công mặt đất. Kho vũ khí đa dạng này cho phép chúng tấn công nhiều mục tiêu khác nhau, từ tàu ngầm và tàu mặt nước của đối phương cho đến các cơ sở trên đất liền.

Độ sâu lặn tối đa của tàu ngầm lớp Barracuda ước tính là khoảng 350 mét. Khả năng hoạt động ở độ sâu này cho phép chúng hoạt động hiệu quả trong môi trường đại dương sâu, tránh bị phát hiện và tấn công các mục tiêu từ vị trí tương đối an toàn.

Thời gian ở dưới nước tối đa của tàu ngầm lớp Barracuda chủ yếu bị hạn chế bởi sức chịu đựng của thủy thủ đoàn và nguồn cung cấp thực phẩm, nhờ vào động cơ đẩy hạt nhân của chúng. Chúng có thể hoạt động dưới nước trong vài tháng nếu cần thiết, mang lại sự hiện diện liên tục và lén lút ở vùng biển tranh chấp.

 

[đội mũ_ lái xe]

Đức công bố đối tác mới cho dự án máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo

Chương trình máy bay chiến đấu châu Âu chào đón thành viên mới, tiết lộ sự phát triển công nghệ quan trọng và nhấn mạnh việc sử dụng AI có trách nhiệm.

Bundeswehr thông báo trên trang web chính thức của mình rằng chương trình Hệ thống phòng không chiến đấu tương lai (FCAS) đã chào đón một người tham gia mới trong triển lãm hàng không ILA-2024 ở Berlin. Bỉ đã tham gia cùng với Pháp, Đức và Tây Ban Nha, ban đầu với tư cách quan sát viên.

Bundeswehr nhấn mạnh rằng một tuyên bố về ý định đã được ký kết tại triển lãm hàng không, đánh dấu sự khởi đầu tham gia của Bỉ. Các bên hiện đang tìm cách tận dụng năng lực công nghiệp của Bỉ trong dự án. Bỉ đã được cấp quyền truy cập vào tất cả dữ liệu và sự kiện của dự án FCAS và có quyền tham gia vào các cuộc thảo luận và ra quyết định chiến lược.

Một bước phát triển quan trọng khác đã được xác nhận tại triển lãm hàng không ILA là việc bắt đầu công việc trình diễn STAR (Nghiên cứu nâng cao về hệ thống và hợp tác) cho máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu. Chiếc máy bay trình diễn này sẽ dựa trên một chiếc máy bay Eurofighter hai chỗ ngồi và sẽ có buồng lái được sửa đổi cùng với mô-đun liên lạc và hệ thống điện tử hàng không tiên tiến. Mục tiêu chính là thử nghiệm, phát triển và tích hợp các công nghệ mới để phối hợp giữa các phương tiện bay có người lái và không người lái để chuẩn bị cho việc triển khai chúng trong FCAS.

Eurofighter hai chỗ ngồi

Bundeswehr cũng đề cập rằng một mô hình thực tế của máy bay không người lái, được gọi là Loyal Wingman, nhằm mục đích hộ tống các máy bay chiến đấu có người lái, đã được Airbus trưng bày tại triển lãm hàng không. Loại phương tiện này được thiết kế chủ yếu cho Không quân Đức.

Loyal Wingman

Ngoài ra, những người tham gia FCAS đã thảo luận về vai trò của trí tuệ nhân tạo (AI) trong các hoạt động trong tương lai. Airbus nhấn mạnh sự cần thiết của công nghệ AI nhưng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ứng dụng chúng một cách có trách nhiệm và có ý thức. Cần lưu ý rằng mặc dù một số kịch bản sẽ cần được tự động hóa nhưng việc tuân thủ các nguyên tắc của NATO là rất quan trọng.

Lực lượng Không quân Đức nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì khả năng ra quyết định của phi công, nhấn mạnh rằng phi công nên nhận thông tin theo thời gian thực được xử lý bởi AI để hỗ trợ các quyết định quan trọng của họ.

 

[đội mũ_ lái xe]

Israel đã rơi vào bẫy của Hamas trong cuộc chiến ở Gaza, Giorgia Meloni nói tại G7

Thủ tướng Ý cũng tuyên bố EU sẽ không trực tiếp đóng góp vào khoản vay 50 tỷ USD cho Ukraine đã được thống nhất tại hội nghị thượng đỉnh.

Israel đang rơi vào một cái bẫy do Hamas giăng ra trong cuộc chiến ở Gaza, Giorgia Meloni cho biết trong cuộc họp báo bế mạc hội nghị thượng đỉnh G7 ở Bari nhằm khẳng định vai trò của bà là nhân vật hàng đầu ở châu Âu. Thủ tướng Ý cũng tuyên bố rằng EU sẽ không trực tiếp đóng góp vào khoản vay 50 tỷ USD cho Ukraine đã được các nhà lãnh đạo G7 đồng ý.

Và bà nhấn mạnh vị thế của mình bằng cách tuyên bố rằng bà sẽ bắt đầu các cuộc đàm phán vào thứ Hai về việc phân bổ các công việc hàng đầu ở EU trên cơ sở rằng châu Âu phải chấp nhận phán quyết của người dân được phản ánh qua kết quả cuộc bầu cử quốc hội châu Âu tuần trước.

Meloni là một trong số ít người đương nhiệm ở châu Âu có kết quả tốt trong cuộc bầu cử. Bà ấy nói: “Nếu chúng tôi muốn rút ra từ cuộc bỏ phiếu dấu hiệu cho thấy mọi thứ đều ổn thì đó là một cách đọc bị bóp méo. Người dân muốn chủ nghĩa thực dụng, một cách tiếp cận ít ý thức hệ hơn.”

Meloni được coi là quan trọng đối với việc tái bổ nhiệm Ursula von der Leyen, người mà Đảng Nhân dân Châu Âu đứng đầu, làm chủ tịch Ủy ban, nhưng nhấn mạnh rằng Ý cũng sẽ tìm kiếm các chức vụ cấp cao trong Ủy ban.

Ở một số khía cạnh, nhận xét của bà về việc Israel rơi vào bẫy do Hamas giăng ra là điều đáng ngạc nhiên nhất. Mặc dù bà nhấn mạnh cần phải nhớ đến các cuộc tấn công vào phụ nữ và trẻ em vào ngày 7 tháng 10, “có vẻ như Israel đã rơi vào một cái bẫy, một cái bẫy của Hamas nhằm mục đích cô lập nước này, và nó dường như đang phát huy tác dụng. Chúng tôi đang nỗ lực đảm bảo an ninh cho Israel,” bà nói thêm.

Nhưng bà được hiểu là tin rằng Israel nên sẵn sàng chấp nhận kế hoạch hòa bình do Tổng thống Biden đề ra nhằm tìm cách tạo ra lệnh ngừng bắn vĩnh viễn trên cơ sở Israel rút quân hoàn toàn khỏi Gaza.

Bà cũng cung cấp thông tin chi tiết mới về khoản vay trị giá 50 tỷ USD cho Ukraine được tài trợ từ tiền lãi tích lũy từ tài sản nhà nước Nga bị đóng băng trị giá 230 tỷ USD, đồng thời cho biết tiền mặt sẽ được cung cấp bởi Mỹ, Canada, Anh và có thể cả Nhật Bản. Bà nói: “Hiện tại, các quốc gia châu Âu không tham gia”.

Các quan chức Mỹ giải thích rằng một số quốc gia, đặc biệt là Mỹ và Canada, sẽ đóng góp vào khoản vay; những người khác sẽ giúp trả nợ. Tuy nhiên, nhiều quốc gia hơn, bao gồm cả Vương quốc Anh, sẽ cung cấp bảo đảm hoàn trả nếu dòng thu nhập không đủ để chi trả và hoàn trả đầy đủ khoản vay.

Meloni cho biết bà thấy rất ít khả năng tài sản sẽ được hoàn trả cho Nga trong nhiều năm. Bà nói: “Vì tài sản bị phong tỏa do các lệnh trừng phạt và các lệnh trừng phạt có liên quan đến hành động gây hấn đối với Ukraine, nên giả thuyết về việc giải phóng tài sản chỉ xảy ra trong trường hợp tiến trình hòa bình - nhưng tôi cho rằng trong tiến trình hòa bình này, vấn đề ai sẽ trả tiền cho việc tái thiết Ukraine cũng sẽ được đàm phán.”

Bà mô tả lời đề nghị hòa bình của Vladimir Putin được đưa ra hôm thứ Sáu là một sáng kiến tuyên truyền hơn là một đề xuất hòa bình thực sự.

 

[đội mũ_ lái xe]

Lãnh đạo G7 cáo buộc Trung Quốc 'tạo điều kiện' cho Nga gây chiến với Ukraine

Sự hỗ trợ của Trung Quốc dành cho Nga đang “kích hoạt” cuộc chiến của nước này ở Ukraine, các nhà lãnh đạo của các nền kinh tế tiên tiến nhất thế giới cảnh báo hôm thứ Sáu bằng giọng điệu cứng rắn hơn đối với Bắc Kinh, đồng thời đe dọa các biện pháp trừng phạt tiếp theo đối với các bên hỗ trợ vật chất cho cỗ máy chiến tranh của Moscow.

Cảnh báo nghiêm khắc được đưa ra vào cuối hội nghị thượng đỉnh Nhóm Bảy (G7) thường niên ở Ý, được đưa ra khi Mỹ đang tăng cường nỗ lực ngoại giao nhằm thuyết phục châu Âu áp dụng lập trường cứng rắn hơn đối với Trung Quốc về vai trò của nước này trong việc hỗ trợ ngành công nghiệp quân sự của Nga. tổ hợp.

“Sự hỗ trợ liên tục của Trung Quốc đối với cơ sở công nghiệp quốc phòng của Nga đang cho phép Nga duy trì cuộc chiến bất hợp pháp ở Ukraine và có những tác động an ninh đáng kể và trên diện rộng”, các nhà lãnh đạo G7 cho biết trong thông cáo hôm thứ Sáu.

