[Funland] Tình hình Nga - Ukraine Vol.169 (số đặc biệt: xung đột Nga và Ukraine)

[ngu ngơ]

Rõ ràng đội ngũ trump ko hiểu gì về tính cách của zenlenky cả. Zenlenky có thể là con rối nhưng con rối này cũng rất xảo quyệt và cũng muốn giật dây lại những người đứng đằng sau. Nó tương tự với trường hợp của Diệm. Chỉ có cái chết mới giải quyết được vấn đề.

Đại đế bảo không nói chuyện được với thằng ngẹo này. Nay thiên hạ đều thấy

 

[LiKaShing]

Cách đòi hỏi của trump thật khó chấp nhận. Vì đòi hỏi mỏ khoáng sản của uka thì rất khó nhà lãnh đạo nào đồng ý. Nếu thạt sự khôn ngoan. Nếu trump muốn thực sự kết thúc chiến tranh và muốn món lợi khoáng sản uka thì phải chờ đợi và hết sức từ tốn. Mục đích của uka muốn mĩ tiép tục hỗ trợ vì vậy mĩ phải cắt hết các khoản hỗ trợ. Ko hà hơi tiếp sức cho uka nữa. Tiếp tục để cho nga chiếm giữ và tiến sâu vào các vùng đất và làm suy yếu lực lượng uka.
Để xem chau âu hỗ trợ uka tới mức nào. Nói chung phải hết năm nay sau đó mĩ mới nên nhảy vào đe zelen thì mới đươc.
còn ko để muốn nhanh nhất là thuẹc hiện một vụ như diệm để khỏi phải chờ đợi. Tranh luận là khi bạn ngang hàng. Mĩ ko cần tranh luận hay thảo luận với zelenky

 

[baicx7]

Ba năm sau cuộc chiến tranh Nga-Ukraine: Những bên thứ ba này đã là những người chiến thắng lớn

Ngày 24 tháng 2 năm 2025 đánh dấu ba năm kể từ khi nổ ra cuộc chiến tranh toàn diện giữa Nga và Ukraine, khi một cuộc xung đột trong Ukraine bắt đầu với việc lật đổ chính phủ Ukraine thân Nga vào tháng 2 năm 2014 đã leo thang thành một cuộc chiến tranh quy mô lớn hơn nhiều với những tác động địa chính trị sâu rộng. Sự tham gia của các quốc gia trên khắp thế giới phương Tây và giữa các quốc gia liên kết với phương Tây trong việc củng cố vị thế của Kiev, và sự hỗ trợ đáng kể mà Nga nhận được về mặt quân sự, kinh tế và ngoại giao từ các bên không phải phương Tây, có nghĩa là cuộc xung đột đã có tác động thực sự trên toàn cầu. Một số tác động quan trọng nhất của cuộc xung đột bao gồm việc cạn kiệt kho vũ khí của các quốc gia Khối phương Tây và tập trung sự chú ý mạnh mẽ của họ vào Đông Âu, và sự xa lánh của Nga khỏi châu Âu sau những nỗ lực hội nhập rộng rãi sau thời kỳ hậu Xô Viết, điều này đã mang đến những cơ hội mới cho một số bên là nhà nước. Trong khi các nền kinh tế châu Âu bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề bởi cuộc chiến, với kết quả đối với Hoa Kỳ và bản thân Nga là hỗn hợp, thì bản tóm tắt về các bên thứ ba nổi lên là những bên hưởng lợi chính của cuộc xung đột được cung cấp dưới đây:

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bắt tay trước cuộc hội đàm tại Bắc Kinh vào ngày 16 tháng 5 năm 2024



Trung Quốc

Việc áp đặt rộng rãi các lệnh trừng phạt kinh tế đối với Nga không chỉ bởi các quốc gia Khối phương Tây mà còn bởi các nhà sản xuất công nghệ cao đối thủ là Hàn Quốc, Nhật Bản và Đài Loan, đã dẫn đến mức độ phụ thuộc chưa từng có của Nga vào Trung Quốc và sự mở rộng lớn về thị phần mà các công ty Trung Quốc đã được hưởng trong các lĩnh vực từ ô tô điện đến chất bán dẫn. Việc thu hút sự chú ý của phương Tây và kho dự trữ quân sự của cuộc xung đột đã hạn chế khả năng theo đuổi hành động quân sự của Khối phương Tây ở Đông Á, trong khi tác động tàn phá của nó đối với các nền kinh tế châu Âu nói riêng đã làm căng thẳng thêm khả năng của nhiều quốc gia trên lục địa này trong việc thực hiện các kế hoạch mở rộng sự hiện diện quân sự của họ trong khu vực. Việc mở rộng Lực lượng vũ trang Nga và tăng cường mối quan hệ của Nga với các đối thủ phương Tây khác, bao gồm cả Triều Tiên và Iran, mang lại thêm những lợi ích gián tiếp cho an ninh của Trung Quốc. Căng thẳng giữa Khối phương Tây và các bên không phải phương Tây như Ấn Độ và Indonesia về các mối đe dọa áp đặt các lệnh trừng phạt thứ cấp đối với các đối tác thương mại của Nga đã khiến phương Tây xa lánh phần lớn cộng đồng quốc tế. Việc phương Tây cuối cùng từ bỏ nỗ lực của Ukraine nhằm khôi phục các vùng lãnh thổ đã tuyên bố chủ quyền ở Donbas và Crimea cũng sẽ làm lung lay niềm tin của các đồng minh của Hoa Kỳ như Hàn Quốc, Nhật Bản và Đài Loan vào sự đảm bảo an ninh của phương Tây, có khả năng mở đường cho mối quan hệ chặt chẽ hơn với Bắc Kinh.

