“CHIẾN LƯỢC THUẾ 46% ĐỐI VỚI VIỆT NAM: TẠI SAO CHÚNG TÔI PHẢI LÀM THẾ, VÀ CHÚNG TÔI MUỐN GÌ CHO NƯỚC MỸ?”
(Bản báo cáo nội bộ – phát hành cho Quốc hội, giới tài chính, báo chí, và Bộ Thương mại) #odin thó được. A e fai rảnh rỗi lắm mới đọc đấy
.
Chuyên gia Thị Ngọc Hà Nguyễn góp ý nhé.
---
PHẦN I: TẠI SAO CHÚNG TÔI PHẢI RA TAY? – KHI THẾ GIỚI CHƠI XẤU, MỸ CHƠI THUẾ
---
1.1. “Globalization” là gì? Là cái bẫy khiến chúng tôi thành… người tiêu dùng chuyên nghiệp
Cả thập kỷ vừa qua, trong khi Mỹ đang bận… đi đánh IS và giữ ổn định thế giới,
– Thì hàng trăm tỷ USD tiền hàng hóa chảy vào Mỹ như lũ
– Và người dân Mỹ thì mua hàng Made in Everywhere – except USA
Câu hỏi là:
> Tại sao cái quần 5 đô lại đến từ một đất nước cách xa 13.000 cây số?
Câu trả lời là:
> Vì ai đó (không phải tôi – Donald Trump) đã ký quá nhiều hiệp định thương mại "lỏng lẻo như đũa lệch".
---
1.2. Việt Nam – "Người bạn tốt nhưng… có dấu hiệu nhập nhèm"
Chúng tôi từng rất quý Việt Nam:
Đối tác thương mại tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á
Cà phê ổn, cá tra rẻ, đồ gỗ đẹp, áo phông thì đầy Walmart
Nhưng rồi…
Kim ngạch xuất khẩu từ Việt Nam tăng 3 lần trong 6 năm
Trong đó, những mặt hàng từng bị Mỹ đánh thuế Trung Quốc, giờ lại xuất hiện với nhãn Made in Vietnam
Còn xuất khẩu tăng đều – bất thường – và không rõ bằng chứng nguồn gốc
Chúng tôi hỏi:
> “Cái ghế này gỗ từ đâu?”
Đáp: “Việt Nam sản xuất.”
“Cụ thể từ đâu?”
Đáp: “Ờ… từ nhà máy."
No, sir. That's not enough.
---
1.3. Đừng tưởng mặc áo Made in Vietnam là chúng tôi không nhận ra mùi… Trung Hoa
Ủy ban điều tra nội bộ Bộ Thương mại Mỹ xác định:
Ít nhất 31% sản phẩm xuất từ Việt Nam có linh kiện hoặc nguyên liệu từ Trung Quốc.
Đặc biệt nghiêm trọng:
Linh kiện điện tử
Gỗ ép
Thép cuộn
Pin mặt trời
Sợi vải
Chúng tôi phát hiện:
> Một số công ty… gửi hàng từ Trung Quốc sang Việt Nam chỉ để đổi nhãn mác, rồi re-export sang Mỹ như thể đó là “đặc sản sông Hồng”.
Thưa quý vị, đó không phải thương mại. Đó là "thuế né". Và tôi – Donald Trump – không chơi trò đó.
---
1.4. Tại sao bây giờ? Sao không sớm hơn?
Chúng tôi đã nhẫn nhịn đủ lâu
Trong nhiệm kỳ trước, tôi đã đánh Trung Quốc, đánh EU, đánh cả… bạn gái cũ
Nhưng Việt Nam lúc đó còn chưa quá lớn
Còn giờ?
Việt Nam đứng thứ 7 trong top đối tác xuất khẩu vào Mỹ
Thặng dư thương mại Việt – Mỹ hơn 120 tỷ USD (năm 2024)
Còn đang gạ Trung Quốc sang đầu tư thêm nhà máy để né thuế Mỹ
Tôi bảo đội tôi:
> “Nó mà không tự ngừng thì mình ngừng nó bằng… thuế.”
---
1.5. Và 46% – không phải con số ngẫu nhiên
Tôi không chọn 46% vì thích số đẹp. Tôi chọn vì:
Đó là mức tương đương lợi thế mà các doanh nghiệp Việt Nam có được từ:
Trợ giá
Gian lận xuất xứ
Đồng tiền yếu
Chuỗi cung ứng không minh bạch
Đây không phải trừng phạt.
> Đây là "làm cho sòng phẳng lại cuộc chơi."