“Chúng tôi kêu gọi Trung Quốc ngừng chuyển giao các vật liệu có công dụng kép, bao gồm các thành phần và thiết bị vũ khí, vốn là đầu vào cho ngành quốc phòng của Nga.”

Các nhà lãnh đạo cũng đe dọa sẽ có những hành động tiếp theo, bao gồm cả các biện pháp trừng phạt, để trừng phạt các thực thể Trung Quốc mà họ cho rằng đang giúp Nga lách các lệnh cấm vận của phương Tây.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện các biện pháp chống lại các tác nhân ở Trung Quốc và các nước thứ ba hỗ trợ vật chất cho cỗ máy chiến tranh của Nga, bao gồm các tổ chức tài chính, phù hợp với hệ thống pháp luật của chúng tôi và các thực thể khác ở Trung Quốc tạo điều kiện cho Nga mua các thiết bị cho cơ sở công nghiệp quốc phòng của mình,” tuyên bố chung viết. tuyên bố cho biết, thề sẽ áp đặt “các biện pháp hạn chế để ngăn chặn lạm dụng và hạn chế quyền truy cập vào hệ thống tài chính của chúng tôi”.

Các quan chức Mỹ cáo buộc Trung Quốc giúp Nga mở rộng sản xuất quân sự, bao gồm thông qua xuất khẩu như chất bán dẫn, vật liệu và máy công cụ mà họ cho rằng đang cho phép Moscow tăng cường sản xuất xe tăng, đạn dược và xe bọc thép .

Bắc Kinh đã bác bỏ cáo buộc này, nói rằng họ không cung cấp vũ khí cho bên nào và duy trì kiểm soát xuất khẩu chặt chẽ đối với hàng hóa có công dụng kép.

Mỹ và Liên minh châu Âu đã áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với các công ty Trung Quốc và tuần này, Mỹ đã áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với các công ty có trụ sở tại Trung Quốc cung cấp chất bán dẫn cho Nga.

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết tại hội nghị thượng đỉnh hôm thứ Năm: “Trung Quốc không cung cấp vũ khí mà cung cấp khả năng sản xuất những vũ khí đó và công nghệ sẵn có để làm điều đó”. “Vì vậy, trên thực tế, họ đang giúp đỡ Nga.”

G7 cũng đang có lập trường cứng rắn hơn đối với các chính sách kinh tế của Trung Quốc, đặc biệt là về vấn đề dư thừa năng lực công nghiệp, cam kết sẽ có hành động chống lại “các hành vi không công bằng” để “san bằng sân chơi và khắc phục những tác hại đang diễn ra”.

“Chúng tôi bày tỏ quan ngại về việc Trung Quốc liên tục nhắm mục tiêu công nghiệp cũng như các chính sách và thực tiễn phi thị trường toàn diện đang dẫn đến sự lan tỏa toàn cầu, bóp méo thị trường và dư thừa công suất có hại trong nhiều lĩnh vực ngày càng tăng, làm suy yếu người lao động, các ngành công nghiệp cũng như khả năng phục hồi và an ninh kinh tế của chúng ta.” thông cáo chung cho biết.

Một ngày trước hội nghị thượng đỉnh, EU đã công bố mức thuế bổ sung đối với xe điện (EV) nhập khẩu từ Trung Quốc sau cuộc điều tra kéo dài nhiều tháng về những gì họ coi là sự hỗ trợ không công bằng của Bắc Kinh đối với các công ty đã hạ giá các nhà sản xuất ô tô châu Âu.

Tháng trước, Mỹ cũng áp đặt mức thuế mới đối với 18 tỷ USD hàng nhập khẩu của Trung Quốc trên một số lĩnh vực được coi là chiến lược đối với an ninh quốc gia – bao gồm xe điện và các sản phẩm năng lượng sạch.

G7 cũng lên tiếng phản đối mạnh mẽ điều mà họ cho là những nỗ lực đơn phương của Trung Quốc nhằm thay đổi hiện trạng bằng vũ lực hoặc cưỡng bức ở Biển Hoa Đông và Biển Đông.

Tuyên bố chung cho biết: “Chúng tôi tiếp tục phản đối việc Trung Quốc sử dụng lực lượng bảo vệ bờ biển và dân quân hàng hải một cách nguy hiểm ở Biển Đông cũng như việc nước này liên tục cản trở quyền tự do hàng hải trên biển cả của các nước”.

“Chúng tôi bày tỏ quan ngại sâu sắc về việc ngày càng sử dụng các hoạt động nguy hiểm và vòi rồng chống lại tàu Philippines.”

 

[đội mũ_ lái xe]

NATO với những tham vọng không gian mới

Ngày 24/2/2022, một giờ trước khi Nga xâm lược Ukraine, một cuộc tấn công mạng đã đánh sập các thiết bị liên lạc đầu cuối của quân đội Ukraine sử dụng mạng lưới vệ tinh thương mại Via-Sat KA-SAT của Mỹ. Một số quốc gia thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cũng “bị vạ lây” bởi hành động tấn công này. Cuộc chiến Nga-Ukraine được một số người mô tả là “chiến tranh không gian song phương đầu tiên” do có rất nhiều ứng dụng không gian được huy động.

Sau cuộc tấn công mạng, gần 9.000 thuê bao dịch vụ vệ tinh băng thông rộng NordNet ở Pháp cũng như hơn 10.000 thuê bao BigBlu ở Đức, Pháp, Hungary, Hy Lạp, Italy và Ba Lan đã bị ảnh hưởng. Cuối cùng, công ty năng lượng Enercon của Đức đã phát hiện không thể truy cập vào chức năng giám sát và kiểm soát 5.800 tuabin gió của họ, được quản lý bằng một hệ thống dựa vào mạng KA-SAT2. Cuộc tấn công đã nhắm vào các thiết bị đầu cuối chứ không phải vào chính vệ tinh hoặc các trạm mặt đất. Ngày 10/5/2022, NATO và Liên minh châu Âu (EU) cáo buộc Nga là thủ phạm của cuộc tấn công. Sự kiện này đưa đến 2 kết luận. Trước hết, đó là sự phụ thuộc của các công ty và quân đội phương Tây vào các ứng dụng không gian. Tiếp theo, đó là việc các đối thủ tiềm tàng sẽ lợi dụng những lỗ hổng này. Các sự kiện tiếp theo đã khẳng định vai trò trung tâm của các ứng dụng không gian đối với cả hai bên tham chiến trong việc lập kế hoạch và tiến hành chiến tranh.

Mặc dù có vai trò hạn chế trong cuộc chiến này, NATO một lần nữa vẫn được coi là một tổ chức hợp pháp và hấp dẫn. Đó là một liên minh phòng thủ và có khả năng răn đe. Độ tin cậy trong khả năng răn đe của NATO dựa trên 3 trụ cột, có thể áp dụng trong lĩnh vực không gian: khả năng (những năng lực, sức chống chọi và sự phân bổ giữa các quốc gia thành viên), công tác chuẩn bị (hiểu biết sâu về tình hình không gian, nhưng Liên minh thiếu kế hoạch và huấn luyện) và sự sẵn sàng (ý chí chính trị). Cuộc chiến Ukraine đặt ra câu hỏi về vai trò của lĩnh vực không gian trong thế răn đe và phòng thủ của Liên minh. Những tham vọng của Liên minh trong lĩnh vực không gian, cho dù là có từ trước cuộc chiến này, đã được các quốc gia thành viên tái khẳng định. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức.

Khả năng thực hiện

Xây dựng một kho tư liệu hướng tới sử dụng không gian như một môi trường tác chiến

NATO đang dần trang bị cho mình một kho tư liệu vững chắc cho phép tiến tới sử dụng không gian như một môi trường tác chiến: tư duy tác chiến, kế hoạch huấn luyện, khuôn khổ chia sẻ thông tin, nhu cầu chi tiết về năng lực, học thuyết, khái niệm sử dụng... Mặt khác, tổ chức này còn ban hành chính sách không gian toàn cầu đầu tiên vào năm 2019, được công bố rộng rãi vào tháng 1/2022. Chính sách này mô tả không gian như một môi trường quan trọng cho an ninh và thịnh vượng của Liên minh. Chính sách thừa nhận rằng môi trường không gian tạo ra những cơ hội mới, nhưng cũng ẩn chứa những rủi ro và mối đe dọa. Đặc biệt, Liên minh nhấn mạnh thực tế những năng lực không gian của các đồng minh “có thể trở thành mục tiêu ưu tiên cao” của các đối thủ tiềm tàng. Từng chỉ giới hạn ở việc hỗ trợ cho các chiến dịch, từ nay không gian đã được chú ý một cách có hệ thống trong tổng thể các công việc của NATO (lập kế hoạch tác chiến, huấn luyện và diễn tập, khả năng tương tác, thông tin chiến lược…). Tuy nhiên, chính sách không gian tái khẳng định rằng NATO không có ý định trở thành “một chủ thể tự chủ trong môi trường không gian”, và do đó sẽ không tập trung vào những “năng lực không gian của riêng mình”.

Theo logic này, NATO cũng đã thừa nhận không gian là “môi trường tác chiến”. Tuy nhiên, sự thừa nhận này không được xác định một cách cụ thể ngay cả khi nó phản ánh mong muốn chung là đảm bảo khả năng tích hợp và tương tác giữa các phương tiện không gian của các quốc gia thành viên khác nhau. Cách gọi này đã gây ra những phản ứng mạnh mẽ từ Nga, cho rằng điều đó đã mở đường cho việc vũ khí hóa lĩnh vực không gian và làm gia tăng tình thế khó xử về an ninh. Việc xác định “môi trường tác chiến” có thể bị nhầm lẫn với việc xác định “môi trường chiến tranh” được sử dụng trong học thuyết của Lực lượng không gian Mỹ, nhưng không phải vì thế mà có những hệ lụy tương tự. Mặt khác, Tổng thư ký NATO cũng đã chỉ rõ rằng Liên minh không có ý định “vũ khí hóa” lĩnh vực không gian. Do đó, năng lực không gian của các quốc gia thành viên, việc bố trí và sử dụng chúng cũng như khả năng tương tác của chúng là trọng tâm trong những toan tính của NATO.

