Từ Bolsa cả nhà tôi lại đi lên bệnh viện gần Los thăm ông chú đang bị bệnh nằm bệnh viện
Ông chú này tuy không phải họ hàng, nhưng là người bạn lớn của gia đình và cũng khá đặc biệt nên tôi xin phép viết vài dòng
Sinh ra ở Hải Phòng, chú đi du học từ khá sớm, từ năm 54 chú sang Pháp học tại đại học Sorbonne Paris và 10 năm sau lấy bằng tiến sĩ Physique (Vật lý) tại đó
Về Saigon được 2 năm chú lại sang Mỹ làm TS về chuyên ngành Transistor tại trường Đại học Princeton (Trường này thậm chí có những chuyên ngành còn được đánh giá cao hơn cả Harvard và Yale. Và luôn nằm trong top 3 trường của nước Mỹ). Sau đó chú ở lại giảng dạy tại khoa vật lý mà chính Albert Einstein vĩ đại đã từng giảng dạy tận những 20 năm
Sau đó chú sang Bell Labs nơi được coi là grand father của những phát minh về kỹ thuật của thế giới. Trung tâm này tuy chỉ có vài trăm người làm việc nhưng sở hữu tới 20 giải Nobel.
Nhưng tất cả những thứ CV khoa học đó chẳng là cái gì so với việc làm của chú sau khi về hưu.
Tưởng rằng về hưu chú sẽ hưởng cuộc sống yên bình với con cháu. Nhưng thế dek nào mấy ông Quân đội Nhân Dân Việt Nam tìm ra chú, họ khẩn thiết mời chú về giảng dạy tại Học viện kỹ thuật quân sự và quan trọng nhất là giúp cho quân đội VN nghiên cứu và sản xuất những sensors trong vũ khí.
Suy nghĩ mãi rồi chú cũng quyết định về Việt Nam khi đã gần 80 tuổi. Với 3 điều kiện:
- Không nhận lương hay bất cứ khoản thù lao nào khác
- Có 1 phòng thí nghiệm tiêu chuẩn Mỹ
- Bố trí nơi ăn ở
Đương nhiên các điều kiện được đáp ứng rất nhanh và mấy năm nay chú đã về Việt Nam làm việc.
Khi chú về rất nhiều các nhà khoa học ở Mỹ đều đặt dấu hỏi vì tại sao chú lại trở về Việt Nam giúp Cộng sản.
Chú trả lời họ:
“Tôi không giúp CS, tôi giúp cho đất nước tôi để họ chống lại sự xâm lăng từ bên ngoài. Nước Mỹ của các ngài tốt thật, rất tốt, cái gì cũng tốt, nhưng không phải là Home land của tôi”
Nay đã gần 80, nhưng chú làm việc 60h/ tuần. Chỉ nghỉ mỗi chủ nhật, và cứ 3 tháng làm việc ở VN thì chú lại về Mỹ nghỉ 3 tháng
Tâm sự với tôi, chú tiếc nhất là mình không còn nhiều thời gian, tối đa chỉ 5 năm nữa, trong khi các dự án quốc phòng rất nhiều. Chú chỉ ước mình trẻ lại được 20 tuổi để support cho Việt Nam nhiều hơn.
Nhìn lại bản thân mình, nghĩ mà thẹn, suốt ngày phượt, phịch rồi đắm chìm trong beer rượu. Chẳng làm được cái gì giúp đất nước cả. Thôi đành chịu phận hèn. Chỉ biết ngưỡng mộ chứ không thể suy nghĩ là làm theo chú được