Em xin phép đưa một bài của bạn Trang Lưu trên Facebook để mở đầu cho câu chuyện thuê nhà của em nhé.
SỰ THẬT TRẦN TRUỒNG VỀ VIỆC MUA THÊM NHÀ ĐỂ CHO THUÊ TẠI CANADA.
Có những điều mà ít dám ai nói. Nhiều người vì sự sĩ diện mà dấu diếm, người thì ngại, ngừoi thì…. Chứ sự thật nó thật sự chứ có gì mà miễn cưỡng. LIÊM SỈ gì tầm này. Ai thích thì làm vì có tiền trang trải thôi. Công việc nào cũng có mặt này mặt kia. Nhưng đi tiếp hay dừng lại là chính mỗi cá nhân chấp nhận. Nhưng ít nhất mình cũng muốn viết ra đã các bạn trẻ mới vào nghề đừng quá tưởng để hụt hẫng và thất vọng. Nó không phải màu Pink mà nó là màu Tím Rịm.
Khi viết định viết bài này mình cũng hít thở sâu như viết hồi kí, những bài mình viết có người sẽ không thích vì có thể sẽ động chạm đến ai đó cũng nên vì có nhiều người tự nhột, cũng có người quí mình có người ghét mình. Nhưng mà không sao đâu. Mình không quan tâm.
NHÀ CHO THUÊ
Hình thức cho thuê nhà cũng là công việc kinh doanh của rất nhiều người, nhiều gia đình sinh sống tại Canada. Nó là hình thức truyền thống chứ chẳng có gì mới mẻ.
Công nghệ và mạng xã hội phát triển các nghành/kênh dịch vụ nổ ra ví dụ như BnB làm các tập đoàn lớn về khách sạn chao đảo ở Bắc Mỹ. Mình có bạn thân họ là cổ đông lớn nhất của một khách sạn ở Mỹ. Rồi một người bạn nữa là chủ một loạt nhà nghỉ ( Motel) những năm đó bạn mình bán luôn chuỗi nhà nghĩ vì khách đổ nhau qua BnB. Và làm ăn cũng tàm tạm chỉ lúc bán đi thì lấy được tiền lời theo giá nhà. Coi như số tiền chi thuê để nuôi sống nó mà thôi.
Dạo mấy năm trước BnB có ăn lắm. Mình có học một lớp online của mấy bạn trẻ kinh doanh thành công nhưng mình không làm nhiều lúc đó. Mình có giao cho một công ty quản lí cho mình tất cả các Condo của mình. Công ty đó có trong group này họ biết rõ mình. Vì mình chưa muốn tự làm. Nhưng thật sự vì thuê hết nên mình chỉ gọi là tạm và bù vào lời là mình lời trên bất động sản.
Mình thì trực tiếp cho thuê & vẫn chọn cho thuê truyền thống, cách thuê ngắn hạn và dài hạn tự cho thuê tự thu chi mình gọi là truyền thống nhé.
Vì quĩ thời gian của mình không có. Làm Bnb muốn lời nhiều thì tự mà dọn dẹp thì có thêm bonus tiền dọn ( lời là chỗ đoạn dọn dẹp này), thuê người dọn phải tính ít nhất 3 tiếng minimum theo luật thuê người dọn. Thuê người dọn thì lời được là mấy. Mà mình dọn thì lại không ai buôn Supplies cho mình. Lúc đó mình buôn supplies y tế xuất về Châu Á và supply nails nên có vốn mua kha khá Condo ở Downtown Toronto. ( tập trung ở King West- Liberty Village & City Place) thời đó condo mình mua dự án rẻ lắm mỗi căn có 300-350 ngàn thôi giờ đã jump lên 800-1M một Condo 2 phòng rồi. Trong những năm tháng cho thuê này có khi condo trống cả 3-5 tháng không ai thuê, hai căn vậy là mình toát mồ hôi hột lại kêu Agent giảm giá xuống thôi kệ thuê được cover tới đâu hay tới đó.
Cái vòi nước yếu nó gọi nửa đêm, máy giặt nó ko biết xài bấm Child Locked mà đổ máy hư cũng tới, bồn cầu nó quăng tampon xuống nghẹt đi thụt muốn chết….