...............

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Vấn đề về năng lực

Truyền thông vệ tinh (SATCOM)

Trước đây, NATO sở hữu những năng lực truyền thông vệ tinh riêng. Từ năm 2005, tổ chức này đã cung cấp dịch vụ quân sự SATCOM cho Pháp (SYRACUSE), Italy (SICRAL), Anh (SKYNET) và Mỹ (WGS). Theo một thỏa thuận mới được ký kết vào năm 2020 và với ngân sách 1 tỷ euro, vẫn các quốc gia này còn cam kết cung cấp dịch vụ SATCOM từ các chương trình quân sự của riêng họ trong 15 năm tới. Cơ quan thông tin và truyền thông của NATO (NCIA) chịu trách nhiệm khai thác khả năng SATCOM vì lợi ích của các thành viên.

Giám sát không gian

Với mong muốn đa dạng hóa năng lực không gian của mình, NATO đã chấp nhận lời đề nghị của Luxembourg nhằm phát triển một phương tiện nhận diện tình huống không gian. Dự án này được đặt tên là 3SAS, tức “Hệ thống nhận diện tình huống không gian chiến lược”. Dự án được Luxembourg tài trợ 6,7 triệu euro và không yêu cầu ngân sách chung của NATO. Đến nay, thật khó để có ý tưởng chính xác về nội dung của sáng kiến này, và để biết những quốc gia nào sẽ tham gia.

Tình báo không gian (ISR)

Ngoài ra, với mục tiêu tăng cường tiếp cận các khả năng và với sự giúp đỡ của 18 quốc gia thành viên khác, NATO mong muốn thiết lập “Liên minh giám sát thường trực từ không gian (APSS)”. Liên minh này cho phép đầu tư vào những năng lực từ ISR (tình báo, giám sát và nhận dạng). Mục tiêu là tạo ra một “chòm sao ảo” mang tên Aquila, có dạng một nền tảng chung (sáng kiến lấy dữ liệu làm trung tâm) cho phép thu thập, chia sẻ và phân tích các dữ liệu không gian quốc gia và thương mại. Dự án này được hưởng lợi từ một nguồn tài trợ ban đầu đáng kể của Luxembourg với tổng trị giá 16,5 triệu euro. Luxembourg, vốn cho đến nay chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực viễn thông, đang tìm cách đa dạng hóa các khoản đầu tư vào không gian và mở rộng kỹ năng của mình. Tất cả các quốc gia NATO được kêu gọi tham gia dưới hình thức dữ liệu và/hoặc tài trợ.

Đổi mới, nghiên cứu và phát triển

Hơn nữa, từ năm 2021, NATO đã được hưởng lợi từ sáng kiến DIANA (Máy gia tốc đổi mới quốc phòng cho khu vực Bắc Đại Tây Dương). Sáng kiến này nhằm giúp các chủ thể đổi mới phát triển các công nghệ sâu ứng dụng kép với mục đích ứng phó với các vấn đề quan trọng về quốc phòng và an ninh. Chương trình này tập trung vào các công nghệ mới nổi, mang tính đột phá, và giải quyết các vấn đề quan trọng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như trí tuệ nhân tạo (AI), hệ thống tự động, công nghệ lượng tử, công nghệ sinh học và thậm chí cả không gian.

Sẵn sàng thực hiện

Thiết lập các trung tâm chuyên về lĩnh vực không gian

Trung tâm vũ trụ Ramstein ở Đức

Để thực hiện những sáng kiến khác nhau này, năm 2020, NATO đã thành lập một Trung tâm vũ trụ tại Bộ tư lệnh không quân đồng minh ở Ramstein (Đức). Mục tiêu của Trung tâm là điều phối các hoạt động không gian của các quốc gia Liên minh, hỗ trợ các hoạt động và chiến dịch của NATO, giúp bảo vệ cơ sở hạ tầng không gian bằng cách chia sẻ thông tin về các mối đe dọa tiềm ẩn, và cuối cùng là hợp nhất dữ liệu không gian nhận được từ các quốc gia để chia sẻ chúng sau này (hình ảnh, điều hướng, cảnh báo sớm). Trung tâm này dự kiến sẽ hoạt động 24/24 giờ và 7 ngày/tuần kể từ năm 2026.

Trung tâm vũ trụ ưu việt Toulouse ở Pháp

Trung tâm vũ trụ ưu việt của NATO (COE), đặt tại Toulouse, Pháp, cũng đã được thành lập. Nói đúng ra đây không phải là một thực thể của NATO, nhưng trung tâm này đã nhận được sự ủy nhiệm từ Liên minh để đóng góp cho các hoạt động của họ. Đây là Trung tâm vũ trụ thứ 29 của NATO, thuộc “các tổ chức quân sự quốc tế phục vụ cho hoạt động đào tạo các quan chức và chuyên gia từ các nước thành viên NATO hoặc các nước đối tác. Các tổ chức này góp phần xây dựng các học thuyết, đánh giá các bài học kinh nghiệm, nâng cao khả năng tương tác và các năng lực, kiểm tra và xác nhận các khái niệm thông qua thử nghiệm. Chúng mang lại kiến thức chuyên môn cho Liên minh và hỗ trợ quá trình chuyển đổi của NATO mà không chồng chéo với các phương tiện, nguồn lực và khả năng sẵn có trong tổ chức”. COE đã thu hút nhiều quốc gia mong muốn hiện diện ở đó thông qua việc bố trí nhân sự. Mỹ, vốn tham gia ngay từ đầu vào mọi công việc của COE, đã bày tỏ mong muốn cử đại diện tại trung tâm này. Hiện tại, các quốc gia hiện diện tại COE dường như không có định hướng chiến lược cụ thể cần bảo vệ. Đối với đa số các nước này, mục tiêu trên hết là có thể tự đào tạo về lĩnh vực không gian và tham gia các cuộc thảo luận về chủ đề này. Đối với Đức, quốc gia đảm nhận vị trí phó giám đốc của COE, vấn đề là thực thi ảnh hưởng của họ ở đó (vị trí giám đốc thuộc về một người Pháp). Về phần mình, Pháp sẽ phải tận dụng sự hiện diện này trên lãnh thổ của họ. Ví dụ, Pháp có thể tác động ảnh hưởng đến học thuyết không gian của NATO theo hướng học thuyết liên quân chủng quốc gia có từ năm 2022. Để thông qua học thuyết của NATO cần sự đồng thuận giữa tất cả các thành viên.

NATO hiện đang ở giai đoạn 3/5 của kế hoạch triển khai không gian, được bắt đầu năm 2021 và dự kiến kết thúc vào năm 2026. Theo cách giản lược, kế hoạch hành động có phương pháp này mỗi năm sẽ hoàn thành một giai đoạn, song hiện dường như đang chậm lại. “Nguyên tắc thực tế” hiện được áp đặt lên các quốc gia đối tác. Quả thực, giờ đây họ có nghĩa vụ phải vượt qua giai đoạn gửi ý định thư tham gia, và đóng góp nguồn nhân lực cũng như tài chính.

Tính bền vững của nỗ lực gia tăng sức mạnh không gian của NATO

Với những bước phát triển nói trên, việc NATO coi trọng môi trường không gian dường như là có thật. Ngoài cam kết tài chính, điều đó đòi hỏi nỗ lực bền vững của các quốc gia về nguồn nhân lực. Tuy nhiên, nhiều quốc gia trong số họ cũng đang gia tăng sức mạnh quốc gia trong lĩnh vực không gian. Nguồn nhân lực trong lĩnh vực này rất hiếm vì họ có chuyên môn cao và được khu vực tư nhân thu hút với mức lương hấp dẫn. Trong bối cảnh đó, mong muốn của NATO đóng vai trò là diễn đàn cho một cộng đồng không gian quy tụ các bên tham gia đến từ các lĩnh vực quân sự, học thuật, thương mại và công nghiệp có thể khắc phục được hạn chế này. Các quốc gia đã ký kết một số cam kết. Họ phải cung cấp nhân lực cho CE, vốn là nơi làm việc hấp dẫn vì trung tâm này nhằm mục đích phát triển văn hóa không gian.

Họ cũng phải cung cấp nhân lực cho Trung tâm vũ trụ Ramstein bởi cơ sở này đòi hỏi những nhân viên được đào tạo chuyên sâu. Về lâu dài, trung tâm này cần nhiều nhân sự vì tham vọng của nó là hoạt động lâu dài. Mục tiêu này có thể bị nghi vấn vì hầu hết các trung tâm tác chiến không gian quốc gia khác không hoạt động liên tục.

Cuối cùng, sự gia tăng nhanh chóng các sáng kiến (trung tâm vũ trụ, trung tâm ưu việt, APSS hay thậm chí cả 3SAS) không mang lại tầm nhìn tổng thể rõ ràng và mạch lạc về chính sách của NATO trong lĩnh vực này. Có vẻ như những thực thể này ít tương tác với nhau.


..............

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Ý chí chính trị

Vị thế của Pháp

Cho dù các quốc gia dường như đồng ý về việc NATO đầu tư toàn diện vào lĩnh vực không gian, nhưng rất ít quốc gia trong số đó phát triển một tầm nhìn cụ thể về chủ đề này. Ngay cả khi tất cả các quốc gia thành viên đang sử dụng không gian ở những mức độ khác nhau, rất ít quốc gia có kiến thức thực sự về lĩnh vực này. Điều cấp thiết đối với họ trước hết là phải trang bị cho mình các kiến thức không gian trước khi có thể phát triển vị thế quốc gia.

