Trước đây chúng ta nói mình tụt hậu là vì chiến tranh liên miên nên không phát triển được, giờ chúng ta đã hòa bình hơn 40 năm rồi trong khi đó chỉ 10 năm sau chiến tranh, nền kinh tế Nhật đã bước đầu khôi phục, rồi 10 năm tiếp theo là thời kỳ phát triển thần tốc với mức tăng trưởng bình quân 10%. Năm 1968, Nhật trở thành nền kinh tế thứ hai thế giới và chỉ chịu nhường vị trí này cho Trung Quốc từ năm 2010, Chiến tranh thế giới thứ 2 kết thúc, nước Đức của Hitler bại trận kéo theo những hậu quả thật khó hình dung: nền công nghiệp thuộc loại hàng đầu chỉ còn lại 20%, gần phân nửa nhà cửa bị xóa sạch, 12% dân số tử vong, nạn đói kéo dài ba năm mà cao điểm là vào mùa đông 1946, lạm phát phi mã, trao đổi mua bán chủ yếu là ở các khu chợ trời, trộm cắp hoành hành khắp nơi, Vậy mà, chỉ 11 năm sau khi thành lập nước Cộng hòa liên bang vào năm 1949, dân tộc Đức đã có những bước dài phát triển mà tất cả các nước đều phải ngưỡng mộ. Ngày nay, Đức là quốc gia có nền kinh tế thứ 4 của thế giới, là đầu tàu của châu Âu. Đó là về các nước khác, nhà cháu lấy thử mốc 10 năm tăng nợ công ( tăng vay ) từ 2006 đến 2015 xem chúng ta vay chênh lệch lên 2.6 triệu tỷ thì chúng ta đã đạt được thành quả gì?