Pháo tự hành 170mm và tên lửa đạn đạo KN-23B của Triều Tiên được xuất khẩu rộng rãi sang Nga



Bắc Triều Tiên

Người ta ước tính Triều Tiên đã thu được hàng tỷ đô la doanh thu từ việc bán vũ khí cho Nga, với các yêu cầu của Chiến tranh Nga-Ukraine phù hợp chặt chẽ với thế mạnh của ngành quốc phòng nước này. Sau các báo cáo ban đầu rằng các nhà thầu của Tập đoàn Wagner của Nga đang dựa vào thiết bị của Triều Tiên vào năm 2022, Nga được báo cáo là đã nhận được hơn 6 triệu quả đạn pháo từ nước láng giềng vào giữa năm 2024 và một số tài sản tinh vi bao gồm hệ thống tên lửa chống tăng Bulsae-4 và hệ thống tên lửa đạn đạo KN-23B . Sự phụ thuộc lớn của Nga vào sự hỗ trợ của Triều Tiên cũng được suy đoán là cho phép Bình Nhưỡng yêu cầu chuyển giao các công nghệ tàu ngầm và vũ trụ tiên tiến, cũng như máy bay chiến đấu, mà trước đây họ không thể có được do Moscow không muốn gây nguy hiểm cho mối quan hệ với Hàn Quốc hoặc các quốc gia Khối phương Tây. Triều Tiên cũng được cho là đã hưởng lợi từ việc cung cấp nhiên liệu hóa thạch và các nguồn tài nguyên khác theo các điều khoản thuận lợi hơn, trong khi Nga đã hạ thấp các rào cản để cho phép người lao động Triều Tiên tìm kiếm việc làm tại quốc gia này, điều này dự kiến sẽ mang lại lợi ích kinh tế đáng kể cho cả hai nước. Cam kết của Triều Tiên về việc triển khai nhân sự để bảo vệ khu vực Kursk của Nga và bảo đảm an ninh theo hiệp ước phòng thủ chung dự kiến sẽ đảm bảo nhận được sự hỗ trợ lẫn nhau từ Nga cho vấn đề an ninh của nước này trong tương lai gần.

Tổng thống Nga Putin thăm Saudi Arabia vào tháng 12 năm 2023



Ấn Độ

Ấn Độ nổi lên như một bên hưởng lợi chính từ sự bùng nổ của cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraine, với khả năng cạnh tranh kinh tế của quốc gia này được tăng cường đáng kể nhờ khả năng mua dầu của Nga với giá thấp hơn giá thị trường. Đến giữa năm 2023, Nga đã cung cấp 46 phần trăm tổng lượng dầu nhập khẩu của Ấn Độ so với dưới hai phần trăm trước khi chiến tranh bắt đầu, với phần lớn lượng dầu của Nga mua được được bán sang châu Âu với giá cao hơn đáng kể sau nhiều cấp độ chế biến khác nhau tại Ấn Độ. Cuộc xung đột cũng cho phép chính phủ Ấn Độ đẩy nhanh các nỗ lực nhằm giảm sự phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ trong thương mại, với tỷ lệ thương mại được thanh toán bằng đồng rupee, rúp và nhân dân tệ tăng vọt từ năm 2022.

Các quốc gia vùng Vịnh Ả Rập

Bên cạnh Ấn Độ, các quốc gia Ả Rập giàu dầu mỏ ở vùng Vịnh là những bên hưởng lợi chính từ sự bùng nổ của chiến tranh ở Ukraine, với giá dầu tăng vọt làm tăng đáng kể doanh thu nhà nước của họ. Ả Rập Xê Út và Nga nói riêng sẽ hợp tác "để duy trì sự cân bằng và ổn định cần thiết trên thị trường năng lượng toàn cầu" vào năm 2022, với Riyadh đóng vai trò chủ chốt thông qua OPEC+ trong việc ngăn chặn các nỗ lực của phương Tây nhằm hạ giá dầu để tăng áp lực kinh tế lên Nga. Sự phối hợp chặt chẽ trong việc hạ sản lượng dầu đã giúp duy trì giá cao sau khi chiến tranh bùng nổ, điều này có tác động thứ cấp là làm tăng hậu quả của chiến tranh đối với các nền kinh tế châu Âu. Việc mất quyền tiếp cận dầu mỏ của Nga khiến các quốc gia châu Âu phụ thuộc nhiều hơn vào nguồn cung cấp dầu của Ả Rập, với việc Ả Rập Xê Út thậm chí còn tăng lượng dầu nhập khẩu của riêng mình từ Nga với giá chiết khấu để tạo điều kiện cho việc xuất khẩu dầu lớn hơn sang phương Tây mà không tăng sản lượng - do đó hưởng lợi từ sự chênh lệch giá đáng kể. Ngoài thị trường dầu mỏ, Dubai nói riêng sẽ củng cố vị thế của mình như một trung tâm chuyển giao tài sản của Nga ra nước ngoài và chuyển các sản phẩm bị trừng phạt sang Nga, điều này đã thúc đẩy đáng kể nền kinh tế của tiểu vương quốc này.

Máy bay không người lái Shahed 136 do Iran cung cấp trên bầu trời Kiev



Iran

Mặc dù Nga liên tục tỏ ra miễn cưỡng trong việc tăng cường đáng kể mối quan hệ với Iran sau khi Liên Xô tan rã, xung đột ở Ukraine đã cho phép Tehran hưởng lợi từ sự phụ thuộc của Moscow vào hoạt động xuất khẩu máy bay không người lái và các thiết bị quân sự khác đáng kể của nước này. Đặc biệt, máy bay không người lái Shahed 136 của Iran sẽ đóng vai trò trung tâm trong nỗ lực chiến tranh của Nga từ tháng 9 năm 2022. Tầm quan trọng của việc chuyển giao máy bay không người lái của Iran trong năm đó lớn đến mức trợ lý cấp cao của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Mikhail Podolyak, đã kêu gọi tấn công nước này vào tháng 11. Iran đã có thể đảm bảo không chỉ doanh thu đáng kể cho lĩnh vực quốc phòng của mình mà còn tiếp cận theo các điều khoản thuận lợi đối với vũ khí tiên tiến của Nga bao gồm máy bay chiến đấu Su-35, dự kiến sẽ được giao vào năm 2025. Giá dầu tăng đáng kể do chiến tranh bùng nổ cũng thúc đẩy đáng kể doanh thu của chính phủ Iran.

