[CCCĐ] Lượm lặt chuyện văn hóa vùng cao

[Sau_ruou]

Thưa các cụ, các mợ,

Vài năm trở lại đây em có mấy chuyến đi lên vùng cao Tây Bắc, giao lưu với đồng bào dân tộc thiểu số. Mỗi vùng miền, mỗi dân tộc đều có nét văn hóa riêng, bản sắc riêng, truyền thống riêng, từ chuyện ăn, ngủ, tới ma chay, cưới hỏi, trang phục, đi đứng,... đến chuyện thờ cúng, tín ngưỡng, lễ hội.

Trong phạm vi hiểu biết của em về văn hóa vùng cao chẳng khác nào chiếc lá trôi trên đại dương, bao nhiêu cũng không đủ. Mỗi chuyến đi là một bài học mới hoàn toàn.

Vì vậy em lập topic này lượm lặt vài câu chuyện ngõ hầu mở ra một chỗ trà nước để các cụ trong box vào góp vui để nâng cao hiểu biết mỗi khi giao tiếp với đồng bào khỏi bỡ ngỡ, mong nhận được sự đóng góp của tất cả các cụ, mợ.

Em rót sẵn vốt ka ngóng bài ạ.

 

[Sau_ruou]

Em xin mở thớt bằng chuyến đi ăn cơm mới của người Thái (đen).


Người Thái ở Pù Luông có 2 vụ lúa, vụ chiêm và vụ mùa như ở đồng bằng sông Hồng. Đầu tháng 6/2013, một gia đình người Thái ở bản Nủa, Pù Luông (Bá Thước - Thanh Hóa) mời hai anh em em đi ăn mừng lễ cơm mới vì năm nay được mùa. Vậy là em có chuyến đi ăn cơm mới của đồng bào Thái.
Thứ 7 trời nắng đẹp, hai anh em mang theo 2 chiếc xe đạp sau xe bán tải của em. Con đường em đi như mọi khi, theo đường HCM, điểm dừng chân đầu tiên bao giờ cũng là quán "Hương rừng" đối diện lối vào Bản Khanh, điểm cuối của Vườn Quốc gia Cúc Phương.


Tiện chân, em rẽ vào khảo sát con đường Bản Khanh, với dự định hôm nào vác xe từ trung tâm Cúc Phương sang đây. Nó đây, đẹp, sâu hút, đạp xe thì mê thôi rồi:




Nhưng đấy là đoạn đầu tiên, lối ra đường HCM, giao với Sông Bưởi. Để đi hết con đường tới trung tâm Bống, theo người dân trong bản là 17km, khỏe thì đi bộ hết 1 ngày.

Tiếp tục đi sâu vào bản, những ngôi nhà sàn cổ hiện lên xen kẽ với nhà lợp tấp pro-cement.



Bác này một trong 5 chủ nhà làm du lịch của bản, liên kết với Vườn và tuyến đi bộ Mường Khụ. Bác bảo chả có khách mấy.

Bước sang căn nhà lớn hơn, ngô phơi đầy sân:


Trong nhà còn khung cửi dệt lụa truyền thống, 5 đứa con gái cơ mà!


Ông chủ nhà kiêm luôn phường bát âm. Đến đây ngủ đêm thể nào cũng có văn nghệ chào mừng


Một tấm biển chỉ dẫn du lịch cũ kỹ cuối bản:

 

[Sau_ruou]

Tiếp tục hành trình qua thị trấn Cành Nàng.

Lướt qua một cửa hàng quen thuộc...


Qua ngã ba này để rẽ vào Lũng Cao


Cuối cùng cũng vào đến bản Nủa, nơi có biển chỉ dẫn, con đường trek Pù Luông năm nào.
Mới hai năm không qua mà Pù Luông thay da đổi thịt khác quá. Đường đất thay hoàn toàn bằng đường nhựa kiên cố đến hết Nủa



Gia đình anh chị đón tiếp khá nồng hậu. Cả nhà ra đón ở cửa, hồ hởi nhận quà


Cứ nhìn cô con gái lớn thì biết, hớn ha hớn hở! Có giai đến chơi có khác


Vẫn sớm, anh em lôi xe đạp ra làm vài vòng (trong sự ngưỡng mộ của người dân bản)


Đánh dấu


Ngắm hoàng hôn lặng buông trên những thửa ruộng bậc thang thấp ven suối

 

[Sau_ruou]

Tối đến, cả gia đình ngồi quây quần quanh bếp chuẩn bị cơm cúng lễ cơm mới, không khí rất chi là đầm ấm, mặc em (áo đỏ) mới đến nhà có một lần vào... 2 năm trước


Một gia đình người Thái giữ gìn nguyên nét truyền thống, đun bếp củi, bếp đặt ngay trong nhà, khá gọn gàng ngăn nắp, cũng là chỗ ngủ của gia đình. Nhà chính dành cho khách, đồng thời làm dịch vụ home-stay đón khách du lịch.


