Nói về câu chuyện của đồ, em có cái bát này đã up ảnh nhưng chưa nói gì. Món này em khá mất công tìm hiểu, và hỏi cả chuyên gia nổi tiếng như bác Phạm Hy Tùng hay 1 bác Chủ tịch hội Cổ vật cũng ko rõ hơn em mấy.
Nhìn qua thì nó như 1 cái chiết yêu, đo 2 cạnh đối diện 18cm, qua men lam và hoạ tiết thì rõ ngay là đồ sứ Kraak đời Minh. Trước đây em nghĩ là bát nhưng bác Tùng phân tích thuyết phục là ang để bày hoa thuỷ tiên; em công nhận vì lòng nó vẽ hoa thuỷ tiên, trôn lại nhỏ và dáng loe lạ ko như bát thường.
Điều đặc biệt là tất cả các món Kraak em tìm hiểu đều hiếm có hiệu đề; và chưa từng thấy hiệu đề như ở ang này. Trôn ang có hình vẽ 1 lâu đài mái nhọn như búp sen. Tìm hiểu đồ Minh kraak xuất đi châu Âu và Tây Á, Bắc Phi vùng Địa Trung Hải khá nhiều qua 8 chuyến đi biển của Trịnh Hoà. Lịch sử ghi lại rằng 8 chuyến đi này rất hoành tráng, hạm đội thuyền rất khủng nhưng chỉ mang ý nghĩa khuếch trương triều Minh chứ ko đặt nặng kinh tế lời lãi, các đồ mang đi là đồ đẹp, chủ yếu biếu tặng lớp cai trị ngoại quốc để lấy giao hảo phục vụ chính trị; biếu 10 chắc xin được 4,5 phần mang về (sau tốn kém lại thêm việc phía Bắc loạn, nhà Minh dồn lực vào phía Bắc, xây nối thêm Vạn Lý mà bỏ hẳn đội thuyền Trịnh Hoà).
Thêm 1 đặc biệt là 8 lần Trịnh Hoà xuất dương đều ghé qua Champa, khi đó kinh đô là thành Vijaya hay còn gọi là thành Đồ Bàn, nằm gần Qui Nhơn ngày nay. 8 lần này từ 1405 đến 1433 tương đương thời Hồ sang đầu thời Lê, là lúc nhà Minh nhăm nhe đánh ta cho đến lúc thanh toán xong nhà Hồ kéo sang đầu Lê - là lúc Minh vừa thua và chắc còn cay cú muốn phục hận. Cùng lúc đó Champa cũng luôn quấy nhiễu phía Nam; có lẽ Trịnh Hoà lần nào cũng ghé Champa nhân tiện thuyết phục 2 mặt giáp công đánh mình; và em nghĩ chiếc bát này là tặng phẩm cho Champa thời đó.
Thành Đồ Bàn hiện phế tích gần như ko còn gì nhưng kiến trúc Champa thì còn nhiều, em cũng đi gần hết các khu di tích Chăm, lên cả Mỹ Sơn và các di tích loanh quanh đường 1A, thấy khá giống hình ở trôn ang này.
Trước đây em nghĩ bát này là tặng bên Hồi giáo Tây Á vì cũng giống mái cung điện Hồi, cơ mà Tây Á đếch có hoa thuỷ tiên; Champa thì ok. Và nếu đồ tặng Tây Á thì khó có chuyện xuất hiện ở Việt Nam.
Vài cái tìm tòi suy nghĩ vụn vặt; có thể đúng có thể sai; ko quan trọng bằng mình đã mở tai để nghe món đồ kể chuyện các cụ ạ! Mở mãi sẽ có lúc đồ nó kể thật cho mà nghe!