[Funland] Cội nguồn cuộc xung đột Israel-Palestine

[Ngao5]

Ngày 20-5-1967, bốn ngàn giáo đường Ai Cập gọi tín đồ dự cuộc Thánh chiến. Ở Gaza, 12.000 quân Choukeiri và một số Fedayin (cảm tử quân), tiến lại sát biên giới Israel. Đại sứ Trung Quốc tới thăm Choukeiri. Ngày 23-5-1967, Nasser tuyên bố phong toả vịnh Akaba.
Tổng thống Hoa Kỳ Lyndon Johnson lên tiếng cảnh cáo rằng Ai Cập làm cho tình hình ở Tây Á nguy hiếm và phải chịu trách nhiệm.
Lập tức, Moscow đáp lại: “Kẻ nào dám xâm lăng Tây Á sẽ đụng phải lực lượng của liên minh Ả-rập và sự kháng cự của Liên Xô”.
Được Liên Xô hậu thuẫn, Nasser hoàn toàn vững bụng.

 

[Ngao5]

Jordan vốn thân Tây phương, Nasser đưa người vào, quấy rối, tính lật đổ ngai vàng của Hussein.
Xứ đó nhỏ và nghèo, chỉ có một triệu rưỡi dân mà nửa triệu là những người Ả-rập Palestine tản cư qua “lúc nào cũng chỉ ngong ngóng có thánh chiến” để hồi hương, cho nên trong nước không bao giờ yên, ngai vàng lúc nào cũng lung lay.
Hussein phải đối phó với ba cuộc đảo chính, dẹp hai cuộc cách mạng, nhờ can đảm và lanh trí mà mười lần thoát chết.
Từ khi Choukeri lập bản doanh ở Jerusalem, Hussein uất ức vì bị Choukeiri lấn át, nhưng ông không dám phản đối.
Bây giờ Nasser đưa quân vô nói là để bảo vệ Jordan, Hussein biết rằng tính mạng mình lâm nguy, đành phải nuốt hận, thân hành qua Cairo ký một hiệp ước liên minh, đứng về phe Ả-rập thống nhất.
Vậy là Nasser đã vừa ngoại giao, vừa dọa dẫm, thực hiện được sự thống nhất của khốì Ả-rập.

6-1967 – Vua Hussein (Jordan) họp báo về Cuộc chiến tranh Sáu ngày. Ảnh: Tim Page

 

[Ngao5]

Đầu tháng sáu 1967 hiện có tới mười hai quốc gia Ả-rập đứng sau lưng Ai Cập
8 quốc gia sẵn sàng gửi quân đội qua khi có chiến tranh với Israel: Algeria, Maroc, Kuwait, Yemen, Iraq, Sudan, Jordan, Syria
4 quốc gia Saudi Arabia, Tunisia, Libya, Liban chỉ tỏ tinh thần đoàn kết về chính trị thôi.
Ngoài ra hai xứ Hồi giáo nhưng không phải là Ả-rập là Thổ Nhĩ Kỳ và Pakistan ở xa ủng hộ về tinh thần.
“Chúng tôi hết thảy đứng về phía Nasser”.

 

[Ngao5]

Nasser thấy chưa bao giờ tình hình thuận lợi như vậy
- Về ngoại giao, Israel có Mỹ và Anh làm hậu thuẫn, nhưng Ả-rập có Liên Xô và Tiệp Khắc. Pháp cung cấp máy bay Mirage cho Israel nhưng ngày 2-6-1967, Tổng thống De Gaulle tuyên bố trung lập và bảo rằng nước nào nổ súng đầu tiên sẽ không được Pháp tán thành, chứ đừng nói là ủng hộ. Vậy là hậu thuẫn hai bên ngang nhau.
- Về dân số, Ả-rập gồm bảy chục triệu, Israel chỉ có hai triệu rưởi.
- Về quân số: Ai Cập có 270.000 quân, đã triển khai ở bán đảo Sinai 100.000 quân;
Syria đã tập trung ở biên giới bắc Israel 60.000 quân;
Jordan cũng có 60.000 quân do một tướng Ai Cập chỉ huy;
Liban cũng có một đạo quân nhỏ;
Iraq, Algéria, Kuwait đã gởi những đoàn quân tượng trưng qua.
Quân hậu bị của các nước này còn rất nhiều. Vậy quân số nhất định là hơn Israel.