Trung tâm tên lửa không gian của Pháp

Được công bố trước khi NATO soạn thảo chính sách không gian tổng thể và trước thời điểm thành lập COE, Chiến lược phòng thủ không gian (SSD) năm 2019 của Pháp ít đề cập đến các khía cạnh liên quan đến NATO. Tuy nhiên, Pháp dường như cần phải xác định mức độ tham vọng của họ sao cho phù hợp với các mục tiêu quốc gia, châu Âu, cũng như Mỹ liên quan đến hợp tác song phương. Hiện Pháp còn đang trong giai đoạn xem xét. Các lựa chọn của nước này cần phải tận dụng được sức mạnh ngày càng gia tăng của NATO để phục vụ cho lợi ích riêng của mình. Ví dụ, liên quan đến giám sát từ không gian (APSS), đóng góp của Pháp sẽ là gì? Và đóng góp của EU thì sao? Nếu Pháp quyết định không đóng góp hoặc đóng góp ở mức tối thiểu thì các nhà khai thác thương mại Mỹ có thể là bên hưởng lợi chính. Tương tự như vậy, về mặt năng lực và đào tạo, chồng chéo là kẻ thù của việc tối ưu hóa. Do đó, chẳng hạn có thể có lợi nếu “chuyển giao chức năng” cho NATO đồng thời xác định các “lằn ranh đỏ”. Những lằn ranh này có thể là việc xác định các khả năng chủ quyền không thể chuyển nhượng, chẳng hạn như những khả năng liên quan đến “phòng thủ chủ động”, kèm theo các phương tiện hành động trong không gian, hoặc thậm chí là các đặc quyền quốc gia như quyền phát động tấn công. Mặt khác cũng cần nhấn mạnh rằng các năng lực không gian sẵn có của NATO ngày nay về cơ bản phụ thuộc vào Mỹ.

Tăng cường hợp tác giữa NATO và EU có thể được tính đến?

EU ngày nay được NATO coi là một chủ thể không gian đáng tin cậy. Các ấn phẩm khác nhau của Liên minh nhấn mạnh tầm quan trọng của sự hợp tác giữa hai thực thể này, nhất là sau khi Nga tiến hành xâm lược Ukraine. EU được coi là “đối tác không thể thiếu và không ai sánh được”. Việc mở rộng sang lĩnh vực không gian đặc biệt xuất hiện trong tuyên bố chung về hợp tác giữa EU và NATO ngày 10/1/2023, trong đó không gian là lĩnh vực hợp tác ưu tiên. Hơn nữa, trong kết luận về Chiến lược không gian của EU về an ninh và quốc phòng, Hội đồng châu Âu “tái khẳng định sự cần thiết phải tăng cường, làm sâu sắc hơn và mở rộng hơn nữa hợp tác với NATO trong lĩnh vực không gian”.

Trung tâm tên lửa không gian của Pháp

Một số người cho rằng khả năng của châu Âu có thể tạo thành một “hệ thống dự phòng của NATO”. Tuy nhiên, trong số 32 quốc gia thành viên NATO, có 23 quốc gia cũng là thành viên của EU và 7 quốc gia khác nằm ở châu Âu. Do đó, năng lực của EU có thể mang lại lợi ích cho những chủ thể không gian như Mỹ, Canada, Na Uy hoặc Anh. NATO và EU đã và đang chia sẻ năng lực song vẫn còn hạn chế. Vấn đề đặc biệt nằm ở việc trao đổi thông tin mật. Về khía cạnh này, Thổ Nhĩ Kỳ cản trở một cách có hệ thống bất kỳ sự hợp tác nào giữa NATO và EU. Do vậy, việc triển khai quan hệ đối tác thể chế này trở nên phức tạp. Tuy nhiên, trong các bài phát biểu, các chủ thể EU và NATO đang kêu gọi hợp tác nhiều hơn. Chẳng hạn, việc triển khai này hiện không được phát triển trong những tính năng bảo mật (vì được mã hóa) của hệ thống định vị Galileo, ít nhất có thể liên quan đến hiểu biết chung về các mối đe dọa không gian.

Cả hai tổ chức đều có tham vọng thực hiện công việc này trong nội bộ. Hợp tác không gian NATO-EU có thể lấy cảm hứng từ các hành động khác. Ví dụ, một nhóm công tác NATO-EU đã được triển khai đầu năm 2023 liên quan đến khả năng ứng phó của các cơ sở hạ tầng quan trọng, trong đó có cơ sở hạ tầng không gian. Hai bên đã công bố báo cáo của nhóm công tác vào tháng 6/2023. Sáng kiến này có thể là hình mẫu cho các cuộc thảo luận song phương tương lai giữa NATO-EU về lĩnh vực không gian. Một đánh giá chung về mối đe dọa không gian sẽ là bước khởi đầu cần thiết để đưa ra các phản ứng tiềm tàng của NATO trước một cuộc tấn công không gian nhằm vào một trong các thành viên của tổ chức này. Cuối cùng, tài liệu này cũng xác định các cuộc tấn công hướng tới không gian, từ hoặc trong không gian nào có thể dẫn đến việc kích hoạt Điều 5 Hiến chương NATO.

Thông cáo chung của Hội nghị thượng đỉnh NATO tại Brussels ngày 14/6/2021 nhấn mạnh: “Chúng tôi cho rằng các cuộc tấn công về hướng không gian, từ không gian hoặc trong không gian là một thách thức thực sự đối với an ninh của Liên minh. Tác động của chúng có thể đe dọa đến sự thịnh vượng, an ninh và ổn định của các quốc gia và khu vực châu Âu-Đại Tây Dương, cũng như có thể gây hậu quả tàn khốc tương đương với tác động của một cuộc tấn công thông thường cho các xã hội hiện đại. Những cuộc tấn công như vậy có thể dẫn đến việc viện dẫn Điều 5. Tùy từng trường hợp cụ thể, Hội đồng Bắc Đại Tây Dương sẽ quyết định các tình huống của việc viện dẫn Điều 5”.

Việc xem xét từng trường hợp mở ra nhiều khả năng và cho phép Liên minh không bị trói buộc trong một định nghĩa cụ thể vốn có thể đi ngược lại chính nguyên tắc răn đe. Việc đánh giá mối đe dọa chung này cũng sẽ đáp ứng mong muốn của EU trong việc đạt được tiến bộ về nội dung được đưa ra trong điều khoản tương trợ (Điều 42, đoạn 7, Hiến chương EU) áp dụng cho không gian. Quả thực, Hội đồng EU đã công nhận khả năng viện dẫn điều khoản này trong trường hợp xảy ra các cuộc tấn công trong lĩnh vực không gian.

Trong kết luận về Chiến lược không gian của EU về an ninh và quốc phòng, Hội đồng châu Âu nêu rõ: “Hội đồng châu Âu nhấn mạnh rằng các cuộc tấn công thuộc lĩnh vực không gian có thể dẫn tới hành vi gây hấn vũ trang chống lại một hoặc nhiều quốc gia thành viên trên lãnh thổ của họ và do vậy tạo thành căn cứ để viện dẫn Điều 42, đoạn 7 của Hiến chương EU”.

Bất chấp một số dè dặt ở các quốc gia, ngày nay dường như không thể phủ nhận rằng NATO đang tự khẳng định mình là một chủ thể không gian phục vụ các quốc gia thành viên. Một cam kết lớn trong tương lai đòi hỏi phải suy nghĩ xa hơn nữa về vị trí của Pháp và châu Âu trong hệ thống chung. Tương tự, sự trỗi dậy của NATO trong không gian phải được thực hiện theo cách nhất quán với sự gia tăng sức mạnh quốc gia và châu Âu. Hội nghị thượng đỉnh sắp tới của NATO tại Washington vào tháng 7/2024 có thể mang lại những tiến bộ trong lĩnh vực này.

 

[đội mũ_ lái xe]

Phiến quân Houthi ở Yemen - nhân tố không thể né tránh ở Trung Đông

Theo báo Le Monde của Pháp, lực lượng Houthi hiện kiểm soát phần đông dân nhất tại Yemen đang đóng vai trò quan trọng ở Trung Đông do ảnh hưởng của cuộc chiến giữa Israel và Hamas. Các vụ tấn công tàu thuyền trên Biển Đỏ đe dọa tuyến thương mại toàn cầu và thách thức vai trò của Mỹ đã thực sự cho thấy sự nguy hại của lực lượng này.

Với việc phát động cuộc tấn công vào Dải Gaza sau các vụ thảm sát ngày 7/10/2023 của Hamas, Israel lo ngại sẽ gây bùng nổ mặt trận thứ hai ở phía Bắc, trên một chiến trường quen thuộc vốn lúc nào cũng chỉ trực bùng cháy. Kể từ mùa Hè năm 2006, khi xảy ra xung đột bạo lực giữa quân đội Israel và các chiến binh Shiite của Hezbollah tại Liban, các cuộc giao tranh giữa hai kẻ thù lịch sử này xung quanh “ranh giới xanh” phân chia Liban và Nhà nước Do Thái – hai quốc gia chính thức trong tình trạng chiến tranh kể từ năm 1948 – chưa bao giờ dừng lại.

Ngược lại, miền Nam Israel dường như tránh được sự can thiệp quân sự từ bên ngoài nhờ các thỏa thuận hòa bình được ký kết từ trước đó với các nước láng giềng Ai Cập và Jordan, cũng như quá trình bình thường hóa quan hệ từ năm 2020 với một số quốc gia vùng Vịnh.

