[Funland] Các cụ có biết vì sao quy ước 1 ngày 24h, 1h 60p và 1p có 60s ko

[TSTA]

Cụ với Em là thằng thừa rồi

Em đếm đi đếm lại 1 bàn tay em có 14 đốt ngón tay hay tay em thừa nhỉ.

Đọc xong cái này em dự là khối cụ lôi tay ra đếm

Các cụ xem lại

...nếu dùng ngón cái để đếm đốt thì mỗi bàn tay có 12 đốt...

 

[IP man]

Vấn đề này em vừa đọc được và thấy thắc mắc tại sao có quy ước là như vậy.
Google thì thấy toàn kiểu đem nó để giải thích cho nó, ko logic tý nào.

Thấy có mấy ý mọi ng nói đến nhưng em thấy ko hợp lý:
- 24 là BSNN của 2,3,4, còn 60 là bội nhỏ nhất của 2,3,4,5,6. --->tại sao ko phải là 2,3,4,5 và 2,3,4,5,6,7?
- 1 vòng đồng hồ chia 12h, mỗi giờ chia làm 5 phần nên có 60 phút, và họ nói chia 5 phần vì bàn tay có 5 ngón cái này em thấy ko ổn. Sao ko phải 10 ngón.
- Rồi thì hệ 12, hệ 60,
- Có bác cho là để chia nhỏ ngày ra cho đều, các cụ có nghĩ vậy ko?

Có ý em thấy có vẻ đúng nhưng ko tổng hợp lại được. đó là:
- theo ng TQ, 1 năm có 12 kỳ trăng, họ lấy số 12 để làm gốc,
- nếu dùng ngón cái để đếm đốt thì mỗi bàn tay có 12 đốt, cũng có thể vì thế họ dùng 2 bàn tay chia làm 1 bàn tay ngày và 1 bàn tay đêm, mỗi bàn tay có 12 đốt ứng với 12 khoảnh khắc. Thấy cũng có lý Nhưng nếu chia ngày đêm rõ ràng vậy thì tại sao 0h ko phải là lúc bắt đầu ngày hay bắt đầu đêm, mà lại bắt đầu ngày từ đốt thứ 6 và đêm cũng từ đốt thứ 6 bàn tay kia.

Nhờ các cụ cao nhân giải đáp giúp vấn đề này.

E thấy cụ nói đến số 12 thì có vẻ là chuẩn rồi!
Em nghĩ tất cả bắt nguồn từ số 12 (1 tá) vì đây là số đẹp, 1 tá gì đó có thể chia thành 2,3,4,6... Đây là các cách chia thông dụng trong cuộc sống hàng ngày. Nói cách khác, mặt dù số 10 là số chẵn chục nhưng ko có khả năng chia linh hoạt như số 12!
Còn số gốc 12 nếu muốn bổ sung cho việc chia 5 hoặc 10 thì số 60 là hoàn hảo.

 

[nhasachhailong]

Cái này mà nghe mấy thầy phong thủy chém thì thôi rồi

 

[xdthienha]

Em hỏi thêm về ngày thanh minh với ạ. Em google thì chỗ nói theo tích nọ tích kia cũng Khựa, chỗ thì nói lấy theo lịch dương, loạn hết cả chưởng. Cụ nào thông thái cho em hỏi làm cách nào mà mình có thể đoán đc ngày thanh minh mà ko cần mở lịch vạn sự ko ạ. Và nó dựa trên nguyên tắc nào.

 

[phihanhgia]

Vấn đề này em vừa đọc được và thấy thắc mắc tại sao có quy ước là như vậy.
Google thì thấy toàn kiểu đem nó để giải thích cho nó, ko logic tý nào.