 

[Ngao5]

Binh sĩ Ai Cập lại được Liên Xô và Trung Quốc huấn luyện kỹ càng.
- Về vũ khí, trong mười năm nay, Liên Xô, Tiệp Khắc đã cung cấp cho Ai Cập năm trăm máy bay MiG-17, MiG-19, trực thăng… 1.300 chiếc xe tăng, 175 dàn phóng tên lửa SA-75 (tức SAM-2), 12 tàu ngầm, 7 khu trục hạm.
Syria và Iraq cũng có khoảng 206 máy bay, 700 xe tăng…
Vậy Nasser tin phần thắng tất về Ả-rập, và đài phát thanh Cairo không ngớt tuyên bố:
“Hai gọng kìm Ai Cập và Syria đã xiết chặt vào cổ Israel”
“Tám họng súng Ả-rập đã chĩa vào Israel”.
“Quân đội chúng ta sẵn sàng giải phóng Tel Aviv”
“Chiến tranh lần này sẽ là chiến tranh toàn điện và mục tiêu của chúng ta là diệt Israel”.

 

[Ngao5]

Nhưng lần này Nasser đã tính sai hai nước cờ:
Sự đoàn kết của các quốc gia Ả-rập chỉ có bề ngoài; sau mười chín năm, từ chiến tranh đầu tiên với Israel năm 1948, sự thống nhất hoạt động tác chiến vẫn chưa thực hiện được ở phía Ả-rập, tinh thần chiến đấu của các nước không đều nhau, có những đội quân miễn cưỡng ra trận.
Trước khi nổ ra chiến tranh 1 năm, ngày 14-5-1966, Thủ tướng Liên Xô Kosygin đến Ai Cập với lời hứa đảm bảo mọi yêu cầu quân sự của Nasser
Nasser tưởng như thế nào Liên Xô cũng can thiệp, nhưng lạ lùng thay, Liên Xô không can thiệp, đứng ngoài ngó Israel đánh quỵ các lực lượng Ai Cập rồi quay trở lại hạ nốt lực lượng Jordan, Syria.
Mãi đến phút chót, khi khắp thế giới thấy Israel đã toàn thắng, Liên Xô mới lên tiếng hão.
Thành thử Mỹ có Hạm đội Sáu ở Địa Trung Hải cũng chẳng cần phải can thiệp.

 

[Ngao5]

Hai cường quốc anh chị đã thoả thuận ngầm với nhau rằng phen này để mặc bọn đàn em đọ sức, mình không nên xen vào.
Điều lạ lùng nhất là thái độ không can thiệp đó của Liên Xô, Nasser không đoán ra mà Israel lại biết chắc từ trước, ông Louis Garros trong bài báo đã dẫn bảo rằng “tất cả chính sách của Israel đã xây dựng trên sự tin chắc đó: Liên Xô sẽ không can thiệp”.
Tàu chiến Liên Xô và Mỹ chỉ vờn nhau ở Đại Trung Hải trong "Chiến tranh Sáu Ngày" tháng 6-1967

 

[Ngao5]

