Cái nhục mà bạn nói là nhục quốc thể. Khi mà nước mất. Trách nhiệm thuộc về cả quốc gia. Họ Hồ làm hết sức, cố đánh, cố đến phút cuối, không hàng, bản thân ông ta là bậc anh hùng. Ko ai khen họ Hồ, nhưng cũng khó chê ông ta điều gì. Ông ta là người Việt yêu nước. Theo Kw Taylor, họ Hồ không đc nguoì miền Bắc tin theo, phải phòng ngự ở ven sông Hồng chứ không đong quân ở Thaeng Long. Mạc Thúy là thế lực ở miền Bắc thời đó dẫn 10000 quân đầi Minh. Bản thân cha con N Trãi đều hàng Tàu. Lê Lợi dùng N Trãi vì N Trãi có thể thuyết phục các đồng hương ra hàng.
Nhục là như Mạc Thúy, là người Việt mà làm ngụy quan, dẫn đường cho Trương Phụ, làm quan cho Tàu. Đến đời cháu là Đăng Dung, bản thân có quân đội mạnh, lại hàng Tàu, quì lạy, nhận lịch Tàu.
Vì thế họ Mạc mạnh, chiểm cả mà thua N Kim, chỉ có vài ngàn quân trốn bên Lào về.
