[Funland] Mở thớt khoe đồ linh tinh!

[ynhi2208]

Đại "da" đây roài,gạt tàn bằng ngọc nghiến

 

[Cu_in_Car]

cụ chủ cho em hỏi mấy dòng chữ mà bọn tàu nó viết trên cái lọ của cụ nghĩa là gì đới ạ?

 

[vietnamarc]

Đại "da" đây roài,gạt tàn bằng ngọc nghiến

Sai roài! Nhà em làm gì có ngọc mà sâu!

cụ chủ cho em hỏi mấy dòng chữ mà bọn tàu nó viết trên cái lọ của cụ nghĩa là gì đới ạ?

"Những bình này chỉ để ngắm chứ không nên đựng gì!" - Thâm vãi!

 

[Godfather77]

Đồ cổ hử Cụ Bố già?
Cháu cũng có cái ấm trà tàu, năm ngoái lão gì bên Giang Tô tặng, mà nó thâm thật tặng nhõn cái ấm chứ không tặng tách, chắc nó thâm ý buộc mình mua tách của nó (giá chém cổ) để đủ bộ, dưng cháu không mắc lừa, cháu cứ thế vác mỗi cái ấm về.

Đồ mới cụ ơi! Được cái pha trà vào cái ấm này để 2 ngày không bị thiu... mà cái này nó thường chỉ bán ấm không mà không có chén cụ ơi... Chén mà màu đất thế này rót trà vào nó không lên được màu nước...

 

[Godfather77]

cụ chủ cho em hỏi mấy dòng chữ mà bọn tàu nó viết trên cái lọ của cụ nghĩa là gì đới ạ?

Em mà biết được thì...

 

[Godfather77]

Đại "da" đây roài,gạt tàn bằng ngọc nghiến

Nhìn cái gạt tàn thế này em đang tưởng tượng xem màu phổi của cụ nó ntn?

 

[luxus]

Ông cụ nhà em hồi còn sống được chú Fạm Lực vẽ tặng một bức chân dung nhìn đơn giản nhưng giống lắm.

Mấy cái đồ cụ chủ thớt khoe toàn là hàng mới không có giá trị gì để sưu tầm cả - xin lỗi em cứ phải có ý kiến cá nhân như thế.

Ấm da Chu không thô xấu như cái của cụ chụp đâu - quai, vòi, nắp nó tinh xảo và trau chuốt lắm

Ông cụ nhà em hồi trước cũng là dân đồ cổ mấy chục năm nên khi mất cũng để lại cho em nhiều món đồ quý ra phết.

 

[Quên mất Nick]

Khoe xong , có tặng luôn bạn hữu ko mợ ? gớm giữ lắm chật cả nhà chứ báu giề

 

[Godfather77]

Em đã nói gì đâu mà cụ... Em thích ngắm mấy cái đồ này lắm nên mới phải lên đây rắc thính như vậy cụ ơi, em mà khoe đồ của ông già em thì...Cụ post hình đồ của cụ lên đây cho anh em ngắm đi.

Ông cụ nhà em hồi còn sống được chú Fạm Lực vẽ tặng một bức chân dung nhìn đơn giản nhưng giống lắm.

Mấy cái đồ cụ chủ thớt khoe toàn là hàng mới không có giá trị gì để sưu tầm cả - xin lỗi em cứ phải có ý kiến cá nhân như thế.

Ấm da Chu không thô xấu như cái của cụ chụp đâu - quai, vòi, nắp nó tinh xảo và trau chuốt lắm

Ông cụ nhà em hồi trước cũng là dân đồ cổ mấy chục năm nên khi mất cũng để lại cho em nhiều món đồ quý ra phết.

 

[Văn Đoành]

Đồ mới cụ ơi! Được cái pha trà vào cái ấm này để 2 ngày không bị thiu... mà cái này nó thường chỉ bán ấm không mà không có chén cụ ơi... Chén mà màu đất thế này rót trà vào nó không lên được màu nước...