Vậy nói về cho thuê Truyền Thống và Cho Thuê qua BnB thì cái nào lợi hơn. Bnb nếu thuê người quản lí phải trả 15% kèm chi phí qua BnB thuê người dọn dẹp.
Có ăn không: thuê hết vẫn có ăn. Nhưng thị trường những năm trước hốt ăn lắm nếu tự làm nha, qua dịch vụ thì cũng có chút chút nếu kín lịch, một năm dịch giật vừa qua thì đói nhăn răng mình phải bán mấy cái condo khẩn cấp.
Bạn mình cũng cho thuê nhưng nó làm Bnb nó hốt đậm vì nó tự dọn luôn. Tự Host khách tự hết… đó là trước dịch. Tuần trước mới gọi than ế như chùa bà đanh vì giấy phép xin làm Bnb apply lâu rồi ko thấy tin tức mà Mo gệt nhà cứ trả ra liên tục. Nó ôm 3 căn lận nên giờ đang chuẩn bị bán cho khỏe người.
Nghĩ xem, đi làm lương tính giờ mười mấy tới hai ba chục đô mà tiền nhà nó ra đi tính tiền trăm tiền ngàn thì có tội có thương thân mình không?
Gần đây khu vực Toronto và lân cận phải xin giấy phép mới dc làm BnB vì bị quá nhiều đơn kiện tụng phiền hà từ hàng xóm. Các condo chi phí thuê giá cao người ra vào condo nhiều dân chủ condo họ lo ngại an ninh Nên họ kiên quyết không cho Bnb trong condo mắc tiền, bị tổ dân phố nói vậy cho dễ hiểu. Của condo đó biểu quyết thét condo không cho làm BnB. Mấy anh chị đang hốt ngon lành nay lại quay về cho thuê trên 28 ngày. Mà mấy ai thuê 28 ngày nên 1 năm 12 tháng chắc thuê dc 5-6 tháng còn lại là móc tiền túi bù vào Mo- Gệt và chi phí khác…
Nếu làm chui vẫn được nhưng dần bạn không được list lên Bnb nếu không có giấy phép. Hoặc thậm chí ko listing được luôn.
Đang thời hoàng kim thành ra như đánh bài thúi Hẻo vậy á.
Có dịp mình là người ham học mình có tìm và xin gặp chỉ giáo một anh trùm làm Bnb thành công. Bạn bè giới thiệu ảnh. Mình đi gặp để tầm sư học đạo.
Ngồi bên cạnh để anh chỉ thì mình thấy anh rất giỏi nhưng không hợp. Thấy cách quản lí của anh ta cũng không có gì nổi trội. Vẫn là thủ công tự dọn. Nhưng anh rất chịu khó. Đúng thôi muốn kiếm được tiền ai cũng phải nai lưng ra làm ai chẳng thế.
Cho thuê Truyền Thống:
Mình ghét nhất là mấy cái post bán nhà ( loại nhà ở không có giấy phép kinh doanh nghĩ dưỡng) Kêu mua đi đầu tư dư sức trả mortgage còn lời nữa.
Nói vậy tội cho mấy em đang có 1 căn nhà nai lưng ra có chút tiền để dành lại móc tiền từ căn nhà số 1 ra đi mua căn 2-3 xong muốn bệnh luôn vì không ghánh nổi vì cho thuê nhà không dễ. Tưởng bở.
Ở tỉnh nhỏ và 10 hoac mấy năm trước. YES , bạn có thể có lời vì giá nhà mua vào còn rẻ vài trăm ngàn. Mortgate còn rẻ mà giá thuê cao nên còn có ăn.
Như Ontario nhất là Toronto, North York, Etobicoke , Missisauga nhà lên cao chót vót mà nếu không có tiền back up- không có job income ổn định chống lưng thì xin hãy quên luôn việc mua thêm 1 căn nhà cho thuê cho mau giàu đi. Chưa thấy giàu liền nhưng sẽ thấy nợ trước mắt và đang sống thoải mái muốn ăn gì ăn mua gì mua. Ôm thêm 1 căn tự nhiên trở thành kẻ keo kiệt tiết kiệm với chính bản thân mình vì cái nhà nó gánh nặng.