Tuy nhiên, đây chính là nơi mặt trận thứ hai không kém phần đáng sợ dần trở thành hiện thực. Các cuộc tấn công do phiến quân Houthi phát động từ bờ biển Yemen xa xôi đã lần đầu tiên nhắm vào cảng Eilat của Israel trên Biển Đỏ. Việc lực lượng này mở rộng các cuộc tấn công nhằm vào các tàu chở hàng đến Israel, cũng như phản ứng của quân đội Mỹ và Anh vào ngày 11-12/1/2024, đã làm dấy lên mối lo ngại về sự mất ổn định thương mại toàn cầu do tuyến đường vận chuyển quan trọng qua đây có thể bị tê liệt.

Không ai thực sự lường trước được mối đe dọa này. Yemen là quốc gia chìm trong nghèo đói và suy kiệt vì các xung đột nội bộ và chưa bao giờ được coi là một quốc gia có vai trò địa chính trị quan trọng. Sự trỗi dậy của lực lượng Houthi – mà mới đây vẫn chỉ được nhìn nhận như những phiến quân có tham vọng lập quốc – cũng như những vũ khí tầm xa và khả năng gây hại của họ đã bị tất cả xem nhẹ, có chăng ngoại trừ Saudi Arabia. Mối quan hệ của lực lượng này với Iran, được mô tả là “hoàn toàn phục tùng” hoặc là “mối quan hệ thuần túy theo chủ nghĩa cơ hội”, cũng chưa được đánh giá đúng mức.

Đứng ở tuyến đầu trước những bùng phát mới tại khu vực này, Mỹ đang thực sự phải trả giá cho sự thờ ơ của mình. Và tất nhiên các cường quốc khác cũng cùng chung số phận. Chỉ trong ít ngày, Houthi bỗng trở thành nhân vật chính không thể thiếu ở Trung Đông và vấn đề càng trở nên đáng ngại hơn khi tổ chức của họ hầu như chưa được biết đến.

Quỹ đạo kép

Sự “thăng tiến” của Houthi trên trường quốc tế trước hết thể hiện một hiện thực rõ ràng tại Yemen: Ngoài việc tự khẳng định mình là chủ nhân không thể tranh cãi của thủ đô Sanaa, lực lượng này còn kiểm soát phần đông dân nhất của Yemen. Chiến thắng này là kết quả của một “quỹ đạo kép”.

Thứ nhất, về mặt chính trị trong nước, lực lượng này xuất hiện trong một cuộc nổi dậy bắt đầu vào năm 2004 chống lại Chính quyền Ali Abdallah Saleh – một vị tổng thống “không thể phế truất” của Yemen thống nhất sau khi Cộng hòa Arập Yemen ở phía Bắc được hợp nhất với Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Yemen ở phía Nam vào năm 1990. Thứ hai, ở cấp độ ý thức hệ, ngay từ đầu, lực lượng này đã tuyên bố chống chủ nghĩa đế quốc và phủ nhận vai trò của Mỹ và đồng minh Israel ở Trung Đông.

Dựa vào “quỹ đạo kép” này, phiến quân Houthi – những người tự gọi mình là “Ansar Allah” (người theo Thánh Allah) và cũng tự coi mình là đại diện hợp pháp duy nhất của Nhà nước Yemen – đang ở ngã rẽ lịch sử của chính họ. Liệu việc thách thức nước Mỹ có phải là biểu hiện của sự ngạo mạn, có khả năng gây ra sự sụp đổ của họ ở đất nước vốn luôn là món đồ chơi của các thế lực ảnh hưởng bên ngoài với cái giá phải trả là sự kém phát triển vốn có hay không?

Abdul Malik Al-Houthi

Ngày 18/1/2024, Abdul Malik Al-Houthi, thủ lĩnh bí ẩn của lực lượng Houthi, đã phát biểu trên kênh truyền hình nhà nước do chính quyền của mình kiểm soát: “Mỹ đã vượt 9.000 km để hỗ trợ Israel. Tại sao chúng ta không có quyền giúp đỡ người Palestine, khi đó là nghĩa vụ đạo đức của chúng ta? Một cuộc đối đầu trực tiếp với Mỹ không khiến người dân Yemen sợ hãi, mà ngược lại, chúng ta đã chờ đợi họ từ lâu. Đã đến lúc phải chiến đấu với kẻ thù chính mà lâu nay chúng ta chỉ đối đầu một cách gián tiếp”. Abdul Malik Al-Houthi muốn ám chỉ liên minh các nước Arập do Riyadh đứng đầu và được Washington hỗ trợ để chống lại lực lượng Houthi từ năm 2015 đến nay.

Tự cho mình là một nhà đấu tranh mới cho sự nghiệp của người Palestine, Abdul Malik Al-Houthi thậm chí còn kêu gọi vận động quốc tế: “Các cuộc tuần hành đoàn kết với Palestine phải được tiếp tục, kể cả ở các nước phương Tây, châu Âu và châu Mỹ”. Đây thực sự là một hành trình vĩ đại – hành trình bắt đầu từ những khẩu hiệu đầu tiên xuất hiện đầu những năm 2000 trên các bức tường của một thị trấn nhỏ ở miền Bắc Yemen cho đến bài phát biểu đầy tự tin và cũng đầy thách thức trước phương Tây!

Ban đầu, lịch sử của các phiến quân Houthi gắn liền với sự hồi sinh của chủ nghĩa Zaid (Zaydism) – một trường phái tư tưởng Hồi giáo có luật học gần gũi với trường phái Shafii (Shafiism) của Hồi giáo Sunni mà đa số người Yemen đang thực hành. Zaid tuân theo quan niệm của Hồi giáo Shiite như đã được truyền giảng vào thế kỷ thứ 8 bởi Zayd Ben Ali, hậu duệ của con rể Nhà tiên tri Mohammed. Trong gần một thiên niên kỷ, nhánh Shiite này đã lan tỏa khắp cao nguyên phía Tây Yemen dưới hình thức một hệ thống cai trị có tổ chức phân cấp rõ ràng. Hệ thống này đã bị phế bỏ sau cuộc đảo chính quân sự năm 1962 và được thay thế bằng một nhà nước cộng hòa, với sự bảo trợ quân sự của Ai Cập dưới thời Abdel Nasser. Tuy nhiên, Saudi Arabia đã kịch liệt phản đối thể chế mới này vì không muốn thấy một mô hình chính trị thịnh vượng ngay bên cạnh mình. Ngoài ra, thập kỷ này cũng chứng kiến miền Nam Yemen, một vùng bảo hộ của Anh với thủ phủ là thành phố Aden, rơi vào phạm vi ảnh hưởng của Liên Xô sau sự ra đi của thực dân Anh.

................

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Chống lại ảnh hưởng của người Sunni

Sự hồi sinh của Zaid vốn dựa trên cảm giác bị hạ thấp, và cảm giác này càng trở nên nặng nề hơn sau khi nước Cộng hòa Arập Yemen ra đời. Trong quỹ đạo của mình, phong trào Những tín đồ trẻ, do Hussein Badreddin Al-Houthi sáng lập năm 1992, nhằm mục đích chống lại ảnh hưởng của các dòng Hồi giáo Sunni cực đoan, Salafist và Wahhabi, được du nhập từ nước láng giềng Saudi Arabia và cắm rễ ở thành trì Saada ở miền Bắc. Một dấu hiệu cho thấy tính chất phức tạp của Yemen là việc những người được hưởng lợi từ nền cộng hòa non trẻ – tiêu biểu là Tổng thống Ali Abdallah Saleh (1978-2012) – thường theo tín ngưỡng Zaid, nhưng họ lại gắn bó không chỉ với mỗi yếu tố trật tự tôn giáo này.

Tổng thống Ali Abdallah Saleh

Chủ nghĩa đa nguyên chính trị, được ghi trong Hiến pháp mới của Yemen thống nhất, và sự đa dạng của các thế lực địa phương, được đảm bảo bởi sự tồn tại lâu dài của mạng lưới bộ lạc mạnh mẽ, đã tạo điều kiện để Hussein Badreddin Al-Houthi được bầu vào Quốc hội năm 1993, trong màu áo của đảng Sự thật. Mối quan hệ với chính quyền trung ương đã trở nên căng thẳng sau nỗ lực ly khai của miền Nam – xuất phát từ sự phẫn nộ của các chiến binh Zaid (do bị gạt ra ngoài lề về chính trị, kinh tế và xã hội) – bị Tổng thống Saleh đàn áp đẫm máu vào năm 1994, với sự hỗ trợ của Al-Islah, một đảng thân cận với tổ chức Anh em Hồi giáo.

Một yếu tố gây căng thẳng khác là “cuộc chiến chống khủng bố” do Washington dẫn đầu sau vụ tấn công ngày 11/9 của tổ chức Al-Qaeda mà thủ lĩnh mạng lưới này là Osama Bin Laden, xuất thân từ một gia đình Yemen gốc Hadhramaut. Kể từ đó, phương Tây không còn nhìn nhận đất nước này ở góc độ các nhóm thánh chiến nhỏ phát triển mạnh ở những khu vực mà nhà nước trung ương không có nhiều ảnh hưởng.

Để bảo toàn quyền lực, Tổng thống Saleh đã phá bỏ chính sách trung lập được thực thi trong Chiến tranh vùng Vịnh (1990-1991) – khi hàng vạn người Yemen làm việc tại các chế độ quân chủ dầu mỏ láng giềng bị trục xuất – để hợp tác an ninh với Mỹ, quốc gia đã tăng cường các hoạt động ám sát có chủ đích ở Yemen. Hành động này bị Houthi lên án mạnh mẽ.