Lực lượng bán quân sự thánh chiến do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn tiến công ở Syria



Thổ Nhĩ Kỳ

Thổ Nhĩ Kỳ nổi lên là bên hưởng lợi hàng đầu từ sự bùng nổ của cuộc chiến giữa Nga và Ukraine, với giới tinh hoa từ cả hai quốc gia chuyển một lượng tiền đáng kể sang nước này từ năm 2022, trong đó có việc thúc đẩy giá nhà ở cao cấp tăng vọt. Ngành quốc phòng của Thổ Nhĩ Kỳ cũng thu được lợi nhuận đáng kể khi là nhà cung cấp cho Ukraine. Việc quân đội Nga tập trung sự chú ý vào chiến trường Ukraine là yếu tố hàng đầu cho phép Thổ Nhĩ Kỳ dàn dựng cuộc lật đổ chính phủ Syria , vốn là kẻ thù lớn kể từ những năm 1950. Những nỗ lực trước đó nhằm đạt được điều này vào cả những năm 1950 và những năm 2010 đã bị cản trở bởi các cuộc can thiệp quân sự của Moscow. Các lực lượng bán quân sự Hồi giáo được hưởng lợi từ sự hỗ trợ đáng kể của Thổ Nhĩ Kỳ , bao gồm cả lực lượng đặc nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ được đưa vào hàng ngũ của họ, đã có thể chiếm thủ đô Damascus vào ngày 8 tháng 12 năm 2024, trong khi lá cờ Thổ Nhĩ Kỳ được treo trên Aleppo, nơi có báo cáo là lực lượng chính quy của Thổ Nhĩ Kỳ đã được triển khai. Điều này được phối hợp chặt chẽ với Israel, nước đã triển khai lực lượng để chiếm đóng các khu vực rộng lớn ở miền nam Syria trong khi lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và các lực lượng bán quân sự liên kết nắm quyền kiểm soát miền bắc.

Three Years Into the Russian-Ukrainian War: These Third Parties Have Been the Big Winners

February 24, 2025 marks three years since the outbreak for full scale war between Russia and Ukraine, as a conflict within Ukraine that began with the overthrow of the

militarywatchmagazine.com

 

[godauyuh]

Các tuyên bố của Zelenskyy trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với FOX:

• Ngay khi Hoa Kỳ đưa ra các đảm bảo, chúng tôi sẽ tiến hành ngoại giao;

• Nếu bạn có cơ hội trở lại Nhà Trắng ngay bây giờ, bạn sẽ quay lại chứ? — Không;

• Những lời tốt đẹp với Putin sẽ không thay đổi thực tế: Putin và Nga là kẻ thù của người Ukraine. Nhưng điều này không có nghĩa là người Ukraine không muốn hòa bình. Người Ukraine muốn được đảm bảo và nghe rằng Mỹ ở bên Ukraine, không phải với Nga;

• Những đảm bảo an ninh đầu tiên sẽ là những lời nói rõ ràng của Trump rằng Mỹ đứng về phía Ukraine;

• Chúng tôi đã sẵn sàng cho hòa bình. Nhưng chúng ta phải ở một vị trí mạnh mẽ - để có một đội quân hùng mạnh, để biết rằng các đồng minh của chúng ta đang ở bên chúng ta;

• Về vấn đề từ chức của ông ấy: quyết định này chỉ có thể được đưa ra bởi người dân Ukraine;

• Cuộc chiến tại Nhà Trắng có được lên kế hoạch trước không? — Tôi không biết;

• Khi các chính trị gia lớn nói: "Ukraine bị phá hủy, binh lính đã chạy trốn, Ukraine đã mất hàng triệu người, tổng thống của họ là một nhà độc tài"... Tôi không muốn mất đi đối tác lớn của chúng ta - Hoa Kỳ. Tôi nói: "Xin hãy cẩn thận với những con số". Chúng tôi không có hàng triệu tổn thất. Không có lãnh thổ - đây là nhà của ai đó... Khi họ bắt đầu lặp lại những điều này - đây không phải là những điều tốt đẹp giữa các đối tác. Với tất cả sự tôn trọng dành cho Phó Chủ tịch;

• Bạn có nghĩ rằng cuộc tranh luận công khai trong Phòng Bầu dục trước giới truyền thông đã mang lại lợi ích cho người dân Ukraine không? — Bạn biết đấy, chúng ta không thể thay đổi thái độ của người Ukraine đối với Nga. Họ là những kẻ giết người đối với chúng tôi.

• Chúng tôi không có bất kỳ khoản lỗ triệu nào;

• Họ có thể được cứu không? Mối quan hệ với Trump? - Vâng, tôi nghĩ vậy;

• Trump có quá gần gũi với Putin không? - Trump hôm nay nói rằng ông ấy đang ở giữa. Nhưng tôi muốn anh ấy đứng về phía chúng tôi.

 

[Dream Thai]

Cách đòi hỏi của trump thật khó chấp nhận. Vì đòi hỏi mỏ khoáng sản của uka thì rất khó nhà lãnh đạo nào đồng ý. Nếu thạt sự khôn ngoan. Nếu trump muốn thực sự kết thúc chiến tranh và muốn món lợi khoáng sản uka thì phải chờ đợi và hết sức từ tốn. Mục đích của uka muốn mĩ tiép tục hỗ trợ vì vậy mĩ phải cắt hết các khoản hỗ trợ. Ko hà hơi tiếp sức cho uka nữa. Tiếp tục để cho nga chiếm giữ và tiến sâu vào các vùng đất và làm suy yếu lực lượng uka.
Để xem chau âu hỗ trợ uka tới mức nào. Nói chung phải hết năm nay sau đó mĩ mới nên nhảy vào đe zelen thì mới đươc.
còn ko để muốn nhanh nhất là thuẹc hiện một vụ như diệm để khỏi phải chờ đợi. Tranh luận là khi bạn ngang hàng. Mĩ ko cần tranh luận hay thảo luận với zelenky

100 là biz man chứ ko phải politician, e thây cụ ây hơi nóng vội đạt đc mục đích.

Trong kte thì thiệt chút ko sao, nhượng bộ lãnh thổ lại lả chuyện khác.

Nên e dự còn oánh nhau lâu

 

[vdtours]

Trường hợp vào thế bí rồi mà quân cờ nhất quyết ko chịu hoà, người chơi cờ có thể lựa chọn nhặt con tướng bó vào túi hoặc đi nước mở để quân bên kia phập con tướng. Thế là sẽ có thể xếp lại bàn làm ván mới, sẽ có quân mới; tướng mới và xuất phát cờ mới với nhiều lựa chọn hơn.

Bên kia lại không phập tướng mới cay chứ.

