"Tôi viết bài này với tất cả sự kính trọng các NĐT vì dám mạo hiểm đầu tư vào một loại sản phẩm cao cấp, trên một thị trường có tính đặc thù cao. Trong không khí nóng bỏng của TTCK, tôi xin trình bày một số sai lầm của các NĐT, được đúc kết từ kinh nghiệm và quan sát. Vì một thị trường lành mạnh và bền vững, tôi sẽ rất trung thực!!!" - TSKH. Vương Quân Hoàng (saga.vn)
1. Nghe hơi nồi chõ
Thông tin rất quan trọng trên TT nhưng phần đông vì thiếu hiểu biết, các NĐT có xu hướng nghe ngóng. Tin thì đủ loại, trên trời dưới biển, vận hành, tài chính, tổ chức... có điều chẳng mấy ai có khả năng kiểm định. Vì vậy cái sự nghe trở nên láng máng, truyền tai nhau hết sức nguy hiểm.
Thông thường, họ tìm một số nhân vật có khả năng "hót hay như khiếu" hoặc tìm một số cán bộ môi giới - tư vấn của chính các cty CK. Cái này có mấy điểm lợi sau:
* Không khách quan vì bản chất là xung đột lợi ích
* Không đảm bảo tính chính xác vì cs khi người nói cũng không biết mình nói cái (!?)
* Không có "bộ lọc" nên không biết vừa nhận được "vàng" hay là "rác"
* Luôn luôn muộn vì nghe được thì cũng đã nhiều người khác đã nghe được
2. Không có kỳ vọng đầu tư riêng
Nói giản dị là không biêt mình muốn nghe gì, ngoài một nguện vọng ngất trời cao là lợi nhuận. Các NĐT nước ngoài chẳng hạn, họ biết rất chính xác điều họ muốn, và vì phần lớn các quỹ dạng Mutual Fund nên các chính sách của họ tương đối nhất quán, ổn định. Họ không "nhảy ra nhảy vào" TT liên hồi, gây ra các chi phí GD lớn trong khi hiệu quả chưa đo đếm được.
Việc không đặt kỳ vọng đầu tư cho mình cũng có nghĩa là để ước muốn trôi theo diễn biến TT. VD lãi 20% trong vòng 3 tháng đã là tốt, nhưng vì TT diễn biến thuận lợi, lại ước muốn 40%/ 4 tháng, nên kết cục có khi "không bán được hàng" và "chết tắc" với số tiền đầu tư (vì TT xuống giá). Không có kỳ vọng còn liên quan tới một hiện tượng nữa là kỳ vọng bị bóp méo hoặc chèn ép.
3. Tâm lý bầy đàn
Tôi đã cùng GS. André Farber (Hiệu phó trường ĐH Bruxelles - Bỉ) chứng minh bằng số liệu và mô hình thống kê toán, kết quả cho thấy "hiệu ứng bầy đàn" ở VN rất mạnh, mạnh nhất TG. Hiệu ứng này đặc biệt mạnh khi giá TT tăng nhanh trong một khoảng thời gian dài liên tiếp.
Hệ quả trực tiếp là NĐt từ bỏ cả kỳ vọng cá nhân của mình để thei đuổi mức kỳ vọng của đám đông trên TT, khiến cho khoảng cách chiến lược đầu tư tiến dần tới epsilon (đại lượng vô cùng bé). Trong khi đó, tính thanh khoản tạo ra do Delta lớn hơn rất nhiều epsilon và con người có các xu hướng GD trái chiều.
Hệ quả thứ 2, cũng trực tiếp là tính thanh khoản giảm dần. Mà tính thanh khoản chính là giá trị lớn nhất, duy nhất của TTCK (chứ không phải theo quan niệm chung là tính năng huy động vốn đâu). Khi tính thah khoản trở nên "hàng hiếm", TT biến thành Casino. Thực sự là Casino, vì mọi người cho rằng nó là cỗ máy kiếm tiền, và đâu cũng là tiền... Bằng sự nhìn nhận bình thường, chúng ta sẽ hiểu rằng điều này quá sai lầm và hoàn toàn huyễn hoặc.
