[Funland] Chiến tranh lạnh (1945-1991)

[Ngao5]

Về phía Cuba, đầu năm 1961, quân đội Cuba sở hữu các loại vũ khí của Liên Xô như xe tăng T-34 và IS-2, pháo tự hành chống tăng SU-100, súng cối 122 mm, các loại pháo và vũ khí hạng nhẹ khác, trong đó có cả súng cối 105 mm của Ý. Không quân Cuba được trang bị máy bay ném bom hạng nhẹ Douglas B-26 Invader, máy bay chiến đấu Hawker Sea Fury (Anh), và máy bay phản lực huấn luyện Lockheed T-33, tất cả đều là những thứ để lại từ FAEC – Lực lượng không quân Cuba dưới thời chính quyền Batista.
Do đã tiên lượng được cuộc xâm nhập, Che Guevara đã nhấn mạnh tầm quan trọng của lược lượng dân quân vũ trang, nói rằng "mọi người dân Cuba phải là một đội quân du kích, mỗi một người Cuba phải học cách sử dụng súng và khi cần phải dùng chúng để bảo vệ đất nước"

Máy bay chiến đấu Hawker Sea Fury FB.11 mang số hiệu 543 của Không quân Cách mạng Cuba (FAR 543) tại bảo tàng Matanzas, Cuba

T-34 số hiệu 223 của Quân đội Cách mạng Cuba tại bảo tàng Matanzas, Cuba

 

[Ngao5]

Những cảnh báo trước cuộc xâm lược
Lực lượng an ninh của Cuba đã biết về cuộc xâm lược sắp tới, thông qua mạng lưới tình báo bí mật của họ, cũng như qua những cuộc nói chuyện bị rò rỉ giữa những thành viên của lữ đoàn, một số nghe được tại Miami và được lặp lại tại Hoa Kỳ và các bản tin báo chí ngoại quốc khác.
Tuy nhiên, nhiều ngày trước cuộc xâm lược, đã có một số hành động phá hoại được thực hiện, như cuộc tấn công phá hoại tại cửa hàng bách hóa El Encanto ở thủ đô Havana ngày 13-4-1961, giết chết một nhân viên cửa hàng. Chính quyền Cuba cũng đã được các nhân viên cấp cao của KGB cảnh báo. Người dân Cuba nói chung không được biết điều gì sắp xảy ra, ngoại trừ Đài phát thanh Swan do CIA tài trợ. Vào tháng 5 năm 1960, hầu như mọi phương tiện liên lạc công cộng đều nằm trong tay chính quyền.

 

[Ngao5]

"Liên Xô biết được ngày tấn công Cuba"
CIA có được thông tin nói rằng Liên Xô đã biết trước cuộc xâm lược sẽ diễn ra mà không báo cho Kenedy. Đài phát thành Moscow đã phát đi một bản tin tiếng Anh vào ngày 13-4-1961 tiên đoán một cuộc xâm lược "theo một kịch bản do CIA dàn dựng" sử dụng những "tên tội phạm" do CIA trả lương trong tuần tới.
Cuộc xâm lược diễn ra bốn ngày sau đó.

 

[Ngao5]

Theo Đại sứ Anh tại Hoa Kỳ, David Ormsby-Gore, tình báo Anh cho rằng đa số người dân Cuba ủng hộ Fidel và sẽ khó mà xảy ra hiện tượng đào ngũ hoặc khởi nghĩa hàng loạt sau khi xâm lược, điều này cũng đã được chuyển tới CIA. Đa số các phân tích gần đây cho thấy các nguồn tin dùng trong dự đoán tình báo của Ormsby-Gore không hề biết các tình tiết liên quan.