( không kể trường hợp mấy anh chị đã mua nhà 10-15 năm trước khi nhà con rẻ bèo vẫn đang cho thuê nha) viết đây cho mấy em trẻ trẻ mấy em biết.
Nếu bạn có 1 căn nhà rồi kinh tế chưa vững không nên ôm thêm nhà. Ôm thêm là kiệt sức. Cho thuê Bnb thì giờ khác xưa rồi cần giấy phép không có thì quên đi làm lậu nó phạt cho thì phiền. Hàng xóm canh me nhiêu đó không để hãm hại mình. Còn len suốt …
Bnb thì may mắn cho nhưng khu vực không hỏi giấy phép nha. Nên còn làm được các bạn nên làm chứ tình hình sẽ đòi giấy phép hết nếu thuê từng ngày trong tương lai gần thôi. Mình nghĩ là vậy vì đang đi từ từ các khu lớn rồi.
Cho thuê truyền thống là mua 1 căn để ở bên dưới cho thuê, tức là mình sống chung với người thuê nhà,là thu tiền hàng tháng mỗi phòng $500-$700 cao quá thì rao hoài ko ai thuê, hay nguyên tầng, nguyên basement. $900-$1500 vân vân và mây mây, thì lại bị mấy trường hợp này:
Mấy thứ này tui và bạn trong nhóm tui vị và tui nghĩ nhiều người bị như tui mà chẳng dám nói ra
thôi mà tui kể ra luôn đi. Trần truồng xíu nhưng cuộc sống mà:
Kể ra sẽ có người bảo bao nhiêu người ước có tiền mua nhà cho thuê vừa thuê vừa ở.
Đây có nhà cho thuê mà than. Không có than nhưng mệt thật. Bạn không tin hãy thử đi để thấy sự tự do của mình.
Nói thật chứ khó khăn để cover số tiền chi phí quá nhiều của căn nhà mới cho thuê kiếm thêm - chứ thật bụng chả ai thích ở chung với người lạ cùng nhà cả.
Thứ nhất:
Chủ nhà ở trên cho thuê tầng hầm, nhà có tiệc sinh nhật bạn bè đến hát Karaoke người thuê nhà không vui, bật nhạc àm àm tầng dưới. Chủ nhà xin lỗi bảo thông cảm lâu lâu.
Vài ngày sau các em nó ở dưới thì bật nhạc to mà trên nhà ngủ ko được bảo tắt nó nói tại trên nhà đi lại nó khó chịu. Ai cũng có cái lí của họ.
Rồi cho thuê phòng mà các phòng share chung nhà vệ sinh, ở bẩn, mỗi phòng mỗi nếp sống. Nấu bếp ko tắt, nấu ăn suốt ngày đêm, ra khỏi phòng khoá cửa đi làm trong phòng quạt hay máy heat nhỏ thậm chí đèn không cần tắt.
Một căn nhà cho mướn nhiều phòng tiền điện nước tăng lên gấp bội. Ngày trước mình cho thuê những năm 2015 mà tiền điện 800-900 một tháng là chuyện thường. Máy giặt thì có 1 cái áo duy nhất cũng 1 loát giặt. Thường thì thuê mà bao giặt thì giặt cho đã cái nư.
Về phần người đi thuê nếu chủ nhà càng dễ càng ít nội qui thì lại có nhiều người thuê. Nhưng chưa chắc đã gặp người thuê có tâm.
Còn nhà nào đẹp cho thuê giá cao thì đòi có thư, chứng nhận việc làm, rồi điểm credit này kia lại tìm mãi chẳng ai thuê.
Mình đây condo mình cho hai đứa Y tá thuê.
Đọc là Y tá mừng hết lớn giảm luôn $300 cho thuê lâu dài. Trời đến khi nó dọn ra nó dơ như chuồng heo mà sao nó làm y tá được. Má mình dọn cùng cái tủ lạnh mà bã ói lên ói xuống. Má mình nói chắc ở bệnh viện sạch quá nó tù túng về nhà nó buông thả cho xong. Cái sink sửa mặt rửa tay đóng bẩn gương mờ cả đi mà cả năm ko lau. Sàn nhà đi nó nhớt luôn tụi nó mua thảm trải lên là xong.