Thật thế hả Cụ? Cháu định hôm nào lên Bát tràng kiếm mấy cái tách da lươn, lòng men xanh ghép cho đủ bộ.

 

[Godfather77]

Thật thế hả Cụ? Cháu định hôm nào lên Bát tràng kiếm mấy cái tách da lươn, lòng men xanh ghép cho đủ bộ.

Lòng men trắng mới đúng kiểu cụ ạ, như thế nó mới lên được màu nước trà. Nếu muốn thử xem ấm có tốt không cụ thả vào chậu nước xem nó có nổi đều không cụ nhé. Không thì cụ bỏ nắp ra úp xuống mặt bàn phẳng xem đỉnh vòi, quai chén và miệng ấm có nằm trên một mặt phẳng không nhé. Nếu ấm tốt và được tạo ra bởi các nghệ nhân có tiếng thường thì người ta sẽ đóng dấu vào *** ấm, quai ấm và bên trong nắp ấm cụ ạ.

 

[HI_CLASS]

Đánh dấu thớt này đã, tối nay về coi gầm chạn, gầm tủ có gì độc ko em chụp rồi tung lên khoe với các bác vậy

 

[Godfather77]

Thật thế hả Cụ? Cháu định hôm nào lên Bát tràng kiếm mấy cái tách da lươn, lòng men xanh ghép cho đủ bộ.

Chụ rảnh thì chụp hình post lên đây cho cháu chiêm ngưỡng với nhá...

 

[Văn Đoành]

Chụ rảnh thì chụp hình post lên đây cho cháu chiêm ngưỡng với nhá...

Vầng, tối về cháu lôi ra chụp rồi khoe với Cụ

 

[Godfather77]

Ấm da Chu không thô xấu như cái của cụ chụp đâu - quai, vòi, nắp nó tinh xảo và trau chuốt lắm

Ông cụ nhà em hồi trước cũng là dân đồ cổ mấy chục năm nên khi mất cũng để lại cho em nhiều món đồ quý ra phết.

Mời cụ ạ
   Trên Đất Mũi Cuối Tuần số 295 và 296 có đăng hai bài viết của Song Mộc về Ấm trà Tử Sa Nghi Hưng, trong đó có nhắc câu Thứ nhứt Thế Đức gan gà, thứ nhì Lưu Bội thứ ba Mạnh Thần. Từ đó đến nay, rất nhiều bạn đọc viết thư hỏi về 3 loại ấm Thế Đức, Lưu Bội và Mạnh Thần. Đây cũng là đề tài được trao đổi, bình luận nhiều trên mạng internet, liên quan đến những chiếc ấm đất hiệu đề tương tự đang còn được cất giữ trong các gia đình Việt Nam và cả những chiếc ấm đang bày bán trên thị trường. Để giúp bạn đọc rộng đường tìm hiểu, ĐMCT đăng tiếp một số bài trích trong bản thảoẤm trà Tử Sa Nghi Hưng của Song Mộc.


Ấm Mạnh Thần
 
   Đầu tiên cần xác định, đây không phải là thành ngữ điển tích của người Trung Hoa, mà là câu thiệu bằng thơ lục bát cho dễ nhớ của các cụ ta (V.N) ngày xưa, vì vậy “vai vế” thứ nhất, thứ nhì, thứ ba trong câu chỉ là tượng trưng, xếp theo vần điệu cho dễ nhớ chứ không phải thứ hạng.
 
