Nguyên nhân chủ yếu từ hệ thống pháp luật trớt quớt nên dân nói chung không có tư duy nhờ cậy pháp luật phán xử:
Nói chung, ở xã hội nào cũng có thể dùng tiền hoặc quyền can thiệp pháp luật, nhưng ở mình nó nặng nên vài chục năm qua trong tư duy của dân mình không có chỗ nhờ cậy đến hệ thống pháp luật phán xử khi xảy ra xung đột, "kiện củ khoai", "được vạ má đã sưng",.. đã ăn sâu vào nếp nghĩ. Nên khi có chuyện, thay vì tư duy ngay đến một trọng tài phán xử tương đối hiệu quả công bằng (là pháp luật) thì dân mình có xu hướng tự xử lý với nhau. Từ đó dẫn đến chuyện thằng nào hung hăng hơn, máu chiến hơn thì thằng đó thường thắng. Cả 2 bên xung đột cũng đều tư duy rằng nhờ đến pháp luật thì chưa chắc hiệu quả - và thường quá nhiêu khê, nên cứ tự xử với nhau.
Cho nên cách hành xử tự xử, thiếu văn minh, thiếu tư duy pháp luật nó chi phối.
Chứ nếu hệ thống pháp luật ổn, thì những phần tử hung hăng - trước khi hung hăng nó cũng có thể "khựng lại" mà ám ảnh về cái giá phải trả nếu hung hăng - mà nó đã chứng kiến nhiều trước đây, thì chắc chắn tình huống sẽ văn minh, sẽ có cái thắng/cái phanh để kìm chế nó lại.