Kỹ thuật chạy rốt-đa xe mớiThứ năm, 6/12/2007, 09:53 GMT+7 Dù không cần phải "kiêng" tới vài nghìn km như trước đây nhưng xe mới cần vài giờ vận hành tiêu chuẩn để các chi tiết trên động cơ, hộp số hay hệ truyền động mòn một cách vừa đủ và đồng đều.
Chạy rốt-đa xe mới là điều dễ dàng và cần thiết, nếu xét trên khía cạnh kỹ thật. Tuy nhiên, vấn đề là người sử dụng phải thực hiện ra sao để có hiệu quả nhất và nhận ra bản chất của việc này.
Chạy rốt-đa thực chất là việc tạo độ mòn đều, không bị vênh giữa các cơ cấu ma sát. Động cơ thường được chú ý nhất khi chạy rốt-đa nhưng thực chất, hộp số và hệ truyền động cũng là những nơi có ma sát lớn giữa các bộ phận nên cũng cần "mài giũa" đúng cách để tăng tuổi thọ.
Việc đầu tiên cần nhớ là bạn không nên chở nặng, nhấn hết ga, kéo xe khác hay quá tải bởi chúng đều ảnh hưởng tới hệ truyền động. Từ dây chuyền sản xuất, bề mặt các thiết bị không nhẵn mà có nhiều lỗ nhỏ và gờ. Khi xe hoạt động, dầu nhớt tạo nên một màng mỏng, ngăn cách chúng. Nếu dầu không đủ hoặc tải trọng quá sức chịu đựng, các gờ sẽ xuyên qua màng dầu, tác động vào cơ cấu khác, gây nên các vết lõm và tạo độ vênh.
Trong khi đó với tải trọng nhẹ, các điểm lồi mòn đều và không làm ảnh hưởng tới nhau.
Quy trình sản xuất của các hãng ngày nay tốt hơn nhiều so với những năm 1970. Các thiết bị có chất lượng cao hơn, khoảng cách giữa chúng trong các thiết bị cũng gần và độ chính xác cao hơn rất nhiều. Vì vậy, nếu trước kia người sử dụng phải chạy rốt-đa hàng nghìn km thì nay không nhiều đến vậy. Họ chỉ cần chú ý đến vấn đề này ở vài giờ vận hành đầu tiên. Sau đó, khi đã đi được khoảng vài trăm km đúng theo yêu cầu, xe đủ điều kiện hoạt động bình thường.
Khi khởi động, bạn cần để khoảng vài phút ở chế độ cầm chừng. Bởi nếu thời gian không đủ dài, áp lực dầu thấp khiến các thiết bị không bôi trơn đầy đủ. Nếu lúc đó tăng tốc đột ngột, lực ma sát lớn sẽ khiến độ mòn tăng lên, tạo khe hở và các cơ cấu không còn ăn khớp với nhau.
Do vậy, với xe mới bạn không nên tăng ga hết cỡ trước khi cho động cơ nổ ở chế độ cầm chừng đủ lâu. Ngoài ra, việc tránh chở nặng ở vài trăm km cũng cần thiết. Tuy nhiên, không có nghĩa bạn không chở ai trên xe.
Điều khiển xe ở những cây số đầu giống như việc bạn cố gắng lái để tiết kiệm nhiên liệu. Có nghĩa là tăng giảm ga một cách từ tốn, hạn chế phanh gấp và giữ vòng tua máy ở nửa sau bảng đồng hồ. Trên nhiều mẫu xe các chuyên gia khuyên nên giữ vòng tua máy ở tốc độ dưới 3.000 vòng/phút. Khi cần tăng tốc, bạn chỉ nên nhấn ba phần tư chân ga là đủ.
Ngoài ra trên xe số sàn, bạn không nên để xe chạy ở vận tốc thấp số cao. Điều này khiến động cơ làm việc nặng nhọc hơn. Cuối cùng, dù không bắt buộc nhưng nên hạn chế việc kéo xe khác.
Một vài người cho rằng chạy rốt-đa là đi vài km ở cùng một tốc độ là đủ. Tuy nhiên điều này không cần thiết. Bạn nên tăng tốc hoặc giảm tốc nhẹ để dầu có thể lên phía trên động cơ, đủ bôi trơn các thiết bị quan trọng như xi-lanh hay van nạp, van xả.