Cô con gái đảm đang tháo vát, là đầu bếp chính. Người Thái giờ đã bình đẳng giới, không còn chế độ mẫu hệ nữa.


Mâm cơm đầu tiên được dọn lên, hai cụ mỗi cụ ngồi một bên cửa sổ chờ con cháu bưng vào


Rồi cụ ông đứng dậy làm lễ cúng thần linh, gia tiên


Ông rất thành kính, bài khấn rất dài, tất nhiên là bằng tiếng Thái


Đại ý nội dung cầu thần linh, tổ tiên ban phúc cho con cháu được cái sức khỏe, không có dịch bệnh, không có lũ lụt, không bị chết trâu bò... cầu cho con cháu đi lại an toàn may mắn,... cũng khá giống người Kinh.

Người Thái quan niệm vạn vật đều có linh hồn, các vật như trâu bò lợn gà cũng có thần, thần cây, thần đất, thần nước, thần lửa, thôi thì đủ các loại thần. Vì vậy nếu đột nhiên có việc không tốt, cả làng có thể họp nhau lại đột xuất mở lễ cúng thần linh rất lớn để cầu tai qua nạn khỏi.

Về tập tục, tín ngưỡng của người Thái, cả buổi tối đó cụ ông đã ngồi mỏi mồm trả lời câu hỏi của hai thằng em.

 

[Sau_ruou]

Mâm cơm chụp lại khi chén đã ngà ngà.


Gia chủ gọi đâu gần chục thanh niên sang tiếp rượu hai anh Hà Nội. Hoảng quá em cầm chén mời cụ ông:
Cụ ông năm nay 83 tuổi, uống rượu còn ngọt lắm. Cụ bảo: Ơn tổ tiên, tôi sức khỏe vẫn còn được, đi ăn cỗ trong làng, tôi vẫn uống theo được cánh trung niên.

Hai thằng tưởng bắt nạt được cụ dè đâu mời bao nhiêu cụ tiếp chiêu bấy nhiêu, uống như nước lọc :v
Cuối cùng em phải xin phép ra ngồi thái măng với mấy bà

 

[khongthuphi]

Ơ cái thớt này hay quá nhỉ? Em hóng tiếp!

 

[3Lazang]

Một trong những đam mê của em.

 

[tuanvx38]

Hay quá , mời cụ thêm vại bia, tiếp nữa đi cụ ...

 

[Catmatpat]

Ngắm hoàng hôn lặng buông trên những thửa ruộng bậc thang thấp ven suối
[/QUOTE]
Đẹp quá cụ Sâu Rượu ạ, tuyến đi bộ này nhiều đơn vị khai thác lắm không hiểu sao không đông khách, em thích khu vực này hơn bên Mai Châu nó lộn xộn quá

 

[Soleilvn]

Xem thớt cụ lại muốn lên đường, cùng là 1 vùng đất mà mỗi lần đến lại thấy cảm giác khác.

 

[berryfun]

Cám ơn cụ sâu rượi nhiều nhiều. Chủ đề hay quá.

 

[kentdju]

Tiếp tục hóng thớt cụ Sâu Rượu để hiểu hơn về văn hóa vùng cao.

 

[Civic TN]

Lại đc đi du lịch cùng cụ rồi

 

[thuongngong]

Thớt có ý nghĩa,lúc nào rảnh em sẽ góp vui với cụ mấy bài.

 

[Kenket]

Con gái chủ nhà xinh phết nhể, cụ chủ thêm ảnh mấy ẻm Thái đen cho e ngắm với

 

[88H88888]

em hóng, chưa có điều kiện đi nhiều như cụ.

 

[mất gương]

Em mới đi Tuyên Quang về . Mùa này hết cam sành. Lần nào lên cũng say cụ chủ ah. Chẳng nhớ gì sất

 

[Rickyman]

Thớt hay quá, chỉ thấy cụ chủ nói đến vấn đề ăn, còn ngủ thì sao ạ? Cô con gái ông chủ nhà có cho ngủ thân mật không ạ...?

 

[27091403]

Thớt hay quá, chỉ thấy cụ chủ nói đến vấn đề ăn, còn ngủ thì sao ạ? Cô con gái ông chủ nhà có cho ngủ thân mật không ạ...?

Vấn đề này em dự cụ Sâu phải đến làng dân tộc Mường Thanh sơn Phú thọ thì mới hay ợ

 

[buffalo car]

Thớt hay quá, chỉ thấy cụ chủ nói đến vấn đề ăn, còn ngủ thì sao ạ? Cô con gái ông chủ nhà có cho ngủ thân mật không ạ...?

Hehe! Cụ cứ bình tĩnh, cụ Sâu Riệu thể nào cũng kể chuyện "chọc sàn" của người Thái với ''cạy cửa'' của người Dao cho các cụ nghe. Em cũng hóng ợ