(Thiếu tướng tình báo Ba Trần )
Dấu ấn của ông và các cán bộ tình báo nội thành đã khai thác rất nhiều thông tin tối mật của địch như các kế hoạch: Maccarr, Hackin, Mcnamara, bình định nông thôn, Việt Nam hóa chiến tranh và các âm mưu chuyển hướng chiến lược của cơ quan đầu não CIA Mỹ, chính quyền Sài Gòn, cơ quan đặc phủ trung ương tình báo VNCH… kịp thời báo cáo cho Bộ Tư lệnh Miền, Trung ương Cục và Trung ương Đảng tại Hà Nội có những chủ trương, quyết sách đúng đắn làm tan rã các âm mưu, thủ đoạn chiến tranh của địch. Năm 1965, quân Mỹ và chư hầu tổ chức trận càn Jonhson City vào Bắc Tây Ninh với quy mô lớn chưa từng có: 45.000 quân, 775 xe tăng, thiết giáp, 160 máy bay các loại cùng 2 sư đoàn, 3 lữ đoàn… Nhờ công tác tình báo chính xác, nắm chắc kế hoạch và âm mưu địch, Trung ương Cục đã chỉ đạo dời tránh an toàn căn cứ địa, bày bố trận địa đập tan mưu đồ của địch một cách thảm hại khi vừa đặt chân vào căn cứ Tây Ninh.
Về phát triển tư tưởng tình báo hành động, ông Ba Trần đã chỉ huy nhiều trận đánh đặc công nổi tiếng. Có thể nói những chiến công vang dội của Trung Đoàn 10 đặc công Rừng sác đều có sự lãnh đạo của Cục tham mưu Miền và người trực tiếp là ông Ba Trần. Cuối năm 1972, Quân ủy Miền chỉ thị Ba Trần tập trung nghiên cứu, trinh sát tập kích kho bom thành Tuy Hạ (Đồng Nai). Đây là nơi dự trữ bom đạn chiến lược của Mỹ phục vụ chiến tranh Đông Dương. Kho bom được bảo vệ bằng hàng chục lớp rào kẽm gai cao 3m, bên trong có hào sâu, đập cao, thả các loại chó béc-giê, ngỗng và nhiều bót canh phát hiện xâm nhập từ xa. Ông Ba Trần chỉ đạo cho Đại đội 32, Đoàn 10 Đặc công Rừng Sác vào trận đánh quyết tử này.
Rạng sáng 12-11-1972, tổ đặc công gồm 4 chiến sỹ do Nguyễn Hữu Hòa chỉ huy mang 32 khối thuốc nổ đã phá hủy 15 kho bom CBU, 17 kho đạn pháo 105 li cùng 10.000 tấn bom đạn, hủy diệt toàn bộ 33 nhà kho làm thương vong hàng trăm tên địch. Đúng 1 tháng sau, vào 2h sáng ngày 12/12/1972, Đội 5, Đoàn 10 Đặc công Rừng Sác bí mật áp sát kho bom một lần nữa phá hủy 80 dãy nhà kho, chứa gần 18.057 tấn bom đạn. Kho bom Tuy Hạ cháy nổ suốt 3 ngày đêm khiến cho Mỹ và chính quyền Sài Gòn khiếp sợ, kinh hoàng.
Tiếp tục kế hoạch phá hủy phương tiện, nhiên liệu phục vụ chiến tranh của địch, Ba Trần chỉ huy các lực lượng Đặc công Rừng Sác, trinh sát tập kích kho xăng dầu Nhà Bè, gây chấn động dư luận trong nước và thế giới vào đêm ngày 2, rạng sáng 3/12/1973…
Nói về tài chỉ huy sáng tạo của ông Ba Trần, ông Tư Cang (Đại tá tình báo Nguyễn Văn Tàu), nguyên cụm trưởng cụm tình báo quân sự H63 kể, “anh Ba là người phát triển tư tưởng tình báo hành động, có nghĩa là tình báo kết hợp với đặc công để luồn sâu đánh hiểm, tiêu diệt sinh lực địch. Nhớ lại trong năm 1969 sau trận Mậu thân, Trung ương Cục và các đơn vị chủ lực của ta phải rút về đóng sâu trên đất Campuchia cách đường biên giới với Việt Nam. Năm 1970, Mỹ giật dây Lonol làm đảo chính Xihanuc. Tình hình hết sức khó khăn, ta bị kẹp ở thế hai gọng kìm, dưới này thì tụi Mỹ đánh lên, bên trong thì Lonol đánh xuống để đuổi chúng ta về phía biên giới. Anh Năm Ngà (thượng tướng Nguyễn Minh Châu) tham mưu trưởng đã gọi anh Ba ra hỏi ý kiến, giờ chúng ta phải tính sao ? Kiểu này chúng sẽ tiêu diệt chúng ta mất? Chúng cắt mất đường tiếp vận của chúng ta từ ngoài Bắc vô trong này rồi, anh Ba? Anh Ba trả lời, không lẽ ngồi yên để chúng