   Lịch sử và xuất xứ của 3 loại ấm Thế Đức, Lưu Bội và Mạnh Thần
 
   A. Ấm Mạnh Thần
 
   Trong 3 hiệu Thế Đức, Lưu Bội và Mạnh Thần, ấm Mạnh Thần có niên đại lâu đời nhất, tác giả là Huệ Mạnh Thần ở Kinh Khê, Nghi Hưng, Giang Tô, không rõ năm sinh năm mất. Đại khái thời của ông là vào buổi cuối Minh đầu Thanh, khoảng từ đời Thiên Khải (1621-1627) vị vua áp chót của nhà Minh tới đời Khang Hy (1662-1722) nhà Thanh. Hiện nay tại Thính Tuyền Sơn Quán ở Trung Quốc còn giữ một ấm trà làm bằng đất sét trắng, lạc khoản (tên hiệu, niên hiệu đề dưới trôn đồ gốm sứ) ghi 11 chữ “Thiên Khải Đinh Mão niên Kinh Khê Huệ Mạnh Thần chế”, từ đó phần nào làm sáng tỏ đối với họ tên, nguyên quán và thời đại sinh sống của ông.
 

Ấm Tử Sa Mạnh Thần hiệu đề 6 chữ "Kinh Khê Huệ Mạnh Thần chế"
 
   Hai chữ Kinh Khê trong lạc khoản là chỉ nguyên quán, nguồn gốc như sau: Nghi Hưng thời xưa gọi là Kinh Ấp, đến năm Ung Chính thứ 3 đời Thanh, tách làm hai huyện Nghi Hưng và Kinh Khê, năm 1912 thời Dân quốc đã nhập hai huyện làm một huyện Nghi Hưng, Kinh Khê trở thành thị trấn. Năm 1983 Nghi Hưng thuộc thành phố Vô Tích, năm 1988 xóa bỏ huyện Nghi Hưng, thành lập thành phố Nghi Hưng (thành phố cấp huyện) đến nay.
 
   Tay nghề làm ấm Tử Sa của Huệ Mạnh Thần rất xuất chúng, mang đậm phong cách riêng, tác phẩm của ông ấm nhỏ nhiều, ấm cỡ trung bình ít, ấm lớn hiếm nhất. Ấm lớn thì kiểu dáng giãn dị mộc mạc, loại ấm nhỏ lại cực kỳ tinh xảo, tạo hình của ấm có dáng tròn, dáng dẹt, có thân cao, bụng tròn, hình trái lê hay trái quýt...
 
   Mỗi chiếc ấm Tử Sa do Huệ Mạnh Thần làm ra đều là một tác phẩm nghệ thuật, hình dáng thanh bai cân đối, đường nét uyển chuyển, thân ấm sáng bóng, cốt mỏng tinh xảo, nhất là phần vòi, dù dài hay ngắn đều rất chắc chắn, rót trà nước chảy thông, không nghẽn không đọng giọt. Những chiếc ấm nhỏ xinh xắn của ông rất thích hợp trào lưu uống trà công phu (kungfu) lúc bấy giờ, còn loại ấm hình trái lê thì được xuất khẩu sang nhiều nước châu Âu, có ảnh hưởng rất lớn đối với công nghệ làm ấm sứ thời kỳ đầu của châu Âu vào thế kỷ 17.
 

Ấm Mạnh Thần dáng trái lê xuất khẩu sang châu Âu thế kỷ 17
 
   Ngoài việc coi trọng sự tiện lợi cho người sử dụng và đề cao nét chất phác giản dị của thân ấm, ông còn đặc biệt quan tâm việc khắc chữ, viết thư pháp trên ấm. Những chiếc ấm do chính tay Huệ Mạnh Thần làm ra thường đề: “Kinh Khê Huệ Mạnh Thần chế”, “Văn Hạnh quán Mạnh Thần chế”, “Huệ Mạnh Thần chế” hoặc “Mạnh Thần chế”. Có một số ấm trên thân có đề năm chế tác hoặc những câu thư pháp nhiều hơn 10 chữ, nội dung mang ý nghĩa tốt lành. Thời kỳ đầu ấm của ông khắc chữ bằng dao tre, về sau mới kết hợp in bằng con dấu làm sẵn. Theo các nhà sưu tầm ấm Tử Sa có kinh nghiệm, sản phẩm tuyệt hảo nhất của Huệ Mạnh Thần là những chiếc ấm có đóng dấu “Vĩnh Lâm” phía trong nắp.
 