Theo Laurent Bonnefoy, chuyên gia về bán đảo Arập đương đại tại Trung tâm nghiên cứu quốc tế (CERI) có trụ sở tại Paris, Hussein Badreddin Al-Houthi sau đó đưa ra “một bộ tài liệu phân tích các mối quan hệ quốc tế, trong đó bao gồm cả khu vực này, dưới sự thống trị của Mỹ và những người theo chủ nghĩa phục quốc Do Thái”. Đó là thời điểm xuất hiện một khẩu hiệu thù địch trên các bức tường ở Saada và sau này trở thành khẩu hiệu hành động của Houthi: “Chúa là vĩ đại nhất! Cái chết cho Mỹ, cái chết cho Israel, lời nguyền cho lũ Do Thái và chiến thắng cho người Hồi giáo!”. Bonnefoy cho rằng cách diễn giải này rất phù hợp với tư tưởng của Cách mạng Hồi giáo Iran. Chính vì lý do này, chứ không phải tư tưởng Shiite, mà mối quan hệ giữa Houthi với Iran đã được thiết lập lại.

Khẩu hiệu này đã được nhấn mạnh trong chuyến thăm Saada của Tổng thống Saleh vào tháng 1/2003, người coi nó như một thách thức trực tiếp đối với quyền lực của ông. Sau đó, một thời kỳ căng thẳng bắt đầu, được đánh dấu bằng cái chết của Hussein Al-Houthi vào tháng 9/2004, mà thủ phạm chính là lực lượng duy trì trật tự. Tiếp theo là những vòng xoáy chiến tranh, khi chính phủ không ngừng pháo kích vào các thành trì của Houthi nhưng không thể dập tắt phong trào nổi dậy. Ở thủ đô Sanaa, một bản cáo trạng chi tiết mô tả Houthi là lực lượng phiến loạn được Tehran trang bị hoàn toàn, một luận điệu mà Tổng thống Saleh biết rằng có thể ảnh hưởng đến Washington, và bản cáo trạng khẳng định lực lượng này cực kỳ *********, vì mục đích của nó là khôi phục lại chế độ cũ và những bất bình đẳng xã hội từng tồn tại trước khi nền cộng hòa được thành lập.

Hussein Badreddin Al-Houthi

Trong những năm 1990, nhiều gương mặt của Houthi đã thiết lập liên hệ với Iran. Hussein Badreddin Al-Houthi và người anh trai Abdel Malik, lãnh đạo phong trào hiện nay, đã đi cùng người cha Allameh Badreddin, vốn là một giáo sĩ Zaid có uy tín, trong chuyến đi đến Cộng hòa Hồi giáo Iran và được dẫn đến thành phố thánh địa Qom. Nhưng chính tại Khartoum, thủ đô của Sudan, Hussein mới quyết định theo đuổi các nghiên cứu về thần học. Không có bằng chứng nào cho thấy sự trợ giúp đáng kể của Tehran trong những năm đầu của cuộc nổi dậy.

Chiến lược của Tehran

Không có gì mới mẻ khi Cộng hòa Hồi giáo Iran quan tâm đến Biển Đỏ, tuyến đường trung chuyển vũ khí dành cho lực lượng Hezbollah ở Liban hoặc các phong trào Hồi giáo Jihad và Hamas của Palestine. Thế nhưng, Tehran cũng chỉ thực sự chú ý đến Yemen từ năm 2009, khi Saudi Arabia lần đầu tiên can thiệp quân sự tại đây để hỗ trợ Chính quyền Saleh, khi đó đang gặp khó khăn trước sự nổi dậy của Houthi. Tehran nhận ra sự yếu kém của chế độ Sanaa là cơ hội “không cầu mà được” để gây bất ổn cho đối thủ lớn trong khu vực với chiến lược chống lực lượng chiếm đóng Mỹ đã được thử nghiệm ở Iraq: quấy rối quân Mỹ bằng các nhóm nổi dậy địa phương.

Tháng 10/2009, hải quân Yemen đã thu giữ được hàng nghìn quả đạn chống tăng trên một chiếc tàu dân sự với thủy thủ đoàn người Iran. Sau đó 1 tháng, tướng Yahya Saleh, người đứng đầu cơ quan phản gián Yemen thời điểm đó và là cháu trai của Tổng thống Saleh phát biểu: “Không còn nghi ngờ gì về việc Iran ủng hộ Houthi. Họ không thể hỗ trợ cho phiến quân bằng hoa quả hoặc ma túy”.

Phe chính phủ đã tích lũy nhiều sai lầm chiến lược từ những luận điệu về một cuộc chiến chống “Safavid Shiite” (một thuật ngữ vay mượn của từ vựng Salafist và dùng để chỉ triều đại Ba Tư đã chuyển đổi ồ ạt sang Shiite trong thế kỷ 16-18), việc cướp bóc và dội bom xuống các ngôi làng của lực lượng Houthi ở Saada, với sự hỗ trợ của dân quân bộ lạc từ các vùng xa xôi và đôi khi là những người theo phong trào Salafist hoặc thánh chiến. Đáp lại, các bộ lạc ở miền Bắc Yemen đã lần lượt đi theo phe nổi dậy.

Làn sóng “Mùa xuân Arập” lan tới Yemen

Năm 2011, làn sóng “Mùa xuân Arập” lan tới Yemen. Trong đám đông người biểu tình yêu cầu tổng thống ra đi, lực lượng Houthi đã có thể lợi dụng những lời chỉ trích quen thuộc bấy lâu để chống lại chính quyền chuyên chế của Saleh. Khi phong trào biểu tình trở nên cực đoan hóa, đẩy Yemen chìm trong nội chiến, Saleh bị Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh khai trừ. Ngày 25/2/2012, ông Saleh từ chức sau 33 năm cầm quyền liên tục. Thất bại của quá trình chuyển tiếp và liên minh “phản tự nhiên” giữa tổng thống bị phế truất với các cựu thù truyền kiếp của ông đã mở toang đường vào thủ đô cho lực lượng Houthi, mà sau đó phong trào này đã chiếm đóng bằng biện pháp quân sự vào năm 2014. Ba năm sau, Saleh bị ám sát. Cuối cùng các chiến binh Zaid đã không còn cần đến ông để theo đuổi tham vọng của họ.

Theo Laurent Bonnefoy, “Vấn đề chinh phục lãnh thổ không phải là điều gì mới mẻ đối với phong trào Houthi. Một số bài phát biểu của họ đã gợi nhắc đến việc tái thiết một ‘Đại Yemen’ mở rộng đến các vùng đất thánh, đặc biệt là thánh địa Mecca, nhưng điều này không quá quan trọng. Ngoài vấn đề về ý thức hệ, người ta có thể coi đây là chỉ là tuyên bố theo kiểu ‘được voi đòi tiên’ của Houthi. Chính lực lượng này từng do dự trong việc chiếm giữ các vùng đất, thâu tóm các nguồn tài nguyên cũng như phát triển khả năng gây hại của mình, như đang được thấy ở Biển Đỏ”.

Tuy nhiên, chiến thắng năm 2014 đã dẫn đến việc Saudi Arabia phát động cuộc chiến chống lại chủ nhân mới của Sanaa, với sự lãnh đạo của Mohammed Bin Salman (gọi tắt là MBS) – khi đó là thái tử kế vị tương lai nhưng trên thực tế là người cai trị vương quốc, được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Quốc phòng vào tháng 1/2015. Cuộc chiến này cũng có sự tham gia của quân đội Các tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE), dưới ảnh hưởng của Mohammed Bin Zayed (MBZ) – thái tử kế vị và là người rất quyền lực ở Abu Dhabi.

Xung đột Saudi Arabia - Yemen

Liên minh bao gồm khoảng 10 quốc gia Arập đã ngăn chặn được bước tiến của Houthi, nhưng rốt cuộc không thể đẩy lực lượng này ra khỏi Sanaa. Sự chia cắt Yemen được tạo ra bởi sự kình địch giữa hai thế lực, đó là lực lượng Houthi bám trụ ở thủ đô và lực lượng do Abd-Rabbu Mansour Hadi lãnh đạo, được cộng đồng quốc tế công nhận, đóng quân ở miền Nam với trụ sở tại Aden, hoặc sống lưu vong ở Riyadh.

..............

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Lãnh thổ Saudi Arabia và UAE trở thành mục tiêu

Tình trạng khu vực hóa cuộc xung đột Yemen không diễn ra theo một chiều hướng. Với sự hậu thuẫn ngày càng công khai của Iran, đặc biệt về vũ khí, lực lượng Houthi đã sở hữu những phương tiện cần thiết để tấn công ra ngoài biên giới Yemen và tăng cường phóng tên lửa cũng như thiết bị bay không người lái có vũ trang nhắm vào lãnh thổ Saudi Arabia và UAE.

Lực lượng Houtji không kích lãnh thổ Saudi Arabia

Đã có nhiều sự việc chứng thực cho sự xích lại gần nhau giữa lực lượng Houthi và Cộng hòa Hồi giáo Iran. Kéo dài vài tháng trong năm 2014, công ty Mahan Air – có liên hệ với Lực lượng Vệ binh Cách mạng – duy trì một tuần 2 chuyến bay Sanaa-Tehran. Theo một báo cáo của nhóm chuyên gia về Yemen thuộc Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, ngày 25/9/2014, 2 nhân vật của Hezbollah và 3 nhân vật của Vệ binh Cách mạng Iran đã được phóng thích khỏi nhà tù ở thủ đô Sanaa dưới sự kiểm soát của Houthi. Tháng 1/2018, sau khi phân tích các mảnh vỡ của khoảng 10 tên lửa đạn đạo Burkan-2 bắn vào Saudi Arabia, chính nhóm chuyên gia trên đã đưa ra kết luận rằng đó là những tên lửa được cải tiến từ tên lửa Qiam-1 có tầm bắn 700-800 km của Iran; chúng đã được tháo rời và bí mật chuyển vào Yemen, sau đó được lắp ráp tại chỗ bởi cùng một đội ngũ kỹ sư.