 

[Ngao5]

Diễn biến ngay trước vụ xâm lược
Tấn công bằng không quân vào các sân bay Cuba hôm 15-4-1961
Trong đêm ngày 14, rạng sáng ngày 15-4-1961, Mỹ lên kế hoạch đổ bộ nghi binh gần Baracoa, tỉnh Oriente, với khoảng 164 quân Cuba lưu vong dưới sự chỉ huy của Higinio “Nino” Diaz. Tàu mẹ, có tên “La Playa” hoặc “Santa Ana”, đã đi từ Key West mang cờ hiệu của Costa Rica. Một số tàu khu trục của Hải quân Mỹ thả neo gần bờ biển Vịnh Guantanamo để tạo cảm giác đang chờ đổ bộ. Thuyền trinh sát đã trở lại tàu sau khi nhận thấy có hoạt động của lực lượng dân quân Cuba dọc bờ biển.
Fidel Castro cũng tưởng vậy nên đi cùng quân đội tới đó
Tiếp theo đó, vào rạng sáng, một máy bay của Không quân Cuba thăm dò khu vực Baracoa cất cánh từ Santiago de Cuba.
Đó là chiếc FAR T-33, do Trung úy Orestes Acosta cầm lái, rơi cắm thẳng xuống biển, có thể do phi công mệt mỏi hoặc máy móc hỏng hóc. Vào ngày 17-4-1961, người ta đồn rằng đây là một tên đào ngũ.

 

[Ngao5]

Vào khoảng 6 giờ sáng (giờ Cuba) ngày 15-4-1961, tám máy bay ném bom Douglas B-26B Invader chia làm ba nhóm, đồng loạt tấn công ba sân bay của Cuba, tại San Antonio de Los Baños và tại Ciudad Libertad (trước đó có tên là Campo Columbia), đều gần thủ đô Havana, cộng với Sân bay Quốc tế Antonio Maceo ở Santiago de Cuba.
Những chiếc B-26 đã được CIA chuẩn bị trên danh nghĩa thuộc Lữ đoàn 2506, nhưng sơn dấu hiệu của Không lực Cuba FAR (Fuerza Aérea Revolucionaria). Mỗi chiếc đều được trang bị bom, tên lửa và súng máy. Những máy bay đó xuất phát từ Puerto Cabezas (Nicaragua), và được các phi công và hoa tiêu Cuba lưu vong tự gọi mình là “Fuerza Aérea de Liberación” (FAL) – Lực lượng Không quân Giải phóng.

 

[Ngao5]

Mục đích của điệp vụ này (mật danh Chiến dịch Puma) là để phá hủy phần lớn hoặc tất cả máy bay vũ trang của Không lực Cuba nhằm chuẩn bị cho cuộc đổ bộ chính.
Tại Santiago, hai máy bay tiêm kích báo cáo đã phá hủy một máy bay vận tải C-47, một thủy phi cơ PBY Catalina, hai B-26 và một máy bay dân sự DC-3 cộng với vài máy bay dân sự khác của Không quân Cuba.
Tại San Antonio, ba chiếc tiêm kích báo cáo đã phá hủy được 3 chiếc B-26, một tiêm kích Sea Fury và một T-33 của Không quân Cuba, có một chiếc tiêm kích đổi hướng quay về Cayman Large do thiếu nhiên liệu.

 

[Ngao5]

Tại Ciudad Libertad, ba chiếc tiêm kích báo cáo chỉ phá hủy được các loại máy bay không còn vận hành như hai chiếc F-47 Thunderbolts. Một trong các chiến đấu cơ này đã bị lưới đạn phòng không tiêu diệt, rơi cách Cuba khoảng 50 km về phía bắc, đội bay gồm Daniel Fernández Mon và Gaston Pérez đều chết. Chiếc B-26 đồng hành với nó tiếp tục bay về hướng bắc và hạ cánh tại sân bay Boca Chica (Naval Air Station Key West), Florida. Đội bay, José Crespo và Lorenzo Pérez-Lorenzo, được trao quyền tỵ nạn chính trị và ngày hôm sau thì quay về Nicaragua qua ngả Miami thông qua chuyến bay hàng ngày của CIA từ Sân bay Opa-Locka đến Puerto Cabezas. Chiếc B-26 của họ, được đánh số 933 trùng với ít nhất là hai chiếc B-26 khác nhằm làm nhiễu loạn thông tin, được giữ lại cho đến cuối ngày 17-4-1961.

