Khoản 1 điều 5 Luật đầu tư quy định: “1. Nhà đầu tư được quyền thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh trong các ngành, nghề mà luật này không cấm”. Như vậy kể từ ngày 1-7-2015, công dân được phép kinh doanh mọi ngành nghề mà pháp luật không cấm - kể cả những ngành nghề không quy định trong giấy phép kinh doanh trước đó.
Do đó tại thời điểm xét xử sơ thẩm và phúc thẩm, hành vi của ông Thành không bị coi là tội phạm bởi tại thời điểm sau ngày 1-7-2015 ông Thành được quyền tự do kinh doanh mọi ngành, nghề mà Luật đầu tư không cấm.
Đây là trường hợp vào thời điểm thực hiện hành vi của ông Thành (có thể) là tội phạm, nhưng khi xét xử hành vi này không phải là tội phạm do có sự thay đổi của pháp luật (Luật đầu tư thay đổi dẫn đến nội hàm của tội kinh doanh trái phép thay đổi).
Theo quy định tại khoản 3 điều 7 Bộ luật hình sự, đây là trường hợp “điều luật xóa bỏ một tội phạm” thì được áp dụng đối với hành vi phạm tội trước khi điều luật đó có hiệu lực thi hành.
Hay nói cách khác, hành vi của ông Thành không cấu thành tội phạm vào thời điểm xét xử, do đó tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm không được kết án ông Thành phạm tội kinh doanh trái phép. Điều đó cũng có nghĩa là ông Thành bị oan, sai trong vụ án này.
TS PHAN ANH TUẤN (trưởng bộ môn luật hình sự Đại học Luật TP.HCM)
http://tuoitre.vn/tin/phap-luat/20160427/them-vu-an-lien-quan-den-dai-ta-quy-co-dau-hieu-oan-sai/1091320.html