[Funland] Ảnh phúc chế-xử lý màu về Việt Nam xưa [phần 2]

[doctor76]

Thớt ảnh phục chế màu về Việt Nam của em nhận được sự ủng hộ của nhiều cụ, sau một thời gian dài bận làm admin cho một page Facebook ,và, cũng đúc rút nhiều kinh nghiệm, nâng cấp, chỉnh sửa, em xin lập thớt mới để gửi đến các cụ những bức ảnh chọn lọc, được phục chế và xử lí màu, để các cụ có cái nhìn sâu hơn về Lịch sử, Văn hóa, lối sống... của ông cha ta thời đó.

 

[doctor76]

Nhiều cụ mong em nên biên tập theo chủ đề, em thấy rất đúng, nay em xin mạo muội đăng 1 số ảnh em đã xử lí từ lâu, có lẽ hơi lộn xộn, mong các cụ thông cảm, hết loạt ảnh này, em sẽ biên theo chủ đề.
Bộ ảnh về Việt Nam xưa, nổi tiếng nhất có lẽ là của Léon Busy với loạt ảnh màu khoảng 2.700 bức, tuy nhiên, hiện nay thư viện Albert Kahn chỉ số hóa được 1.300 bức, số còn lại do thất lạc phim màu gốc nên chỉ có ảnh đen trắng, thật đáng tiếc.
Các ảnh của Léon Busy có 2 bản, bản free chất lượng thấp, bản trả phí chất lượng cao, hehe, cách kinh doanh của Tây rất khôn ngoan.

 

[butchikim]

Cháu kê dép nốp hóng kinh nghiệm xử lý ảnh

 

[doctor76]

Cụ nào đã đọc cuốn Lịch sử Nhiếp ảnh Việt Nam, là một cuốn sách của nhiếp ảnh gia người Anh, theo đó, bức ảnh đầu tiên chụp về Việt Nam là năm 1845. Tiếp sau là 1847,rồi 1858, 1859.

 

[comiki]

Em vẫn cứ hóng ké ảnh cụ Đốc bên page FB.

 

[doctor76]

Những công nhân nhiều dân tộc khác nhau đang xây dựng tuyến đường sắt Răng cưa Tháp Chàm - Đà Lạt, ảnh chụp năm 1901.
--------------
Đường sắt Tháp Chàm – Đà Lạt hay đường sắt Phan Rang – Đà Lạt là một tuyến đường sắt răng cưa độc đáo, nay đã ngưng sử dụng.
Đường tàu răng cưa Phan Rang Đà Lạt được gọi là con đường tàu huyền thoại bởi đây là một trong những tuyến đường sắt răng cưa leo núi độc nhất trên thế giới. Một tuyến chính là đường tàu răng cưa đã từng tồn tại ở Việt Nam, một tuyến còn lại ở Thụy Sĩ và vẫn còn tồn tại đến ngày nay. Một số đầu máy hơi nước do Thụy Sĩ sản xuất đã được mua lại từ Việt Nam và đem về cố quốc, phục hồi lại và lại chạy trên tuyến đường sắt răng cưa duy nhất trên thế giới để phục vụ du lịch.
---------------

 

[doctor76]

Em vẫn cứ hóng ké ảnh cụ Đốc bên page FB.

Bên đó đông thành viên, em.làm admin nên viết phải rất chú ý, không dám nói hết thông tin như ở đây, hehehe.

 

[doctor76]

Cụ Tam Nguyên Yên Đổ Nguyễn Khuyến, đứng giữa hình ở trên sàn, đội mũ Văn Tú Tài đỏ, tay cầm sách, đang đứng để được vinh danh đỗ Hoàng Giáp.
Theo lệ nhà Nguyễn, do lo sợ người Bắc đỗ Trạng Nguyên, nên Minh Mạng có luật ngầm bất thành văn như sau:
1. Không phong Tể tướng
2. Không phong Hoàng hậu
3. Không lấy cung nữ, Hoàng hậu người Bắc.
4. Không lấy đỗ Trạng Nguyên
5. Người Bắc không được làm quan quá Tứ Phẩm.
6. Không phong tước Công cho người còn sống ngoài Hoàng tộc.

 

[comiki]

Bên đó đông thành viên, em.làm admin nên viết phải rất chú ý, không dám nói hết thông tin như ở đây, hehehe.