 

[Ngao5]

Máy bay giả (15 tháng 4)
Khoảng 90 phút sau khi tám chiếc B-26 cất cánh từ Puerto Cabezas để tấn công các sân bay của Cuba, một chiếc B-26 đã cất cánh nhằm nghi binh bay gần Cuba nhưng hướng đến Florida ở phía bắc.
Cũng như các nhóm ném bom, nó mang dấu hiệu giả của Quân cách mạng Cuba và cùng con số 933 như hai chiếc khác. Trước khi cất cánh, miếng bọc động cơ của một trong hai động cơ của máy bay được các nhân viên CIA tháo ra, bắn vào đó, rồi lắp lại để ngụy tạo rằng chiếc máy bay đã bị bắn đâu đó trên đường bay.
Sau khi đã đặt được khoảng cách an toàn về phía bắc Cuba, phi công làm hư động cơ có dấu đạn sẵn, rồi báo cuộc gọi cấp cứu, yêu cầu được phép hạ cánh khẩn cấp xuống sân bay Quốc tế Miami, tiểu bang Florida. Phi công là Mario Zúñiga, trước thuộc không quân Cuba, sau khi hạ cánh tự khai mình là "Juan Garcia", và tuyên bố là ba đồng chí khác cũng đã đào ngũ khỏi Quân đội Cuba. Hôm sau ông được trao quyền tỵ nạn chính trị và đêm đó quay trở lại Puerto Cabezas qua Opa-Locka.

 

[Ngao5]

Phản ứng (15 tháng 4)
Vào 10:30 sáng ngày 15 tháng 4 tại Liên Hiệp Quốc, Bộ trưởng Ngoại giao Cuba Raul Roa đã buộc tội Mỹ đã tấn công bằng không quân vào Cuba, và chiều hôm đó chính thức đệ trình bản kiến nghị lên Ủy ban Chính trị của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc.
Phản ứng lại, đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Adlai Stevenson cho rằng không quân Hoa Kỳ không "có cớ gì" can thiệp vào Cuba, và rằng Hoa Kỳ sẽ làm mọi thứ trong khả năng của mình để đảm bảo rằng không có công dân Hoa Kỳ nào tham dự vào các hành động chống Cuba.
Stevenson cũng nói rằng những lính đào ngũ Cuba mới là người thực hiện những vụ tấn công vào hôm đó, và ông đưa ra bức ảnh của Thông tấn xã Hoa Kỳ chụp chiếc B-26 của Zuniga có phù hiệu Cuba tại sân bay Miami.
Stevenson sau đó rất xấu hổ khi nhận ra CIA đã nói dối ông và Ngoại trưởng Dean Rusk.

 

[Ngao5]

Bộ trưởng Ngoại giao Cuba Raul Roa đã buộc tội Mỹ đã tấn công bằng không quân vào Cuba

Bộ trưởng Ngoại giao Cuba Raul Roa đã buộc tội Mỹ đã tấn công bằng không quân vào Cuba

Bộ trưởng Ngoại giao Cuba Raul Roa đã buộc tội Mỹ đã tấn công bằng không quân vào Cuba

 

[Ngao5]

15-4-1961 – máy bay Cuba bị phá huỷ khi máy bay Mỹ không kích sân bay Havana và hai sân bay khác

15-4-1961 – máy bay Mỹ không kích sân bay Havana và hai sân bay khác

 

[Ngao5]

Ngày 15-4-1961, Cảnh sát quốc gia Cuba, do Efigenio Ameijeiras chỉ huy, bắt đầu bắt giữ hàng ngàn cá nhân tình nghi phản cách mạng, và giam giữ họ tại những địa điểm tạm thời như Nhà hát Blanquita, khu vực hào của Fortaleza de la Cabana và Lâu đài Principe Castle đều ở thủ đô Havana, một khu chơi bóng chày ở Matanzas.