 

[Supercub_90]

Chết cười với anh Zê, sang cãi nhau tay đôi để anh Chăm bực mình đuổi về

 

[camry2025]

Ze là diễn viên hài nhưng n cũng không đơn giản đâu, n bài Nga cùng cực nên mới được đưa lên, đằng sau n là cả eu đang bài Nga mãnh liệt. Chỉ tiếc là đại đa số người Uca, những người trực tiếp chịu trận và khát khao hòa bình nhanh nhất lại bị giật dây bởi những kẻ bên ngoài và cảm xúc cá nhân của lãnh đạo thời chiến. Không cẩn thận là w3 như chơi , tất nhiên theo kiểu mới.

 

[newmanhn]

Hưởng 50% doanh thu tài nguyên như thế nào hả Cụ? E thấy tiền đó vào quỹ rồi mang đi xây dựng lại Ukr đó chứ.

Anh Ze không u mê như cụ, nên từ chối ký. Quỹ do Mỹ quyết định chi tiêu theo luật Mỹ thì sẽ dạng tiêu 100 tỏi phải trả 500 tỏi.... tương lai có còn cái nịt.

 

[hungthien73]

Dù các cụ Hường có gào thét hay cố gắng bôi bác hay bất chấp tất cả bóp méo sự thật như thế nào. Cá nhân em vẫn đánh giá anh Ze là người đàn ông can trường, rẩ can trường. Có lòng tự tôn dân tộc.

ngoại giao không phải kiểu đó là hay cụ ạ.
mình phải biết mình là ai ở bàn đàm phán.
Ukraine ko có tư cách gì ở đây cả, Mỹ là 1 nước lớn.
Trump đã cố giải thích vị thế của Zelensky rồi mà anh ta ko hiểu, nên Mỹ mới đá đít.

 

[Dream Thai]

Cyka blyat lúc chửi nhau với JD, nghĩa là fuc.kin.g bi.tch.

Ze hỏi câu rất ngoo trong bối cảnh lúc đó kiểu như móc họng và cắt ngang JD Vance là “can I ask you a question ?” với “what kind of diplomacy you talking about” như mày đang nói về cái ngoại giao kiểu clgt vậy.

Các anh ký tá gì ký đại đk, chứ cứ drama này cũng chả biết đâu mà lần, báo hại sáng giờ bookmark trên twitter mỏi cả tay.

JD cũng ghê gớm, nói to và chỉ tay vào a Zen, trong khi mình chỉ là PTT

 

[phongnguyenhung]

Chết cười với anh Zê, sang cãi nhau tay đôi để anh Chăm bực mình đuổi về

Ít ra thì anh ta như thế còn vớt vát được chút tôn trọng. Nếu anh ta ký thì còn bị nhân dân và cả thế giới này chửi, khạc, phỉ, nhổ vào mặt

 

[haicot]

Ze là diễn viên hài nhưng n cũng không đơn giản đâu, n bài Nga cùng cực nên mới được đưa lên, đằng sau n là cả eu đang bài Nga mãnh liệt. Chỉ tiếc là đại đa số người Uca, những người trực tiếp chịu trận và khát khao hòa bình nhanh nhất lại bị giật dây bởi những kẻ bên ngoài và cảm xúc cá nhân của lãnh đạo thời chiến. Không cẩn thận là w3 như chơi , tất nhiên theo kiểu mới.

WW3 gì nổi hả cụ, khi Mỹ không hỗ trợ quân sự và tài chính thì U và Nato không có cửa.

Với diễn biến gần đây, châu Âu lo mà giữ nhà cho ổn đã đủ mệt rồi.

U hết vị, dân U lầm than nếu nhóm người lãnh đạo vẫn thích chiến.

 

[The Silent]

ngoại giao không phải kiểu đó là hay cụ ạ.
mình phải biết mình là ai ở bàn đàm phán.
Ukraine ko có tư cách gì ở đây cả, Mỹ là 1 nước lớn.
Trump đã cố giải thích vị thế của Zelensky rồi mà anh ta ko hiểu, nên Mỹ mới đá đít.

Ngoại giao biết vì dân tộc lợi ích quốc gia cũng ko thể để My ngồi lên đầu lên cổ bố đời như vậy.

 

[Dream Thai]

ngoại giao không phải kiểu đó là hay cụ ạ.
mình phải biết mình là ai ở bàn đàm phán.
Ukraine ko có tư cách gì ở đây cả, Mỹ là 1 nước lớn.
Trump đã cố giải thích vị thế của Zelensky rồi mà anh ta ko hiểu, nên Mỹ mới đá đít.

Cụ 100 hay mỹ họ thực dụng, chủ động cut loss, còn ucr xác định chơi tới lúc cháy tk

 

[AGAD]

Cãi nhau như hàng tôm hàng cá anh Zen bật tanh tách thế này thì chân đi lạnh toát rồi

7,1K lượt xem · 212 cảm xúc | Zelensky bật lại a Trump cứ gọi là như hàng tôm hàng cá. U cà phen này hỏng rồi. Cụ đi chân lạnh toát. Mọi thứ đều tuyệt vời trong video này: Sự ngạo... | By Tin quân sự Việt Nam và Thế giới - Mr. Triumf | Facebook

Zelensky bật lại a Trump cứ gọi là như hàng tôm hàng cá. U cà phen này hỏng rồi. Cụ đi chân lạnh toát. Mọi thứ đều tuyệt vời trong video này: Sự ngạo...

www.facebook.com

 

[TuanBanhBao]

Thik nhất câu a Trump nói các ông chả có quân bài nào cả, giờ còn mỗi ông châu âu già cỗi bảo thủ.

 

[Robobk]

Ngoại giao biết vì dân tộc lợi ích quốc gia cũng ko thể để My ngồi lên đầu lên cổ bố đời như vậy.

Bây giờ lại quay sang bài "Vì dân tộc, vì lợi ích quốc gia" thế lúc chuẩn bị ký cam kết khoáng sản thì vì cái gì nhỉ?

