Glenmorangie Companta – Tôn vinh tình bạn đẹp đẽ và tri kỷ
Mới xuất hiện từ đầu năm nay (2014), Glenmorangie Companta đã được bán hết nhanh chóng trên nhiều site bán lẻ rượu nổi tiếng của UK như The Whisky Exchange, Master of Malts. Cho dù là ngay từ lúc bắt đầu bán ra, họ đã công bố quy tắc Strictly One per Customer (chỉ bán đúng một chai cho mỗi khách hàng), nhưng từ hơn 3 tháng nay , tất cả đều “trưng biển” Sold Out (Hết hàng).
Đây là một chai rất đặc biệt, là Edition thứ 5 thuộc serie Private Edition của Nhà Glenmorangie, được “nhào nặn” bởi một trong những Chuyên gia Sáng tạo Whisky hàng đầu thế giới hiện nay – Tiến sỹ Bill Lumsden, Giám đốc Chưng cất và Sáng tạo Whisky của Glenmorangie. Bốn chai trước đó trong serie Private Edition này cũng đều là những chai rất đình đám mà một số anh em trong Câu lạc bộ rượu whisky BSC (Brothers Single Malts Club) tại Việt Nam đã từng nếm thử, và chắc rằng những ai đã từng nếm thử thì cũng đều rất thích. Đó là Sonnalta PX, Finealta, Artein và Ealanta, trong đó Ealanta được ông Jim Murray lựa chọn là the World Whisky of the Year 2014 trong cuốn sách The Whisky Bible (Sách “Kinh Thánh” về Whisky) nổi tiếng của mình. Ealanta đạt tới 97.5 điểm (trên tổng số 100 điểm), mức điểm cao nhất từ xưa đến nay được ghi nhận trong Whisky Bible (trong tổng số hàng ngàn loại Whisky mà Jim Murray đã nếm trải) bằng điểm với 3 dòng rượu nổi tiếng trước đó là Ardbeg Uigeadail (Whisky Bible 2009), Ballantine’s 17yo (Whisky Bible 2011), và Old Pulteney 21yo (Whisky Bible 2012).
Glenmorangie Companta tiếp tục là một sản phẩm sáng tạo độc đáo và kỳ lạ của ông Bill Lumsden, được phối trộn một cách khéo léo, tinh tế từ hai mẻ rượu (batch) đặc biệt. Mẻ thứ nhất được chưng cất vào mùa thu năm 1995, ủ trong thùng first-fill bourbon đến năm 2005, sau đó lấy ra và ủ thêm (extra matured) tới 8 năm nữa trong thùng Vang Rasteau, một loại vang nồng độ cao ngọt đậm và mượt mà của Vùng Côtes du Rhône nước Pháp. Mẻ rượu thứ hai được chưng cất vào đầu năm 1999, đem ủ 10 năm trong thùng re-fill bourbon, đến 2009 thì đem sang ủ tiếp trong thùng Vang Clos de Tart Grand Cru của Vùng Burgundy (Pháp) tới giữa năm 2013. Sau đó, hai dòng rượu này được ông Lumsden đem phối trộn, hòa quyện với nhau theo tỷ lệ 40% (Rasteau extra matured) và 60% (Clos de Tart extra matured). Gắn bó, tôn trọng và trân trọng nhau, giữ gìn cho nhau những nét đẹp riêng biệt, cá tính, mặt khác lại hòa quyện và kết hợp để cùng nhau tạo ra những nét quyến rũ mới mẻ, hấp dẫn, hai dòng rượu này đã chung nhà với nhau trong khoảng 6 tháng trời. Khi đạt đến độ hài hòa nhất, hoàn hảo nhất, đẹp đẽ nhất của tình bạn giữa Rasteau và Clos de Tart, ông Bill Lumsden quyết định đem đóng chai và mang vẻ đẹp của tình bạn tri kỷ ấy ra cho cuộc đời chiêm ngưỡng, khám phá và cảm nhận. Vậy là chúng ta có Companta. Theo tiếng Gaelic (ngôn ngữ Scotland cổ), “Companta” có nghĩa là “Friendship”, thậm chí còn cao hơn, vì nó cũng có nghĩa là “Sociable”.
Ý tưởng và quá trình công phu mang đậm chất kỹ thuật và nghệ thuật của Tiến sỹ Bill Lumsden để làm ra Companta đã dẫn chúng ta đến với một tư tưởng lớn hơn – sự tôn vinh những tình bạn, tình bằng hữu đẹp đẽ, tri kỷ và cao cả. Và tư tưởng đó cũng thật sự đơn giản, đơn giản như chính cuộc sống với đặc tính vốn có của nó. Vâng, “rượu ngon phải có bạn hiền”, chẳng tuyệt vời hơn sao, khi được ngồi bên những người bạn tâm giao, những người bạn nối khố, những người bạn tri kỷ, tri âm để thưởng thức những giọt rượu tuyệt hảo của đất trời, thứ Nước của Cuộc sống (Water of Life) mà Thượng Đế đã ban tặng cho loài người. Chẳng tuyệt vời hơn sao, khi vào những dịp đặc biệt, hoặc nhân những sự kiện trọng đại của bạn bè, chúng ta lại mang đến tặng bạn những chai rượu quý, những chai rượu mà chúng ta nâng niu, trân trọng và ắt hẳn bạn mình cũng sẽ cảm nhận được tình thân trong đó.
