[TT Hữu ích] "Siêu nhà tù" của El Salvador

[Ngao5]

Ngày 30/3/1980. lễ tang Tổng giám mục Romero trở thành một vụ thảm sát khi quân đội nổ súng vào những người biểu tình giết chết 240 người

 

[Ngao5]

Ngày 30/3/1980. lễ tang Tổng giám mục Romero trở thành một vụ thảm sát khi quân đội nổ súng vào những người biểu tình giết chết 240 người

 

[O Muong Te]

Sức chứa của siêu nhà tù là 40.000 người. Do vậy mỗi lần chuyển tù nhân từ nhà tù cũ sang "siêu nhà tù" chừng 2.000 người cũng là một công việc vất vả đối với lực lượng an ninh

Hãi thật, nguyên ngửi mùi của nhau cũng đủ đứt vài tay.

 

[Ngao5]

Ngày 7 tháng 7 năm 1980, một sinh viên trẻ bị bắn hạ trên đường phố ở San Salvador, trong cuộc đụng độ giữa dân thường và quân đội, khi đất nước tiến gần đến tình trạng nội chiến.

Ngày 22 tháng 8 năm 1980, thi thể của 11 du kích bị lực lượng cánh hữu giết chết được đưa đến nhà xác bệnh viện trong cuộc nội chiến tàn phá El Salvador giai đoạn 1980-1992. Ảnh: Michel Philippot

 

[Ngao5]

10/1980 – những xác chết trần truồng trong một chiếc ô tô bên đường, vào khoảng năm 1980 ở El Salvador. Ảnh: Pierre Perrin

10/1980 – nạn nhân cuộc nội chiến ở El Salvador. Ảnh: Pierre Perrin

 

[tranthanhhaist]

Sao mấy quốc gia Châu Mỹ có vẻ giống nhau về vụ băng đảng các cụ nhỉ.

 

[Ngao5]

 

[Ngao5]

Vụ thảm sát 811 dân thường làng El Mozote

Làng El Mozote cách thủ đô San Salvador chừng 175 km
Vào ngày 11/12/1981, tại làng El Mozote thuộc tỉnh Morazan của El Salvador đã xảy ra vụ thảm sát 811 người dân vô tội. Vụ thảm sát này được các sử gia, chính trị gia, các tổ chức nhân quyền đánh giá là tồi tệ nhất trong lịch sử hiện đại của châu Mỹ. 811 người, trong đó có trẻ em, phụ nữ và người lớn tuổi đã bị một đơn vị quân đội El Salvador được Mỹ huấn luyện và làm cố vấn bắn giết rồi đốt cháy để phi tang chứng cứ.
Trong khi thông tin về vụ thảm sát dần dần xuất hiện trên các phương tiện thông tin đại chúng thì chính quyền Mỹ dưới thời Tổng thống Ronald Reagan lại tìm cách bưng bít, phủ nhận khi cho rằng đó chỉ là một sự phao tin đồn của Mặt trận Giải phóng quốc gia Farabundo Marti (FMLN), một tổ chức vũ trang cách mạng đòi bãi bỏ chế độ độc tài thân Mỹ để thiết lập một chính quyền cách mạng nhân dân tại El Salvador. Và chính do Mỹ cứ cố tình bao che vụ thảm sát mà đến năm 2005, theo kiến nghị và cả áp lực của dư luận quốc tế, Tổ chức các quốc gia châu Mỹ (OEA) quyết định tái điều tra vụ thảm sát tồi tệ này để tìm ra sự thật.

