Tại sao loài linh trưởng vẫn còn tồn tại chứ không tiến hóa hết thành con người?
Khi bắt đầu nói về sự tiến hóa, một trong những điều đầu tiên mà chúng ta nghĩ đến là loài người đã tiến hóa từ vượn, tinh tinh và khỉ. Hay nói cách khác, chúng ta là hậu duệ hiện tại của loài khỉ.
Chúng ta không thật sự tiến hóa từ loài khỉ
Cho dù mọi người đều nghĩ người tinh khôn tiến hóa từ loài khỉ, nhưng trên thực tế, điều này không đúng hay ít nhất, không đúng hoàn toàn do còn phụ thuộc vào cách con người quan niệm từ "khỉ".
Con người và loài khỉ bây giờ đều tiến hóa từ cùng một tổ tiên nay đã tuyệt chủng từ khoảng 25 triệu năm trước. Mối quan hệ tiến hóa này được củng cố mạnh mẽ nhờ các phân tích ADN và tài liệu về hóa thạch. Một nghiên cứu cho thấy người tinh khôn và loài khỉ Rhesus đều cùng sở hữu gần 93% ADN của giống loài tổ tiên này. Dựa trên sự khác biệt và tương đồng giữa hai loại ADN, các nhà nghiên cứu đã ước tính rằng khỉ Rhesus và con người đã tách khỏi tổ tiên chung từ hàng triệu năm trước.
Thú vị ở chỗ, nói theo cách đại khái, tổ tiên của con người và khỉ bây giờ (cùng với vượn và tinh tinh) lại là một loài linh trưởng! Cụ thể hơn, loài người đã không tiến hóa từ loài vượn và tinh tinh tồn tại ngày nay; thay vào đó, con người và khỉ (tức là vượn, tinh tinh và các loài linh trưởng khác) giống như anh em ruột thịt cùng chung cha mẹ.
Con người và loài khỉ là họ hàng với nhau
Giả sử rằng một con khỉ có hai con, đặt tên là Dave và Scott. Dave là một con khỉ thông thường, trong khi Scott là một con khỉ thông minh, hay ít nhất, thông minh hơn nhiều so với loài khỉ bình thường.
Cả Dave và Scott đều trưởng thành và kết hôn. Dave kết hôn với một con khỉ cái bình thường, trong khi Scott kết hôn với một con khỉ cái thông minh hơn so với giống loài thông thường. Dave có một con khỉ con bình thường, trong khi Scott lại có một con khỉ con thông minh. Điều này cứ lặp đi lặp lại qua nhiều thế hệ, dẫn đến việc sản sinh rất nhiều tổ tiên của loài khỉ thông minh và vô số tổ tiên của loài khỉ thông thường.
Sự khác biệt về trí thông minh của hai loài này càng ngày càng rõ rệt cho đến khi hai loài này không còn chung nguồn gốc từ cùng một loài nữa. Nói cách khác, giống khỉ thông thường vẫn gọi là "khỉ", còn khỉ thông minh trở thành một loài hoàn toàn khác và được đặt một cái tên khác.
Đây chính xác là những gì đã xảy ra với con người và tinh tinh: con người là loài khỉ thông minh và tinh tinh là những con thông thường.
Trong cuốn sách Sapiens: Lược sử loài người bằng tranh cũng nêu ra những giống người khác nhau và cách mà Homo Sapiens đã trở thành loài người duy nhất và cũng chính là con người ngày nay. Và những điều thú vị khác trong quá trình mà chúng ta tiến hóa, tất cả đều được minh họa dễ hiểu trong cuốn sách này.