Hôm nay e vừa đọc một bài về cách tính bảo hiểm xã hội trên FB, không rõ thực hư có phải như vậy không, mong các cụ cùng luận giải
1. Một người lao động đi làm từ mức lương tối thiểu, mỗi năm tăng dần đều cứ cho là 5-10% thì sau 30 năm đóng bảo hiểm, trung bình tiền lương anh ta dùng để đóng bảo hiểm kể từ khi bắt đầu đi làm đến khi nghỉ hưu mỗi tháng là 10 triệu (con số hày dù có thay đổi lên 15, 20 hay 30 triệu... thì kết quả phép tính phía dưới về bản chất vẫn không thay đổi).
Theo luật bảo hiểm mới nhất, doanh nghiệp đóng 24%, người lao động đóng 10,5%.
Số tiền bảo hiểm người lao động phải đóng trung bình trong 1 tháng là 10.000.000*10,5%=1.050.000 vnd.
Số tiền bảo hiểm người lao động đóng trong 30 năm là 1.050.000*12*30=378.000.000 vnd.
=>Sau 30 năm đóng bảo hiểm, người lao động coi như mất trắng 378 triệu và được chi trả mỗi tháng tối đa 75% số tiền lương cơ bản trung bình dùng để đóng bảo hiểm mỗi tháng, tức là 10*75%=7,5 triệu. (Dù có đóng tới 40 năm bảo hiểm thì cũng chỉ được hưởng mức tối đa là 75%)
2. Giả sử người lao động đó không đóng bảo hiểm mà dùng tiền đó gửi tiết kiệm ngân hàng, ta sẽ có phép tính lãi tích luỹ như sau:
Tháng đầu tiên anh ta gửi tiết kiệm 1.050.000 vnd thì sau 1 năm anh ta sẽ nhận được là 78.750 vnd tiền lãi.
Từ tháng thứ 2 đến tháng thứ 12, mỗi tháng anh ta lại gửi 1.050.000 vnd. Để chốt xem cuối năm thứ nhất anh ta thu về bao nhiêu tiền thì số tiền này sẽ có kỳ hạn gửi thấp nhất là 1 tháng và cao nhất là 11 tháng (vì không đầy năm). Tất nhiên là gửi kỳ hạn càng cao thì % lãi càng lớn nhưng cứ cho là mỗi tháng tiền gửi vào anh ta đều gửi với kỳ hạn thấp nhất là 1 tháng với lãi suất trung bình là 5% một năm thì số tiền anh ta lãi mỗi tháng ứng với mỗi 1.050.000 vnd sẽ là 1.050.000*5%/12=4.375 vnd. Vậy 1.050.000 vnd gửi vào ở tháng thứ 2 sẽ sinh lời 4.375*11=48.125 vnd vào cuối năm. 1.050.000 vnd của tháng thứ 3 sẽ sinh lời là 4.375*10=43.750 vnd vào cuối năm... (Chú ý rằng thật ra những con số này sẽ còn cao hơn vì sau 1 tháng thì về bản chất số tiền cả vốn lãi để làm cơ sở tính cho tháng sau sẽ là 1.050.000+4.375 vnd và luỹ tiến, tức là lãi từng tháng về sau sẽ không còn nguyên là 4.375 nữa mà biến đổi tăng lên, nhưng tôi cứ coi như nó không sinh lãi và giữ nguyên mức 4.375 vnd cho dễ tính). Cứ tính như thế ta sẽ có tổng lãi suất anh ta gửi từ tháng 2 đến tháng 12 là 288.758 vnd. Sau 1 năm số tiền vốn lẫn lãi anh ta tích được là 1.050.000*12+78.750+288.758=12.967.580 vnd và đây sẽ là cơ sở để tính lãi cho năm thứ 2 với mức 7,5% 1 năm kỳ hạn 12 tháng.
Số tiền trong năm thứ 2 anh ta gửi vào là 1.050.000*12=12.600.000 vnd. Vì số tiền này gửi hàng tháng chứ không phải gửi ngay từ đầu năm nên tôi lại mặc định ở tình huống xấu nhất là lãi 5% 1 năm với kỳ hạn gửi là 1 tháng. Tính với công thức tương tự như trên thì riêng số tiền này sẽ sinh lời 341.258 vnd.
Vậy hết năm thứ 2 anh ta có 972.568 vnd tiền lãi từ khoản vốn 12.967.580 vnd đầu năm, hai khoản này gộp lại và cộng với số tiền 12.600.000 vnd gửi trong năm thứ 2 và lãi phát sinh của riêng nó là 341.258 vnd thì tổng số tiền cuối năm 2 sẽ là 12.967.580+972.568+12.600.000+341.258=26.881.406 vnd. Đây sẽ là cơ sở để tính lãi cho năm thứ 3 với mức 7,5% 1 năm kỳ hạn 12 tháng
Cứ tiếp tục tính tích luỹ như vậy thì sau 30 năm số tiền cả vốn lẫn lãi anh ta thu về sẽ xấp xỉ 1 TỈ 200 TRIỆU. Mỗi tháng số tiền này tiếp tục sinh lãi ít nhất là khoảng 8 triệu.
=> Số tiền người lao động được hưởng từ ngân hàng còn cao hơn cả tiền bảo hiểm nhận về, đồng thời người lao động còn nguyên 1 tỉ 200 triệu tiền vốn trong ngân hàng.
II. Với bên bảo hiểm, thử tính xem con số sẽ khủng khiếp thế nào nhé.
Với mức lương trung bình mặc định 10 triệu, mỗi tháng họ thu về 1.050.000 vnd của người lao động và 2.400.000 vnd của doanh nghiệp, tổng cộng là 3.450.000 vnd. Đây là số tiền khởi điểm của tháng đầu tiên để tính lãi. Vẫn áp dụng mức lãi suất 7,5% 1 năm cho mỗi lần quyết toán đầu năm và 5% 1 năm cho từng tháng lẻ, lập công thức luỹ tích như trên thì sau 30 năm số tiền họ thu về là bao nhiêu bạn biết không? 4 TỈ 200 TRIỆU đồng. Số tiền này sinh lời khoảng 26 triệu mỗi tháng. Đem nó trừ đi lương hưu trả cho người lao động thì lãi tồn đọng của bảo hiểm mỗi tháng còn lại là 26 - 7,5 = 18.5 triệu.
=> Bên bảo hiểm ăn trọn 4 tỉ 200 triệu đồng, đồng thời số tiền lãi hàng tháng của họ thừa sức chi trả tiền lương hưu cho người lao động. Sau khi chi trả xong vẫn còn một khoản lớn tiền lãi sẽ được giữ lại để tiếp tục sinh lời. Sau khi người lao động chết thì khoản lãi đó sẽ càng sinh lời nhiều hơn vì không phải trích ra để trả lương hưu nữa.
Bây giờ thì bạn đã hiểu được mất thế nào rồi chứ?
PS: Xin tham khảo bảng tổng kết lãi suất các ngân hàng phía dưới.
http://vietbao.vn/vn/lai-suat-ngan-hang/