Bọn em đến thị trấn Eceabat, nằm ở sườn Đông của bán đảo Gallipolli lúc 11h30' và dừng chân ăn trưa, trước khi bắt đầu hành trình thăm Bảo tàng Chiến tranh và các khu vực từng xảy ra các trận chiến kinh hoàng trong Thế Chiến I giữa quân đội Thổ và Liên quân Anh - Pháp, năm 1915.
Bữa trưa đơn giản thế này. May mà em thủ ít hoa quả, bánh ngọt đem theo, chứ không thì đói to.
Sau khi ăn trưa, bọn em bắt đầu hành trình thăm quan bán đảo Gallipolli, với điểm đến đầu tiên là Bảo tàng Chiến tranh:
Bảo tàng đã tái hiện lại toàn bộ trận chiến Gallipolli trong Thế chiến I, giữa 300.000 binh sĩ Thổ chống lại 500.000 binh sĩ của Liên quân Anh - Pháp, đến từ nhiều nước thuộc địa, mà đáng kể nhất là quân của Australia và New Zealand. Bảo tàng gồm 10 phòng chiếu film và mô hình, sử dụng các hiệu ứng âm thanh và hình ảnh hiện đại khiến cho người xem như thấy cuộc chiến đang hiển hiện đâu đây. Thật sự là quá ấn tượng, không chỉ với em mà ngay cả với nhiều khách ngoại quốc đến từ Canada, Australia, South Affrica... cùng thăm quan. Tiếc là Bảo tàng không cho phép quay film, chụp ảnh trong các phòng đó, nên em chỉ có thể báo cáo lại được với các Cụ bằng mồm.
Kết quả của trận chiến là quân Thổ đã ngăn chặn được Liên quân Anh - Pháp đổ bộ lên bán đảo Gallipolli. Liên quân phải rút lui, đồng nghĩa với thất bại. Tuy nhiên, lớp lớp binh lính 2 bên đã nằm chết bên nhau, giữa lúc phơi phới tuổi thanh xuân. Chỉ trong vòng 34 tuần, con số thương vong của cả 2 bên là 500.000 quân, trong tổng số hơn 800.000 quân tham chiến. Có bao hình ảnh khiến người ta rơi lệ khi biết những binh lính trẻ ra trận là cầm chắc cái chết, dù là "chết cho quê hương", tương tự như trận chiến "thành cổ Quảng Trị" ở ta.
Nhưng ẩn sau khói súng của cuộc chiến khốc liệt lại là những câu chuyện mang đậm tính nhân văn, khi những người lính Thổ sẵn lòng gác lại hận thù, dìu những người lính Anh bị thương trao trả cho phía Liên quân chữa trị. Hình ảnh đó đã được lưu truyền và dựng thành tượng như chúng ta thấy ngày nay:
Có lẽ, đó cũng là lý do để Gallipolli mãi trở thành trận đánh không thể nào quên trong tâm trí của tất cả mọi người.