đánh? Nhưng đánh bằng cách nào? Phải dùng những nhóm nhỏ tinh nhuệ để đánh tiêu diệt, phá thế bị bao vây. Lấy tình báo làm nòng cốt, đó là tình báo vũ trang kết hợp với đặc công tinh nhuệ của chúng ta hình thành cách đánh kiểu tình báo hành động. Do đó, phòng tình báo Miền thành lập ngay đoàn O22B do anh Mười Cơ, phó phòng tình báo Miền phụ trách. Trên cơ sở này, bộ tham mưu Miền ra quyết định thành lập đoàn 367 đặc công biệt động kết hợp với tình báo tiêu diệt bè lũ Lonol ở Campuchia, nối lại đường tiếp tế từ ngoài miền Bắc vào, giải vây cho cơ quan đầu não của Trung ương Cục đóng trên đất Campuchia. Năm 1970, Đoàn 367 được tuyên dương danh hiệu AHLLVTND với những thành tích đặc biệt xuất sắc do anh Mười Cơ chỉ huy đã xoá sổ binh chủng không quân của Lonol bằng trận đánh sân bay Pochenton, phá hủy hơn 100 máy bay, kho bom, kho vũ khí của địch, xoá sổ lực lượng thiết giáp của chúng. Năm 1974, anh Ba cũng đề xuất cho thành lập lữ đoàn đặc công biệt động 316 do tình báo chỉ huy theo mô hình đoàn 367 để chuẩn bị lực lượng cho chiến dịch giải phóng Sài Gòn. Lữ đoàn 316 lại được giao cho anh Mười Cơ làm lãnh đạo.
Tháng 4/1975, khi Quân giải phóng chuẩn bị mở chiến dịch Hồ Chí Minh để giải phóng Sài Gòn, Lữ đoàn 316 là đơn vị đi đầu, đánh lót ổ các cơ quan đầu não của địch và bảo vệ các cây cầu trọng yếu để đại quân tiến vào. Dự kiến những trận đánh của 316 sẽ diễn ra trên các con phố của nội thành sẽ rất ác liệt, khi ấy tôi và anh Sáu Trí đang theo học lớp chính trị và quân sự cao cấp ở Hà Nội được Bộ tham mưu miền điện ra xin trở về gấp để tham gia chiến dịch lịch sử. Người đề xuất việc này chính là anh Ba. Anh Sáu Trí về trước tôi mấy hôm. Tôi được anh Ba giao làm chính ủy cánh Bắc (thay anh Tư Được) của lữ đoàn 316 cùng với anh Mười Cơ. Nhớ lại cách anh Ba giao nhiệm vụ năm đó, giờ không thể quên. Ngày 22/4/1975 tôi về tới phòng tình báo Miền B2, thông báo cho anh Ba biết để chờ chỉ thị. Anh Ba kêu điện thoại nói:
– Tư Cang về rồi hả?
– Dạ, tôi về tới nơi rồi.
– Khỏe không? Có đánh giặc được ngay không?
– Dạ, khoẻ re. Đánh giặc được liền.
– Vậy nghe tui dặn nè: anh nói giao liên đưa anh xuống ngay cánh Bắc của lữ đoàn 316 chỗ Mười Cơ. Anh thay anh Tư Được làm chính ủy. Công việc gấp gáp lắm rồi đó. Tôi đã dặn anh em dưới đó rồi.
– Dạ, báo cáo rõ! Nhưng phải có văn bản quyết định cụ thể chứ anh Ba?
– Trời, giờ này không cần văn bản gì hết! Cứ vậy mà làm!
– Rõ!
Đấy, anh Ba là người như thế, quyết liệt lắm, tướng chỉ huy phải mạnh mẽ vậy. Tụi tôi lính lác, chấp hành cái một rồi vào trận!
Anh Sáu Trí được anh Ba giao nhiệm vụ đặc biệt của tình báo trở vào trong thành và ảnh đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, cùng với đồng đội tác động Dương Văn Minh tuyên bố hạ vũ khí, giữ cho Sài Gòn còn nguyên vẹn, đã không phải đổ máu vô ích, tiếp quản và bảo vệ trọn vẹn tài liệu hồ sơ của địch tại tổng nha cảnh sát, phủ đặc ủy trung ương tình báo nguỵ. Lữ đoàn 316 của tụi tôi cũng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, chiếm được các mục tiêu được giao, đã có hy sinh rất nhiều, đặc biệt là trận đánh chiếm và giữ cầu Rạch Chiếc ở cửa ngõ Sài Gòn đã hy sinh 52 chiến sĩ. Cả phòng tình báo Miền B2 và Lữ đoàn 316 sau đó đều được tuyên dương AHLLVTND. Vẫn biết, công lao là của tập thể, nhưng công lao, đóng góp của người chỉ huy như anh Ba là rất to lớn”.