Thấy có mấy ý mọi ng nói đến nhưng em thấy ko hợp lý:
- 24 là BSNN của 2,3,4, còn 60 là bội nhỏ nhất của 2,3,4,5,6. --->tại sao ko phải là 2,3,4,5 và 2,3,4,5,6,7?
- 1 vòng đồng hồ chia 12h, mỗi giờ chia làm 5 phần nên có 60 phút, và họ nói chia 5 phần vì bàn tay có 5 ngón cái này em thấy ko ổn. Sao ko phải 10 ngón.
- Rồi thì hệ 12, hệ 60,
- Có bác cho là để chia nhỏ ngày ra cho đều, các cụ có nghĩ vậy ko?

Nhờ các cụ cao nhân giải đáp giúp vấn đề này.

Đây là vấn đề quy ước lựa chọn cơ số đếm thôi. Bây giờ chúng ta hay dùng hệ đếm cơ số 10, hoặc cơ số 2 (hoặc 16) trên máy tính. Chúng ta hoàn toàn có thể dùng quy ước metric ví dụ như là 1 ngày có 10h, mỗi giờ có 100 phút và mỗi phút có 100 giây, cũng được, chỉ có điều mỗi giây mới sẽ bằng khoảng 0.8 giây đang dùng.

Người cổ đại Babilon người ta ưa thích dùng hệ đếm cơ số 60. Sau đó người Hy lạp cổ đại bắt chước và tiếp theo sau người HY lạp là người La mã bắt chước của Hy lạp. Văn minh châu Âu kế thừa truyền thống của Hy lạp - La mã nên cũng chấp nhận dùng luôn. Sau đó người châu Âu khai hóa văn minh thế giới và bây giờ chúng ta cũng chấp nhận luôn

Còn tại sao người Babilon thích số 60. Có ba lý do chính trong mon lịch sử khoa học người ta nhắc đến.

Lý do thứ nhất thuần túy toán học: 60 là số đẹp chia hết cho tất cả các số nguyên tố bé hơn 6 là 2,3,5, và có rất nhiều ước số 2,3,4,5,6,10,12,15,20,30, 60 rất tiện lợi để tính toán.

Lý do thứ hai thuần túy thiên văn: người Babilon đã biết quan sát thiên văn và họ nhận thấy là 180 mặt trời đặt cạnh nhau thì che kín bầu trời. Nói cách khác góc mở mà chúng ta đứng dưới đất quan sát thấy mặt trời khoảng bằng 1 độ. Và 180 mặt trời đó chính là 1 nửa vòng tròn 180 độ, và cả vòng tròn là 360 độ. Đấy là lý do mà tại sao bây giờ chúng ta quy ước vòng tròn là 360 độ. Tuy nhiên nếu lấy 360 làm cơ số đếm thì hơi to bất tiện và người ta chỉ dùng ước số vừa đủ của 360 là đủ. Ứng viên vừa đủ lớn là 12, 18, 24, 30, 36, 60, 90, 120, 180. Như mọi người thấy các số 12, 24, 60 là các số được họ chọn làm cơ số đếm.

Lý do cuối cùng: người Babilon có 12 dấu Zodiac tương tự người Tàu dùng 12 con giáp. Họ chia ban ngày thành 12 khoảng bằng nhau và ban đêm cũng thành 12 khoảng bằng nhau, và mỗi khoảng thời gian này bây giờ chúng ta gọi là 1 h. Do đó mà chúng ta thừa hưởng đơn vị 1h = 1/24 ngày.

Còn tại sao lại có 12 Zodiac lại là một câu hỏi nữa khó không kém! Tất cả đều bắt nguồn từ các quan sát thiên văn của người Babilon cổ đại cách đây hơn 3000 năm. Để có thể hiểu cách tính của họ thì phải hiểu cách lựa chọn hệ tọa độ ecliptic ra sao. Hệ tọa độ này họ nghĩ ra khi muốn quan sát ghi chép lại vị trí các hành tinh của hệ mặt trời thay đổi theo thời gian ra sao. Nói thế để thấy các nhà thiên văn cổ đại thời Babilon đã giỏi cỡ nào khi họ đã lập được bản đồ các hành tinh và sao mà họ quan sát được, dựa trên hệ tọa độ ecliptic họ nghĩ ra.