Mình cho luôn tháng cuối dọn ra giúp mình mới bán xong căn condo ở downtown. Còn nữa mà mình không cho thuê luôn chờ giá lên bán thì coi như bù vào tiền lỗ hàng tháng không có ng cho thuê chứ uất ức không chịu nổi. Con gái con nứa gì nó ở dơ thì thôi.
Mà may là nó chịu dọn ra chứ mùa dịch đuổi ra rất khó. Mình nói mình bán gọi Agent gửi thư và chuẩn bị làm listing mới cho ra được.
Rồi tiếp thứ hai ;
Chủ nhà vì mua nhà mắc tiền mortgage cao quá mà phòng không đủ cho thuê nên phải chia nhỏ thêm phòng kể cả phòng khách cũng chia làm 2 phòng nhỏ cho thuê lấy tiền mặt. Tầng hầm thì ở chen chúc nhau. Vì tiết kiệm và làm phòng tạm thời nên chia phòng chỉ là cái vách nhà chẳng có cách âm, bên này nói gì bên kia nghe, tường ngăn cách cho có - đạp phát chắc đổ cả tường ra.
Cũng tội người thuê thiệt.
Rồi cho người thuê vào thuê đủ loại, học sinh, trẻ tuổi, các em gái. Có đứa nào nó hút cần một phát là cả nhà theo đường heat lên ngửi hết mùi cần. Đúng vì để đủ income nên phải chia ra như vậy để cho thuê. Nhưng người đi thuê cũng tội vì sống chung như vậy vì tiền họ cũng chỉ có thế. Có lần đi xem để mua lại một căn nhà của người Việt nói là income cho thuê cao vào nhà kể cả cái Ga-ra cũng thành phòng ngủ, cái phòng giặt cũng thành phòng cho mướn. Mình lẫn ngẫm tính à vậy mới đủ cover chứ không số phong như listing chuẩn mà bảo income tốt thì không thể cho thuê mà lời được.
Thứ ba,
Hầu hết những loại nhà cho thuê như vậy sẽ không có người thuê nhà lâu dài vì điều kiện sống không chuẩn nên trong quá trình ở họ sẽ tìm nơi chuyển đi.
Vậy người chủ nhà sẽ phải liên tục tìm người thuê. Những tháng ngày chờ ng mới là bị hụt income. Chưa tính việc người thuê ở sạch hay ở dơ nhé.
Chưa tính thuế đất, điện nước phát sinh.
Nếu bạn ở cùng nhà vâng cho có thể phụ vào để trả tiền nhà cùng bạn. Để bạn có dư ra một chút. Ngày tháng trôi qua nhà lên giá bạn sẽ có được tiền lời từ chính căn nhà bạn ở. Nhưng đánh đổi là sự thoái mái và tự do bất chấp của cá nhân mình.
Rất nhiều hoàn cảnh khác để cover chi phí cho thuê mà phải chịu thôi chứ chả sung sướng gì.
Thì thôi chấp nhận nuôi nó rồi khi bán có lời ta vui gì ôm cục tiền chứ cho thuê nhiều ôm cục hạch tức.
Mình có căn nhà cho tây trắng thuê vì mình tăng có 100 tiền nhà nó hằn học cứ mưa hay tuyết tan nó mở cửa sổ cho nước tràn vào phòng mình bỏ trống ở sau. Xong ngấm dần thấm dần.
Nó thuê nguyên căn. Xong nó dọn ra thì nhà mình mốc hết lên vì đó phòng kho nó thuê mình ko tiện vào check. Đến khi check sau khi trả nhà nó cao chạy xa bay về nước nó rồi. Rồi sửa cả nửa cái tầng hầm lột ra làm chống mốc lại. Coi như 1 năm cho thuê lấy tiền nó xong lại đi sửa….
Năm 2014 mình cho thuê nhà vì lúc này mình cho thuê hết các phòng mình ở 1 phòng thôi, cũng hi vọng có tiền nên chịu cực, con gái đầu mới đẻ nữa mà cố gắng không để con quấy phiền người thuê, con bé nó biết thương mình trộm vía chả khóc mấy, nghĩ lại mà thương con. Bà tây trắng bã bị chia tay bạn trai bã uống rượu 1 tháng trời khóc tru tréo cả đêm. Con gái mình nó ngủ mà giật thột.