 

[Ngao5]

Làng El Mozote ngày nay

 

[Ngao5]

Làng El Mozote sau vụ thảm sát

 

[Ngao5]

Trưa ngày 10/12/1981, nhiều đơn vị của Tiểu đoàn Atlacatl hành quân bằng đường bộ và trực thăng đến làng El Mozote sau khi vừa có một trận chạm súng với quân du kích FMLN tại làng Arambala lân cận trước đó.
Tiểu đoàn Atlacatl là một đơn vị cơ động có chức năng phản ứng nhanh và chống chiến tranh du kích của quân đội El Salvador được thành lập vào năm 1980 tại Học viện Quân sự châu Mỹ của quân đội Mỹ tại Panama. Sau đó, toàn bộ binh lính và sĩ quan của Tiểu đoàn Atlacatl được đưa đến căn cứ quân sự Fort Bragg của Lực lượng đặc biệt Mỹ tại bang Bắc Carolina để được huấn luyện bổ sung nghiệp vụ chống du kích.
Tháng 4/1981, toàn bộ Tiểu đoàn Atlacatl được đưa về lại El Salvador và làm lễ xuất quân vào ngày 1/6/1981. Có đến 6 sĩ quan của Lực lượng đặc biệt Mỹ làm cố vấn cho Tiểu đoàn Atlacatl.

 

[Ngao5]

Sau khi tiến quân vào làng El Mozote, binh lính của Tiểu đoàn Atlacatl ra lệnh cho toàn bộ dân cư phải rời khỏi nhà cửa để chúng lục soát và sau đó tra hỏi về hoạt động của quân du kích
Tiếp đến, chúng ra lệnh cho dân làng trở vào nhà và không được ra ngoài, nếu bất tuân lệnh sẽ bị bắn chết. Đến sáng 11/12/1981, binh lính lại buộc dân làng ra khỏi nhà, tách đàn ông, phụ nữ, trẻ con thành từng nhóm rồi lùa vào nhà thờ, trường học, trạm xá và cả nhiều ngôi nhà khác, sau đó tra khảo và cuối cùng là bắn chết. Sau đó chúng phóng hỏa, đốt phá để phi tang tội ác.
Ngày 15/12/1981, Đài Phát thanh bí mật của FMLN bắt đầu đưa tin về vụ thảm sát gần 1.000 người dân tại làng El Mozote bởi quân đội El Salvador. Và chỉ đến ngày 20/12/1981, FMLN mới chính thức cảnh báo cho các tổ chức nhân đạo quốc tế, Ủy ban nhân quyền của OEA và các phương tiện thông tin đại chúng về việc đã xảy ra một thảm họa diệt chủng tại làng El Mozote đối với cả ngàn dân thường vô tội.
Tuy nhiên, cả chính quyền El Salvador và Sứ quán Mỹ tại El Salvador đều phủ nhận thông tin liên quan đến vụ thảm sát và tố cáo FMLN đã dựng đứng và thổi phồng quá mức sự thật đồng thời cảnh báo các tổ chức nhân quyền, phóng viên báo chí không nên đến làng El Mozote để thu thập thông tin lấy lý do là El Mozote là một vùng mất an ninh.

 

[Ngao5]

Tuy nhiên, vẫn có một số phóng viên người Mỹ là Raymond Boner làm việc cho báo The New York Times, Alma Guillermoprieto làm việc cho báo The Washington Post và phóng viên ảnh báo chí tự do Susan Meiselas cũng tìm đến tận làng El Mozote vào tháng 1/1982 để tìm hiểu sự thật. Và những gì mà các nhà báo Mỹ chứng kiến tại làng El Mozote đã khiến họ cảnh báo với dư luận Mỹ và dư luận thế giới bằng các bài báo đăng trên hai báo The New York Times và The Washington Post vào các ngày 27 và 28/1/1982 khi khẳng định có đến 811 dân cư của làng El Mozote đã bị binh lính của Tiểu đoàn Atlacatl, thảm sát dã man.
Một nhân chứng may mắn còn sống sót là một phụ nữ tên Rufina Amaya cho biết có cả cố vấn Mỹ chỉ huy vụ thảm sát. Từ đó, dư luận thế giới bắt đầu quan tâm đến vụ thảm sát El Mozote, chỉ trích việc Mỹ hậu thuẫn cho chính phủ quân sự tại El Salvador và yêu cầu phải tổ chức một cuộc điều tra sâu rộng.