4. Quan tâm tới lợi nhuận mà không quan tâm tới bổ sung kiến thức.
Phần lớn các NĐT chỉ quan tâm tới lợi nhuận và thuộc bài một cách vỡ lòng rằng đào bới được thông tin mật rò rỉ đâu đó chính là cách làm giàu kiến thức. Điều này là sai. Kiến thức khác thông tin. Kiến thức là một bộ lọc thông tin có phương hướng, có chủ đích và có phương pháp. Tôi dám cam đoan rằng việc chỉ chăm chăm đào bới các thông tin (vốn nhiều như rác) không làm cho các NĐT khôn ngoan hơn, có khi là tình tiết tăng nặng của các vấn đề ở trên. Chính vì không bổ sung kiến thức, nên TT hỗn loạn trong dòng chảy thông tin. Mệt mỏi với thông tin khiến cho người ta dễ từ bỏ kỳ vọng cá nhân,để hào hứng đi theo sự vẫy gọi của "bầy đàn"
5. Tin rằng "mình khôn ngoan nhất"
Họ cho rằng chỉ có họ mới là khôn ngoan nhất, đó là biểu hiện của thiếu kiến thức. Chính vì thiếu kiến thức, các NĐT cũng không mấy khi quan tâm thự sự tới các cách thức tính toán, quản trị và phân tán rủi ro của rổ tài sản. Bạn bè tôi thường xuyên gọi tôi đi ăn nhậu, cà phê... vì họ nghĩ rằng chỉ cần hỏi tôi 20' thì toàn bộ hệ thống kiến thức và phương pháp luận và cả những thất bại ... tôi rèn luyện ở TT, nhà trường, viện nghiên cứu và DN suốt 15 năm qua sẽ được chuyển giao hoàn hảo sang các quyết định đầu tư "ăn tiền thiên hạ" của họ.
" Tôi cũng đầu tư, cũng hoạt động tài chính và cung cấp dịch vụ tài chính... với cả một đội ngũ cộng sự dày công chăm chỉ rèn luyện ... chứ không ầm ờ, bát nháo đâu. Vì thế, tôi hiều TT không như phần lớn các NĐT nghĩ"
Nhiều người có thể không đồng tình nhưng tôi đã nói từ trước là sẽ rất trung thực, vì thế sẵn sàng chấp nhận mọi phản hồi khắc nghiệt nhất của các NĐT.
TSKH. Vương Quân Hoàng (saga.vn)
1. Nghe hơi nồi chõ
Thông tin rất quan trọng trên TT nhưng phần đông vì thiếu hiểu biết, các NĐT có xu hướng nghe ngóng. Tin thì đủ loại, trên trời dưới biển, vận hành, tài chính, tổ chức... có điều chẳng mấy ai có khả năng kiểm định. Vì vậy cái sự nghe trở nên láng máng, truyền tai nhau hết sức nguy hiểm.
Thông thường, họ tìm một số nhân vật có khả năng "hót hay như khiếu" hoặc tìm một số cán bộ môi giới - tư vấn của chính các cty CK. Cái này có mấy điểm lợi sau:
* Không khách quan vì bản chất là xung đột lợi ích
* Không đảm bảo tính chính xác vì cs khi người nói cũng không biết mình nói cái (!?)
* Không có "bộ lọc" nên không biết vừa nhận được "vàng" hay là "rác"
* Luôn luôn muộn vì nghe được thì cũng đã nhiều người khác đã nghe được
2. Không có kỳ vọng đầu tư riêng
Nói giản dị là không biêt mình muốn nghe gì, ngoài một nguện vọng ngất trời cao là lợi nhuận. Các NĐT nước ngoài chẳng hạn, họ biết rất chính xác điều họ muốn, và vì phần lớn các quỹ dạng Mutual Fund nên các chính sách của họ tương đối nhất quán, ổn định. Họ không "nhảy ra nhảy vào" TT liên hồi, gây ra các chi phí GD lớn trong khi hiệu quả chưa đo đếm được.
Việc không đặt kỳ vọng đầu tư cho mình cũng có nghĩa là để ước muốn trôi theo diễn biến TT. VD lãi 20% trong vòng 3 tháng đã là tốt, nhưng vì TT diễn biến thuận lợi, lại ước muốn 40%/ 4 tháng, nên kết cục có khi "không bán được hàng" và "chết tắc" với số tiền đầu tư (vì TT xuống giá). Không có kỳ vọng còn liên quan tới một hiện tượng nữa là kỳ vọng bị bóp méo hoặc chèn ép.