Đầu tháng 8/2014, người viết bắt đầu được nếm thử những dram rượu Companta đầu tiên để có thể viết tasting notes. Phải nói rằng, đây là một sản phẩm rất hấp dẫn. Nó hấp dẫn chúng ta từ cái nhìn đầu tiên. Để nhấn mạnh đến vai trò của các thùng vang đỏ của Pháp trong việc tạo ra sản phẩm hảo hạng này, Glenmorangie đã khoác trên mình em nó bộ cánh màu đỏ đậm quyến rũ, mặn mà và hút ánh nhìn. Tiếp sau đó, màu rượu đẹp kỳ lạ hiện ra. Vì được ủ extra matured trong những thùng vang Pháp đặc biệt nên rượu có màu ánh đỏ quyến rũ, cho dù rượu là Natural Color, và đương nhiên, cũng Non-chill Filtered (46% ABV). Chúng ta có thể liên tưởng đến màu ánh đỏ của gỗ xoan đào hoặc của loại đồ uống có pha chế từ nước ép của những trái cây chín đỏ mọng. Sự quyến rũ tiếp theo đến từ mùi hương. Hương rượu tỏa phá mạnh và sâu. Chỉ bắt đầu từ mùi hương, chúng ta đã thấy sự phức hợp rõ ràng. Bánh hạnh nhân, bánh tráng miệng chocolate, bánh mỳ phết kem dâu và trái anh đào. Phảng phất hương dâu đen và cả mùi thơm ngọt ngọt, chua chua của quả dâu tằm chín đậm xứ ta. Rồi hương mận chín và mứt mận Pháp, kem vani được tưới nước dâu tây. Có thể cảm nhận rõ hương của nhiều loại hạt. Bắt đầu nếm những sip rượu đầu tiên. Ngọt dịu và đậm. Nó êm ái đến nỗi cho ta cảm nhận rằng rượu này có lẽ phải tầm 21 đến 25 tuổi chứ không phải là thứ rượu chỉ bắt đầu được ủ từ năm 1995. Cốt rượu đầy đặn, tròn trịa, đậm sâu. Vị mang lại cảm nhận của rất nhiều oại trái cây chín đậm: mận, dâu tây, dâu đen, anh đào, mận chín. Có thể thấy rất rõ vị gỗ, nhưng chỉ chan chát nhẹ thôi, và vị khói thùng, thứ khói thùng của loại thùng sồi được nướng khá kỹ. Thoang thoảng vị mật ong, một thứ mật ong sánh quyện và ngọt thơm như mật ong nhãn. Gợn nhẹ hương vị cà-phê, bánh chocolate hay thoang thoảng hương vị của một ly cacao nóng vào tối mùa đông. Lăn tăn, lăn tăn một chút vị của thảo mộc và gia vị khó tả, nhưng ắt hẳn phải có sự nồng ấm của quế và gừng. Hậu vị rượu dài lâu, ngân nga. Dù đã kết thúc khá lâu, nhưng hương vị vẫn cảm nhận được khá rõ rệt trong khoang miệng.
Một dòng rượu được làm rất cầu kỳ và cho cảm nhận hương vị rất tốt. Đây tiếp tục là một dòng rượu lý tưởng để thưởng thức vào mùa thu – Autumn Dram. Và có lẽ cần nhấn mạnh rằng, đây là một dòng rượu cho cảm nhận về mùa thu khoan khoái, tràn ngập nắng và giàu nhạc điệu kiểu như “Em nghe chăng, trong lắng sâu, nơi hồng trái tim mình? Hà Nội mùa thu, ôi xao xuyến trong lòng ta” hay “Em có nghe mùa thu mưa giăng lá đổ? Em có nghe nai vàng hát khúc yêu đương? Và em có nghe khi mùa thu tới? Mang ái ân, mang tình yêu tới? Em có nghe hồn thu nói mình yêu nhau nhé?” Vâng, Glenmorangie Companta, với hương vị lạ lùng và ngập tràn của nó, sẽ không chỉ là một dòng rượu dành cho Tình Bạn, mà đó còn là dòng rượu dành cho Tình Yêu, một thứ Nectar đích thực của Tình Yêu đẹp, nồng nàn và lãng mạn.
Đối với người viết bài này, Companta là một thứ nước kỳ lạ của Đất Trời mà ta còn phải khám phá nữa nữa. Và em nó rất rất xứng đáng có tên trong danh mục những thứ phải nếm thử trong đời – You must try before you die!
Đinh Trọng Nghĩa
Hà Nội mùa thu
Tháng 8/2014.