Vào đêm 15 rạng sáng 16-4-1961, nhóm Nino Diaz thất bại trong nỗ lực đổ bộ nghi binh lần thứ hai vào địa điểm mới gần Baracoa.
Ngày hôm đó, Merardo Leon, Jose Leon, và 14 người khác bị phục kích tại Las Delicias ở Las Villas, chỉ có bốn người sống sót. Leonel Martinez và 12 người khác lánh về nông thôn.

 

[Ngao5]

Sau khi bị tấn công bằng không quân ngày 15-4-1961, quân đội Cuba đã chuẩn bị cho lực lượng vũ trang của mình với ít nhất là bốn chiếc T-33, bốn chiếc Sea Fury và năm hoặc sáu chiếc B-26. Tất cả ba loại này đều có thể trang bị súng máy và hỏa tiễn không đối không để không kích thuyền và các lực lượng trên bộ. Những người lên kế hoạch CIA được báo cáo lại là đã không khám phá ra là những chiếc phản lực T-33 do Hoa Kỳ cung cấp đều đã được trang bị súng máy M-3 từ lâu. Những chiếc Sea Fury và B-26 cũng có thể mang theo bom, để tấn công tàu thuyền và xe tăng.

 

[Ngao5]

Không có vụ tấn công bằng không quân nào khác vào các phi trường và máy bay của Cuba trước ngày 17-4-1961, nhưng các tuyên bố cường điệu của phi công đã khiến CIA tin vào sự thành công của vụ tấn công ngày 15-4-1961, cho đến khi hình ảnh do thám từ chiếc U-2 vào ngày 16-4-1961 cho thấy điều ngược lại. Vào cuối ngày 16-4-1961, Tổng thống Kenedy ra lệnh hủy các vụ tấn công vào sân bay được lên kế hoạch thực hiện vào rạng sáng ngày 17-4-1961, để cố gắng phủ nhận sự liên can trực tiếp của Hoa Kỳ.

 

[Ngao5]

Cuộc tấn công chính chuẩn bị bắt đầu
Chiều tối ngày 16-4-1961, đội tàu xâm lược CIA/Lữ đoàn 2506 tụ nhau tại "Điểm tụ quân Zulu", nằm về phía nam Cuba khoảng 65 km, đã di chuyển từ Puerto Cabezas (Nicaragua) nơi tải quân và các quân trang khác, sau khi đã tải vũ khí và lương thực tại New Orleans. Chiến dịch của Hải quân Mỹ có bí danh Bumpy Road, đổi tên từ Crosspatch vào ngày 1 tháng 4 năm 1961. Đội tàu này, được sơn dấu hiệu “Lực lượng Viễn chinh Cuba", gồm năm tàu vận tải 2.400 tấn (chưa tải) do CIA mướn từ Quân Garcia và được trang bị súng chống máy bay. Bốn chiếc tàu, Houston (bí danh Aguja), Río Escondido (bí danh Balena), Caribe (bí danh Sardina), và Atlántico (bí danh Tiburon), được dự tính sẽ chở 1.400 quân chia thành bảy tiểu đoàn gần khu vực bờ biển đổ bộ. Chiếc tàu vận tải thứ năm, Lake Charles, tải lương thực theo sau và một số nhân viên xâm nhập Chiến dịch 40.