Kết quả là Israel còn thắng lợi to hơn lần trước, làm cho cả thế giới ngạc nhiên một lần nữa.
Lần trước Israel chiến đấu chung với Anh-Pháp, lần này họ chiến đấu một mình
Lần trước họ chỉ tấn công Ai Cập, lần này họ chiến đấu trên ba mặt trận: Ai Cập, Jordan, Syria
Lần trước họ mất một trăm giờ để vượt bán đảo Sinai, lần này họ chỉ mất có tám mươi bốn giờ, thực ra sau ba giờ đầu tiên của chiến dịch (ngày 5-6-1967), cán cân lực lượng đã nghiêng hẳn về phía họ, vì họ đã diệt được gần hết lực lượng không quân của Ai Cập, hoàn toàn làm chủ không phận trên chiến trường, rồi mấy ngày sau đánh tan lực lượng liên minh Ả-rập.
Thật là một kỳ công.
Danh tiếng của độc long tướng quân Moshe Dayan (lần này làm Bộ trưởng quốc phòng) lại càng vang lừng, thậm chí một nghị sĩ Mỹ đã nói đùa rằng phải mời ông qua điều khiển các cuộc chiến tranh ở Việt Nam

 

[Ngao5]

Đêm 23-5-1967, khi Ai Cập phong tỏa eo biển Tiran ở cửa vịnh Akaba, ông Lévi Eshkol, Thủ tướng kiêm Bộ trưởng quốc phòng của Israel liền họp nội các hồi 4 giờ sáng để quyết định thái độ.
Toàn thể nội các đồng ý rằng phải phản ứng liền, nhưng đa số còn do dự chưa muốn dùng võ lực, hãy dùng đường lối ngoại giao đã.
Eshkol yêu cầu các quốc gia có hải quân và tàu thuyền ở phương Tây giải quyết vấn đề quốc tế đó, rồi phái Đại sứ Abba Eban qua Mỹ, Pháp, Anh
De Gaulle khuyên: “Israel đừng nên gây chiến. Nên để vấn đề đó cho tứ cường (tức Mỹ, Liên Xô, Anh, Pháp) giải quyết”

 

[Ngao5]

Thủ tướng Wilson bảo Anh sẽ hành động theo Mỹ.
Còn Mỹ đương mắc kẹt ở Việt Nam, cũng không muốn gây rối thêm ở Tây Á, nhưng hứa sẽ ủng hộ Israel.
Tổng thống Johnson sẽ dùng chính sách này để đối phó với Ai Cập: cùng với vài quốc gia có hải quân và thương thuyền sẽ xông bừa vào vịnh Akaba, phá sự phong tỏa và đoàn tàu của Israel sẽ theo vào. Ông bảo Anh, Canada và Hà Lan đã đồng ý với Mỹ về điểm đó.
Mỹ còn cho Israel biết rằng về quân sự, Israel mạnh hơn, có chiến tranh thì Israel chắc chắn thắng.
****
Trong khi Eban qua Anh, Pháp thì Bộ trưởng quốc phòng Ai Cập là Mohamed Chams El din Badiane qua Moscow, và Moscow long trọng tuyên bố trong một bữa tiệc: “Liên Xô sẽ giữ tình thân nghị với Ai Cập, sẽ tiếp tục giúp đỡ Ai Cập. Một tục ngữ Ả-rập bảo: “Gặp lúc khó khăn mới biết được bạn trung thành” Chúng tôi đã có dịp chúng tỏ rằng câu đó đúng”.

 

[Ngao5]

Cuối tháng 5-1967, Thủ tướng Syria cũng bay qua Moscow và cũng được Moscow hứa sẽ giúp đỡ về chính trị và quân sự. Hơn nữa, Moscow còn tăng cường hạm đội Liên Xô ở Địa Trung Hải, nhất định chặn mọi sự can thiệp của Mỹ hoặc Anh
Rồi theo Samuel Seguev trong sách đã dẫn thì trong mấy ngày chiến tranh, đường liên lạc đỏ giữa Moscow và Washington hoạt động liên tiếp: ở cả hai đầu người ta cùng thề với nhau tìm đủ mọi cách tránh mọi cuộc đụng đầu giữa hai cường quốc để cho Tây Á khỏi chìm trong khói lửa.

