Kính thưa các cụ, mợ!
Tôi có hoạt động trong lĩnh vực Văn hóa nghệ thuật một thời gian chừng 30 năm, nay đã về hưu và giờ nằm nhà xem các em và các cháu làm Youtube, Tiktok chơi và kiếm tiền. Phải nói thật là MXH giờ thật là sôi động, trăm hoa đua nở, đâu đâu cũng thấy mọi người cắm mặt chiếc điện thoại nhỏ xíu chẳng thiết nói chuyện và trao đổi cùng nhau nữa, thậm chí trong nhà cũng chẳng ai buồn giao tiếp cùng nhau. Giờ đây mọi vấn đề đều thông qua chiếc điện thoại mà nhu cầu giải trí thì đã có ngôi sao mới nổi lên là Tiktok.
Thực ra IT đối với tôi cũng không quá xa lạ vì đã làm bạn với máy tính và kỹ xảo cũng ngót nghét hơn 20 năm, khi tôi nghỉ về hưu non thì lúc ấy mới nổi lên Fb thôi nhưng tôi cũng chẳng tham gia vì một số đặc thù công việc. Giờ đây các bạn trẻ đang rất hăng say với Tiktok, chợt nhớ lại thời mình để tóc dài, mặc quần loe, phì phèo thuốc lá và tập tành hát Smokies, Beatles, Eagles...và hoàn toàn không tôn trọng gì ý kiến của các bậc phụ huynh tiền bối.
Bạn tôi có người đã trên 65-70 tuổi cũng khá đông cụ dùng Tiktok như một phương tiện để giải trí và relax. Họ cũng thích vì có nhiều trò thú vị và độc đáo, đây cũng là thế mạnh từ tập hợp khổng lồ sức mạnh của công nghệ và đại chúng. Mà chúng ta bây giờ gọi là những nhà sáng tạo nội dung số, qua một nền tảng có định hướng và điều hướng giờ đây mọi người ai cũng có thể sáng tạo nên clip của mình và tạo nên một xu hướng chung có sóng, đáy và đỉnh y như thị trường chứng khoán vậy. Và đã là thị trường thì tất nhiên là cơ hội kiếm ăn tốt cho những người biết tận dụng nó.
Về bản chất của Fb, Yb, Insta, Toptop... thì trên Of có nhiều cụ đã phân tích và hiểu rất rõ rồi, tôi cũng không phải là dân công nghệ và học thuật lý luận nên cũng không dám bàn sâu. Trong topic này chỉ có vài nhận xét về chất lượng nghệ thuật và cảm quan hình ảnh với những gì mình đã xem gần đây thôi.
- Ấn tượng đầu tiên là khuôn hình và cách quay phim. Thực ra đây cũng là một lợi thế của Smartphone chứ không phải là nhược điểm như các nhà làm phim và nhiếp ảnh phê phán. Việc chuyển từ khuôn hình ngang sang dọc tôi coi như đó là một cuộc "cách mạng" về cách "nhìn" và ghi nhận lại cuộc sống. Với khuôn hình ngang bối cảnh và tập thể đối tượng được ghi hình nhiều và đầy đủ hơn. Nhưng ngược lại khuôn hình dọc phù hợp với thiết bị di động và đem lại chủ thể (cá nhân) tốt hơn và mang tính riêng tư hơn. Các bạn trẻ tiếp thu ý tưởng này rất tốt và khai thác ra muôn hình cách quay và tạo dựng nội dung dựa trên khuôn hình dọc kiểu này.
View attachment 7971350
View attachment 7971351
- Với khuôn hình dọc nếu sử dụng liên tục thì nhược điểm cũng từ đó dần xuất hiện, Với hàng triệu lượt xem Toptop hàng ngày khuôn hình và cách quay dọc kiểu này gây ra cảm cảm giác lộn xộn, láo nháo và là tập hợp của tuyệt đại đám đông kiểu điểm danh và thể hiện cái tôi (cá nhân) trong một bầy đàn khổng lồ đang chung sống. Trừ một vài clip có ý tưởng tốt, độc đáo và tạo dựng bài bản thì gần như tất yếu cách quay này sẽ gây ra nhàm chán.
View attachment 7971352
- Về thủ pháp quay phim thì các bạn trẻ cũng có rất nhiều sáng kiến, thực ra đa phần cũng hỏi từ nước ngoài và các hot trend mới nổi thôi. Vì cú quay của máy quay phim các nhà lý luận đã tìm hiểu và chốt lại vấn đề từ cả 100 năm nay rồi. Nói đi nói lại thì cũng không ra ngoài mấy thủ pháp chính: Fix cận, trung, toàn (cảnh) - Lia máy ngang dọc - Zoom ra và vào (in out) v.v... Vấn đề ở đây là Smartphone tuy có đủ các tính năng này thậm chí còn có cả một số cú máy mới lạ hơn, nhưng nhìn chung là cách quay Tiktok thiếu ổn định và gây ra cảm giác chóng mặt và khó chịu. Xem một vài clip hot thì không nói làm gì nhưng nếu xem nhiều sẽ gây hội chứng tâm lý về thị giác và thần kinh./.
View attachment 7971356
Tôi viết ngắn để các cụ mợ còn đọc và tham gia cho vui (kể cả những nhận xét và đánh giá khác chủ đề) Bài sau tôi sẽ viết tiếp về cách dựng phim nếu chủ đề này đông vui hơn...