 

[Ngao5]

Những tàu vận tải này treo cờ hiệu Liberia. Đi chung với chúng là hai chiếc tàu đổ bộ "được mua" từ Tập đoàn Zapata và được trang bị vũ khí hạng nặng tại Key West, sau đó luyện tập và huấn luyện tại Đảo Vieques. Những chiếc tàu đổ bộ này là Blagar (bí danh Marsopa) và Barbara J (bí danh Barracuda), treo cờ hiệu Nicaragua. Những chiếc tàu của Lực lượng Viễn chinh Cuba được hộ tống theo từng chiếc (bên ngoài tầm nhìn) đến Điểm Zulu bởi các tàu khu trực của Hải quân Hoa Kỳ USS Bache, USS Beale, USS Conway, USS Cony, USS Eaton, USS Murray, USS Waller. Một lực lượng đặc nhiệm đã tập hợp phía xa Quần đảo Cayman, gồm có tàu sân bay USS Essex với chỉ huy lực lượng John A. Clark (Đô đốc), tàu đột kích trực thăng USS Boxer, tàu khu trục USS Hank, USS John W. Weeks, USS Purdy, USS Wren, và tàu ngầm USS Cobbler và USS Threadfin. Tàu chỉ huy và điều vận USS Northampton và tàu sân bay USS Shangri-La cũng được báo cáo đã hiện diện tại vùng biển Caribe vào thời điểm đó.

 

[Ngao5]

USS San Marcos là Bến tàu đổ bộ mang ba LCU (Tàu vận tải quân dụng đổ bộ) và bốn LCVP (tàu vận tải xe cộ, nhân viên để bộ). San Marcos đã đi từ Đảo Vieques. Tại điểm Zulu, bảy tàu của Lực lượng Viễn chính đi về hướng bắc mà không có sự hộ tống của Hải quân Hoa Kỳ, ngoại trừ chiếc San Marcos tiếp tục được hộ tống cho đến khi bảy tàu đổ bộ đã thả quân ngay phía ngoài biên giới lãnh thổ Cuba 5 km.

 

[Ngao5]

Ngày xâm lược (17-4-1961)
Trong suốt đêm ngày 16, sáng ngày 17 tháng 4, một cuộc đổ bộ nghi binh được các đặc vụ CIA sắp xếp gần Bahia Honda, tỉnh Pinar del Rio. Một đội nhỏ gồm các thuyền nhẹ kéo theo những chiếc bè trên có đặt các thiết bị phát ra âm thanh và các hiệu ứng khác để tạo cảm giác có một cuộc đổ bộ xâm lược bằng tàu. Nguồn tin từ Cuba sau này báo cáo rằng vì cuộc nghi binh này mà Fidel Castro đã rời khỏi mặt trận Vịnh Con Lợn trong một thời gian ngắn.

 

[Ngao5]

Lúc 00.00 ngày 17-4-1961, hai nhóm bộ binh đổ bộ Blagar và Barbara J, mỗi đội có một "sĩ quan điều hành" của CIA cùng một Đội Phá hoại dưới mặt nước với 5 người nhái, xâm nhập Vịnh Con Lợn (Bahía de Cochinos) ở bờ biển phía nam Cuba. Theo sau các nhóm này là một lực lượng gồm bốn tàu vận tải (Houston, Río Escondido, Caribe, và Atlántico) chở khoảng 1.300 bộ binh người Cuba lưu vong của Lữ đoàn 2506, cùng với xe tăng và các loại xe bọc thép khác trên tàu đổ bộ.
Vào khoảng 01.00, chiếc Blagar, với vai trò là tàu chỉ huy chiến trường, hướng về địa điểm đổ bộ chính tại Playa Girón (Bãi xanh biển), đi đầu là nhóm người nhái lái xuồng cao su, sau đó là nhóm quân trên Caribe đi trong những chiếc xuồng nhôm nhỏ, rồi đến các tàu LCVP và LCU.
Nhóm Barbara J, dẫn đầu chiếc Houston, cũng đổ quân cách đó 35 km về phía đông tây tại Playa Larga (Bãi đỏ), dùng xuồng sợi thủy tinh nhỏ. Việc thả quân vào đêm bị trì hoãn, do hỏng máy và một số chiếc xuồng bị hỏng do va phải đá ngầm.
Một vài dân quân Cuba trong khu vực đã kịp thông báo cho quân đội Cuba ngay sau khi có cuộc đổ bộ đầu tiên, trước khi họ bị đội quân xâm lược tiêu diệt