---
1.6. Và nếu ai đó hỏi tôi: “Ngài Tổng thống, làm vậy không sợ Việt Nam giận à?”
Tôi sẽ nói:
> “Tôi không quan tâm người khác nghĩ gì. Tôi quan tâm việc người Mỹ phải trả giá đúng cho thứ họ đang dùng.”
> "Mỹ không sản xuất nữa vì chúng tôi chiều thói quen giá rẻ.
Giờ là lúc chúng tôi nói:
Rẻ nhưng gian – thì đắt gía bằng thuế
PHẦN II: VIỆT NAM – ĐỐI TÁC HAY TRẠM TRUNG CHUYỂN CỦA BÊN THỨ BA?
---
2.1. Khi số liệu biết nói, còn bạn thì… nói ậm ừ
Chúng tôi không “cảm tính”. Chúng tôi có:
Tổng cục Hải quan Mỹ
Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC)
Và một đội tình báo thương mại với năng lực “nặng đô hơn cả Netflix tracking user.”
Dữ liệu từ 2019–2024 cho thấy:
Xuất khẩu từ Việt Nam sang Mỹ tăng 212%
Trong khi sản lượng sản xuất nội địa không tăng tương xứng
Và tỉ lệ nguyên liệu nhập từ Trung Quốc sang Việt Nam cũng… tăng song song
Kết luận sơ bộ: Có gì đó không ổn.
> Giống như bạn đột nhiên nấu được 100 nồi phở mỗi ngày, trong khi… bạn không mua thêm bếp, không thuê thêm đầu bếp, nhưng lại có nhiều thịt bò hơn.
Thịt bò từ đâu ra?
---
2.2. Top 5 mặt hàng khả nghi – Việt Nam “giỏi quá bất thường”
(Ảnh dưới)
---
2.3. Mạng lưới "chuyển khẩu" – vận hành trơn tru như startup siêu tốc
Chúng tôi đã phát hiện:
Một số doanh nghiệp Trung Quốc mở văn phòng tại Việt Nam ảo hoặc tạm thời
Sau đó:
Gửi hàng bán thành phẩm sang Việt Nam
Thêm vài công đoạn nhẹ (lắp ráp, dán nhãn)
Xuất đi Mỹ dưới dạng “Made in Vietnam”
Mỹ có khái niệm cho việc này:
> Transshipment – Gian lận xuất xứ kiểu đội lốt.
Và chúng tôi gọi hiện tượng này bằng cái tên thân thương:
> “Tôi bị chơi đểu từ bên hông.”
---
2.4. “Thằng bạn tử tế” nhưng hay… che giấu thông tin
Khi điều tra, chúng tôi gửi hơn 30 công văn yêu cầu Việt Nam:
Cung cấp dữ liệu truy xuất nguồn gốc
Chia sẻ tỉ lệ nội địa hóa theo ngành
Cung cấp mẫu hồ sơ nhà cung cấp
Và thường nhận được hồi đáp kiểu:
“Sẽ xem xét”
“Đang xử lý”
“Vì tính bảo mật doanh nghiệp nên không thể công bố”
> Excuse me? Khi bạn bán hàng tỷ USD cho tôi, thì tôi có quyền hỏi: Hàng đó đến từ đâu!
---
2.5. Và bạn còn… quá gần Trung Quốc để tôi tin
73% kim ngạch nhập khẩu nguyên liệu ngành dệt may – da giày Việt Nam đến từ Trung Quốc
60% linh kiện điện tử nhập về từ các tỉnh biên giới TQ
48% gỗ ép nhập từ Trung Quốc (nhiều lô hàng không rõ nguồn rừng)
Tôi nhìn bản đồ, thấy Việt Nam và Trung Quốc cách nhau một con sông, không có biển ngăn cách – mà có cả cầu đường sắt nối thẳng!
Và tôi bảo đội tôi:
> “Chừng nào Việt Nam còn ‘ôm vai bá cổ’ với Trung Quốc trong chuỗi cung ứng, thì đừng mong tôi tin 100% vào tem nhãn.”
---
2.6. Tôi không đánh Việt Nam – Tôi đang đánh vào mạng nhện né thuế mà bạn đang là... mắt lưới
Cú thuế 46% không nhắm vào quốc gia, mà nhắm vào hệ thống:
Hệ thống sản xuất dán nhãn
Hệ thống chuyển khẩu tinh vi
Hệ thống lách luật nhờ khoảng mờ trong chuỗi cung ứng
Và tôi – Donald Trump – sẽ không để bất kỳ hệ thống nào qua mặt tôi thêm một nhiệm kỳ nữa.
---
Nguồn: internet
......
