[Funland] Lạng Sơn xưa

[Ngao5]

Chiến tranh Pháp–Thanh là cuộc chiến giữa Đệ tam Cộng hòa Pháp và Đế quốc Đại Thanh, diễn ra từ tháng 9 năm 1884 tới tháng 6 năm 1885. Cuộc chiến nổ ra vì Pháp muốn kiểm soát vùng đồng bằng Bắc Bộ Việt Nam và con đường nối từ Hà Nội đến tỉnh Vân Nam của Trung Quốc. Nhà Thanh ngược lại muốn ngăn cản sự hiện diện quân sự của Pháp Bắc Kỳ, vì điều này sẽ trực tiếp uy hiếp vùng biên giới phía nam của họ. Sâu xa hơn nữa, là nhà Thanh muốn nhân cơ hội này để chiếm đoạt hoặc là duy trì ảnh hưởng của mình đối với Việt Nam.
Quân đội nhà Nguyễn và quân Cờ Đen tham gia chiến đấu chống lại quân Pháp diễn ra từ tháng 9 năm 1884 tới tháng 6 năm 1885. Chiến tranh Pháp-Thanh (1884-1885) cũng xảy ra trong giai đoạn cuối của cuộc chiến Pháp - Đại Nam (1958-1884). Cuộc chiến nổ ra vì Pháp muốn kiểm soát vùng đồng bằng Bắc Bộ Việt Nam và con đường nối từ Hà Nội đến tỉnh Vân Nam của Trung Quốc.
Sau chiến dịch Bắc Kỳ (1883-1886) nhà Thanh ký Hòa ước Thiên Tân (1884) với Pháp. Nhà Thanh rút quân ra khỏi Bắc Kỳ. Nhưng khỉ quân Pháp tiếp nhận Lạng Sơn, thì bị quân nhà Thanh vì lý do họ chưa có lệnh rút quân. Từ đó cuộc chiến không tuyên bổ giữa Pháp và nhà Thanh bùng nổ.
Kết quả quân nhà Thanh bị đẩy lùi ra khỏi Bắc Bộ và hiệp ước hòa bình được ký kết giữa Pháp và Trung Quốc tại Thiên Tân vào ngày 09 tháng 6 năm 1885, buộc Trung Quốc phải từ bỏ ảnh hưởng với Việt Nam và thừa nhận chế độ bảo hộ của Pháp trên cả Nam Kỳ và Bắc Kỳ.
Bác sĩ Charles Edouard Hocquard (1853-1911), người tham gia chiến dịch này, cũng là nhiếp ảnh gia

1884 – Pháo binh vượt sông Đuống (Canal des Rapides), trên đường tiến đánh Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

 

[Ngao5]

2-1885 – Đại sứ Nhà Thanh (Trung Quốc) đến giải quyết sơ bộ hòa bình sau trận chiến Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

1884 – Hai viên quan sứ giả nhà Thanh sang Việt Nam đưa các tù binh Trung Quốc về nước sau trận Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

 

[Ngao5]

1884 – Tướng Brière de l'Isle và các sĩ quan tham mưu dưới quyền. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)
1884, Tướng Brière de Lisle chỉ huy quân Pháp và An Nam đánh nhau với quân nhà Thanh ở Lạng Sơn năm 1884 để sau đó có hiệp định biên giới Pháp Thanh và cắm mốc từ khi đó.

1885, Tướng Milott và các sĩ quan tham mưu của ông. Ảnh: Charles Edouard Hocquard

 

[Ngao5]

19-6-1885, sau xung đột Pháp-Hoa, đại sứ nhà Thanh tới Lạng Sơn thương thảo với tướng Milott. Ảnh: Charles Edouard Hocquard

5-3-1884 – các sứ thần được triều đình Huế cử đến chào tướng Millot, chụp tại hiên nhà tướng Millot trong khu nhượng địa Pháp ở Hà Nội.
Ba ông ngồi từ trái sang: (1) Tham biện Lê Cơ, (2) Phó khâm sai đại thần Hoàng Hữu Thường, (3) Khâm sai đại thần Đoàn Văn Hội. Ngồi bìa phải là ông Nguyễn Hữu Độ, Tổng đốc Hà Nội. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

 

[Ngao5]

5-3-1884 – các sứ thần được triều đình Huế cử đến chào tướng Millot, chụp tại hiên nhà tướng Millot trong khu nhượng địa Pháp ở Hà Nội. Ba ông ngồi giữa từ trái sang: (1) Phó khâm sai đại thần Hoàng Hữu Thường; (2) Khâm sai đại thần Đoàn Văn Hội; (3) Tham biện Lê Cơ. Viên quan cấp thấp đứng cạnh ba ông, cầm tấm biển có hai chữ "Phụng chỉ" 奉旨 có nghĩa là "Vâng mệnh vua". Ngồi bìa phải bức hình là ông Nguyễn Hữu Độ, Tổng đốc Hà Nội.
(Thời gian này là vào triều vua Kiến Phúc. Đoàn Văn Hội là Thượng thư bộ Công, Hoàng Hữu Thường là Tham biện Cơ Mật viện, Lê Cơ là Lang trung bộ Lại). Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