 

[Ngao5]

Tháng 6/1982, từ việc Quốc hội Mỹ từ chối chuẩn chi 100 triệu USD viện trợ quân sự cho El Salvador, chính quyền Reagan quyết định "phản công" lại những buộc tội về việc Mỹ có liên quan gián tiếp đến vụ thảm sát El Mozote với mục đích là đánh lạc hướng dư luận, kéo dài thời gian của các cuộc điều tra và đẩy vụ thảm sát vào quên lãng.
Đầu tiên là việc một số tờ báo bảo thủ tại Mỹ như Wall Street Journal, Chicago Tribune... mở một đợt chỉ trích gay gắt đối với những cáo buộc rằng chính quyền Reagan phải có trách nhiệm về vụ thảm sát El Mozote, đồng thời buộc tội báo The New York Times và The Washington Post là thổi phồng quá mức sự kiện để tăng doanh số bán báo. Tuy nhiên cuối cùng cán cân công lý cũng nghiêng về sự thật khi đến lượt các tạp chí Time, Newsweek..., nhiều tổ chức nhân quyền ở Mỹ rồi đến các chính trị gia cũng vào cuộc bằng việc lên án gắt gao vụ thảm sát El Mozote.

 

[Ngao5]

Kết quả là đến năm 1990, Tòa án Nhân quyền châu Mỹ quyết định thụ lý vụ thảm sát và tiến hành điều tra hình sự về vai trò và trách nhiệm của Tiểu đoàn Atlacatl trong vụ thảm sát El Mozote từ đơn kiện của Pedro La Joya, một nạn nhân may mắn sống sót trong vụ thảm sát nhưng toàn bộ 12 người thân trong gia đình của ông đều bị giết chết. Tuy nhiên, vụ kiện đã không mang lại kết quả khi hầu hết những cá nhân liên quan trực tiếp hay gián tiếp đến vụ thảm sát do bị đe dọa từ chính quyền El Salvador (thông qua sức ép của Mỹ) đều chối tội và từ chối cung cấp chúng cứ phục vụ cho công tác điều tra.

 

[Ngao5]

Mãi đến năm 2004, José Wilfred Salgado, một sĩ quan của Tiểu đoàn Atlacatl, từng tham gia vụ thảm sát El Mozote, do quá cắn rứt và ân hận về hành động giết người của mình, đã viết thư thú tội gửi đến Ủy ban Liên Mỹ về quyền con người, một tổ chức tư pháp trực thuộc OAE, rằng ông ta và nhiều binh lính, sĩ quan của Tiểu đoàn Atlacatl đã giết hại gần 1.000 dân cư của làng El Mozote vào ngày 11/12/1981.
Ông ta còn khẳng định sẽ cộng tác với ủy ban để tìm ra sự thật. Việc một nhân chứng từng tham gia vào thảm sát đã thú nhận tội trạng đã khiến dư luận thế giới một lần nữa lại quan tâm. Đây là lý do khiến OAE quyết định tiến hành điều tra lại vụ thảm sát El Mozote vào năm 2005 với việc cử một nhóm chuyên gia pháp y quốc tế đến El Salvador để khai quật và kiểm nghiệm các tử thi. Dự kiến các hoạt động giám định pháp y sẽ kéo dài trong vòng 5 năm và sau đó kết quả sẽ được chuyển đến Tòa án Nhân quyền châu Mỹ để tiến hành các thủ tục tố tụng.
Người dân El Salvador và nhất là người thân của các nạn nhân hiện đang chờ đợi sự phán quyết công minh của công lý quốc tế với yêu cầu các cá nhân, thế lực chính trị, chính quyền các quốc gia liên quan phải chịu trách nhiệm đối với vụ thảm sát tồi tệ nhất trong lịch sử hiện đại của châu Mỹ này

 

[Ngao5]

 

[Ngao5]

Vụ thảm sát làng El Mozote

 

[Ngao5]

Nhân dân El Salvador biêu tình đòi người Mỹ ra khoit đất nước họ

 

[Ngao5]

Một trong nhiều hiện trường của vụ thảm sát tại làng El Mozote