3. Tâm lý bầy đàn
Tôi đã cùng GS. André Farber (Hiệu phó trường ĐH Bruxelles - Bỉ) chứng minh bằng số liệu và mô hình thống kê toán, kết quả cho thấy "hiệu ứng bầy đàn" ở VN rất mạnh, mạnh nhất TG. Hiệu ứng này đặc biệt mạnh khi giá TT tăng nhanh trong một khoảng thời gian dài liên tiếp.
Hệ quả trực tiếp là NĐt từ bỏ cả kỳ vọng cá nhân của mình để thei đuổi mức kỳ vọng của đám đông trên TT, khiến cho khoảng cách chiến lược đầu tư tiến dần tới epsilon (đại lượng vô cùng bé). Trong khi đó, tính thanh khoản tạo ra do Delta lớn hơn rất nhiều epsilon và con người có các xu hướng GD trái chiều.
Hệ quả thứ 2, cũng trực tiếp là tính thanh khoản giảm dần. Mà tính thanh khoản chính là giá trị lớn nhất, duy nhất của TTCK (chứ không phải theo quan niệm chung là tính năng huy động vốn đâu). Khi tính thah khoản trở nên "hàng hiếm", TT biến thành Casino. Thực sự là Casino, vì mọi người cho rằng nó là cỗ máy kiếm tiền, và đâu cũng là tiền... Bằng sự nhìn nhận bình thường, chúng ta sẽ hiểu rằng điều này quá sai lầm và hoàn toàn huyễn hoặc.
4. Quan tâm tới lợi nhuận mà không quan tâm tới bổ sung kiến thức.
Phần lớn các NĐT chỉ quan tâm tới lợi nhuận và thuộc bài một cách vỡ lòng rằng đào bới được thông tin mật rò rỉ đâu đó chính là cách làm giàu kiến thức. Điều này là sai. Kiến thức khác thông tin. Kiến thức là một bộ lọc thông tin có phương hướng, có chủ đích và có phương pháp. Tôi dám cam đoan rằng việc chỉ chăm chăm đào bới các thông tin (vốn nhiều như rác) không làm cho các NĐT khôn ngoan hơn, có khi là tình tiết tăng nặng của các vấn đề ở trên. Chính vì không bổ sung kiến thức, nên TT hỗn loạn trong dòng chảy thông tin. Mệt mỏi với thông tin khiến cho người ta dễ từ bỏ kỳ vọng cá nhân,để hào hứng đi theo sự vẫy gọi của "bầy đàn"
5. Tin rằng "mình khôn ngoan nhất"
Họ cho rằng chỉ có họ mới là khôn ngoan nhất, đó là biểu hiện của thiếu kiến thức. Chính vì thiếu kiến thức, các NĐT cũng không mấy khi quan tâm thự sự tới các cách thức tính toán, quản trị và phân tán rủi ro của rổ tài sản. Bạn bè tôi thường xuyên gọi tôi đi ăn nhậu, cà phê... vì họ nghĩ rằng chỉ cần hỏi tôi 20' thì toàn bộ hệ thống kiến thức và phương pháp luận và cả những thất bại ... tôi rèn luyện ở TT, nhà trường, viện nghiên cứu và DN suốt 15 năm qua sẽ được chuyển giao hoàn hảo sang các quyết định đầu tư "ăn tiền thiên hạ" của họ.
" Tôi cũng đầu tư, cũng hoạt động tài chính và cung cấp dịch vụ tài chính... với cả một đội ngũ cộng sự dày công chăm chỉ rèn luyện ... chứ không ầm ờ, bát nháo đâu. Vì thế, tôi hiều TT không như phần lớn các NĐT nghĩ"
Nhiều người có thể không đồng tình nhưng tôi đã nói từ trước là sẽ rất trung thực, vì thế sẵn sàng chấp nhận mọi phản hồi khắc nghiệt nhất của các NĐT.
TSKH. Vương Quân Hoàng (saga.vn)