Em nghĩ các môn thể thao phong trào như bóng bàn, cầu lông, chạy, bóng đá ... hiện được nhiều người tham gia từ trẻ nhỏ, trong học đường ... Quan trọng là tổ chức các cuộc thi để lụa chọn nhân tố tích cực, có năng khiếu đưa lên bồi dưỡng cho thi đấu cọ sát. Tây nó cũng từ các phong trào nhà trường PT, ĐH rồi mới phát hiện đào tạo ra nhân tài. Ở ta Hội khỏe Phù Đổng là một hướng đi theo cách đó nhưng dần dần nó biên thành nơi thi đấu tranh giành huy chương để khoe thành tích của địa phương. Mà một khi đã cần thành tích thì phải đưa cả AV về mà thi đấu để đánh bại địa phương khác. Vậy làm sao có được nhân tố mới. Chưa kể có nhân tố mới thì tiền đào tạo các cháu thành tài lại bị chấm mút. Đâm ra chỉ ở cái ao làng thôi.
Cái đoạn này chính xác hơn là quan hệ tương hỗ, song song. Khi vđv có thành tích thì các trường đại học sẵn sàng cấp học bổng để vđv đến trường đó học và đẩy mạnh phong trào của trường... bù lại trường cũng phải có cơ sở vật chất đầy đủ, tuyển thêm các hlv danh tiếng để có thể thu hút các vđv.
Như vậy vđv yên tâm vừa học hành vừa luyện tập.
Ví dụ như em gái Ledecky là được học bổng của đại học Standford (quy thóc cũng phải vài trăm ngàn), bản thân mẹ của em này cũng từng thi đấu cho 1 trường đại học khác của Mỹ. Rồi như Lê Quang Liêm của VN, sau khi ăn chức vô địch cờ chớp thế giới là được đại học Webster cấp học bổng toàn phần vừa học tài chính vừa thi đấu cho đội cờ của trường luôn. Thế nên tính ra chi phí của ngân sách nhà nước bỏ ra đầu tư cho các vđv đỉnh cao là rất ít.
Vừa rồi có em gái Kiesenhofer người Áo, là tiến sĩ toán học chỉ là cua rơ nghiệp dư nhưng cũng ăn luôn HCV môn xe đạp không cần phải cứ ăn với tập.
Còn kiểu đào tạo gà chọi ở VN thì rất là sai lầm, cháu nào đã dấn thân vào con đường thể thao là như đánh bạc, không có lối thoát nào khác nên tâm lý là rất áp lực. Như thằng ku nhà em, hồi 5-6 tuổi đạt giải cờ vua thành phố, em cũng muốn cho nó phát triển thêm thì đến nói chuyện với các thầy ở đội tuyển, các ông ý nói luôn "là muốn theo con đường chuyên nghiệp thì xác định bỏ học văn hóa". Em thấy rủi ro vãi lái, mà đấy còn là môn cờ vua, chứ các môn tay chân khác thì không nói.