Thì chưa có thớt mới nên em cũng chỉ tàu ngầm hóng thả like bên đó thôi

 

[doctor76]

Tháp Rùa với tượng Nữ Thần Tự Do trên đỉnh, ảnh chụp từ vườn hoa Lý Thái Tổ bây giờ, ảnh chụp năm 1890.
Dân ta gọi là tượng Bà Đầm Xòe.
Ảnh của H.F. Schneider, một ông chủ ngành in của Pháp.

 

[doctor76]

Ảnh chụp ông Vi Văn Định đang cưỡi ngựa và một cậu bé người hầu, năm 1896.
---------------------
Ông Vi Văn Định [chữ Hán 韋文琔, 27 tháng 8 năm 1878 - 1975] là một quan lại triều Nguyễn. Với thanh danh, quyền thế và tiền bạc của dòng họ mình ở miền biên ải, một thời ông Vi Văn Định đã nổi tiếng là một Thổ ty trong vùng Lạng Sơn - Cao Bằng.
Ông sinh ngày 27-8-1878 tại Bản Chu, làng Khuất Xá, châu Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn [nay là xã Khuất Xá, huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn], xuất thân trong một gia đình quý tộc dân tộc Tày, là con trai Hiệp biện đại học sĩ Tràng Phái nam Tổng đốc Vi Văn Lý (1830-1905).
Các chức vụ đã kinh qua:
1.Tri châu Lộc Bình (1901).
2.Năm 1909, tri phủ Tràng Khanh.
3. Năm 1913, Thương tá tỉnh Lạng Sơn.
4.Năm 1913-1918, Án sát tỉnh Cao Bằng.
5.Từ năm 1921 – 1922, Tuần phủ tỉnh Cao Bằng cho đến khi chuyển về giữ chức Tuần phủ tỉnh Phúc Yên (1923-1927), Hưng Yên (1927-1929).
6.Năm 1929, thăng Tổng đốc tỉnh Thái Bình (1929-1937).
7.Năm 1937, ông chuyển về làm Tổng đốc tỉnh Hà Đông (1937-1941).
8. Tháng 8-1941, ông được phong tước An Phước Nam (Nam tước), hàm Thái tử Thiếu Bảo.
9.Năm 1942 do mâu thuẫn với quan chức người Pháp, ông viết đơn xin về hưu. Ông tham gia Hội Khai trí Tiến đức với chức danh trưởng ban vận động hội viên tán trợ.
------------------------
Sau ngày toàn quốc kháng chiến, gia đình ông tản cư ra Hà Đông, sau đó lên chiến khu Việt Bắc. Ông tham gia hội nghị thống nhất Mặt trận Việt Minh và Liên Việt (1951), Mặt trận Tổ quốc Việt nam (1955).
-------------------------
Gia đình ông đến nay vẫn là một gia đình danh giá ở Việt Nam, đặc biệt là các con gái, con rể:
1. Vợ: bà Hà Thị Bạch (何氏铂), quê làng Khòn Khẻ, tổng Dã Nham, châu Điềm He, nay là thôn Khòn Khẻ, xã Xuân Mai huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn. Cha bà là cụ Hà Văn Tề, hậu duệ của Đề đốc Ninh xuyên Quận công Hà Hạc.
2. Con trai: ông Vi Văn Kỳ [nhân viên Bộ Nội vụ chính phủ VNDCCH].
3. Trưởng nữ: bà Vi Kim Thành [vợ ông Dương Thiệu Chinh, cháu nội Hiệp tá Đại học sĩ Dương Lâm].
4. Con gái: bà Vi Kim Ngọc [vợ tiến sĩ Văn Khoa Nguyễn Văn Huyên: 1905 -1975, Bộ trưởng Bộ Giáo dục].
5. Con gái: bà Vi Kim Phú [vợ Giáo sư Thạc sĩ y khoa Hồ Đắc Di: 1900-1984, Hiệu trưởng Đại học y Hà Nội].
6. Cháu nội [con gái ông Vi Văn Diệm, con trai cả của cụ Định] là bà Vi Thị Nguyệt Hồ [vợ Giáo sư y khoa Tôn Thất Tùng (1912- 1982)].
--------------------------
Ảnh của André Salles, thanh tra Đông Dương kiêm nhiếp ảnh gia.

 

[doctor76]

Một cụ chở lợn đi bán trên xe rùa, cụ dừng nghỉ trên phố Cửa Đông, Hà Nội, ảnh chụp khoảng 1905-1908.
[Portrait d'un homme transportant des porcs sur une brouette chinoise dans la rue de l'Est à Hanoï]
------------------------
Ảnh của sĩ quan Pháp Edgar Imbert.

