Người Việt mới sang như em, ko tính những người xuất sắc, người ko có gì ngoài tiền và hoàn cảnh đặc biệt, thì đều mong muốn có một việc làm ở xứ người. Cho tới khi đi làm, em mới thực sự có được cảm giác thực sự hòa nhập với xã hội và làm chủ cuộc sống mới.
Mơ ước luôn là tìm được công việc tương tự công việc mình từng làm. Nhưng mới chân ướt chân ráo sang một đất nước khác, ko phải ai cũng đủ may mắn để có ngay công việc như vậy. Nên mơ ước thường bắt đầu bằng “một công việc”. Trên các hội nhóm người Việt ở đây, ko thiếu người từng làm kỹ sư, giảng viên, ngân hàng, quản lý ở Việt Nam, bắt đầu bằng các công việc gọi là vớ vẩn, như làm nhà hàng, siêu thị, dọn văn phòng, làm móng, nối mi. Ai ko tự tin về tiếng Anh thì làm cho người Việt, chấp nhận bị trả lương thấp hơn mức lương quy định tối thiểu. Phần lớn những ai vượt qua được định kiến việc chân tay - ngày xưa, bây giờ, tiếp tục cố gắng và kiên định với mơ ước ban đầu sẽ tìm được công việc tốt hơn ko sớm thì muộn. Như câu nói “you don’t have to see the whole staircase, just take the first step.”
Em cũng bắt đầu bằng công việc thu ngân siêu thị. Em sang được mấy tháng thì đẻ. Ở nhà chồng nuôi đến khi con 2,5 tuổi thì em đi học. Ở nhà hơn 2 năm em ko còn tự tin như trước nên quyết định đi học. Em học 2 chứng chỉ ngắn hạn ở TAFE hết 1 năm rưỡi về hành chính kế toán. Đi học rồi em tự tin hơn nhiều. Việc đầu tiên em apply là làm hành chính cho council (chính quyền địa phương) gần nhà với mơ ước được đi bộ đi làm. Ko được nhận. Bà hàng xóm làm ban kế hoạch của hội đồng động viên em chờ cơ hội lần sau. Em viết mail hỏi làm thực tập ko lương, cũng ko hồi đáp. Vẫn mong muốn đi làm gần nhà vì em mới có bằng lái xe ko lâu, lái xe ko tự tin, nên em nhắm tới siêu thị Coles cách nhà 7 phút đi bộ. Đồng thời gửi tiếp hồ sơ cho việc được đăng tuyển trên blackboard của trường, là nơi em đang làm bây giờ. Lúc đó em gần học xong khóa thứ 2. Coles em được nhận. Thế là em thành thu ngân siêu thị. Em nhớ cảm giác khi anh phỏng vấn em gọi điện thông báo, em vui ko thể tả. Đấy là công việc đầu tiên ở Úc của em. Em gọi điện cho chồng, bố mẹ chồng, chị chồng, bố mẹ em ở nhà, rồi sang nhà bà hàng xóm khoe vì bà sang trông con cho em đi phỏng vấn, sau đó lên khoe với giảng viên và các bạn em chơi trong lớp. Ai cũng chúc mừng em có công việc đầu tiên, ko ai nói đó là công việc chân tay sao mà vui thế cả
Lương em casual được $27/h ngày thường, $33/h ngày thứ 7, $39 CN, $52 ngày lễ. Casual là lao động phù động, khi cần họ gọi, ko được hưởng quyền lợi nghỉ ốm, nghỉ phép năm vẫn có lương nên lương cao hơn 25% so với lao động ký hợp đồng part time - full time. Em làm phù động được 2 tháng thì sếp bảo cho em vào part time vì em làm tốt, thực ra các sếp đều được khuyến khích đưa nhân viên vào hợp đồng part time để tiết kiệm quỹ lương. Ký hợp đồng ngoài các quyền lợi về nghỉ phép còn được chọn ngày giờ mình thích đi làm, đồng thời siêu thị có trách nhiệm bố trí tối thiểu 15 giờ / tuần nên mặc dù lương thấp hơn em vẫn nhận.
Làm thu ngân siêu thị ở Coles rất bận. Bên em lương cao nên họ tận dụng nhân lực hết công suất. Bất cứ khi nào vắng khách họ sẽ chỉ để 1-2 quầy mở, thu ngân ở các quầy đóng sẽ được điều đi xếp lại hàng khách bỏ lại ko mua hoặc đi thu hộp giấy rỗng ở các kệ. Nhân viên thu ngân cũng được xếp lịch rất sát, ko khi nào thừa người. Đến giờ cao điểm, sếp quản lý cả siêu thị cũng xuống làm thu ngân như thường để tận dụng nhân lực. Nên em vào làm là luôn tay luôn chân, rất hiếm khi được nghỉ đứng chơi ko vài phút. Hồi đó mới đi làm, lần đầu kiếm được tiền nên em rất ham. Ca 7-10 tiếng em nhận đều, đứng cả buổi đến giữa tuần nhận lương lại quên hết mệt mỏi.
Ở Úc hay ở đâu cũng vậy, làm retail là làm dâu trăm họ. Em làm thu ngân, ngày phục vụ bao nhiêu lượt khách nên tiếp xúc với đủ loại người. Nhiều khách rất dễ thương, cũng ko it khách thương ko dễ. 6 tháng làm thu ngân siêu thị Coles em ko hề hối tiếc hay xấu hổ mà luôn biết ơn nơi cho em công việc đầu tiên và kể về thời gian này với tất cả mọi người em biết và quen sau này. Từ 6 tháng làm thu ngân, em hiểu hơn về văn hóa Úc, người Úc, giao tiếp và đoán ý người khác tốt hơn, năng động hơn, nhẫn nại, bao dung, tử tế và khiêm nhường hơn. Dù vậy đây cũng là công việc vất vả cả về tinh thần và thể chất, em cũng xác định ko làm mãi được nên sau 1 tháng làm part time việc văn phòng ở chỗ làm mới, em viết mail cho sếp lớn báo em sẽ nghỉ việc ở siêu thị và available cả tuần, nếu sếp cần em luôn sẵn sàng nhận việc, sếp mail lại offer luôn hợp đồng full time nên sau 6 tháng ở Coles, đến 31/12/2021 - sau khi ở lại làm nốt mùa bận rộn nhất năm của ngành bán lẻ em nghỉ việc ở siêu thị.
Em sẽ viết tiếp về siêu thị, hàng hóa và quyền lợi của người tiêu dùng ở Úc ở bài sau.