[Funland] Nam Định (Thành Nam) xưa

[ung_sung_tu_tai]

Thái Bình ngoài vài vụ lúa đẩy 5 tấn rồi lại tèo thì có cái gì đâu bác. Mà hồi đó thấy bảo mọi thứ dồn vào dăm chỗ để đạt 5t chứ có phải diện rộng đâu. Tính trung bình trên toàn diện tích thì thấy bẩu cũng như các tỉnh khác à

Nam Định và Thái Bình từng là thủ phủ của kinh tế VN với những thương hiệu như chị hai 5 tấn, mảnh đất của Dệt Sợi, đóng tầu...Nhưng do địa lý ko thuận tiện giao thông nên kinh tế sau này ko phát triển lên đc mạnh như các nơi khác.

 

[Ngao5]

Trường thi Hương

Vị trí trường thi Hương ở Nam Định năm Đinh Dậu 1897

Bãi đất làm trường thi Hương ở Nam Định năm Đinh Dậu 1897

Trường thi Hương một khu đất rộng được chia làm 4 khu vực (hay còn gọi là 4 vi): Giáp, Ất, Bính, Đinh cắt theo hình chữ thập 十. Ở giữa là Thập đạo có chòi canh để quan trường giám sát thí sinh ngồi thi. Ở hai bên trái, phải có hai chòi để quan giám sát cả thí sinh lẫn quan trường. Mỗi cửa đốt hai cây đuốc lớn (gọi là đình liệu) chiếu sáng rực cả trường thi. Xung quanh trường thi được rào hai lần: một phên kín, một phên thưa đắp tường hào, cài chông, có cả đội lính gác canh giữ.

 

[Ngao5]

Bên trái là Mặt bằng Trường thi THỪA THIÊN trong Hoàng thành HUẾ (Theo mô tả của ông HÀ NGẠI, một vị quan triều Nguyễn trong Hồi ký KHÚC TIÊU ĐỒNG) (NXB Trẻ, 2014). Bên phải là Mặt bằng trường thi Nam Định, tài liệu sưu tầm trên internet, với các chi tiết nhà cửa, ao nước v.v... hoàn toàn giống mô tả Trường thi Thừa Thiên trong hồi ký của ông Hà Ngại

Nói đến chế độ khoa cử ở nước ta thì phải tính đến một chặng đường dài mười thế kỷ đã diễn ra dưới thời phong kiến mà khoa mở đầu là năm Ất Mão (1075) đời Lý và khoa kết thúc vào năm Kỷ Mùi (1919) đời Khải Định.
Về thể lệ thi buổi đầu chưa ổn định, ở thời nhà Lý khoảng cách giữa các khoa thi thường là 12 năm. Tới khoa thi Kỷ Hợi (1239) đời Trần Thái Tông, lệ thi mới được định hẳn 7 năm một kỳ. Sang nhà Lê đời Thái Tông cho đổi lại 3 năm một kỳ. Lệ thi được chấp nhận suốt cả một thời kỳ Hậu Lê cho tới cuối thời nhà Nguyễn

 

[Ngao5]

Trường Thi Nam Định 1897
1. Ao
2. Giám viện
3. Nhà của quan Giám sát Nội trường
4. Nhà của các quan Sơ khảo
5. Nhà của các quan Phúc khảo
6. Lại phòng
7. Nhà Đề tuyển.
8. 9. Nhà cùa các quan Chánh, Phó Đề tuyền
10. Thí viện
11,12,13,14. Nhà của các quan Chánh, Phó Chủ khảo và Phân khảo.
15. Nhà của quan Giám sát Ngoại trường.
16. Nhà Thập đạo.
17. Tiền môn (cổng chính)
18. những lối vào

 

[Ngao5]

12-1897 – Kỳ thi Hương ở Nam Định năm Đinh Dậu

 

[Ngao5]

Hàng chục nghìn sĩ tử mang lều chõng đến trường thi

Nam Định – Khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Đường thập đạo và nhà giám khảo trong trường thi Hà-Nam, ngày 27-12-1897. Ảnh: André Salles (1860-1929)

 

[Ngao5]

Quang cảnh trường thi Nam Định khoá thi Nhâm Tý (1912) với chòi canh và lễu chõng của thí sinh

Bên trái là đường thập đạo, tứ phía là nơi sĩ tử dựng lều làm bài thi

 

[Ngao5]

Kỳ thi Hương ở Nam Định (27-12-1897) tổ chức 3 năm một lần. Trong hình là chòi gác thi và những luống đất nơi các thí sinh sẽ dựng lều và đặt chõng để ngồi làm bài. Ảnh: André Salles (1860-1929)

 

[Ngao5]

12-1897 – Quan giám khảo Trần Sĩ Trác trong Khoá thi Hương năm Đinh Dậu ở Nam Định. Ảnh: Firmin-André Salles (1860-1929)