 

[doctor76]

Các du khách đi chơi hồ Ba Bể, Bắc Kạn, thập niên 1920s.
[Touristes aux Lacs Ba Bê]
------------------------
2 cụ ăn vận rất hiện đại, không khác bây giờ là mấy, một cụ vẫn mặc áo the khăn xếp, 3 em bé có lẽ là người địa phương .......
--------------------

 

[doctor76]

Tháp chùa Cói, ảnh chụp thập niên 1920s, lúc này tháp đã nghiêng rất nhiều.
-------------------------
Chùa Cói là chùa làng Cói, vào khoảng cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX, làng Cói thuộc tổng Hội Thượng, huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Yên (năm 1903), nay thuộc phường Hội Hợp, thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc). Làng Cói xưa là một vùng đất có bề dày lịch sử, chùa có tháp Cói, cùng với quán Tiên, cầu Đá, đình Tiên, chùa Hạ, miếu Mốc, cây trôi… tạo nên một quần thể di tích dày đặc, gắn với những phong tục, lễ hội truyền thống rất phong phú của các làng cổ trong tổng.
Chùa được xây dựng khi nào đến nay vẫn chưa tìm được tư liệu khẳng định chính xác về niên đại. Tuy nhiên, qua khảo cứu di tích và dựa vào tài liệu nghiên cứu của Viện Mỹ thuật, các nhà chuyên môn có đưa ra nhận định: Chùa Cói được xây dựng vào khoảng thế kỷ XIII, khi đó chùa gồm có tam quan và chùa chính. Đến thế kỷ XVIII, người ta dựng thêm hai cây tháp bảy tầng ở hai bên phía trước chùa, sau tam quan. Đến thế kỷ XIX, quy mô chùa đã hoàn chỉnh và đồ sộ gồm có các hạng mục: chùa, tam quan, tháp, trong chùa còn có hệ thống tượng pháp có giá trị nghệ thuật cao.
------------------------------
Giá trị nổi bật nhất của chùa Cói là ở cây tháp xây bằng gạch có niên đại gần 300 năm. Hai cây tháp chùa Cói nay chỉ còn lại một cây, hiện trạng cũng không còn nguyên vẹn. Tháp bị sạt mất phần đỉnh tháp và một mảng lớn ở 2 tầng trên cùng, phần nền móng bị lún, thân tháp bị tróc lớp áo vữa, tháp bị nghiêng, các tầng không còn cân đối và bị nứt một số chỗ. Cây tháp hiện có 7 tầng cao 7,7m, được xây bằng gạch vữa với lối kiến trúc cổ truyền theo kiểu “thượng thu hạ thách”. Chân tháp có kích thước 1,7m, các tầng giảm đều từ dưới lên trên kể cả chiều cao và chiều rộng, khoảng 20cm. Gạch xây tháp là loại gạch bìa hình chữ nhật và hình vuông có kích thước 30cm x 50cm hoặc 30cm x 30cm, độ dày 2 - 3cm. Đây là loại gạch Bát Tràng có độ nung cao, rắn, đanh, không cong vênh, đảm bảo bền chắc, chịu mưa nắng tốt. Gạch bìa chữ nhật chủ yếu để xây các tầng tháp. Loại gạch bìa vuông dày 3cm dùng để xây các lớp ngăn cách giữa các tầng. Lớp này có 5 hàng gạch xây so le thu dần lên trên tạo một vành đai chịu lực đỡ các tầng phía trên. Ở bốn góc tháp cong lên một chút như góc mái đao trong các kiến trúc gỗ, làm giảm vẻ nặng nề, thô cứng của gạch vữa. Bốn mặt thân tháp được trang trí đơn giản giống nhau, chính giữa mặt tháp để bốn ô cửa. Bốn tầng dưới để ô cửa hình vuông, xây gạch 3 lớp thu đều vào trong lòng tháp. Ba tầng trên tạo ô cửa hình vòm cuốn. Toàn bộ thân tháp trát lớp áo vữa để bảo vệ, không có các hình trang trí hoa văn hay họa tiết trên gạch như tháp Bình Sơn (Sông Lô - Vĩnh Phúc) của thời đại trước đó. Các ô cửa để trơn xung quanh bo gờ vuông sắc cạnh. Sự đơn điệu trong trang trí thân tháp có lẽ là do ảnh hưởng của thời đại, khi phật giáo thời kỳ hậu Lê bị lấn át bởi Nho giáo nên không còn thịnh hành, thống trị như giai đoạn trước.
Một điều đáng lưu ý nữa là ở chất vữa dùng để xây tháp. Các viên gạch được gắn kết với nhau bằng một thứ keo vữa truyền thống, được dân gian chế tạo từ vôi vỏ sò luyện với mật mía, thường gặp trong chế tác các con giống hoặc gắn các hình trang trí trên mái đình, chùa. Ở tháp Cói, những người thợ ngõa đã rất khéo léo, các viên gạch được gắn kết với nhau bằng những đường keo vữa rất nhỏ, kết dính cực chắc. Với kỹ thuật tay nghề cao, sự tỉ mỉ, chính xác, những nghệ nhân dân gian đã tạo dựng nên một công trình kiến trúc bằng gạch có giá trị thẩm mỹ cao, trở thành một biểu tượng văn hóa của vùng.
------------------------------
Chùa đã được viện Viễn Đông Bác Cổ nghiên cứu,đo đạc và lập bản vẽ rất chi tiết,được cho là ngôi chùa có giá trị văn hoá nghệ thuật của Việt Nam.
-----------------------------