 

[vdtours]

Anh Dê bật là đúng rồi.
Kiểu này Mỹ lại phải làm cuộc đảo chính như 1964
Lịch sử lặp lại nhưng ở vị trí khác

 

[buicongchuc]

Xin copy từ FB Phan Việt Hùng:

MỘT BÀI PHÁT BIỂU NÊN ĐỌC CỦA GIÁO SƯ NGƯỜI MỸ TẠI NGHỊ VIỆN CHÂU ÂU, NHƯNG BỊ BÁO CHÍ PHƯƠNG TÂY PHỚT LỜ
(Phần 1)
LNĐ: Nhà kinh tế học nổi tiếng người Mỹ Jeffrey Sachs đã có bài phát biểu tại Nghị viện châu Âu vào tuần trước. Trong bài phát biểu của mình, vị giáo sư đã có 36 năm theo dõi tình hình Liên xô, Nga và Đông Âu, nguyên cố vấn cho chính phủ Ba Lan năm 1989, cho Tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev năm 1990 và 1991, cho Tổng thống Nga Boris Yeltsin năm 1991-1993 và cho Tổng thống Ukraine Leonid Kuchma tại Ukraine năm 1993-1994 đã thẳng thắn phơi bày chính sách đối ngoại hiếuchiến của Mỹ, phân tích nguyên nhân xung đột Nga-Uka và chính sách theo đuôi của châu Âu...
Xin trích dịch một số ý chính trong bài phát biểu của ông,- bài phát biểu khiến giới truyền thông châu Âu câm nín. Trong các tờ báo lớn nhất của Anh, Pháp, Đức, Tây Ban Nha và Ý, không thể tìm thấy một dòng nào về bài phát biểu của nhà kinh tế học nổi tiếng này. Bản dịch này qua bản tiếng Nga đăng trên báo RG của Chính phủ Nga hôm 24/2/2025. Các bạn quan tâm có thể tìm thấy nguyên văn bài phát biểu này bằng tiếng Anh, Pháp...trên mạng. Tít bài, xin mượn một câu nói của Kissinger mà giáo sư Jeffrey Sachs đã nhắc lại nhiều lần trong bài phát biểu:
ĐỐI VỚI CHÂU ÂU, TRỞ THÀNH KẺ THÙ CỦAMỸ LÀ NGUY HIỂM, NHƯNG TRỞ THÀNH BẠN LÀ CHẾTNGƯỜI"
"Tôi đã theo dõi chặt chẽ các sự kiện ở Đông Âu, Liên Xô cũ, Nga trong suốt 36 năm qua. Tôi là cố vấn cho chính phủ Ba Lan năm 1989, cho Tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev năm 1990 và 1991, cho Tổng thống Nga Boris Yeltsin năm 1991-1993 và cho Tổng thống Ukraine Leonid Kuchma tại Ukraine năm 1993-1994. Tôi đã góp phần giới thiệu đồng tiền Estonia. Tôi đã giúp đỡ một số nước thuộc Nam Tư cũ, đặc biệt là Slovenia. Tôi đã theo dõi chặt chẽ các sự kiện trong 36 năm.
Sau sự kiện Maidan, chính phủ mới của Ukraine đã mời tôi đến Kyiv, tôi đã đến đó và biết được nhiều điều từ giới chóp bu. Tôi đã quen biết các nhà lãnh đạo Nga trong hơn 30 năm. Tôi hiểu rõ giới lãnh đạo chính trị Hoa Kỳ. Bộ trưởng tài chính trước đây của chúng tôi chính là giáo sư kinh tế vĩ mô của tôi cách đây 51 năm. Chúng tôi đã là bạn rất thân thiết trong nửa thế kỷ. Tôi biết tất cả những người này.
...Tôi sẽ đề cập không chỉ đến cuộc khủng hoảng Ukraine mà còn cả cuộc chiến tranh ở Serbia năm 1999, các cuộc chiến tranh ở Trung Đông, bao gồm Iraq, Syria, các cuộc chiến tranh ở Châu Phi, bao gồm Sudan, Somalia, Libya. Những gì tôi sắp nói sẽ khiến bạn vô cùng ngạc nhiên và thậm chí có thể gây ra sự lên án. Đây là những cuộc chiến mà Hoa Kỳ đã tiến hành và kíchđộng. Và điều này đã diễn ra trong hơn 30 năm.
Hoa Kỳ đã cho rằng, đặc biệt là vào năm 1990-91 và sau đó là sự sụp đổ của Liên Xô, rằng Hoa Kỳ hiện đang thống trị thế giới, rằng Hoa Kỳ không nên lắng nghe quan điểm, ranh giới đỏ, mối quan ngại, quan điểm an ninh, cam kết quốc tế hoặc khuôn khổ của Liên Hợp Quốc của bất kỳ ai khác. Tôi rất tiếc khi phải nói điều này một cách thẳng thắn như vậy, nhưng tôi thực sự muốn các bạn hiểu.
Gần đây tôi đã đọc một văn bản lưu trữ về cách Hội đồng An ninh Quốc gia thảo luận về đề xuất của tôi. Họ hoàn toàn bác bỏ và cười nhạo tôi khi tôi nói rằng Hoa Kỳ nên giúp Liên Xô ổn định tài chính và cải cách. Tôi cũng đọc các bản ghi nhớ, trong đó, đặc biệt là các đồng nghiệp cũ của tôi ở Harvard viết rằng chúng tôi (Hoa Kỳ) sẽ chỉ làm những gì cần thiết để ngăn chặn thảm họa. Ngoài ra không có gì hơn. Chúng tôi không có nhiệm vụ giúp đỡ. Ngược lại, điều đó không có lợi cho chúng ta.
Khi Liên Xô sụp đổ vào năm 1991, quan điểm này càng trở nên phổ biến hơn. Dick Cheney, Paul Wolfowitz và nhiều người khác mà bạn biết đều nghĩ rằng thế giới bây giờ là của Hoa Kỳ và chúng ta có thể làm bất cứ điều gì chúng ta muốn. Chúng ta sẽ thoát khỏi các tàn dư của Liên Xô. Chúng ta sẽ tiêu diệt toàn bộ đồng minh còn lại. Các quốc gia như Iraq, Syria và các quốc gia khác sẽ biến mất. Và chúng ta đã theo đuổi chính sách đối ngoại này trong 33 năm nay. Châu Âu đã phải trả giá đắt cho việc này vì châu Âu không có chính sách đối ngoại trong giai đoạn này. Không có tiếng nói, không có sự thống nhất, không có sự rõ ràng, không có lợi ích của châu Âu, chỉ có lòng trung thành với Hoa Kỳ.