   B. Ấm Thế Đức
 
  Ấm Tích Bao là loại ấm trà xuất hiện vào những năm Gia Khánh và Đạo Quang đời Thanh (1796-1850), do những danh gia chế tạo ấm, sau đó được các văn nhân vẽ tranh, viết thư pháp, đề thơ. Ấm làm bằng đất Tử sa, thân bọc thiếc. Núm nắp, quai, vòi được tô điểm bằng cách khảm ngọc, chạm trỗ tinh vi, rất được giới văn nhân tao nhã yêu thích.
 

Ấm Tích Bao
 
   Chu Kiên (1772-1830) tự Thạch Mai, hiệu Thạch My, quê ở Thiệu Hưng, Chiết Giang, có sở trường giám định và am hiểu kỹ thuật vẽ tranh trên gốm sứ. Thời đó đang thịnh hành dùng hai loại ấm Tử Sa và Tích Bao để uống trà, Chu Kiên chính là người hợp nhất hai loại ấm này, ông mua những ấm trà của Dương Bành Niên về khảm ngọc lên quai, vòi, nắp và thân ấm, làm thành ấm “Tử Sa Tích Bao”. Ngoài Chu Kiên, thời đó có nhiều nghệ nhân Tử Sa khác cũng chế tác ấm Tích Bao cung cấp cho thị trường đang rất “nóng”, đặc biệt là Dương Bành Niên, hiện nay nhiều nhà sưu tập còn cất giữ những chiếc ấm Tích Bao rất quý của ông.
 

Ấm Tích Bao của Dương Bành Niên
 

Ấm Tích Bao của Chu Kiên hiệu đề "Thế Đức Đường"
 
   Ảnh trên là chiếc ấm Tích Bao cao 10,5cm, dạng hình học, nắp bằng, vòi thẳng, cốt làm bằng đất tử sa, bên ngoài bọc thiếc, vòi, quai, núm nắp ấm đều có khảm ngọc. Trên lớp thiếc bọc ngoài thân ấm một bên vẽ tranh sơn thủy, nhà cửa, cây cối, ghềnh đá, núi non chập trùng. Một bên có khắc chữ và dấu ấn, trải qua hàng trăm năm lớp thiếc bọc ấm bị ăn mòn, chỉ còn đọc được bốn chữ không liền mạch và không đủ câu: “Thạch Mai...Tuyền Hỏa...”, dưới đáy ấm có dấu lạc khoản hình vuông, khắc chữ “Thế Đức Đường”. Có thể khẳng định đây là chiếc ấm Tích Bao của Chu Kiên, làm cho Thế Đức Đường vào những năm Đạo Quang nhà Thanh.
 

Ấm Tích Bao
 
     Cái tên Thế Đức Đường bao hàm ý nghĩa đời đời công nhận đức hạnh của tổ tiên và gia tộc họ Tào ở thị trấn cổ Tô Châu, tòa nhà lớn này xây dựng vào đời Đạo Quang, hai mặt trước sau có 5 cổng lớn, tổng cộng 69 phòng ốc. Năm Quang Tự 32 đời Thanh (1906), tòa nhà được cải tạo, xây dựng lại, những bức tường bao quanh tòa nhà trở thành 6 cửa hiệu mặt tiền, phía trước là cửa hàng buôn bán sầm uất, phía sau là phố phường nhộn nhịp, bán đủ loại mặt hàng, nổi tiếng gần xa với sản phẩm rượu Bản Thiệu (Thiệu Hưng) và nước tương Bạch Nguyên. Về sau con cháu họ Tào tiếp tục phát triển ngành nghề kinh doanh, trong đó có cả mặt hàng gốm sứ, ấm Tử Sa, ấm Tích Bao... tuy không tự mình làm ra sản phẩm, nhưng họ đặt lò sản xuất rồi bao tiêu, vì vậy mà sản phẩm đề hiệu “Thế Đức” hay “Thế Đức Đường”.
 

