Vỡ mồm rồi
Nếu VN bị mỹ áp thuế 46% thì gdp sẽ giảm bao nhiêu?
Để đánh giá tác động của việc Mỹ áp thuế 46% lên hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam đối với GDP, chúng ta cần xem xét một số yếu tố kinh tế quan trọng, bao gồm mức độ phụ thuộc của Việt Nam vào thị trường Mỹ, tỷ trọng xuất khẩu trong GDP, và khả năng thích nghi của nền kinh tế. Dựa trên dữ liệu hiện có và các phân tích kinh tế, tôi sẽ đưa ra một ước tính sơ bộ.
Dữ liệu cơ bản:
1 Tỷ trọng xuất khẩu sang Mỹ trong GDP của Việt Nam:
Theo các báo cáo gần đây, xuất khẩu sang Mỹ chiếm khoảng 30% GDP của Việt Nam (dựa trên số liệu năm 2024, khi xuất khẩu sang Mỹ đạt khoảng 142 tỷ USD và GDP ước tính khoảng 468 tỷ USD). Đây là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam.
2 Tổng kim ngạch xuất khẩu trong GDP:
Xuất khẩu chiếm khoảng 90% GDP của Việt Nam, trong đó Mỹ chiếm khoảng 1/3 tổng giá trị xuất khẩu (tức khoảng 30% / 90% ≈ 33% tổng xuất khẩu).
3 Mức thuế 46%:
Nếu Mỹ áp thuế 46% lên tất cả hàng hóa từ Việt Nam, chi phí xuất khẩu sẽ tăng đáng kể, dẫn đến giảm nhu cầu từ phía Mỹ do giá hàng hóa Việt Nam trở nên kém cạnh tranh hơn. Điều này có thể khiến lượng xuất khẩu sang Mỹ giảm mạnh, tùy thuộc vào độ co giãn của cầu (elasticity of demand) đối với các mặt hàng như dệt may, điện tử, da giày, và gỗ.
Ước tính tác động:
• Kịch bản cơ bản: Giả sử mức thuế 46% khiến xuất khẩu sang Mỹ giảm 50% (một con số hợp lý vì nhiều mặt hàng sẽ mất lợi thế cạnh tranh, nhưng không phải tất cả sẽ bị loại bỏ hoàn toàn do một số sản phẩm Việt Nam không có thay thế dễ dàng).
◦ Xuất khẩu sang Mỹ hiện chiếm 30% GDP. Nếu giảm 50%, tức là mất đi 15% GDP trực tiếp từ xuất khẩu (30% × 50% = 15%).
◦ Tuy nhiên, tác động thực tế sẽ lớn hơn do hiệu ứng lan tỏa (multiplier effect): giảm xuất khẩu dẫn đến giảm sản xuất, mất việc làm, giảm tiêu dùng nội địa, và giảm đầu tư nước ngoài (FDI). Hệ số lan tỏa trong nền kinh tế xuất khẩu như Việt Nam thường dao động từ 1.5 đến 2. Nếu lấy hệ số 1.5, tác động tổng cộng có thể là 15% × 1.5 = 22.5% GDP.
• Kịch bản xấu hơn: Nếu xuất khẩu sang Mỹ giảm 70-80% do thuế quá cao và các công ty Mỹ chuyển sang nhập khẩu từ nước khác (như Ấn Độ, Bangladesh, hay Mexico), GDP có thể giảm từ 25-30%. Điều này đặc biệt nghiêm trọng vì Mỹ là thị trường khó thay thế trong ngắn hạn.
• Các yếu tố giảm nhẹ:
◦ Việt Nam có thể chuyển hướng xuất khẩu sang các thị trường khác (EU, Nhật Bản, Trung Quốc), nhưng điều này cần thời gian và không thể bù đắp hoàn toàn do quy mô và nhu cầu khác nhau.
◦ Chính phủ có thể tăng đầu tư công hoặc kích thích tiêu dùng nội địa để giảm bớt tác động, nhưng với nợ công hiện tại (khoảng 35% GDP), khả năng này cũng bị hạn chế.
Kết luận:
Nếu Mỹ áp thuế 46% lên toàn bộ hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam, GDP của Việt Nam có thể giảm từ 20-25% trong kịch bản trung bình, và lên đến 30% trong kịch bản xấu nhất, trong ngắn hạn (1-2 năm). Con số chính xác sẽ phụ thuộc vào khả năng thích nghi của doanh nghiệp Việt Nam, chính sách ứng phó của chính phủ, và phản ứng của các thị trường khác. Đây là một cú sốc lớn đối với một nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu như Việt Nam.
chưa kịp nghĩ ra ngành nào được lợi, vì tác động lan toả gián tiếp của giảm xuất khẩu giảm đầu tư sản xuất xuất khẩu rất rộng. 
