Liên quan đến ngành em, cũng được nghe lỏm vài thông tin nên không thể không tham gia.
Việc di chuyển các cơ sở có mật độ người cao ra khỏi Trung tâm TP sẽ giúp giải quyết nhiều vấn đề, trong đó có việc giảm ùn tắc giao thông. Em ủng hộ chủ trương này. Các cấp lãnh đạo cũng đã nhìn thấy vấn đề, đặt ra nhiều chủ trương, nhưng đến khâu thực hiện thì lại không được như thế...
Có nhiều lý do lắm, có những lý do giải quyết được ngay, có những chuyện giải quyết khó hơn, nhưng không phải là không giải quyết được. Tuy nhiên, có những thứ nằm ngoài khả năng của con người - đấy là em tính mọi lãnh đạo đều công tâm đấy nhé!
Thử bàn về 3 đối tượng được nhắc đến đầu tiên trong kế hoạch di dời khỏi Trung tâm TP: nhà máy, trường đại học, bệnh viện:
a. về nhà máy: khi di chuyển nhà máy sẽ giải quyết được nhiều vấn đề: ô nhiễm, mật độ người,... lợi ích kinh tế từ khu đất vàng; trong đó điều cuối cùng là quan trọng nhất (tin em đi). Việc di chuyển các nhà máy sẽ cần: đất, kinh phí để xây dựng nhà xưởng, kinh phí vận chuyển... (với nhiều nhà máy, dây chuyền cũ có thể thanh lý, mua dây chuyền mới còn rẻ hơn chi phí vận chuyển). Tuy nhiên kinh phí này hoàn toàn có thể có được thông qua việc giải quyết khu đất vàng để lại. Việc di dời các nhà máy lớn (của NN) vì thế hầu như không gặp khó khăn gì. Chưa kể với một số nhà máy, nơi mới thuận lợi hơn cho công tác nhập/xuất.
Có chăng là phát sinh chuyện dùng xe công ty để đưa đón một số cán bộ, công nhân, tuy nhiên số này không nhiều, công nhân có thể tuyển một phần ở nơi mới chuyển đến.
Thử nhìn những nơi mà nhà máy chuyển đi, bây giờ là gì nhỉ (Trần Phú, Công cụ số 1, Dệt 8-3, Hanosimex,...) - theo các cụ mật độ dân cư ở đó sẽ tăng bao nhiêu lần, giao thông sẽ ùn tắc hơn trước bao nhiêu lần! Như vậy việc di chuyển các nhà máy giúp giải quyết vấn đề ô nhiễm, ... chứ không giải quyết chuyện giao thông. Tình hình ùn tắc chỉ tồi tệ hơn mà thôi.
b. với các bệnh viện: các bệnh viện lớn chủ yếu là đơn vị công. Việc di dời đòi hỏi một số yêu cầu: đất, kinh phí xây mới, giao thông phải thuận tiện. Công tác khám, chữa bệnh không được gián đoạn nên phải đồng thời giữ cơ sở cũ, và xây bệnh viện mới. Bài toán kinh phí không hề đơn giản.
Bài toán giao thông thuận tiện thì như chúng ta thấy là không khả thi, vì thế giải pháp được lựa chọn hiện nay là nhiều bệnh viện lớn lập dự án xây cơ sở 2 ở ngoại vi, sau này khi điều kiện thuận lợi thì thu hẹp dần cơ sở 1 và phát triển cơ sở 2.
Việc giảm ùn tắc: không hề - lý do: bài toán X sẽ nêu sau đây.
c. với các trường đại học: chủ trương chuyển các trường đại học có từ lâu, với tổng số hàng chục ngàn cán bộ, hàng trăm ngàn sinh viên, nếu chuyển được các trường đại học ra khỏi khu Trung tâm sẽ giúp giải quyết khá nhiều chuyện.
Tuy nhiên để chuyển một trường đại học cỡ trung bình, cần khoảng hơn 20 ha và kinh phí tròm trèm 300 tr USD. Nếu tính với hầu hết các trường đại học thì con số chắc không ít hơn Vinashin. Kinh phí này phải lấy từ ngân sách vì hầu hết các trường ĐH là công lập. Điều này hiện nay là vô khả thi.
Cùng với đó, cần phát triển các điều kiện sống cần thiết cho hàng chục ngàn cán bộ cùng gia đình họ, hàng trăm ngàn sinh viên, hoặc hệ thống giao thông công cộng phải thật tốt, hệ thống xe buýt đưa đón,... điều này hiện nay cũng vô khả thi.
Bài toán X: khó khăn kinh phí đầu tư là vấn đề lớn nhất, điều này được nhìn theo chuyện giải quyết các khu đất vàng (hầu hết các trường đại học, bệnh viện đều đóng trên các khu đất vàng cả). Có nghĩa là thay vào các trường ĐH, BV sẽ là các TTTM, khu cao tầng,... tức là quy hoạch đô thị bị phá vỡ nặng nề hơn, mật độ dân cư cao hơn, ùn tắc ngày càng nghiêm trọng hơn.
Đừng nói với em về chuyện xây dựng công viên nhé, dù cách nào, cũng sẽ có những "ngoại lệ", "riêng biệt",... để rồi cuối cùng mọi khu đất đều phù hợp với lợi ích nhóm. Và trong thực trạng như thế, khi không thể làm gì khác, cách lựa chọn khôn ngoan là giữ nguyên hiện trạng, đến khi mọi sự minh bạch hơn thì mới tính chuyện di dời. Trong thực tế hiện nay, có vẻ cách làm thụ động này lại còn có trách nhiệm với đời sau.
Nói thêm về chuyện di dời trường ĐH đã có nhiều chủ trương, nhiều dự án, có dự án đã thực hiện, có dự án đã được nghiên cứu, vẽ đi vẽ lại (tỷ lệ nhỏ rồi) để cuối cùng khi lợi ích nhóm được đặt lên trên hết.
Một số trường ĐH đã có kế hoạch di chuyển ra khỏi khu Trung tâm (tính từ vành đai 3 trở ra), nhưng thực tế thì như các cụ thấy. Còn dự án của ĐHQG HN trên Hòa Lạc với 800 ha thì các cụ xem bây giờ thế nào rồi. Tại sao thế - đơn giản vì không có kinh phí, không có phương án tổng thể. Các cụ tính hàng ngàn cán bộ cùng gia đình, hàng chục ngàn SV sẽ làm gì trên đó?
Như thế, lý do chưa di dời không có phần nào do giảng viên, sinh viên đâu, nói thế phải tội.