Ấm Tích Bao (chữ "tích" nghĩa tiếng Việt là "thiếc")
 
   Vào những năm cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20 loại ấm Tích Bao này được làm giả và xuất khẩu rất nhiều sang các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Tới đây, chúng ta có một phát hiện thú vị: Tên gọi của loại ấm này là “Tích Bao hồ”, dịch sang tiếng Việt là “bình Tích Bao” (1), điều này giải thích vì sao người Việt, đặc biệt ở Nam bộ, gọi chung các loại ấm trà bằng cái tên rất phổ biến: “bình tích”, “ấm tích”.
______
(1) "Tích Bao hồ" dịch sát nghĩa là "bình bọc thiếc", Tích Bao là tiếng Hán Việt, cũng như người Việt gọi ấm Tử Sa chứ không gọi "ấm Cát tím".
 
   C. Ấm Lưu Bội


Lạc khoản "Thiệu Cảnh Nam chế"
 
   Thiệu Cảnh Nam (1796-1874) là một danh gia chế tác ấm Tử Sa dưới triều Đạo Quang, hiệu Lưu Bội chủ nhân, cùng thời với các nghệ nhân Tử Sa tên tuổi: Thiệu Đại Hanh, Huỳnh Ngọc Lân, Phùng Thể Hà, Thiệu Nhị Tuyền, Du Quốc Lượng...ông nổi tiếng làm ra chiếc ấm nhỏ gọi là Zhuni (Chu nê - bùn đỏ).
 

Ấm Zhuni Lưu Bội, dưới đáy khắc chữ "Thiệu Cảnh Nam ấn"
 
   Chiếc ấm Zhuni trong ảnh trên thân cao 6,8cm, chiều ngang đo từ quai đến miệng bình 12,2cm, đáy bằng phẳng, thân tròn. Nắp ấm hơi lồi, núm tròn, tương ứng với nắp và thân ấm. Vòi ấm hơi cong và hướng nhẹ lên trên, quai ấm có hình dáng như vành tai, nhằm tạo hiệu quả hài hòa về mặt thị giác cho người dùng, điều này chứng tỏ người làm ra chiếc ấm có ý tưởng sáng tạo rất tinh tế. Trên thân ấm, tác giả dùng dao tre khắc hai câu thơ “Hồ trung nhật nguyệt trường/ Sơn dung vô y dạng”, ý nói “Việc thưởng trà có thể quên cả thời gian và không gian”, bên cạnh ký Lưu Bội, dưới đáy ấm có khắc dấu “Thiệu Cảnh Nam ấn” bằng thể chữ Lệ thư.
 

Ấm Lưu Bội
 

Ấm Lưu Bội (giả cổ) làm riêng cho thị trường Việt Nam những năm đầu thế kỷ 20
 
   Từ tay nghề đến tạo hình chiếc ấm, hay cách tô điểm trên thân ấm, cho thấy đây là một chế phẩm thượng hạng. Ngoài ấm Zhuni, Thiệu Cảnh Nam còn làm một loại ấm tương tự, nhưng trên nắp ấm có thêm một đường viền tinh xảo, thân ấm cũng dùng dao tre khắc hai câu thơ “Kim ba sơ phiếm thể/ Ngọc vũ sạ sinh huy” (Mặt trăng vừa ló dạng, bầu trời liền ngời sáng), ký Lưu Bội, đáy ấm khắc dấu triện “Thiệu Cảnh Nam”. Cách thức tạo ấm và kiểu thư pháp của hai loại ấm này chính là phong cách đặc trưng của tác giả, có thể dùng làm căn cứ khi giám định ấm Lưu Bội thật và giả.
SM 7.2009

 

[Godfather77]

Giám định Ấm tử sa Thật – Giả
14:00 - Thứ bảy, 17/03/2012Tham luận: 0
Vào năm 2005 chính phủ Trung Quốc đã nghiêm cấm khai thác Khoáng tử sa do lạm dụng và khai thác bừa bãi. Quyết định của chính phủ Trung Quốc được thực thi, thị trường tử sa trở nên đảo lộn, cung không kịp cầu. Nên chỉ sau một vài năm đã xuất hiện mặt hàng làm giả tử sa, sự dụng nguêyn liệu thường sau đó gia công thêm phụ liệu hóa học, phẩm màu. Mặt hàng giả sau khi thành phẩm khá giống tử sa thật, nếu người mới tập chơi thì khá dễ bị lừa.