 

[doctor76]

Hà Nội,người đàn ông đi bán rong món "Soupe" [nghĩa là món ăn lỏng như dạng súp của châu Âu], không rõ cụ bán Cháo, Phở, Tào phớ, hay món mỳ sợi????, ảnh chụp năm 1890.
------------------
Ảnh của P. Dieulefils.

 

[doctor76]

Chợ Kỳ Lừa, Lạng Sơn, phiên chợ rất đông đúc và đặc trưng của vùng biên giới, phía trước ảnh là sân khấu của một đoàn kịch Trung Quốc, ảnh chụp năm 1896.
[Tonkin. Kilua, le marché [au fond estrade pour théâtre Chinois en plein vent]
---------------
Ảnh của André Salles .

 

[doctor76]

Một người phụ nữ ở Hải Dương đang cầm cây giống thuốc Lào trên tay, ảnh chụp thập niên 1920s.
[Hai Duong - La culture du tabac (Thuoc Lao). Femme indigène tenant à la main la plante à tabac]
-----------------------
Thời Pháp thuộc, Hải Dương được quy hoạch trồng các loại cây công nghiệp như thuốc lá, thuốc Lào, rau củ.....tuy nhiên, ngày nay khi nhắc đến thuốc Lào, người ta nghĩ ngay đến Tiên Lãng, Vĩnh Bảo [ Hải Phòng], Thanh Hóa....
---------------------

 

[doctor76]

Một bé gái đang cười khi nhận được chiếc đèn Trung thu hình con Thỏ, ảnh chụp thập niên 1920s.
Chú chó nằm dưới chân cụ rất đáng yêu.
--------------------

 

[Marance]

Thớt 1 đang hay mà em bị đứt đoạn từ khi nào chẳng biết.
Em đợi những ảnh mới phản ánh xã hội lịch sử của nhân dân ta.
Em pose đều nhé. Tks cụ Đốc!

 

[doctor76]

Chân dung một phụ nữ miền Nam, ảnh chụp khoảng 1866-1875.
-------------------------
Chú thích của thư viện Pháp:
[Portrait d'une Vietnamienne, peut-être issue d'un milieu aisé si l'on se fie aux nombreuses parures (bagues, bracelets, colliers) et à sa tunique sur laquelle on devine des motifs]
Tạm dịch:
Chân dung một người phụ nữ Việt Nam, có lẽ xuất thân từ một gia đình giàu có nếu chúng ta dựa vào vô số đồ trang sức (nhẫn, vòng tay, dây chuyền) và áo dài của cô ấy mà chúng ta có thể nhìn thấy hoa văn trên đó.
Chú thích của thư viện Pháp:
Au milieu de la partie supérieure de la planche 824, on trouve l'annotation manuscrite "Cochinchine" (titre de la planche ?)
Tạm dịch:
Ở giữa phần trên của tấm biển số 824, chúng ta thấy có dòng chữ viết tay “Cochinchina” (tên tấm biển?)
--------------------------------
Ảnh của Émile Gsell. Tiếc là chất lượng ảnh in tráng bằng phương pháp Albumin nên phần ánh sáng hơi nhiều, lóa, nếu không sẽ thấy cụ mặc trang phục có hoa văn rất đẹp.