Nói chuyện tản mạn về tấm hình trên kia, 1 trạm xăng trong KTT Navajo.
Cái đầu tiên mình thấy là giòng chữ thấy trong tấm bảng:
Ahe Hee. Đây là tiếng Navajo là 1 ngôn ngữ chính thức trong KTT, có nghĩa là Cám Ơn Bạn. Hiện nay tiếng Navajo được dạy trong các KTT và nhiều nơi khác như đại học, là thứ tiếng trên thưc tế chỉ người Navajo, dân tộc nhận tên mình là Diné hiểu và nói được, nhưng là 1 ngôn ngữ rất "sống". Tiếng Navajo nổi tiếng nhờ Hollywood và 1 vài phim tài liệu.
Số là trong cuộc chiến chống Nhật quân đội Mỹ đã phải nhờ đến thổ dân Navajo trong các đơn vị truyền tin tiền tuyến. Lý do là tiếng Navajo không ai biết ngoài người Navajo, dùng để liên lạc truyền tin hay mã hóa tài liệu, người Nhật không thể nào giải nỗi. Là 1 khía cạnh rất quan trong trong các chiến thắng trong chiến dịch Thái Bình Duong của Mỹ.
Hai là, tấm bản bên trái nói răng trong Navajo Nation mang khẩu trang là luật. Thời điểm đầu tháng 6 tại Mỹ đã có tỷ lệ chích ngừa cao, chừng trên 40%, cho nên việc mang khẩu trang được các tiểu bang nới lõng nhiều. Chỉ còn là 1 "khuyến cáo", chình quyền địa phương có quyền quản lý chuyện đó chứ không do liên bang ra lệnh. Cho nên trong bang Arizona, mà KTT này nằm lọt, việc đeo khẩu trang là tùy chọn trừ 1 vìa nơi đặc biệt như ráp hát, nhà kín gió v.v... Việc là, các KTT người bản địa là nhưng chính quyền độc lập trực thuộc thẳng CQ liên bang, y như 1 tiểu bang Arizona. Mỹ có 326 KTT như thế và họ có quyền bắt buộc dân cư hay người đến phải mang khẩu trang, cho dù có đem theo giấy chứng nhận đã tiêm ngừa.Luật do cảnh sát của CQ khu tự trị thi hành. Trạm xăng là nơi người ngoài địa phương ghé đến nhiều nhất, là nơi tốt để cảnh báo người lữ khách qua đường.
Ngoài ra các bộ tộc mang giòng máu "da đỏ" khi lâm bịnh covid-19 thì tỷ lệ tử vong cao hơn người da trắng, không chỉ hơn mà là gấp 3 lần hay hơn. Là 1 điều dáng đau thương cho dân tộc này, vì lý do họ là thiểu số,: tử vong cao thì dân tộc họ sẽ có khả năng diệt vong.
Đây là một gốc cây gần trạm xăng nơi có quán nước. Gốc cây thông hay tùng sa mạc khá lớn, mang đầy những những bông giây reng (ribbons) như 1 cây Noel, hằng ngàn cái.
Mổi bông vải là ttưởng niệm 1 người đã tử vong do covid-19 trên lãnh thổ Navajo. Em thấy khá cảm động nên lấy phone ghi lại để nhớ.