Thật ra khoáng tử sa luôn được dự trữ rất nhiều, tại vì trong quá trình chế luyện đất fải trãi qua 1 thời gian khá dài, ít nhất vài năm, lâu hơn nữa có thể vài chục năm và nghe đài truyền hình Trung Quốc thảo luận về khoáng tử sa thì có người cho rằng khoáng tử sa được dự trữ có thể sản xuất thêm hơn trăm năm nữa cũng không hết. Nhưng số lượng thì không được nhiều như trước năm 2005. Thông tin là như vậy.

Sau đây chúng ta hãy xem những điểm quan trọng để phân biệt ấm đất tử sa

Phân biệt đất tử sa có 4 phương pháp: “nhìn – ngửi – nghe – chà”

1. Nhìn
+ Nhìn bề ngoài: Thuần đất tử sa co 5 màu. Thường gọi là “ngũ sắc thổ”, đó là màu của các chất khoáng kim loại. không bóng loáng, không diễm lệ, chỉ có độ bóng sáng mờ

+ Nhìn bên trong: Đất tử sa không thể quay như các loại đất khác, chỉ có thể nối lại với nhau, nên khi ta nhìn và dùng tay cảm nhận trong bụng ấm sẽ có 1 vết nối. Thường nằm bên quai ấm. Trong bụng ấm còn có những chấm sáng như kim tuyến, đó la thạch anh có sẵn trong đất tử sa.

2. Ngửi
Ngửi phần trong bụng ấm, ấm mới ra lò chỉ có mùi đất và hỏa khí. Không có bất cứ mùi nào khác. Bên ngoài người ta thường dùng sáp đánh bóng để che mắt nhằm hấp dẩn khách hàng

3. Nghe
Hiện nay tình trạng làm giả ấm khá tinh vi, người ta có thể dùng nước làm kiếng trộn vào đất, sau khi thành phẩm, tiếng rất vang… nghe còn trong hơn ấm thật. Nên khi mua chúng ta đừng nên dùng nắp ấm gõ vào bụng ấm, dễ bị nhầm lẫn… ta nên bật nắp ấm, sau đó dùng ống nắp ấm trượt nhẹ 3-4 vòng quanh miệng ấm. Nếu là ấm tử sa thật, âm thanh đanh như sắt, giòn giã như ngọc như đá. Hành động này thì thực tế hơn.

4. Chà
Nhìn bề ngoài ấm có nổi hạt nhỏ như cát, hiện ra sự lồi lõm, nhưng khi ta sờ vào thì mịn màng và trơn láng…

4 phương pháp kết hợp lại thì có thể nhận biết được đất tử sa chính cống hay là ấm đất có pha chất hóa học, pha màu


Bề mặt ấm Tử sa
 


Bề mặt ấm Lam sa

 

[Godfather77]

Đánh dấu thớt này đã, tối nay về coi gầm chạn, gầm tủ có gì độc ko em chụp rồi tung lên khoe với các bác vậy

Nhà cháu chờ để ngắm đồ của cụ.

 

[new-farmer]

cụ nhiều đồ hịn nhỉ?

 

[slaz8]

Nhà cháu chờ để ngắm đồ của cụ.

đợi cháu dào cái móng nhà ra xem có dề cổ không

 

[Mr.Phan]

Nhìn cái gạt tàn thế này em đang tưởng tượng xem màu phổi của cụ nó ntn?

Bó tay với cụ này