 

[nhaquelaioto]

Em vào ngẫm nghĩ kái

 

[hn03]

Đọc xong cái này em dự là khối cụ lôi tay ra đếm

Em cũng nghĩ giống cụ. Định viết ra nhưng đọc thấy roài. Hehe

 

[khuongcodoc]

Đây là vấn đề quy ước lựa chọn cơ số đếm thôi. Bây giờ chúng ta hay dùng hệ đếm cơ số 10, hoặc cơ số 2 (hoặc 16) trên máy tính. Chúng ta hoàn toàn có thể dùng quy ước metric ví dụ như là 1 ngày có 10h, mỗi giờ có 100 phút và mỗi phút có 100 giây, cũng được, chỉ có điều mỗi giây mới sẽ bằng khoảng 0.8 giây đang dùng.

Người cổ đại Babilon người ta ưa thích dùng hệ đếm cơ số 60. Sau đó người Hy lạp cổ đại bắt chước và tiếp theo sau người HY lạp là người La mã bắt chước của Hy lạp. Văn minh châu Âu kế thừa truyền thống của Hy lạp - La mã nên cũng chấp nhận dùng luôn. Sau đó người châu Âu khai hóa văn minh thế giới và bây giờ chúng ta cũng chấp nhận luôn

Còn tại sao người Babilon thích số 60. Có ba lý do chính trong mon lịch sử khoa học người ta nhắc đến.

Lý do thứ nhất thuần túy toán học: 60 là số đẹp chia hết cho tất cả các số nguyên tố bé hơn 6 là 2,3,5, và có rất nhiều ước số 2,3,4,5,6,10,12,15,20,30, 60 rất tiện lợi để tính toán.

Lý do thứ hai thuần túy thiên văn: người Babilon đã biết quan sát thiên văn và họ nhận thấy là 180 mặt trời đặt cạnh nhau thì che kín bầu trời. Nói cách khác góc mở mà chúng ta đứng dưới đất quan sát thấy mặt trời khoảng bằng 1 độ. Và 180 mặt trời đó chính là 1 nửa vòng tròn 180 độ, và cả vòng tròn là 360 độ. Đấy là lý do mà tại sao bây giờ chúng ta quy ước vòng tròn là 360 độ. Tuy nhiên nếu lấy 360 làm cơ số đếm thì hơi to bất tiện và người ta chỉ dùng ước số vừa đủ của 360 là đủ. Ứng viên vừa đủ lớn là 12, 18, 24, 30, 36, 60, 90, 120, 180. Như mọi người thấy các số 12, 24, 60 là các số được họ chọn làm cơ số đếm.

Lý do cuối cùng: người Babilon có 12 dấu Zodiac tương tự người Tàu dùng 12 con giáp. Họ chia ban ngày thành 12 khoảng bằng nhau và ban đêm cũng thành 12 khoảng bằng nhau, và mỗi khoảng thời gian này bây giờ chúng ta gọi là 1 h. Do đó mà chúng ta thừa hưởng đơn vị 1h = 1/24 ngày.

Còn tại sao lại có 12 Zodiac lại là một câu hỏi nữa khó không kém! Tất cả đều bắt nguồn từ các quan sát thiên văn của người Babilon cổ đại cách đây hơn 3000 năm. Để có thể hiểu cách tính của họ thì phải hiểu cách lựa chọn hệ tọa độ ecliptic ra sao. Hệ tọa độ này họ nghĩ ra khi muốn quan sát ghi chép lại vị trí các hành tinh của hệ mặt trời thay đổi theo thời gian ra sao. Nói thế để thấy các nhà thiên văn cổ đại thời Babilon đã giỏi cỡ nào khi họ đã lập được bản đồ các hành tinh và sao mà họ quan sát được, dựa trên hệ tọa độ ecliptic họ nghĩ ra.

