Các cụ hồi học phổ thông toàn trốn tiết vật lý à? Bao nhiêu khái niệm lực ly tâm, trọng tâm, mức năng lượng với cân bằng bền trả lại cho thầy rồi sao
Nhà cháu mạn phép các thầy chém lại ít kiến thức vậy:
1. Về vấn đề an toàn khi vào cua:
Khi cua tốc độ cao có 2 nguy cơ: xe trượt bánh do lực ly tâm lớn hơn lực ma sát giữ xe đi theo hướng bánh lăn, hoặc lật xe do lực ly tâm thắng được mức cân bằng bền của xe vốn được quyết định bởi chiều cao trọng tâm xe và khoảng cách trọng tâm tới các bánh. Tuỳ theo cái nào đến trước mà xe sẽ trượt bánh hay lật.
Về nguyên tắc, trọng tâm xe càng cao, xe càng hẹp thì càng dễ lật hơn xe có trọng tâm thấp, xe rộng. Xe nặng hay nhẹ chả liên quan gì ở đây. Kia K3 thừa sức cua tốc độ cao hơn hẳn Lexus 570 dù nhẹ hơn 1 nửa. Những công nghệ phù phiếm giúp xe cua ở tốc độ cao ổn định hơn dựa trên nguyên tắc giảm tốc độ bánh phía trong vòng cua cũng không thể vượt qua giới hạn vật lý, và giới hạn này do lực ly tâm cũng như mức năng lượng của xe quyết định. Xe nặng hơn thì lực ly tâm cũng lớn hơn theo cùng tỷ lệ. Lực ly tâm ở xe gầm cao thường dễ dàng thắng mức cân bằng bền trước khi nó vượt được lực ma sát. Muốn xe đỡ bị lật thì chỉ có cách hạ gầm (hiệu quả cao) hoặc dùng lốp cỡ lớn hơn để gia tăng khoảng cách trọng tâm tới điểm ngoài cùng bánh xe (hiệu quả thấp)
Ngược lại, xe trọng tâm thấp ít có nguy cơ lật hơn nhưng lại bị trượt bánh khi cua quá nhanh. Lý do là mức cân bằng bền của xe trọng tâm thấp rất cao (hay mức năng lượng rất thấp), nên lực ly tâm sẽ thắng lực ma sát trước khi thắng được mức cân bằng. Muốn xe đỡ bị trượt thì dùng lốp có ma sát tốt hơn, thường là các lốp mềm. Lốp to hơn không có tác dụng vì lực ma sát không phụ thuộc diện tích tiếp xúc (đối với đường bằng nhé, offroad thì phụ thuộc gai lốp).
Túm lại, khi cua tốc độ quá cao, xe gầm cao sẽ dễ lật còn xe gầm thấp sẽ dễ trượt. Tốc độ tối đa chiu được khi vào cua của gầm thấp sẽ cao hơn gầm cao. Trọng lượng xe không có ý nghĩa gì hết, xe cont chở đầy hàng càng dễ lật.
2. Về vấn đề "cảm giác an toàn"
Một số xe khi vào cua có cảm giác tròng trành rất dễ lật, ngược lại xe khác rất "ngọt" không để lại cảm giác gì. Ngoài yếu tố an toàn như đã nói ở trên, có một số yếu tố khác tạo cảm giác an toàn hơn:
- Công nghệ chống trượt chống lật khi vào cua: dù được quảng cáo lên đến giời với đủ thứ tên hoa mỹ thì vẫn chỉ loanh quanh 2 cách cơ bản là giảm tốc độ 2 bánh bên trong vòng cua và giảm tốc độ tất cả các bánh khi phát hiện lực ly tâm quá lớn có thể dẫn tới trượt/lật xe.
- Giảm xóc cứng hơn khiến xe ít nghiêng sang một bên, tạo cảm giác xe đỡ bị tròng trành.
- Trợ lực điện làm tay lái nặng hơn ở tốc độ cao giúp người lái có cảm giác xe chắc chắn hơn, mặt khác hạn chế tình trạng run tay làm góc đánh lái thay đổi lúc cua.
Đó là vài kiến thức còn chưa kịp rơi rớt của nhà cháu.