Sau cái chết của Mstislav I của Kyiv vào năm 1132, các nhà nước bán tự trị trên thực tế đã độc lập và do đó dẫn đến sự xuất hiện của Thân vương Kyiv với tư cách là một nhà nước riêng biệt.
Trong nhiều năm, chính quyền Biden và các phương tiện truyền thông ba chữ cái lâu đời đã khẳng định rằng Volodymyr Zelensky là một người dũng cảm bảo vệ cho nền dân chủ. Câu chuyện này không ngừng nghỉ - từ những hành lang của các chính phủ đến các trang biên tập của mọi tờ báo : “Zelensky là một Churchill hiện đại, dũng cảm lãnh đạo nhân dân chống lại chế độ chuyên chế”. Rất nhiều người tin, trong đó có cả tôi
Sau đó, Donald Trump đã làm điều mà ông vẫn thường làm - ông thì thầm thành tiếng :
“Một nhà độc tài không có bầu cử, Zelensky tốt hơn nên hành động nhanh chóng nếu không đất nước sẽ chẳng còn ai nữa”, Trump viết trên mạng xã hội, đồng thời nói thêm rằng nhà lãnh đạo Ukraine “đã làm một công việc tồi tệ”
Lời thì thầm được rao giảng trên mái nhà.
Các phương tiện truyền thông đã bùng nổ như dự đoán, vội vã lên án gay gắt nhận xét này. Họ chỉ trích nó, viện dẫn các điểm thảo luận chuẩn của Beltway về thiết quân luật và quản lý thời chiến. Tất nhiên, đám tay sai não ngắn và nịnh hót há mồm cùng hát đồng ca.
Zelensky không phải là một nhà độc tài theo nghĩa cổ điển. Ông là một nhà độc tài đã củng cố quyền lực một cách có hệ thống như một Thân vương Kyiv. Chiến tranh chống quân Nga xâm lược là một thảm kịch có quy mô không thể tưởng tượng được đối với người dân Ukraine, và Zelensky đã phải đối mặt với những áp lực phi thường. Nhưng đồng thời, ông ta đã sử dụng cuộc khủng hoảng để củng cố quyền lực của mình theo những cách vượt ra ngoài sự cần thiết của thời chiến - làm im lặng phe đối lập, kiểm soát phương tiện truyền thông và hoãn vô thời hạn các cuộc bầu cử.
The American Conservative cho biết :
“Những người bảo vệ Zelensky tập trung phần lớn sự chú ý của họ vào một trong những cáo buộc của Trump: rằng nhiệm kỳ của tổng thống Ukraine đã hết hạn vào tháng 5 năm 2024 và rằng các cuộc bầu cử đã bị hoãn lại cho đến khi cuộc chiến với Nga có thể chấm dứt. Mặc dù có vẻ kỳ lạ khi bảo vệ khái niệm về một ‘nền dân chủ’ trong đó các cuộc bầu cử tự do là một đặc điểm không thể thiếu, nhưng một chi tiết bất tiện như vậy dường như không làm phiền những người ủng hộ nhiệt thành của Ukraine. Ví dụ, họ lưu ý rằng Anh đã hoãn các cuộc bầu cử trong Thế chiến thứ hai , cho phép Thủ tướng Winston Churchill tiếp tục tại vị.
Nhưng việc vẫn tại vị sau khi nhiệm kỳ của ông kết thúc là một trong những hành vi tội phạm nhỏ nhất của Zelensky. Dưới sự cai trị của ông , chính phủ Ukraine đã cấm gần một chục đảng đối lập, kìm hãm báo chí, phát động chiến dịch chống lại các Nhà thờ không hợp tác và đã tiến hành một chương trình giam giữ, tra tấn và ám sát tùy tiện.”
Hết trích
Có lẽ lời biện hộ xảo quyệt nhất cho hành động của Zelensky là việc liên tục so sánh với sự lãnh đạo thời chiến của Winston Churchill. Lời khẳng định? Anh quốc cũng đã trì hoãn cuộc bầu cử trong Thế chiến II, vì vậy tình hình của Ukraine cũng không khác gì .
Đây có thể là sự bóp méo có chủ ý hoặc là trường hợp thiếu hiểu biết hoàn toàn về lịch sử—nhưng dù thế nào đi nữa, nó cũng gây hiểu lầm một cách nguy hiểm.
Một sử gia viết “Nên cấm bọn não ngắn sử dụng phép loại suy trong lịch sử”
Việc Anh trì hoãn bầu cử trong Thế chiến II không phải là một hành động đơn phương giành quyền lực. Churchill đã lãnh đạo một chính phủ liên minh thời chiến bao gồm các nhân vật đối lập, đáng chú ý là việc bổ nhiệm lãnh đạo Đảng Lao động Clement Attlee làm Phó Thủ tướng.
Chính phủ thời chiến của Ukraine có thể có cơ sở hiến pháp để trì hoãn cuộc bầu cử, nhưng điều đó không biện minh cho việc đàn áp thẳng tay những người bất đồng chính kiến - đặc biệt là khi việc trì hoãn bầu cử được quyết định thông qua cuộc bỏ phiếu trong đó các đảng đối lập đã bị cấm.
Nếu kinh nghiệm của Anh được áp dụng, thì cần phải thực hiện một cách trung thực. Churchill đã đảm bảo tính bao trùm chính trị trong suốt cuộc khủng hoảng quốc gia, trong khi chính phủ của Zelensky đã thanh trừng phe đối lập thay vì kết nạp họ.
Ý tưởng cho rằng Zelenskyy là Churchill thời hiện đại không chỉ thiếu hiểu biết về lịch sử mà còn xúc phạm đến những nguyên tắc mà Churchill đã đấu tranh để bảo vệ.
Như nhà ngoại giáo Carpenter đã nói: “Đừng tô hồng Zelensky”, ông viết :
“Các thành viên của nhóm vận động hành lang ủng hộ Ukraine của phương Tây phải ngừng mô tả Zelensky như một nhân vật anh hùng và một vị tử đạo dân chủ. Ông ta không phải là người như vậy. Ít xấu nhất, ông ta là một kẻ ngốc cả tin mà các quan chức NATO ủng hộ chiến tranh đã lợi dụng cho chương trình nghị sự hoài nghi của riêng họ để loại Nga ra khỏi hàng ngũ các cường quốc lớn trên thế giới. Tệ nhất, ông ta đã là một kẻ đồng lõa sẵn sàng trong chiến dịch đó với cái giá khủng khiếp cho chính đất nước mình.”
Đừng nhầm lẫn: Người dân Ukraine xứng đáng được tự do. Họ xứng đáng có quyền tự quyết. Họ xứng đáng được bầu cử tự do và công bằng.
Và họ xứng đáng có tất cả những điều này không chỉ trong thời bình mà còn trong thời chiến. Tự do bầu cử thực sự không phải là thứ xa xỉ dành riêng cho những khoảnh khắc ổn định, dễ dàng hay tiện lợi -mà là nền tảng của một quốc gia tự do.
Tự do lớn hơn bất kỳ một người đàn ông nào. Zelensky không phải “thằng ngốc hữu ích”. Ông ta là kẻ độc tài kiểu “Thân vương Kyiv” như các Sa hoàng ngày xưa cho phép. Ông ta bị EU giật dây và bị Putin dắt mũi.
Ngô Nhật Đăng