Em thấy cụ giải thích rất hợp lý

 

[fordeverest2012]

Em hỏi thêm về ngày thanh minh với ạ. Em google thì chỗ nói theo tích nọ tích kia cũng Khựa, chỗ thì nói lấy theo lịch dương, loạn hết cả chưởng. Cụ nào thông thái cho em hỏi làm cách nào mà mình có thể đoán đc ngày thanh minh mà ko cần mở lịch vạn sự ko ạ. Và nó dựa trên nguyên tắc nào.

Cụ cứ theo lời cụ Tố Như là chuẩn cụ ợ "Thanh minh trong tiết tháng 3. Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh". Không hiểu sao mà bây giờ mới tháng 2 mà bà con cô bác đi thanh minh rần rần. Cụ có thể giải thích cho em với được hông

 

[nguoi qn]

Em hỏi thêm về ngày thanh minh với ạ. Em google thì chỗ nói theo tích nọ tích kia cũng Khựa, chỗ thì nói lấy theo lịch dương, loạn hết cả chưởng. Cụ nào thông thái cho em hỏi làm cách nào mà mình có thể đoán đc ngày thanh minh mà ko cần mở lịch vạn sự ko ạ. Và nó dựa trên nguyên tắc nào.

Cụ cứ theo lời cụ Tố Như là chuẩn cụ ợ "Thanh minh trong tiết tháng 3. Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh". Không hiểu sao mà bây giờ mới tháng 2 mà bà con cô bác đi thanh minh rần rần. Cụ có thể giải thích cho em với được hông

Cháu chỉ biết ngày Thanh Minh được tính là ngày thứ 60 kể từ sau ngày lập xuân.

 

[Bung To]

Em hỏi thêm về ngày thanh minh với ạ. Em google thì chỗ nói theo tích nọ tích kia cũng Khựa, chỗ thì nói lấy theo lịch dương, loạn hết cả chưởng. Cụ nào thông thái cho em hỏi làm cách nào mà mình có thể đoán đc ngày thanh minh mà ko cần mở lịch vạn sự ko ạ. Và nó dựa trên nguyên tắc nào.

Không cần mở lịch vạn sự đâu cụ !
Các tiết như Thanh minh, đông chí, lập xuân ... đều tính theo dương lịch nên cụ xem quyển lịch Block nào cũng có

 

[CTM]

Vấn đề này em vừa đọc được và thấy thắc mắc tại sao có quy ước là như vậy.
Google thì thấy toàn kiểu đem nó để giải thích cho nó, ko logic tý nào.

Thấy có mấy ý mọi ng nói đến nhưng em thấy ko hợp lý:
- 24 là BSNN của 2,3,4, còn 60 là bội nhỏ nhất của 2,3,4,5,6. --->tại sao ko phải là 2,3,4,5 và 2,3,4,5,6,7?
- 1 vòng đồng hồ chia 12h, mỗi giờ chia làm 5 phần nên có 60 phút, và họ nói chia 5 phần vì bàn tay có 5 ngón cái này em thấy ko ổn. Sao ko phải 10 ngón.
- Rồi thì hệ 12, hệ 60,
- Có bác cho là để chia nhỏ ngày ra cho đều, các cụ có nghĩ vậy ko?

Có ý em thấy có vẻ đúng nhưng ko tổng hợp lại được. đó là:
- theo ng TQ, 1 năm có 12 kỳ trăng, họ lấy số 12 để làm gốc,
- nếu dùng ngón cái để đếm đốt thì mỗi bàn tay có 12 đốt, cũng có thể vì thế họ dùng 2 bàn tay chia làm 1 bàn tay ngày và 1 bàn tay đêm, mỗi bàn tay có 12 đốt ứng với 12 khoảnh khắc. Thấy cũng có lý Nhưng nếu chia ngày đêm rõ ràng vậy thì tại sao 0h ko phải là lúc bắt đầu ngày hay bắt đầu đêm, mà lại bắt đầu ngày từ đốt thứ 6 và đêm cũng từ đốt thứ 6 bàn tay kia.

Nhờ các cụ cao nhân giải đáp giúp vấn đề này.