Chạy rốt-đa xe mới là điều dễ dàng và cần thiết, nếu xét trên khía cạnh kỹ thật. Tuy nhiên, vấn đề là người sử dụng phải thực hiện ra sao để có hiệu quả nhất và nhận ra bản chất của việc này.
Chạy rốt-đa thực chất là việc tạo độ mòn đều, không bị vênh giữa các cơ cấu ma sát. Động cơ thường được chú ý nhất khi chạy rốt-đa nhưng thực chất, hộp số và hệ truyền động cũng là những nơi có ma sát lớn giữa các bộ phận nên cũng cần "mài giũa" đúng cách để tăng tuổi thọ.
Việc đầu tiên cần nhớ là bạn không nên chở nặng, nhấn hết ga, kéo xe khác hay quá tải bởi chúng đều ảnh hưởng tới hệ truyền động. Từ dây chuyền sản xuất, bề mặt các thiết bị không nhẵn mà có nhiều lỗ nhỏ và gờ. Khi xe hoạt động, dầu nhớt tạo nên một màng mỏng, ngăn cách chúng. Nếu dầu không đủ hoặc tải trọng quá sức chịu đựng, các gờ sẽ xuyên qua màng dầu, tác động vào cơ cấu khác, gây nên các vết lõm và tạo độ vênh.
Trong khi đó với tải trọng nhẹ, các điểm lồi mòn đều và không làm ảnh hưởng tới nhau.
Quy trình sản xuất của các hãng ngày nay tốt hơn nhiều so với những năm 1970. Các thiết bị có chất lượng cao hơn, khoảng cách giữa chúng trong các thiết bị cũng gần và độ chính xác cao hơn rất nhiều. Vì vậy, nếu trước kia người sử dụng phải chạy rốt-đa hàng nghìn km thì nay không nhiều đến vậy. Họ chỉ cần chú ý đến vấn đề này ở vài giờ vận hành đầu tiên. Sau đó, khi đã đi được khoảng vài trăm km đúng theo yêu cầu, xe đủ điều kiện hoạt động bình thường.
Khi khởi động, bạn cần để khoảng vài phút ở chế độ cầm chừng. Bởi nếu thời gian không đủ dài, áp lực dầu thấp khiến các thiết bị không bôi trơn đầy đủ. Nếu lúc đó tăng tốc đột ngột, lực ma sát lớn sẽ khiến độ mòn tăng lên, tạo khe hở và các cơ cấu không còn ăn khớp với nhau.
Do vậy, với xe mới bạn không nên tăng ga hết cỡ trước khi cho động cơ nổ ở chế độ cầm chừng đủ lâu. Ngoài ra, việc tránh chở nặng ở vài trăm km cũng cần thiết. Tuy nhiên, không có nghĩa bạn không chở ai trên xe.
Điều khiển xe ở những cây số đầu giống như việc bạn cố gắng lái để tiết kiệm nhiên liệu. Có nghĩa là tăng giảm ga một cách từ tốn, hạn chế phanh gấp và giữ vòng tua máy ở nửa sau bảng đồng hồ. Trên nhiều mẫu xe các chuyên gia khuyên nên giữ vòng tua máy ở tốc độ dưới 3.000 vòng/phút. Khi cần tăng tốc, bạn chỉ nên nhấn ba phần tư chân ga là đủ.
Ngoài ra trên xe số sàn, bạn không nên để xe chạy ở vận tốc thấp số cao. Điều này khiến động cơ làm việc nặng nhọc hơn. Cuối cùng, dù không bắt buộc nhưng nên hạn chế việc kéo xe khác.
Một vài người cho rằng chạy rốt-đa là đi vài km ở cùng một tốc độ là đủ. Tuy nhiên điều này không cần thiết. Bạn nên tăng tốc hoặc giảm tốc nhẹ để dầu có thể lên phía trên động cơ, đủ bôi trơn các thiết bị quan trọng như xi-lanh hay van nạp, van xả.
Theo Nguyễn Nghĩa