Mình buồn vì con mình chẳng có giấc ngủ ngon.
Mà tệ hơn là bã uống thuốc trầm cảm xong uống say ỉa trong quần, đái trong quần rắc hết ra phòng và nệm mình phải mua đồ mới.
Mà hoài vậy sáng bã đi đâu mất. Tối về là mua rượu về uống xong xin ra góc phòng đái ỉa luôn ở đó. Trời mình stress kinh khủng bã tỉnh bã xin lỗi. Mà xin lỗi buỏi sáng mình kêu bã dọn đi vì hôi tanh khắp nhà bà ấy đi mất đâu cửa phòng mở mình lại vào dọn. Hai ngày sau mới về. Mình phải gọi cảnh sát làm chứng vì có con nhỏ nên gửi thư và nhờ cảnh sát đến mấy lần bã mới dọn đi mình khóc nghẹn luôn.
Rồi tiếp ….
Có nhiều nhà cho thuê có nội thất sẵn lúc khách thuê dọn đi nệm vứt hết vì bẩn, bếp tủ lạnh … tả không nổi. Cho tây ta hay credit tốt gì cũng rất hên xui. Mà càng đòi hỏi cho lắm giấy tờ thì lại càng ít người thuê vì họ nghĩ tao di thuê thôi mà phiền phức quá.
Chưa kể hết các loại kiện tụng cá nhân chậm tiền nhà. Ở dơ hay phá nhà đuổi ko đi, hay phải dắt nhau ra toà luôn nữa.
Còn nhiều lắm lắm … trong group nhiều người cho thuê nhà sẽ hiểu nè.
Cho thuê vợ chồng chưa kể nghe họ cãi nhau suốt cũng thấy tội.. mà ồn và phiền quá mình cũng stress theo. Cuộc sống mà …
Có nhiều bạn nói mình làm Bnb ngon lắm. Đủ cover hết vậy là bạn may mắn đó nhưng nếu thuê hết thì không có dư nếu không có công việc khác chống lưng thì chi dựa vào Bnb gặp tháng ế thì lại căn tiền túi ra mà bù vào. Bạn làm ngon muốn dư bạn tự set up tự dọn dẹp. Phải tính từ lúc mua nội thất từng cái giường tủ nệm để cho thuê ban đầu, tiền cho thuê hàng tháng là dân kinh doanh nên mình phải tính. Chi phí ban đầy bỏ ra mấy tiền. Chi phí hàng tháng thu vào lời mấy đã trừ cho chi phí đầu tư chưa.
Ví dụ mua nhà 1M - Mortgage cỡ 3 ngàn tháng đi mà nhà 1M giờ có nỗi 5-6 phòng ngủ để cover không? Cover dc là may rồi chứ đừng nghĩ có lời từ việc thuê nhà thời điểm này.
Rồi mình có căn nhà 1.8M đang để không luôn vì muốn kiếm ngừoi cho thuê lâu dài nguyên căn vì sợ quá cảnh cho thuê phòng.
Thì mình muốn họ phải thuê ít nhất $5.500 một tháng mình mới đủ trả Mortgage. Chưa tính thuế đất điện nước này kia đó mà kiếm hoài ai cũng trả giá $4000-$4500 thôi. Đó không có tiền back up bù vào thì sao?
Có lời từ đầu tư nhà là giữ nó lâu sau bán lời một cục chứ mình làm nhiều rồi. Tổng kết bill chi tiết lại vừa đủ thậm chí ế còn banh ra đó bù tiền. May mà có job còn có tiền bù chứ không thì chả nuôi nổi.
Nhiều năm trước vì 2-3 cái mo- gệt mà có tháng Bank của mình đầu tháng bị rút tiền mà mình hết tiền luôn á nhìn số trong bank mà nghẹn. Lại còng lưng đi làm.
Nói để các bạn trẻ liệu cơm mà gắp mắm.
Rồi làm dịch vụ thì tự mà thay ra nệm, lau nhà, chà bồn cầu, check in check out liên tục đuối lắm nhất là cho thuê từng phòng. Quần quật chả đi đâu được. Thấy bạn bè đi chơi mà mình cứ, bồn cầu, ra nệm, lau nhà, làm tới. Đúng mỗi nghề nó có cái khổ riêng.