28-12-1897 – Ông Nguyễn Trọng Hiệp, cựu quyền Kinh lược sứ Bắc Kỳ đến dự lễ bái tạ của các tân khoa kỳ thi Hương tại Vọng Cung Nam Định. Ảnh: Firmin-André Salles (1860-1929)

 

[Ngao5]

Nam Định, 28-12-1897 - Tổng đốc Nam Định-Ninh Bình Cao Xuân Dục đến Vọng Cung dự lễ các tân khoa bái vọng vua. Ảnh: André Salles (1860-1929)

Ông Đồng Sĩ Vịnh, Chủ khảo trường Hà-Nam, khoa thi Hương năm Đinh Dậu (tháng 12-1897)

 

[Ngao5]

12-1897 – Hội đồng giám khảo kỳ thi Hương Nam Định, tháng 12/1897. Ảnh: Firmin-André Salles (1860-1929)

Nam Định, tháng 12-1897 - Khoa thi Hương năm Đinh Dậu - Ông Thân Trọng Khoái, Giám sát. Ảnh: Firmin-André Salles (1860-1929)

 

[Ngao5]

Nam Định, tháng 12-1897 - một trong những giám khảo Khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Ảnh: André Salles (1860-1929)

Nam Định, tháng 12-1897 - giám khảo Khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Ảnh: André Salles (1860-1929)

 

[Ngao5]

Nam Định, tháng 12-1897 - Giữa hình là ông Cao Xuân Tiếu, Giám khảo trường Hà-Nam, khoa thi Hương năm Đinh Dậu (12/1897), là con ông Cao Xuân Dục. Ảnh: André Salles (1860-1929)

Ông Cao Xuân Tiếu, giám khảo, con trai Tổng đốc Nam Định, Cao Xuân Dục. Ảnh: Firmin-André Salles (1860-1929)

 

[Ngao5]

Nam Định, tháng 12-1897 - Khoa thi Hương năm Đinh Dậu - Ông Nguyễn Đức Phong, Giám sát. Ảnh: Firmin-André Salles (1860-1929)

Nam Định, tháng 12-1897 - Khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Những người cầm lọng cho các giám khảo. Ảnh: André Salles (1860-1929)

 

[Ngao5]

Nam Định, tháng 12-1897 - Khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Những người cầm lọng cho các giám khảo. Ảnh: André Salles (1860-1929)

Nam Định, 27-12-1897 - Kỳ thi Hương ba năm tổ chức một lần; đám đông dự lễ Xướng danh những người thi đậu (cử nhân, tú tài và tú tài vớt).

 

[Ngao5]

Nam Định, 27-12-1897 - Lễ xướng danh những người thi đậu (cử nhân và tú tài) khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Ảnh: André Salles (1860-1929)

 

[Ngao5]

Nam Định, 27-12-1897 - Lễ xướng danh những người thi đậu (cử nhân và tú tài) khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Ảnh: André Salles (1860-1929)

Nam Định, 27-12-1897 - Toàn quyền Paul Doumer, Thống sứ Bắc Kỳ Fourès, Công sứ Nam Định Lenormand, và Tổng đốc Cao Xuân Dục tham dự lễ xướng danh Khoa thi Hương năm Đinh Dậu trường Hà-Nam, diễn ra vào ngày 27-12-1897

 

[Ngao5]

Nam Định, 27-12-1897 - Lễ xướng danh khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Đám đông theo dõi lễ xướng danh khi các tân khoa được hướng dẫn đi bái chào các quan giám khảo ngồi trên hai dãy ghế cao hai bên con đường Thập đạo dẫn vào từ cổng chính ở bìa trái hình. Ảnh: André Salles (1860-1929)

Nam Định, 27-12-1897 - Lễ xướng danh khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Các giám khảo ngồi thành hai hàng trên ghế cao để các tân khoa đi qua bái chào. Ảnh: André Salles (1860-1929)

Nam Định, 27-12-1897 - Lễ xướng danh khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Các giám khảo ngồi thành hai hàng trên ghế cao để các tân khoa đi qua bái chào. Ảnh: André Salles (1860-1929)

Nam Định, 27-12-1897 - Lễ xướng danh khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Các giám khảo ngồi thành hai hàng trên ghế cao để các tân khoa đi qua bái chào. Ảnh: André Salles (1860-1929)

 

[Ngao5]

 

[Ngao5]

Nam Định, 27-12-1897 - Lễ xướng danh khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Tân khoa ra mắt Khảo quan (Trường Hà-Nam). Nghe xướng đến tên mình, ông Tân khoa phải ứng tiếng "Dạ" thật to, đưa trình thẻ căn cước rồi theo một người lính dẫn đến vái chào các Khảo quan. Ảnh: André Salles (1860-1929)

Nam Định, 27-12-1897 - Lễ xướng danh khoa thi Hương năm Đinh Dậu. Các Tân khoa ngồi đợi kết thúc lễ xướng danh sau khi được đưa đi chào ra mắt các giám khảo ngồi trên hai dãy ghế cao trong hình bên dưới. Ảnh: André Salles (1860-1929)