Căn nguyên của hệ lục phân là từ cái vòng tròn.
Một ngày đêm trái đất quay đúng 1 vòng tròn quanh chính nó là 360 độ. Từ cơ sở nầy các nhà thiên văn địa lý xưa đã tính toán chia cái cung 360 độ kia ra thành các múi giờ để đo thời gian theo bóng nắng. Theo đó mỗi múi giờ cách nhau 15 độ, nghĩa là cái bóng nắng sẽ ngắn đi (hay dài ra) sau khi trái đất quay thêm 1 góc là 15 độ. Vả 360/15 = 24 giờ.
Ước số của giờ là phút, giây cũng theo hệ lục phân để đồng nhất với múi giờ đã chia theo hệ lục phân.
Nói về bội số của giờ :
Vì trái đất tự quay và cũng tự di chuyễn trên quỹ đạo quanh mặt trời (gọi là Hoàng đạo) nên thời gian đi đc 1 vòng hoàng đạo mất đúng 365 lần trái đất tự quay quanh nó gôi là : Một Năm.
Trên cung hoàng đạo thật sự cũng chia theo hệ lục phân nhưng các mốc chia khg ấn tượng vì chúng ta thường khg để ý và vì có nơi 4 mùa rỏ rệt, có nơi chỉ có hai mùa... như giữa thu phân, xuân phân hay lập đông, lập thu....là cách nhau 60 ngày, và một mùa là 90 ngày ...lúc nầy cung hoàng đạo phải chia cho 4 mùa mà mỗi mùa 90 ngày vì vậy để tiện việc tính toán thay vì chia nhỏ cho 24, ng ta chia cho 12 lấy trung bình 30 ngày làm 1 thag, sau đó điều chỉnh thêm bớt 1 ngày và thg 2 có 28 ngày để làm tròn thời gian trên cung hoàng đạo.

 

[4banhxequay]

Tại sao cậu với mợ lại khit nhau thế nhỉ

 

[TSTA]

Em cũng nghĩ như cụ, nhưng vậy tại sao phân ngày đêm rõ ràng để tính như vậy thì họ ko chọn 0h là lúc bắt đầu ngày hay đêm cho thuận tiện.

Đây là vấn đề quy ước lựa chọn cơ số đếm thôi. Bây giờ chúng ta hay dùng hệ đếm cơ số 10, hoặc cơ số 2 (hoặc 16) trên máy tính. Chúng ta hoàn toàn có thể dùng quy ước metric ví dụ như là 1 ngày có 10h, mỗi giờ có 100 phút và mỗi phút có 100 giây, cũng được, chỉ có điều mỗi giây mới sẽ bằng khoảng 0.8 giây đang dùng.

Người cổ đại Babilon người ta ưa thích dùng hệ đếm cơ số 60. Sau đó người Hy lạp cổ đại bắt chước và tiếp theo sau người HY lạp là người La mã bắt chước của Hy lạp. Văn minh châu Âu kế thừa truyền thống của Hy lạp - La mã nên cũng chấp nhận dùng luôn. Sau đó người châu Âu khai hóa văn minh thế giới và bây giờ chúng ta cũng chấp nhận luôn

Còn tại sao người Babilon thích số 60. Có ba lý do chính trong mon lịch sử khoa học người ta nhắc đến.

Lý do thứ nhất thuần túy toán học: 60 là số đẹp chia hết cho tất cả các số nguyên tố bé hơn 6 là 2,3,5, và có rất nhiều ước số 2,3,4,5,6,10,12,15,20,30, 60 rất tiện lợi để tính toán.

