Thôi thì nhập cảnh vào Israel thì luyên thuyên về họ một tý.
Chắc có lẽ không một dân tộc trên thế giới nào chịu nhiều khổ đau như dân Do thái. Thời thượng cổ họ mất nước, bị trục xuất ra khỏi chính quê hương bản quán của mình. Họ làm nô lệ, bị kỳ thị, bị ruồng bỏ, nơi họ đến không được chấp nhận và thường xuyên có nguy cơ bị trục xuất ra khỏi quóc gia họ cư trú bất kỳ lúc nào. Tệ nhất là họ bị tàn sát, họa diệt chủng..... Thế nhưng họ vẫn đứng vững, vẫn phát triển và liên tục có những đột biết, sáng tạo mới.
Đi tìm lý do để có thể lý giải “ Tai sao họ ly tán khắp thế giới mấy nghìn năm, mà không bị đồng hóa, bị tiêu diệt....” thì có rất nhiều lý do. Nhưng theo những gì tôi đọc được thì do mấy ý sau:
- Họ có đạo, tôn giáo của họ lâu đời thứ 2 trên thế giới ( khoảng 3.000 năm- sau Hindu 4.000 năm). Nên dù ở hoàn cảnh nào họ cũng tin rằng: Họ là dân tộc được Chúa chọn dẫn dắt các dân tộc khác, tuy bây giờ khổ đau. Nhưng vào một ngày đẹp trời nào đó đấng Mesiah (đấng cứu thế) sẽ quay về để dẫn dắt họ
- Họ có ý chí, quyết tâm sẽ quay về mảnh đất hứa của Chúa hứa cho họ. Thay vì những lời chúc Tấn Tài – Tấn Lộc như ở Vietnam ta thì họ chúc nhau 1 câu rất đơn giản: “Sang năm về Jerusalem nhé” thế thôi. Nhưng nó nói lên mong ước lớn nhất của cuộc đời họ. Không phải là tiền (mặc dù người Do thái cực kỳ ky bo và kẹt xỉ) mà là nỗi lòng hướng về cố hương.
- Họ bị đọa đày, bị kỳ thị, không an toàn nên họ không có đầu tư vào những thứ cố định và lâu dài như BDS, sản xuất...ở các quốc gia họ cư ngụ mà chọn những nghề như thợ thủ công, bác sĩ, giáo viên....và quan trọng nhất là nghề ngân hàng – cho vay lấy lãi. Thời trung cổ ở châu Âu, những tín đồ Thiên chúa giáo bị cấm làm nghề cho vay này, thế là người Do thái họ làm. Chính vì nghề này mà họ càng thêm bị kỳ thị, bị ghét bỏ...Các bạn cứ thử đọc những tác phẩm cổ điển của châu Âu xem họ tả thế nào về người Do thái
- Và quan trọng nhất là họ biết chữ. Trong khi ở châu Âu có đến 95% dân số mù chữ thì dân tộc Do thái ngược lại. Hầu như tất cả đều biết chữ, họ biết chữ đầu tiên để đọc kinh Torah. Sau đó như trên tôi đã nói, họ làm các nghề như Ngân hàng, bác sĩ, giáo viên...những nghề đó đều phải cần biết chữ. Và họ là những thị dân đầu tiên ở châu Âu, tạo ra một tầng lớp thị dân, tầng lớp cấp tiến của xã hôi để thúc đẩy xã hội phát triển. Do biết chữ sớm => tư duy phát triển sớm và mạnh, nên họ chọn lọc được gen trong quá trình phát triển dân tộc họ. Nó cũng lý giải luôn tại sao thời này toàn bộ người Do thái trên thế giới chỉ có khoảng 15 triệu người chiếm khoảng 0,2% dân số thế giới. Nhưng với số dân ấy họ chiếm 30% giải Nobel trên thế giới.
- Mặc dù bị tiếng là ky bo, kẹt xỉ, gian giảo....nhưng đối với dân tộc họ. Họ luôn sẵn sàng chia sẻ, cùng làm những việc có ích chung cho dân tộc. Khi Weizmann sáng chế ra Aceton giúp quân đội Anh giành chiến thắng trong WW1, người Anh hào phóng tặng ông tấm chi phiếu không điền con số. Nhưng ông đã trả lại và nói: “ Xin hãy làm điều gì có ích cho dân tộc tôi”. Hoặc như gia tộc Rothschild (bạn nào đọc Chiến tranh tiền tệ chắc biết tên gia tộc này) họ về Israel, tìm tòi giống cây có thể trồng được để hỗ trợ cho phong trào Zion (phong trào phục quốc), cho người dân về còn có cái mà trồng. Chính vì thế mô hình Kibbutz, nó bị sụp đổ ngay ở các nước XHCN nhưng ở Israel nó tồn tại đến tận ngày nay, và có công rất lớn vào sự thành lập và tồn vong của nhà nước Israel thời kỳ đầu
Có một điều khá kỳ lạ là trong thời kỳ trung cổ châu Âu. Mọi giáo phái khác với Catholic Roma đều bị coi là tà đạo và bị đưa lên giàn thiêu. Nhưng sao người Do thái lại có thể ung dung sống ở giữa châu Âu?. Tôi nghĩ cũng có mấy lý do sau:
- Tôn giáo của họ lâu đời hơn và quan trọng chính TCG cũng mượn Kinh cựu ước của họ để tạo giáo lý cho mình.
- Tuy bị kỳ thị, nhưng họ là những người trí thức trong xã hội. Và họ còn khôn ngoan hơn Copernicus, Galile...Họ không làm khoa học, khong sáng tạo và bảo vệ quan điểm của mình đến chết. Họ dịch sách, họ làm những việc xã hội cần nên khó có thể loại bỏ được họ