 

[Ngao5]

Kết luận:
Mỹ đã ngầm xúi Israel gây chiến
Liên Xô đã ra mặt xúi Ai Cập và Syria gây chiến
Mỹ, Anh cung cấp vũ khí cho Israel
Liên Xô, Tiệp cung cấp vũ khí cho Ả-rập, tha hồ, muốn bao nhiêu cũng được, nhưng Mỹ, Liên Xô đã thoả thuận với nhau rồi: sống chung hoà bình, không vì bán đảo Ả-rập mà đọ sức với nhau, cứ đứng ngoài ngó hai con gà nòi đá nhau.
Vì có lẽ cả Liên Xô lẫn Mỹ đều tin rằng gà của mình là gà nòi cứng cựa, chắc ăn gà của đối phương

 

[Ngao5]

Trong lúc nước sôi lửa bỏng thì nội bộ Israel lủng củng
Thủ tướng Eshkol hình như hơi do dự, bị đa số đ.ảng phái (Israel có tới 11 đ.ảng chính trị) cho là ôn hoà quá, dùng chính sách ngoại giao thì biết bao giờ giải quyết cho xong, mà nước đã đến chân rồi.
Dân chúng Israel có vẻ ngờ sự đắc lực của nội các Eshkol, mong đoàn kết dân tộc để cho chính quyền mạnh hơn nên đề nghị thay đổi thành phần nội các, đưa hai vị anh hùng Ben-Gurion và Moshe Dayan lên cầm quyền.
Trong mấy năm liền Eshkol vẫn mâu thuẫn với Ben-Gurion về chính kiến, nên bất bình không chịu.
Ménahem Béguin được các đ.ảng phái cử lên thuyết phục Eshkol:
- Thưa Thủ tướng, tôi biết rằng giữa ngài và ông Ben-Gurion có những sự xích mích nghiêm trọng nhưng xin ngài nhớ giữa ông ấy và tôi cũng vậy. Về phần tôi, tôi sẵn sàng quên mọi chuyện cũ để chúng ta đoàn kết với nhau trước kẻ thù chung.

 

[Ngao5]

Eshkol đáp:
- Ông Béguin ạ, hai con ngựa Ben-Gurion và tôi làm sao cùng kéo một chiếc xe được. Hoặc là ông ấy, hoặc là tôi.
Sau đó có người đưa ra giải pháp: tách rời chức vụ Thủ tướng và Bộ trưởng quốc phòng ra: Eshkol, vẫn giữ chức Thủ tướng, nhưng ghế Quốc phòng sẽ giáo cho Moshé Dayan.
Eshkol cũng lại cự nự nữa vì Moshe Dayan thân với Ben-Gurion, ông ta bảo: Mới hôm 24-5, nội các đồng ý với tôi là phải ôn hoà mà sao hây giờ lại bắt tôi chấp nhận Moshe Dayan.

 

[Ngao5]

Eshkol đáp:
- Ông Béguin ạ, hai con ngựa Ben-Gurion và tôi làm sao cùng kéo một chiếc xe được. Hoặc là ông ấy, hoặc là tôi.
Sau đó có người đưa ra giải pháp: tách rời chức vụ Thủ tướng và Bộ trưởng quốc phòng ra: Eshkol, vẫn giữ chức Thủ tướng, nhưng ghế Quốc phòng sẽ giáo cho Moshé Dayan.
Eshkol cũng lại cự nự nữa vì Moshe Dayan thân với Ben-Gurion, ông ta bảo: Mới hôm 24-5, nội các đồng ý với tôi là phải ôn hoà mà sao hây giờ lại bắt tôi chấp nhận Moshe Dayan.
Mãi tới khi thấy gần như toàn thể nội các bỏ rơi mình, nhất là khi dân chúng to nhỏ với nhau. Nasser (Ai Cập) và Hussein (Jordan) thù nhau mà còn hoà giải với nhau kia, tại sao các nhân vật cầm quyền của mình không chịu quên những xích mích cũ của nhau đi, Eshkol mới chịu nhượng một chút, để Moshe Dayan làm phó Thủ tướng, Bộ trưởng quốc phòng giao cho Ygal Allon người trong phe của ông ta.

