Theo đó, Thẩm phán cao cấp Hoàng Văn Tiền, Chánh án TAND tỉnh Quảng Ninh, cho biết, phạm nhân Phan Sào Nam bị bắt tạm giam từ ngày 27/10/2017, chấp hành án phạt tù tại Trại giam Quảng Ninh thuộc Bộ Công an từ ngày 17/9/2019.
Phan Sào Nam tại tòa sơ thẩm.
Trong quá trình chấp hành án, phạm nhân Phan Sào Nam đã nhận rõ tội lỗi, tích cực học tập, lao động cải tạo, chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật và nội quy cơ sở giam giữ, liên tục được xếp loại thi đua với kết quả "Khá". Ngoài ra, Nam có thành tích lập công lần thứ nhất - giúp cơ quan điều tra vận động đối tượng Lê Văn Kiên đang có lệnh truy nã quốc tế ra đầu thú. Việc này có văn bản xác nhận số 851/GXN-ANĐT ngày 20/11/2019 của Cơ quan An ninh điều tra - Công an tỉnh Phú Thọ.
Về trách nhiệm dân sự, Phan Sào Nam đã thi hành được hơn 1.314 tỷ đồng, bằng 89,1% nghĩa vụ. Số tiền Phan Sào Nam còn phải thi hành là hơn 160 tỷ đồng.
Sau khi nghiên cứu hồ sơ đề nghị, ý kiến của đại diện Viện KSND tỉnh Quảng Ninh tại phiên họp, Hội đồng xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù TAND tỉnh Quảng Ninh thấy rằng, Hồ sơ được lập theo đúng trình tự, thủ tục, đúng thời hạn, đúng thẩm quyền. Phạm nhân đã chấp hành được hơn 1/3 mức án (2 năm 5 tháng 1 ngày tù); trong thời gian cải tạo có nhiều tiến bộ, đã bồi thường được một phần nghĩa vụ dân sự (hơn 1/2 nghĩa vụ); đã lập công; được Trại giam Quảng Ninh đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, với mức đề nghị phù hợp.
Đối chiếu với các quy định của pháp luật, Hội đồng xét giảm đã chấp nhận đề nghị của Trại giam Quảng Ninh, giảm thời hạn chấp hành án phạt tù là 19 tháng cho phạm nhân Phan Sào Nam.
Trong thời gian chấp hành án tiếp theo, Phan Sào Nam rất tích cực cải tạo và đã lập công lần thứ 2 (giúp cơ quan điều tra vận động đối tượng Phan Anh Tuấn đang trốn ở nước ngoài ra đầu thú - văn bản xác nhận số 725/GXN-ANĐT ngày 18/9/2020 của Cơ quan An ninh điều tra - Công an tỉnh Phú Thọ).
Về trách nhiệm dân sự, Phan Sào Nam tiếp tục vận động gia đình giúp Nam thực hiện phần trách nhiệm dân sự còn lại với Nhà nước, đã nộp thêm được hơn 5,3 tỷ đồng.
Ngày 14/10/2019, gia đình phạm nhân Nam đã viết đơn trình bày hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn, chưa có điều kiện tiếp tục thực hiện nghĩa vụ dân sự theo Bản án của Tòa án. Đơn có ý kiến xác nhận của UBND phường Đa Kao (quận 1, TPHCM).
Như vậy, tính đến ngày 16/10/2019, phạm nhân Phan Sào Nam đã chấp hành được hơn 1.300 tỷ đồng trên tổng số hơn 1.475 tỷ đồng (bằng 89,48% nghĩa vụ); số tiền phạm nhân Nam còn phải thi hành là hơn 155 tỷ đồng.
Ngày 15/1/2021, Trại giam Quảng Ninh lập hồ sơ đề nghị xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho phạm nhân với mức đề nghị là 2 tháng. Hồ sơ đã được Cục C10 - Bộ Công an thẩm định, phê duyệt và đã được Viện KSND tỉnh Quảng Ninh kiểm sát đúng pháp luật.
Sau khi xem xét hồ sơ đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù của Phan Sào Nam, ý kiến đề nghị của đại diện Viện KSND dân tỉnh Quảng Ninh tại phiên họp, Hội đồng xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù TAND tỉnh Quảng Ninh thấy rằng, sau khi được xét giảm lần đầu, phạm nhân Nam đã liên tục được xếp loại cải tạo "Khá", tiếp tục tích cực khắc phục hậu quả tội phạm.
Tính đến thời điểm xét giảm lần 2, thời hạn tù còn lại dưới 1 năm. Đối chiếu quy định của pháp luật, phạm nhân Phan Sào Nam có đủ điều kiện được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù lần thứ 2 trước một đợt.
Nếu chấp nhận đề nghị của trại thì Phan Sào Nam được giảm án lần thứ 2, nhưng vẫn đảm bảo thời hạn thực tế chấp hành được hơn 1/2 mức hình phạt đã tuyên, đúng quy định tại khoản 2 Điều 63 Bộ luật Hình sự (tính đến thời điểm xét giảm lần 2, phạm nhân Phan Sào Nam đã chấp hành thực tế được 3 năm 3 tháng 8 ngày tù, còn phải chấp hành 1 tháng 22 ngày tù).
Đối chiếu quy định tại Điều 63 của Bộ luật Hình sự, Điều 38 của Luật Thi hành án hình sự, Hội đồng giảm án quyết định chấp nhận đề nghị của Trại giam Quảng Ninh và giảm hết thời hạn tù còn lại cho phạm nhân Phan Sào Nam tại Quyết định số 80/QĐ-TA ngày 4/2/2021 do thời hạn chấp hành án phạt tù còn lại thấp hơn mức đề nghị giảm của Trại giam và Viện Kiểm sát.
Theo Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của Viện KSND Cấp cao tại Hà Nội, không có việc Phan Sào Nam viết thư động viên Lê Văn Kiên về nước đầu thú; điều tra viên cũng như cán bộ điều tra không biết Phan Sào Nam tác động đến gia đình Lê Văn Kiên như thế nào; không có tài liệu xác định quá trình giam giữ Phan Sào Nam gửi thư ra ngoài để vận động đầu thú.
Về tình tiết "tích cực khắc phục hậu quả", VKS xác định, Phan Sào Nam không đồng ý, không tự nguyện khấu trừ số tiền 5,3 triệu USD tại ngân hàng DBS Singapore để thi hành phần nghĩa vụ hơn 155,1 tỷ đồng còn lại theo quyết định của bản án.
Ngoài các tài sản cơ quan chức năng phát hiện và yêu cầu Nam truy nộp, hiện nay Nam còn 253.499,60 SGD (đô la Singapore) tại Ngân hàng DBS Singapore nhưng Nam không khai báo, không tự nguyện, không chủ động khấu trừ số tiền này.
Về hoàn cảnh gia đình của Phan Sào Nam, VKS xác minh, cho thấy, gia đình Phan Sào Nam không thuộc trường hợp có hoàn cảnh kinh tế gia đình đặc biệt khó khăn.
Tiến Nguyên