Bài này mình không than vãn vì mình đã không còn chọn việc này nữa chỉ chia sẻ lại những kinh nghiệm đã đi qua.
Có người chủ đầu tư quá cheap nội thất không đẹp không ai thuê cũng là một điểm yếu khi kinh doanh nhà nghỉ, khách ở xong xin họ review vì họ nice nhưng khách return không có. Cái dòng mà xin review ở 1-2 ngày họ cho thôi nhưng nếu để quay lại cùng giá họ sẽ thử chỗ khác đẹp hơn xịn hơn. Ai cũng có tầm nhìn mà họ đâu có lạc hậu và ngu đâu mà không biết.
Đừng bao giờ nghĩ khách thuê nhà “ just born yesterday”
Nên đầu tư Bnb phải đẹp, sạch xịn mịn thì nhiều booking kèm good review.
Mà giờ BnB đang đòi giấy phép hết thì xương lắm khó mà lén cho thuê được.
Nên bài viết này muốn nói điểm chính là:
Đừng có nghe ai nói mua thêm nhà cho thuê đi sẽ lời vì dễ cho thuê.
Muốn làm vậy bạn phải có income thật vững . Lỡ may không ai thuê hết căn thiếu hụt bạn bù vào. Đừng trông chờ gì vào căn nhà cho thuê liền lập tức.
Rất nhiều chuyên gia BDS tài tình trong việc cho mướn mà còn bị nhà để không tìm người thuê hoài. Vì cho thuê rẻ có người thuê liền nhưng giá nhà cao cho thuê rẻ thì không đủ chi phí đó.
Nên mình biết có nhiều bạn nhắn riêng hỏi mình mua thêm nhà cho thuê trong khi căn nhà đang ở mà đang bấp bên thì xin từ từ hay quên đi. Chứ cục lắm đó. Mình từng thấm vào xương nên mình hiểu lắm. Ai mà mất việc, khách thuê dọn ra bù tiền nhà thiếu hụt thì cũng hát bài Chơi Vơi luôn.
Mua một căn nhà ở vì cần phụ Mortgage mới cho thuê và sống chung với ng lạ. Chứ có điều kiện sống riêng gia đình mình thôi là khoẻ nhất, muốn la muốn hát muốn làm gì làm. Còn kiếm thêm thu nhập thì đành chịu. Tính là phải tính cho tới. Mua nhà cho thuê hay mở tiệm kinh doanh gì cũng vậy. Chưa chắc ra trận đánh trăm trận thắng cả. Phải có tiền back up không là Toang sớm!
Còn một vấn đề cho thuê nhà nghỉ dưỡng giá cao hơn xíu- mình phải làm một bài khác vì nó không giống cho thuê nhà ở. Nó là một loại mô hình kinh doanh khác cũng có nỗi niềm riêng của nó cũng có nhưng có cách quản lí riêng nên mình không viết chung!
Hẹn gặp vào bài mới sẽ chia sẻ về nó.
Hi vọng sau bài này sẽ có nhiều comment góp ý hơn nữa chia sẻ nhiều về nỗi lòng cho thuê nhà để các bạn mới vào nghề sẽ có thêm hành trang mà chuẩn bị cho tương lai cho thuê nhà.
Mấy anh chị nào mà có nhà cho thuê lâu và nhẫn nhịn với khách thuê nhà là anh chị quá giỏi và có lực về tinh thần lẫn tiền back up em rất nể phục. Chứ em là em bỏ chạy tám kiếp rồi ạ. Các anh chị nhận của em một Ạ khâm phục chứ em xin thua!
Hẹn gặp cả nhà vào bài mới với chủ đề khác
Link đây ạ:
SỰ THẬT TRẦN TRUỒNG VỀ VIỆC MUA THÊM NHÀ ĐỂ CHO THUÊ TẠI CANADA. Có những điều mà ít dám ai nói. Nhiều người vì sự sĩ diện mà dấu diếm, người thì ngại, ngừoi thì…. Chứ sự thật nó thật sự chứ có gì...
www.facebook.com