Lý do thứ hai thuần túy thiên văn: người Babilon đã biết quan sát thiên văn và họ nhận thấy là 180 mặt trời đặt cạnh nhau thì che kín bầu trời. Nói cách khác góc mở mà chúng ta đứng dưới đất quan sát thấy mặt trời khoảng bằng 1 độ. Và 180 mặt trời đó chính là 1 nửa vòng tròn 180 độ, và cả vòng tròn là 360 độ. Đấy là lý do mà tại sao bây giờ chúng ta quy ước vòng tròn là 360 độ. Tuy nhiên nếu lấy 360 làm cơ số đếm thì hơi to bất tiện và người ta chỉ dùng ước số vừa đủ của 360 là đủ. Ứng viên vừa đủ lớn là 12, 18, 24, 30, 36, 60, 90, 120, 180. Như mọi người thấy các số 12, 24, 60 là các số được họ chọn làm cơ số đếm.

Lý do cuối cùng: người Babilon có 12 dấu Zodiac tương tự người Tàu dùng 12 con giáp. Họ chia ban ngày thành 12 khoảng bằng nhau và ban đêm cũng thành 12 khoảng bằng nhau, và mỗi khoảng thời gian này bây giờ chúng ta gọi là 1 h. Do đó mà chúng ta thừa hưởng đơn vị 1h = 1/24 ngày.

Còn tại sao lại có 12 Zodiac lại là một câu hỏi nữa khó không kém! Tất cả đều bắt nguồn từ các quan sát thiên văn của người Babilon cổ đại cách đây hơn 3000 năm. Để có thể hiểu cách tính của họ thì phải hiểu cách lựa chọn hệ tọa độ ecliptic ra sao. Hệ tọa độ này họ nghĩ ra khi muốn quan sát ghi chép lại vị trí các hành tinh của hệ mặt trời thay đổi theo thời gian ra sao. Nói thế để thấy các nhà thiên văn cổ đại thời Babilon đã giỏi cỡ nào khi họ đã lập được bản đồ các hành tinh và sao mà họ quan sát được, dựa trên hệ tọa độ ecliptic họ nghĩ ra.

 

[xdthienha]

Cháu chỉ biết ngày Thanh Minh được tính là ngày thứ 60 kể từ sau ngày lập xuân.

Em hỏi ngu thêm câu nữa là có quy tắc nào để tính ngày lập xuân ko ạ

 

[xdthienha]

Cụ cứ theo lời cụ Tố Như là chuẩn cụ ợ "Thanh minh trong tiết tháng 3. Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh". Không hiểu sao mà bây giờ mới tháng 2 mà bà con cô bác đi thanh minh rần rần. Cụ có thể giải thích cho em với được hông undefined
Em lại thấy trên mạng dẫn câu : thiều quang chín chục đã ngoài 60.
Ng thì nói Thiều Quang chính là Lập Xuân, tính sau ngày Lập Xuân 90 ngày, có người thì nói 60 ngày. .

 

[nguoi qn]

Cụ cứ theo lời cụ Tố Như là chuẩn cụ ợ "Thanh minh trong tiết tháng 3. Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh". Không hiểu sao mà bây giờ mới tháng 2 mà bà con cô bác đi thanh minh rần rần. Cụ có thể giải thích cho em với được hông undefined
Em lại thấy trên mạng dẫn câu : thiều quang chín chục đã ngoài 60.
Ng thì nói Thiều Quang chính là Lập Xuân, tính sau ngày Lập Xuân 90 ngày, có người thì nói 60 ngày. .

Cụ xem kỹ bài này có giúp gì được cho cụ không:http://phatgiao.org.vn/van-hoa/201504/Tet-Thanh-minh-Truyen-Kieu-Nguyen-du-17626/

 

[thanglong123]

theo lịch thời xưa khó biết lắm cụ ạ...từ thời cổ đại họ đã chia theo canh giờ rồi.

 

[Nhạc]

E nghĩ hẳn là do vụ trái đất tự quay 360 độ và trên bàn tay thì trừ ngón cái để bấm ra thì bàn tay có 12 đốt. Do đó sinh ra cách tính theo hệ số 12 hay 6 ra đời.

 

[thanglong123]

Oài cụ hỏi khó quá, nhưng em nhớ cách tính giờ cổ xưa nhất là dùng cây gậy cắm xuống đất và nhìn bóng đổ ở vạch giờ nào để xem.