Lực lượng Houthi thậm chí còn nhận trách nhiệm về vụ tấn công tàn khốc nhằm vào 2 cơ sở khai thác dầu của tập đoàn Aramco ở phía Đông Saudi Arabia vào tháng 9/2019. Một năm sau, báo cáo của nhóm chuyên gia Liên hợp quốc khẳng định “các thông báo của Houthi về số lượng và hệ thống vũ khí được sử dụng không tương ứng với thông tin mà họ có được” và “Mỹ đã chia sẻ thông tin về các mảnh vỡ của một trong những thiết bị bay không người lái và cho biết thiết bị bay không người lái này đã vượt qua chặng đường khoảng 200 km về phía Tây Bắc ngay trước vụ tấn công”. Như vậy, nó không được phóng đi từ phía Nam lãnh thổ Yemen như nhiều người vẫn nghĩ. Nhưng dù sao đi nữa, chiến dịch quấy rối của Houthi cũng đã mang lại những kết quả nhất định.

Liên minh Arập đã từ bỏ việc sử dụng biện pháp quân sự để tái chiếm cảng chiến lược Hodeidah, bên bờ Biển Đỏ, khi nơi này rơi vào tay lực lượng Houthi từ tháng 1/2019, đồng thời chôn vùi hy vọng tiêu diệt các tay súng mà phần còn lại của thế giới vẫn gọi là “phiến quân”.

Tên lửa của Houthi

Lực lượng Houthi cũng được hưởng lợi từ những mâu thuẫn ngày càng tăng giữa 2 nhân tố chủ chốt trong khu vực là MBS và MBZ. Do phải tập trung cho “đại dự án” phát triển đất nước, MBS luôn lo ngại rằng các cuộc tấn công nhằm vào lãnh thổ Saudi Arabia sẽ cản trở các khoản đầu tư nước ngoài. Trong khi đó, do bị vố đau trong vụ mất cảng Hodeidah và sự thiếu tin tưởng vào khả năng của Chính phủ Yemen lưu vong do Riyad yểm trợ nên MBZ đã quyết định rút quân, nhưng vẫn duy trì hỗ trợ từ xa các lãnh đạo miền Nam Yemen, ngay cả khi họ thể hiện ý đồ ly khai.

Vẫn theo Laurent Bonnefoy, “khả năng huy động của Houthi phụ thuộc nhiều vào cuộc đối đầu với Saudi Arabia. Các diễn ngôn dân tộc chủ nghĩa của phong trào này, vốn tập trung trước hết vào mục tiêu bảo vệ Yemen trước sự xâm lược của nước ngoài, đã liên kết được nhiều thành phần, nhất là các bộ lạc có thâm thù với họ từ lâu. Đồng thời, sự yếu kém của phe đối lập tại các khu vực do Houthi kiểm soát có thể được lý giải bởi việc thiết lập bộ máy an ninh, thậm chí cả các thể chế, thực sự hiệu quả. Họ thẳng tay đàn áp những kẻ chống đối, nhưng nhiều người thực sự thừa nhận ở họ bản sắc của một nhà nước, một sự chuyên nghiệp nhất định trái ngược với các lực lượng khác ở Yemen”.

Cuộc chiến giữa Israel và Hamas, với những tác động về mặt chiến lược ở khu vực Biển Đỏ, đã làm gián đoạn các cuộc mặc cả đang diễn ra kể từ khi các bên tham chiến ở Yemen ký thỏa thuận ngừng bắn hồi tháng 4/2022 dưới sự bảo trợ của Liên hợp quốc. Đối mặt với lực lượng Houthi, một khối gắn kết cả về chính trị và tôn giáo, là một chính phủ “chính thức” với bộ mặt bạc nhược của một tập hợp hổ lốn, bao gồm nhiều nhân tố với đủ loại lợi ích khác nhau, thậm chí cả lợi ích cá nhân, trong một Hội đồng lãnh đạo Tổng thống. Đứng đầu là Rachad Al-Alimi, từng là một người thân cận của cố Tổng thống Saleh, Hội đồng này có 8 thành viên, gồm những người miền Nam, các thủ lĩnh tôn giáo hoặc quân sự.

Tên lửa của Houthi

Một quan sát viên thường trú tại Yemen cho biết: “Lực lượng Houthi tự tin đang ở thế mạnh, đối mặt với các thành viên của một hội đồng chỉ biết phụ thuộc một cách thô thiển vào Riyadh. Họ cho rằng sự leo thang ở Biển Đỏ nhận được sự ủng hộ của người dân Yemen và thế giới Arập, rằng nó hoàn toàn phù hợp với hệ tư tưởng của họ và nó cũng không gây ra vấn đề gì đối với các cuộc đàm phán đang diễn ra về tương lai của đất nước. Người ta cũng có thể đưa ra giả thuyết rằng Houthi có ý định sử dụng vị thế mới của mình để đạt được nhiều hơn nữa: nhiều tiền hơn, khi mà các cuộc đàm phán đề cập nhiều đến việc Riyadh phải thanh toán hàng tỷ USD cho các công chức Yemen, những người bị chậm lương trong một thời gian dài; hoặc nhiều ảnh hưởng hơn về mặt lãnh thổ”.

..............

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Mỹ thay đổi quan điểm

Sự lớn mạnh của Houthi trong khu vực cũng gây ra những thay đổi lớn trong quan điểm của Mỹ về Yemen. Sau khi nhìn nhận qua lăng kính chống thánh chiến, Mỹ hiện đã phải xem xét phong trào này từ góc độ tham vọng của Iran. Sự thay đổi quan điểm này rất rõ ràng. Điều này được thể hiện trong 2 bài viết đăng ngày 9/1/2024, trước khi Hải quân Mỹ ném bom vào các vị trí của Houthi, của Viện Doanh nghiệp Mỹ (AEI) và Quỹ Di sản – 2 tổ chức tư vấn theo tư tưởng bảo thủ có trụ sở tại Washington.

Liên quân không kích Houthi

Theo Bruce Riedel, chuyên gia của Viện Brookings, người từng có 30 năm làm việc tại Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), từ lâu chính sách của Mỹ đối với Yemen luôn phù hợp với chính sách của Saudi Arabia, nhưng hiện tại Washington đang phải đứng ở tuyến đầu trong việc ngăn chặn âm mưu thâu tóm Biển Đỏ của lực lượng Houthi. Ngược lại, Riyadh đang kêu gọi xuống thang và giữ khoảng cách với liên minh mà Mỹ cố gắng thiết lập để đảm bảo ổn định cho tuyến đường thương mại chiến lược này.

Các bài viết của 2 tổ chức tư vấn nêu trên đều kêu gọi Washington cam kết về mặt quân sự với chính phủ “chính thức” ở Yemen và đưa Houthi trở lại danh sách “các thực thể khủng bố”. Lực lượng này đã xuất hiện trong danh sách đen của Mỹ vào cuối nhiệm kỳ của Donald Trump (2017-2021) và đã biến mất khỏi danh sách này vào đầu nhiệm kỳ của Joe Biden, với lý do chính thức là nhằm tạo điều kiện cho việc chuyển hàng viện trợ nhân đạo đến các khu vực mà Houthi kiểm soát. Ngày 17/1/2024, Bộ Quốc phòng Mỹ tuyên bố đưa Houthi trở lại danh sách các tổ chức khủng bố quốc tế.

Các cuộc tấn công do lực lượng Houthi thực hiện ở Biển Đỏ cho thấy vũ khí của họ ngày càng hiện đại. Fabian Hinz, chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), nhận định: “Chỉ trong vài năm, phiến quân Houthi ở Yemen đã có được một kho vũ khí chống hạm rất đa dạng, bao gồm cả tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo. Kho vũ khí khổng lồ này đã đặt ra nhiều câu hỏi về một chiến lược rộng lớn hơn của Iran trong khu vực.”

Theo chuyên gia này, mặc dù Houthi gắn liền các cuộc tấn công vận tải hàng hải của họ với cuộc tấn công của Israel vào Dải Gaza, nhưng số vũ khí này đã được Iran cung cấp vào tháng 10/2023, khá lâu trước khi nổ ra xung đột giữa Israel và Hamas. Điều này dẫn đến giả định rằng Iran đã tập trung một cách mạnh mẽ và dài hơi trong việc tăng cường các khả năng chống hạm cho Houthi, và Tehran có thể có ý đồ xuất khẩu mô hình cưỡng bức hàng hải (khả năng phong tỏa một tuyến đường vận chuyển) từ vịnh Ba Tư và eo biển Hormuz tới Biển Đỏ và eo biển Bab Al-Mandab, một khu vực có tầm quan trọng địa chính trị to lớn.

Liên quân không kích Houthi

Laurent Bonnefoy đánh giá: “Sự gần gũi với Iran không phải là điều gì mới mẻ và không phải là kết quả trực tiếp của cuộc chiến giữa Israel và Hamas. Những gì đang diễn ra trước hết là kết quả của quá trình phân tích, đặc biệt về mặt ý thức hệ và lợi ích được Tehran và Houthi thực hiện trong suốt cuộc xung đột. Điều quan trọng là phải hiểu được chiến lược của Houthi trong bối cảnh Yemen, nhất là khi tương lai của phong trào này đang được định hình với tư cách là thế lực thống trị”.

Căng thẳng bạo lực ở Biển Đỏ đã mang lại tính hợp pháp cho Houthi vào thời điểm quyền lực của họ bị đặt vấn đề ở các khu vực do họ nắm quyền kiểm soát. Kể từ thời điểm ngừng bắn năm 2022 và tình trạng chấm dứt thù địch được thiết lập trong toàn quốc, uy tín của Houthi đã phần nào suy giảm, khi người dân cáo buộc họ thiếu năng lực quản trị, nhất là việc không có khả năng cung cấp các dịch vụ công hằng ngày. Theo một luật sư ở Sanaa, “Tháng 9/2023, Houthi đã phải vội vàng triển khai lực lượng an ninh xung quanh một số nhà thờ Hồi giáo do lo sợ những người hành lễ sẽ đi biểu tình sau buổi cầu nguyện vào ngày thứ Sáu”.

.................