Có những thời điểm xảy ra bất đồng và tôi nghĩ là bất đồng rất nghiêm trọng, đặc biệt là trong cuộc chiến tranh Iraq năm 2003, khi Pháp và Đức tuyên bố họ không ủng hộ quyết định của Hoa Kỳ không thông qua Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Nhân tiện, cuộc chiến này được Benjamin Netanyahu và các đồng chí của ông từ Lầu Năm Góc tổ chức. Tôi cho rằng đó là một cuộc chiến tranh. Đây là cuộc chiến tranh được tiến hành vì lợi ích của Israel. Đây là cuộc chiến mà Paul Wolfowitz và Douglas Fife đã phối hợp với Netanyahu. Và đó là lần cuối cùng châu Âu có tiếng nói.
Tôi đã nói chuyện với các nhà lãnh đạo châu Âu vào thời điểm đó và họ rất thẳng thắn. Thật tuyệt vời. Sau đó, châu Âu hoàn toàn mất đi tiếng nói của mình, đặc biệt là vào năm 2008. Và những gì xảy ra sau năm 1991 đã dẫn đến năm 2008. Đây là điều mà Hoa Kỳ đã quyết định, rằng một thế giới đơn cực có nghĩa là NATO sẽ mở rộng từ Brussels tới Vladivostok, từng bước một. Sẽ không có hồi kết cho sự mở rộng về phía đông của NATO. Đó sẽ là một thế giới đơn cực của Hoa Kỳ. Nếu bạn chơi Risk (một trò chơi chiến lược ) như tôi đã từng chơi khi còn nhỏ, thì theo ý tưởng của Hoa Kỳ, bất kỳ nơi nào không có căn cứ quân sự của Hoa Kỳ đều là nơi thù địch.
Trung lập là một từ tệ hại trong từ điển chính trị Hoa Kỳ. Có lẽ là tệ hại nhất. Ít nhất thì nếu bạn là kẻ thù, chúng tôi vẫn biết bạn là kẻ thù. Nếu bạn trung lập thì bạn là thành phần phá hoại. Đây là suy nghĩ và quyết định đã được chính thức đưa ra vào năm 1994, khi Tổng thống Bill Clinton chấp thuận việc mở rộng NATO về phía đông.
Bạn còn nhớ vào ngày 7 tháng 2 năm 1991, Hans-Dietrich Genscher và James Baker III đã nói chuyện với Mikhail Gorbachev. Sau đó, Genscher đã tổ chức một cuộc họp báo trong đó ông giải thích rằng NATO sẽ không di chuyển về phía đông. Chúng tôi sẽ không lợi dụng sự sụp đổ của Khối Hiệp ước Warsaw. Đó là một thỏa thuận nhằm chấm dứt xung đột về việc thống nhất nước Đức.
Và một thỏa thuận đã đạt được rằng NATO sẽ không di chuyển một inch nào về phía đông. Điều này đã được nêu rõ trong vô số tài liệu. Chỉ cần tìm kiếm tại Kho lưu trữ An ninh Quốc gia tại Đại học George Washington, bạn sẽ tìm thấy hàng chục tài liệu. Có một trang web có tên là "Những gì Gorbachev nghe về NATO". Hãy xem thử. Bởi vì mọi thứ họ nói với bạn về vấn đề này ở Hoa Kỳ đều là dối trá. Nhưng trong kho lưu trữ, mọi thứ đều hoàn toàn rõ ràng.
Vì vậy, vào năm 1994, một quyết định đã được đưa ra là mở rộng NATO sang Ukraine. Đây không phải là dự án của chính quyền này hay chính quyền kia. Đây là một dự án của chính phủ Hoa Kỳ bắt đầu từ hơn 30 năm trước.
Năm 1997, Zbigniew Brzezinski đã viết cuốn sách "Bàn cờ lớn". Đây không chỉ là suy nghĩ của Brzezinski. Đây là bản tóm tắt các quyết định của chính phủ Hoa Kỳ được giải thích cho công chúng, đó là cách những cuốn sách (kiểu này) thực hiện. Cuốn sách mô tả sự mở rộng về phía đông của châu Âu và sự mở rộng của NATO là những sự kiện diễn ra đồng thời. Và trong cuốn sách này có một chương nói về việc Nga sẽ làm gì khi châu Âu và NATO mở rộng về phía đông.
Cá nhân tôi có biết Brzezinski. Ông ấy rất tốt với tôi. Tôi đã tham vấn cho Ba Lan và ông ấy đã giúp tôi rất nhiều. Ông ấy là một người đàn ông rất tốt bụng và thông minh, nhưng ông ấy đã làm sai tất cả.
Năm 1997, ông đã giải thích lý do tại sao Nga sẽ không bao giờ hợp tác với Trung Quốc. Điều này thật không thể tưởng tượng nổi! Nga sẽ không bao giờ hợp tác với Iran. Nước Nga không có mục đích nào khác ngoài hướng Âu. Vì vậy, khi châu Âu mở rộng về phía đông, Nga không thể làm gì được.
Vậy là dự án này đã bắt đầu và chúng tôi đã kế tục trong 30 năm, có thể là cho đến ngày hôm qua. Ba mươi năm của dự án. Ukraine và Georgia đóng vai trò quan trọng trong dự án này. Tại sao? Bởi vì nước Mỹ đã học được từ người Anh. Chúng tôi là một dạng Đế quốc Anh. Năm 1853, Đế quốc Anh quyết định bao vây Nga ở Biển Đen và ngăn cản nước này tiếp cận Đông Địa Trung Hải. Tương tự như dự án của Mỹ vào thế kỷ 21. Ý tưởng là Ukraine, Romania, Bulgaria, Thổ Nhĩ Kỳ và Gruzia sẽ bao vây Nga trên Biển Đen, tước bỏ vị thế quốc tế của Nga, phong tỏa Biển Đen và về cơ bản là vô hiệu hóa Nga khỏi vị trí cường quốc thế giới. Brzezinski khá viết rõ ràng về điều này.
Dự án này có nguồn gốc từ quá khứ xa xưa. Và tôi đã sống qua các chính quyền. Tôi biết các tổng thống và nhóm của họ. Không có nhiều thay đổi từ Bill Clinton đến George Bush, Barack Obama, Donald Trump đến Joe Biden. Có lẽ tình hình đang trở nên tệ hơn sau mỗi bước đi. Theo tôi, Biden là người tệ nhất trong số họ.