5-3-1884 – các sứ thần được triều đình Huế cử đến chào tướng Millot, chụp tại hiên nhà tướng Millot trong khu nhượng địa Pháp ở Hà Nội. Ba ông ngồi giữa từ trái sang: (1) Phó khâm sai đại thần Hoàng Hữu Thường; (2) Khâm sai đại thần Đoàn Văn Hội; (3) Tham biện Lê Cơ. Viên quan cấp thấp đứng cạnh ba ông, cầm tấm biển có hai chữ "Phụng chỉ" 奉旨 có nghĩa là "Vâng mệnh vua". Ngồi bìa phải bức hình là ông Nguyễn Hữu Độ, Tổng đốc Hà Nội.
(Thời gian này là vào triều vua Kiến Phúc. Đoàn Văn Hội là Thượng thư bộ Công, Hoàng Hữu Thường là Tham biện Cơ Mật viện, Lê Cơ là Lang trung bộ Lại). Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

 

[Ngao5]

19-6-1885, Phái bộ Việt Nam đến Lạng Sơn gặp tướng Milott. Trái sang phải: quan Phủ Phú Hải, hai quan triều đình Huế và Tổng đốc Hà Nội Nguyễn Hữu Độ. Ảnh: Charles Edouard Hocquard

19-6-1885, Phái bộ An Nam đến Lạng Sơn gặp tướng Milott. Trái sang phải: quan Phủ Phú Hải, hai quan triều đình Huế và Tổng đốc Hà Nội Nguyễn Hữu Độ. Ảnh: Charles Edouard Hocquard

 

[Ngao5]

19-6-1885, sau xung đột Pháp-Hoa, đại sứ nhà Thanh tới Lạng Sơn thương thảo với tướng Milott. Ảnh: Charles Edouard Hocquard

 

[Ngao5]

Trận chiến ở Lạng Sơn giữa quân Pháp và quân Thanh

1884 – phu khuân vác nghỉ chân ở Đèo Vân, Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

1884 – đồn Kỳ Lừa và sông Kỳ Cùng, Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

 

[Ngao5]

1884 – quang cảnh ở Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

1884-1885 – dãy núi đá ở Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

 

[Ngao5]

1884 – một đồn lính Nhà Thanh tại Đông Sơn, Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

1885, thành Chu, Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard

 

[Ngao5]

1884-1885 – sông Kỳ Cùng ở Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

1885 – phố Kỳ Lừa, Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

 

[Ngao5]

12-2-1885, giao chiến giữa quân Pháp và nhà Thanh (Trung Quốc) tại Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard

1884, Kỳ Lừa, Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard

 

[Ngao5]

1884 – thung lũng Phố Vị, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

2-1885 – phu An Nam khiêng vác dừng chân quanh Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

 

[Ngao5]

1884 – lính nhà Thanh (Quân Cờ Đen), Trung Quốc. Ảnh: Charles Edouard Hocquard

1884 – lính nhà Thanh (Quân Cờ Đen), Trung Quốc. Ảnh: Charles Edouard Hocquard

1884-1885 – Lính chính quy Trung Quốc (lính Nhà Thanh). Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

 

[Ngao5]

2-1885, vũ khí quân nhà Thanh (Trung Quốc) bị Pháp tịch thu ở Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard

 

[Ngao5]

1884 – Trại lính tập Bắc Kỳ tại đồn Brulay, Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

1884 – lính Pháp đóng trại dã chiến tại đồn Brulay (Lạng Sơn). Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

 

[Ngao5]

2-1885, Thành Lạng Sơn

2-1885, lính Pháp chuẩn bị đánh nhau với quân nhà Thanh (Trung Quốc) ở Lạng Sơn

 

[Ngao5]

2-1885, suối Tím, Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard

1884-1885 – Thác Violets trên đường Lạng Sơn. Ảnh: Charles Edouard Hocquard (1853-1911)

2-1885, Lạng Sơn, phía xa là đất nhà Thanh, Trung Quốc. Ảnh: Charles Edouard Hocquard

 

[Ngao5]

 

[Ngao5]

Tồng đốc Lạng Son Vi Văn Lỷ (1830-1905)

1896 – Tổng đốc Lạng Sơn Vi Văn Lý (1830-1905) và con trai Vi Văn Định . Ảnh: Raphael Moreau (18..-19..)