 

[Ngao5]

Moshé Dayan không chịu “ngồi chơi xơi nước”, muốn làm cái gì thì làm cho ra trò kia, nếu không làm Bộ trưởng quốc phòng thì sẽ làm tư lệnh đạo quân phương Nam, ở dưới quyền tướng Isaac Rabin, Tổng tham mưu trưởng, học trò của ông.
Mãi tới ngày mồng một tháng sáu (4 ngày trước khi chiến tranh nổ ra), dân chúng nhao nhao lên, biểu tình đòi Moshé Dayan trở về bộ quốc phòng, thì Lehkol mới nhượng bộ, toàn thể nội các hoan hô độc long tướng quân, toàn thể quân đội thở ra nhẹ nhàng, ăn mừng, ca hát, nhảy múa. Họ có được một vị l.ãnh đạo mà họ ngưỡng mộ và tin tưởng hoàn toàn. Lòng ái, quốc, lòng hy sinh, tinh thần trách nhiệm hiện trên mặt mọi người.

 

[XPQ]

Những cuốc gia bé không thể nào tránh khỏi sự chi phối và ảnh hưởng của các thế lực quốc tế, chỉ là chọn đúng bên nào vào khi nào thôi. Ít ra en đặt lợi ích cuốc gia dân tộc của họ lên hàng đầu nên miu mô đối ngoại thật sự linh hoạt. Hơn nữa là họ có những lãnh tụ nhìn thấu tâm địa của các cường cuốc. Cũng không thể phủ nhận được ý chí của cuốc gia dân tộc cho đến từng người dân It ra en thật đáng ngưỡng mộ.

 

[Captain]

Tiếp đi cụ êi…

 

[Ngao5]

6-1967 – Tổng tham mưu trường Yilshak Rabin (trái), Bộ trường Quốc phòng Moshe Dayan (giữa) và và Menachem Begin lại cửa văn phòng T.hù tướng Levi Eshkol vài ngày trước khi nổ ra chiến tranh. Ảnh: Micha Bar Am

6-1967 – Tổng tham mưu trường Yilshak Rabin (trái), Bộ trường Quốc phòng Moshe Dayan (giữa) và và Menachem Begin lại cửa văn phòng T.hù tướng Levi Eshkol vài ngày trước khi nổ ra chiến tranh. Ảnh: Micha Bar Am

 

[Ngao5]

Người Do Thái đoàn kết với nhau lạ lùng vì lẽ sống còn của họ, người ta tự nguyện đầu quân: Lệnh động viên ban ra: dân chúng nhập ngũ đủ 100%; ở các binh chủng nhảy dù, và xe tăng con số lên tới 130%, vì có nhiều người chưa bị gọi mà cũng tình nguyện đầu quân. Không có một lá thư xin phép trong suốt chiến dịch, dù nhà có tang, hay có người cưới hỏi. Phụ nữ dưới 55 tuổi và trẻ em trên 12 tuổi đều được giao phó trách nhiệm. Các nhân viên, đã hồi hưu đều trở lại làm nhiệm vụ cũ để thay thế những người ra mặt trận.
Học sinh trung học Israel đua nhau đào hầm, đổ cát vào bao, dựng các chướng ngại vật, đưa thư. Những người trên 50 nếu không vào tổ chức phòng vệ dân sự hoặc địa phương quân thì giúp đỡ tùy khả năng của mình; người nào biết lái xe thì đi xe - có khi là chính xe của họ - để chở hành khách không lấy tiền. Mọi phương tiện chuyên chở được dùng vào vận tải vũ khí, quân nhu trước hết.
Tóm lại là toàn dân được huy động cho chiến tranh