Trở lại công tác tình báo, Fran Snepp chuyên gia phân tích thông tin tình báo của CIA tại Sài Gòn đã viết trong cuốn sách ”Cuộc tháo chạy tán loạn 1975 ” của mình đã xếp ông Ba Trần là một trong 4 nhà tình báo giỏi nhất của Việt cộng trong chiến tranh của Mỹ tại Việt Nam. Nhưng trên tất cả ông Ba Trần là người chỉ huy tình báo đặc biệt xuất sắc trong những thời điểm khó khăn của cuộc chiến.
Ông Sáu Trí luôn ca ngợi sự chỉ đạo sắc bén của ông Ba Trần sau khi lưới tình báo A.22 của ông Vũ Ngọc Nhạ bị vỡ. Trong thời điểm khó khăn đó, nếu không tỉnh táo thì hàng loạt lưới tình báo sẽ bị đổ vỡ, thiệt hại sẽ vô cùng to lớn. Ưu tiên hàng đầu là phải bảo vệ an toàn cho điệp viên, phải chấp nhận rút vào căn cứ những người có nguy cơ bị lộ, nhờ đó mới bảo vệ được an toàn cho điệp viên. Cô Tám Thảo cụm H.63 đang phát huy rất hiệu quả trong hoạt động của mình tại bộ chỉ huy tình báo Hải quân Mỹ đã được yêu cầu rút ngay về căn cứ để bảo vệ an toàn cho X6, Phạm Xuân Ẩn; rút cụm trưởng A.36 về căn cứ để bảo vệ an toàn cho ông Ba Quốc (thiếu tướng Đặng Trần Đức); rút ông Tư Bốn về căn cứ,… tất cả những chỉ đạo của ông Ba Trần cho phòng tình báo Miền đều rất chính xác khi thực tế sau đó chứng minh.
Hiệp định Paris được ký kết tháng 3 năm 1973, ông được cử làm Phó trưởng Đoàn đại biểu Quân sự Chính phủ cách mạng miền Nam Việt Nam trong Ban Liên hiệp Quân sự bốn bên ở Trại Đa-vít Tân Sơn Nhất
Hiệp định Paris được ký kết tháng 3 năm 1973, ông được cử làm Phó trưởng Đoàn đại biểu Quân sự Chính phủ cách mạng miền Nam Việt Nam trong Ban Liên hiệp Quân sự bốn bên ở Trại Đa-vít Tân Sơn Nhất thực thi Hiệp định Pa-ri. Đại diện cho Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Trại Davis khu vực sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất là trung tướng Trần Văn Trà, Trưởng đoàn và các phó trưởng đoàn gồm đại tá Võ Đông Giang, đại tá Đặng Văn Thu (Đoàn Huyện), đại tá Trần Quốc Minh (chính là ông Ba Trần, Phó trưởng đoàn kiêm Trưởng tiểu ban hai bên) cùng các ủy viên như Nguyễn Văn Sĩ, Nguyễn Văn Hoàn, Dương Đình Thảo, Nguyễn Văn Tòng, Nguyễn Văn Tư…
Đoàn đại biểu Quân sự Chính phủ cách mạng miền Nam Việt Nam trong Ban Liên hiệp Quân sự bốn bên ở Trại Đa-vít Tân Sơn Nhất.
Đến Chiến dịch Phước Long, ông lại được giao nhiệm vụ chỉ huy trận đánh chiếm núi Bà Đen ở Tây Ninh, một trung tâm viễn thông chiến lược quốc tế, thu tin mã thám và là điểm chỉ đường cho B52 cùng các loại máy bay của địch. Lực lượng do ông chỉ huy còn thu hút hỏa lực của Lữ đoàn Biệt kích dù 81 của ngụy, kiềm chế Sư đoàn 25 bộ binh ngụy; ngăn chặn không cho địch yểm trợ Phước Long khi ta tiến công. Chiến dịch Phước Long là chiến dịch mà lần đầu tiên ta giải phóng hoàn toàn một tỉnh, lại ở ngay gần Sài Gòn, qua đó thăm dò chiến lược khả năng của quân ngụy và giúp ta phát hiện rằng Mỹ không dám đưa can thiệp trở lại Việt Nam.
Trong chiến dịch Hồ Chí Minh, ông Ba Trần có nhiệm vụ chỉ huy lực lượng đặc công, biệt động bí mật chiếm giữ trước và bảo vệ an toàn 16 cây cầu dẫn vào Sài Gòn để mở đường cho đại quân miền Bắc tiến vào trung tâm thành phố và ngăn chặn không cho Quân lực Việt Nam Cộng hòa phá hoại những mục tiêu quan trọng như: Đài phát thanh, kho xăng, nhà máy điện, nhà máy cấp nước, kho tàng, hồ sơ lưu trữ. Các chiến sĩ tình báo, đặc công, biệt động thành dưới sự chỉ huy của ông Ba Trần đã chiếm và bảo vệ cầu Rạch Chiếc, Sài Gòn, Bình Lợi, Bình Triệu, Bình Điền… trước giờ giải phóng Sài Gòn để quân chủ lực tiến vào.
vietnamnet.vn