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Củng cố phong trào

Kể từ khi bắt đầu cuộc chiến ở Dải Gaza, ngày thứ Sáu hằng tuần đã trở thành ngày tập hợp lực lượng, nhưng các đám đông tập hợp hiện nay đều là những thành phần ủng hộ Houthi. Ngày 11/1/2024, một ngày sau các cuộc oanh kích đầu tiên của liên quân Mỹ-Anh, thủ đô Yemen đã chứng kiến một cuộc tập hợp lực lượng kỷ lục, khi hàng trăm nghìn người xuống đường phản đối ngoại xâm và ủng hộ Palestine.

Phản đối ngoại xâm và ủng hộ Palestine tại thủ đô Yemen

Luật sư trên cho biết: “Chiến tranh đang củng cố phong trào này, như những gì đã diễn ra trong quá khứ. Những kẻ gièm pha ngày càng bị gia tăng đàn áp”. Tại thủ đô, tòa sơ thẩm liên tục tuyên án, nhiều nhà đối lập bị dính “án chính trị”, bị tố cáo và kết tội “cộng tác với địch trong thời chiến”. Tháng 12/2023, nhà hoạt động nhân quyền Fatima Saleh Al-Arwali đã bị tuyên án tử hình vì tội “hoạt động tình báo với kẻ thù”.

Sau 2 thập kỷ tồn tại, lực lượng nổi dậy này đã trở thành tâm điểm và cho thấy khả năng chống chịu phi thường mà không đánh mất bản sắc tôn giáo mạnh mẽ vốn có trong bức tranh văn hóa và tôn giáo đặc trưng của Yemen. Dấu ấn của sự hồi sinh Zaid được khẳng định trên mọi vùng lãnh thổ do họ kiểm soát.

Mặc dù ban đầu phong trào này có khoảng cách rất xa so với nhánh Shiite chính được truyền giảng ở Iran, nhưng dưới sự thống trị của Houthi, sự phục hưng của nó đã được thể hiện qua rất nhiều nghi lễ và biểu tượng mà những người Shiite ở Iran vẫn thực hành. Ashura, lễ tưởng niệm sự tử vì đạo của quốc vương Hussein, cháu trai của Nhà tiên tri, giờ đây đã trở thành cơ hội để Yemen thời Houthi biểu dương sức mạnh. Hằng năm, lễ Eid al-Ghadir được tổ chức để tưởng nhớ “bài thuyết giáo” mà Mohammed đã giảng ngay trước khi qua đời và phong người con rể Ali là người kế vị về mặt chính trị và tôn giáo của mình (theo cách diễn giải của người Shiite).

Chuyên gia Laurent Bonnefoy nhận định: “Hệ tư tưởng của Houthi gây ra những rào cản vô hình rất lớn. Sự bi đát của cuộc xung đột kéo dài gần một thập kỷ tại Yemen đã khiến xã hội bị phân hóa hơn bao giờ hết. Bởi vậy, mục tiêu hình thành một nhà nước thống nhất tập hợp xung quanh Houthi là vô cùng khó khăn. Houthi sẽ phải điều đình với các lực lượng khác và ngược lại, các lực lượng này cũng sẽ phải hòa hảo với Houthi. Đây rõ ràng là dấu hiệu thất bại của chiến dịch quân sự được phát động vào năm 2015, nếu xét ở khía cạnh mục tiêu của liên minh là tiêu diệt phong trào nổi dậy này”.

Phản đối ngoại xâm và ủng hộ Palestine tại thủ đô Yemen

Chuyên gia Maysaa Shuja Al-Deen của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược ở Sanaa, nhận định: “Không quá lời khi nói rằng Houthi hình thành và phát triển trong chiến tranh”. Từ khi trở thành một lực lượng chính trị-quân sự trong các cuộc chiến ở Saada từ năm 2004 đến khi tham gia phong trào nổi dậy của quần chúng vào năm 2011 và khi quá trình chuyển tiếp chính trị thất bại vào năm 2014, “Houthi chưa bao giờ ngừng các hoạt động quân sự ở phía Bắc của Sanaa”.

Theo Maysaa Shuja Al-Deen, xung đột vũ trang đã hình thành nên phong trào này, cũng như định hình bản chất đa nghi và cơ cấu quân sự của nó. Trong gần 20 năm, Houthi chưa bao giờ ngừng chiến đấu. “Mọi thành công chính trị của họ đều phụ thuộc vào các thắng lợi quân sự”. Ngày nay, tiến trình hòa bình sẽ là thách thức lớn nhất mà Houthi phải đối mặt kể từ khi phong trào này xuất hiện ở cao nguyên Yemen.

 

[đội mũ_ lái xe]

‘Mọi người sẽ phản kháng’ Người dân Ukraine cân nhắc các lựa chọn khi dự thảo luật mới có hiệu lực

Không khí tại văn phòng tuyển quân Ukraine, nơi một thợ làm tóc 30 tuổi đang được phỏng vấn tràn ngập sự lo lắng. Người đàn ông này không có kinh nghiệm quân sự và không chắc liệu kỹ năng nào của mình có hữu ích hay không. Có lúc, nhà tuyển dụng còn đùa rằng anh ta có thể cắt tóc đẹp cho mọi người.

Nhưng người đàn ông – người được yêu cầu giấu tên vì tình trạng quân nhân đang chờ xử lý – vẫn ở đó. “Đã đến lúc,” ông nói với CNN.

Theo luật động viên mới của Ukraine, có hiệu lực từ ngày 18 tháng 5, đàn ông Ukraine hiện phải đối mặt với sự lựa chọn: Tuân thủ và đối mặt với khả năng bị đưa ra tiền tuyến, hoặc cố gắng trốn tránh và có nguy cơ bị trừng phạt và lên án.

Người thợ làm tóc đã chọn trước và tình nguyện, trở thành một trong sáu người đàn ông được phỏng vấn tại trung tâm tuyển dụng của Tiểu đoàn Sói Da Vinci ở Kyiv ngày hôm đó. Văn phòng nằm trong một tòa nhà dân cư bình thường, tách biệt với thế giới bên ngoài. Tuy nhiên, bên trong, các bức tường được trang trí bằng các bức ảnh và biểu ngữ lớn có biểu tượng của tiểu đoàn, hình vẽ ba con sói nhe răng bên trong cây đinh ba cách điệu của Ukraina. Khẩu hiệu tuyển dụng của đơn vị là “Mọi người sẽ chiến đấu” và máy tính xách tay của nhà tuyển dụng được dán đầy nhãn dán, một trong số đó có nội dung “Bầy của bạn đang đợi bạn”.

Một tân binh tiềm năng đang được phỏng vấn tại văn phòng tuyển dụng của Tiểu đoàn Sói Da Vinci ở Kyiv vào tháng 5 năm 2024

Ukraine không hề giấu diếm nhu cầu cấp thiết phải tuyển thêm người khi cố gắng tự vệ trước sự xâm lược của Nga. Mặc dù chính phủ không tiết lộ số người chết và bị thương, nhưng ước tính của các chuyên gia cho thấy hàng trăm nghìn người thương vong ở cả hai phía trong cuộc xung đột kể từ khi Nga phát động cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022.

Một chỉ huy Ukraine yêu cầu không nêu tên vì lý do an ninh cho biết tình trạng thiếu nhân lực đang gây ra những ảnh hưởng nặng nề trên chiến trường.

“Nếu có thêm 1.000 đến 1.500 quân nhân ở Avdiivka , chúng tôi đã bảo vệ được những điểm quan trọng mà kẻ thù tiến vào. … Nếu chúng tôi có nhiều người hơn, chúng tôi sẽ cầm cự được lâu hơn,” ông nói với CNN về thành phố công nghiệp phía đông đã rơi vào tay lực lượng Nga vào tháng 2 sau khi Ukraine chiếm giữ nó trong hơn một thập kỷ.

Đề xuất một đợt huy động mới, ông Yuri Sodol, chỉ huy Lực lượng chung của quân đội Ukraine, nói với các nhà lập pháp Ukraine vào tháng trước rằng quân đội Nga đông hơn quân Ukraine “bảy đến 10 lần” ở miền đông Ukraine.

Việc thiếu nhân sự này đang gây áp lực rất lớn cho những người đang tại ngũ.

“Chiến tranh vẫn đang tiếp diễn và việc huy động lực lượng là điều cần thiết. Những người đã chiến đấu suốt hai năm đều mệt mỏi. Một số đang phát điên”, Yaroslav Galas, người hiện đang phục vụ trong Lữ đoàn tấn công sơn cước số 128, cho biết.

“Những người lính cần được nghỉ ngơi thích hợp trong vài tháng. Họ cần được chữa lành, thư giãn và quên đi. Họ cần phải tiêu số tiền kiếm được bằng mồ hôi và máu để giải quyết các vấn đề kinh tế và cá nhân”, ông nói.

Để làm cho quá trình tuyển dụng hiệu quả và minh bạch hơn, luật mới yêu cầu tất cả nam giới Ukraine trong độ tuổi từ 18 đến 60 phải đăng ký với quân đội và luôn mang theo giấy tờ tùy thân.

Tuy nhiên, chỉ có nam giới từ 25 đến 60 tuổi mới phải điều động theo luật mới. Giới hạn dưới đã được cắt giảm 2 năm so với 27 năm, nhưng dường như không tạo ra nhiều khác biệt vì những thách thức về nhân khẩu học của Ukraina.

Tỷ lệ di cư cao và tỷ lệ sinh thấp trong những năm 1990 và 2000 có nghĩa là số người ở độ tuổi 20 hiện nay ít hơn rất nhiều so với những người ở độ tuổi 30 và 40.

Phụ nữ có trình độ y khoa hoặc dược phẩm cũng phải đăng ký với quân đội, mặc dù họ không bắt buộc phải phục vụ.

Các quy định mới đã gây tranh cãi – dự thảo luật đã được sửa đổi hơn 4.000 lần trong quá trình phê duyệt.

...............