...Vì vậy, dự án này đã được tiến hành kể từ những năm 1990, vụ đánh bom Belgrade trong 78 ngày liên tục vào năm 1999 là một phần của dự án chia cắt các quốc gia này. Biên giới là bất khả xâm phạm trừ khi Mỹ thay đổi chúng. Sudan là một trường hợp khác liên quan đến dự án này. Cuộc nổi dậy ở Nam Sudan. Có phải điều này xảy ra chỉ vì người Nam Sudan nổi loạn không? Hoặc tôi có thể đưa cho bạn một cuốn sổ tay hướng dẫn của CIA để bạn, khi trưởng thành, có thể hiểu được những gì chúng tôi đang nói đến. Hoạt động quân sự rất tốn kém. Họ cần trang thiết bị, đào tạo, trại căn cứ, thông tin tình báo, tài chính. Tất cả những điều này đều xuất phát từ các thế lực lớn chứ không phụ thuộc vào các cuộc nổi dậy tại địa phương.
Nam Sudan là một dự án của Hoa Kỳ. Đó là một phần của trò chơi đơn cực.
Như bạn đã biết, quá trình mở rộng NATO bắt đầu vào năm 1999 với sự gia nhập của Hungary, Ba Lan và Cộng hòa Séc. Và Nga cực kỳ không hài lòng về điều này. Nhưng những quốc gia này vẫn còn cách xa biên giới của Nga. Nga phản đối, nhưng tất nhiên là vô ích.
Sau đó đến George W. Bush. Khi sự kiện 11/9 xảy ra, Tổng thống Vladimir Putin đã hứa sẽ hỗ trợ mọi khả năng, và sau đó, vào ngày 20 tháng 9 năm 2001, Hoa Kỳ quyết định phát động bảy cuộc chiến tranh trong vòng năm năm. Bạn có thể nghe Tướng Wesley Clark phát biểu trực tuyến về vấn đề này: năm 1999, ông là Tổng tư lệnh quân Đồng minh của NATO. Ông đã đến Lầu Năm Góc vào ngày 20 tháng 9 năm 2001 và được trao một tài liệu nói về bảy cuộc chiến tranh này. Nhân tiện, đây là những cuộc chiến của Netanyahu.
Ý tưởng này một phần là để loại bỏ các đồng minh cũ của Liên Xô, một phần là để loại bỏ những người ủng hộ Hamas và Hezbollah. Bởi vì Netanyahu muốn có một nhà nước duy nhất. Israel. Israel sẽ kiểm soát toàn bộ lãnh thổ và bất kỳ ai phản đối chúng tôi sẽ lật đổ. Không hẳn là chúng ta, mà là người bạn của chúng ta, Hoa Kỳ. Đây là chính sách của Hoa Kỳ cho đến sáng nay. Chúng ta không biết liệu nó có thay đổi không. Vấn đề duy nhất là có thể trong tương lai Hoa Kỳ sẽ sở hữu Gaza thay vì Israel, nhưng ý tưởng đó đã tồn tại ít nhất 25 năm rồi.
Trên thực tế, nó bắt nguồn từ một văn bản có tên "Chia tay hoàn toàn" mà Netanyahu và nhóm chính trị gia người Mỹ của ông ta đã soạn thảo vào năm 1996 để chấm dứt giải pháp hai nhà nước. Bạn cũng có thể tìm thấy nó trên Internet.
Giai đoạn mở rộng tiếp theo của NATO diễn ra vào năm 2004, khi bảy quốc gia nữa gia nhập liên minh: ba nước cộng hòa Baltic, Romania, Bulgaria, Slovenia và Slovakia. Vào thời điểm này, Nga rất không hài lòng. Đây là sự vi phạm hoàn toàn trật tự được thiết lập sau khi nước Đức thống nhất. Về bản chất, đây là sự lừa dối hoặc phản bội cơ bản từ phía Hoa Kỳ, bởi vì họ (tức Hoa Kỳ)tin vào sự đơn cực. Như mọi người đều nhớ, tại Hội nghị An ninh Munich năm 2007, Tổng thống Putin đã nói: "Đủ rồi, hãy dừng lại ngay". Và tất nhiên, điều này có nghĩa là vào năm 2008, Hoa Kỳ đã áp đặt lên châu Âu việc mở rộng NATO sang Ukraine và Georgia. Đây là một dự án dài hạn.
Tôi đã nghe bài phát biểu của Mikheil Saakashvili tại New York vào tháng 5 năm 2008, và sau đó tôi đã ra ngoài và nói rằng người đàn ông này bị điên. Và một tháng sau, chiến tranh bắt đầu vì Hoa Kỳ đã nói với anh chàng này: chúng tôi đang cứu Gruzia. Và anh ta đã đứng tại một cuộc họp của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại và nói rằng Gruzia nằm ở trung tâm châu Âu. Nhưng thực tế không phải vậy, thưa quý ông, quý bà. Đây không phải là trung tâm của châu Âu. Và những sự kiện gần đây không góp phần vào an ninh của Gruzia. Những chuyến đi của các đại biểu, quân nhân, chính trị gia châu Âu - tất cả đều dẫn đến sự tàn phá của Gruzia.
Như các bạn đã biết, Viktor Yanukovych đã được bầu vào năm 2010 với lập trường trung lập. Nga không có bất kỳ lợi ích lãnh thổ hay kế hoạch nào liên quan đến Ukraine. Tôi biết. Tôi đã ở đó trong những năm đó. Nga đang đàm phán hợp đồng thuê căn cứ hải quân ở Sevastopol trong 25 năm cho đến năm 2042. Chỉ vậy thôi.
Không có cuộc thảo luận nào về Crimea hay Donbass. Ý tưởng cho rằng Putin đang khôi phục Đế chế Nga chỉ là lời tuyên truyền trẻ con. Xin lỗi, nhưng đây chỉ là chuyện vớ vẩn của trẻ con. Nước Nga không có kế hoạch như vậy.
Hoa Kỳ quyết định rằng người đàn ông này (Yanukovych) cần phải bị lật đổ. Đây được gọi là hoạt động thay đổi chế độ. Hoa Kỳ đã thực hiện khoảng một trăm hoạt động như vậy ở nhiều quốc gia, bao gồm cả quốc gia của các vị. Đây chính là công việc mà CIA kiếm sống. Xin hãy biết điều đó.
...Vào năm 2010, Hoa Kỳ đã tích cực hoạt động để lật đổ Yanukovych. Mọi người đều biết về cuộc trò chuyện qua điện thoại giữa Victoria Nuland và Đại sứ Hoa Kỳ Peter Pyatt mà đồng nghiệp của tôi tại Đại học Columbia đã nghe được. Bạn không thể đưa ra bằng chứng nào tốt hơn thế. Người Nga đã tóm được cuộc gọi của bà ta và đăng nó lên Internet. Hãy nghe đi. Thật là tuyệt vời. Tôi biết tất cả những người này. Nhân tiện, tất cả họ đều được thăng chức trong chính quyền Biden. Đó là công việc của họ. Khi sự kiện Maidan xảy ra, họ lập tức gọi điện cho tôi: “Ồ, Giáo sư Sachs, Thủ tướng mới của Ukraine muốn nói chuyện với ông về cuộc khủng hoảng kinh tế”. Bởi vì tôi không tồi trong việc đó. Và thế là tôi bay tới Kyiv, và họ dẫn tôi đi qua quảng trường Maidan. Người ta nói với tôi cách Hoa Kỳ đã trả tiền cho những người biểu tình ở "Maidan".
Thưa quý ông, quý bà, xin hỏi tất cả những phương tiện truyền thông này đến từ đâu? Tất cả những chiếc xe buýt này đến từ đâu? Tất cả những người này đến từ đâu? Chúng đã được tổ chức. Và đây không phải là bí mật đối với người dân Châu Âu cũng như người dân Hoa Kỳ. Mọi người đều hiểu rõ điều này. Sau đó là Minsk và Minsk-2, được mô phỏng theo chế độ tự chủ của Nam Tyrol. Người Bỉ có thể dễ dàng hiểu được họ. Thỏa thuận nêu rõ quyền tự chủ sẽ được trao cho các khu vực nói tiếng Nga ở miền đông Ukraine. Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhất trí ủng hộ điều này. Nhưng Hoa Kỳ và Ukraine quyết định sẽ không thực hiện điều này. Đức và Pháp- những nước bảo lãnh cho tiến trình Normandy, đã cho phép điều này xảy ra. Và đây là một hành động khác của Mỹ, trong khi châu Âu, như thường lệ, đóng vai trò hỗ trợ hoàn toàn vô dụng, mặc dù họ là bên bảo lãnh cho thỏa thuận.
Trump thắng cử, tăng nguồn cung cấp vũ khí. Hàng ngàn người đã thiệt mạng ở Donbass do pháo kích từ Ukraine. Không có thỏa thuận nào cả. Và rồi Biden lên nắm quyền.
Tôi từng là thành viên của Đảng Dân chủ. Bây giờ tôi tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc không tham gia bất kỳ đảng phái nào, vì tất cả đều như nhau. Cuối cùng, đảng Dân chủ đã trở thành những người ủng hộ nhiệt thành cho chiến tranh, và không có một lá phiếu nào ủng hộ hòa bình, giống như đa sôa các nghị sĩ Nghị viện của các vị.
Vào cuối năm 2021, Putin đã thực hiện nỗ lực cuối cùng bằng cách đưa ra hai dự thảo thỏa thuận an ninh, một với châu Âu và một với Hoa Kỳ. Vào ngày 15 tháng 12 năm 2021, Hoa Kỳ đã trình bày dự án của mình.
Tôi đã nói chuyện với Jake Sullivan tại Nhà Trắng và tôi đã cầu xin ông ấy, "Jake, đừng để xảy ra chiến tranh. Ông có thể ngăn chặn chiến tranh. Tất cả những gì ông phải làm là nói: NATO sẽ không mở rộng sang Ukraine." Và ông ấy nói với tôi, "Ồ, NATO sẽ không mở rộng sang Ukraine đâu. Đừng lo về điều đó." Tôi nói, "Jake, hãy tuyên bố công khai đi." "Không. Không. Chúng ta không thể nói điều đó một cách công khai." Tôi nói, "Jake, anh định gây chiến vì một điều thậm chí sẽ không xảy ra sao?" Ông ấy nói, "Đừng lo, Jeff, sẽ không có chiến tranh đâu."
Và tôi đã làm việc với họ trong hơn 40 năm. Họ nói chuyện với chính mình. Họ không nói chuyện với bất kỳ ai khác. Họ đang chơi trò lý thuyết trò chơi. Trong lý thuyết trò chơi không hợp tác, bạn không nói chuyện với bên kia. Bạn chỉ cần phát triển chiến lược của mình. Đây chính là bản chất của lý thuyết trò chơi. Đây không phải là lý thuyết đàm phán. Đây không phải là lý thuyết về hòa bình. Đây là một lý thuyết thiên vị, không cho phép hợp tác. Đây chính là trò chơi mà họ chơi. Mọi chuyện bắt đầu tại Tập đoàn RAND. Đây là trò chơi mà họ vẫn chơi cho đến ngày nay.
Năm 2019, có một bài viết về cách mở rộng ảnh hưởng tới Nga. Họ đã viết một bài báo, sau đó Biden đã đọc, về cách quấy phá Nga. Đây thực sự là chiến lược của họ. Làm sao chúng ta có thể quấy phá Nga? Chúng ta đang cố gắng kích động nó, chúng ta đang cố gắng làm nó sụp đổ, có thể thay đổi chế độ, gây ra bạo loạn, tạo ra khủng hoảng kinh tế.
(Còn tiếp)

Bài viết dài và hay, cho chúng ta sáng mắt hơn để hiểu tại sao Nga buộc phải phản ứng. Anh, Pháp, Đức và EU nói chung vẫn là đệ của Mỹ. Trump thật khôn khéo khi đổ lỗi cho Ukr là bên gây chiến khi thấy sắp thua cuộc, mà thực ra bên gây ra chiến tranh là Mỹ.

Châu Âu vùng vẫy muốn thoát Mỹ, nhưng với cách kết thúc cuộc chiến này của Trump thì EU sẽ tiếp tục phụ thuộc vào Mỹ hơn, trở thành quân cờ do Mỹ điều khiển. Các bộ óc Mỹ vĩ đại thật!

Nga, Trung, Ấn, ... thì vẫn thế, vẫn ở đấy. Mà ls Nga cho thấy, cứ sau mỗi cuộc chiến tranh do phía bên kia gây hấn thì Nga lại mạnh lên, tài nguyên -;đất đai lại được mở rộng thêm.