Quân cảng Lữ Thuận (tiếng Anh là Port Arthur)
Cảng Lữ Thuận nằm ở Đại Liên trên bán đảo Liêu Đông, tỉnh Liêu Ninh, Trung Quốc
Lữ Thuận bị người Nhật chiếm từ cuối thể kỷ 19. Sa hoàng muốn chiếm vùng đông Bắc Trung Quốc, đã đánh chiếm cảng Lữ Thuận.
Ngày 8-2-1904, với lực lượng vượt trội cả về con người lẫn vũ khí, quân Nhật do Đô đốc Hayhachiro Togo đã bất ngờ tấn công Hạm đội Thái Bình Dương của Nga ở cảng Lữ Thuận.Hải quân Nhật Bản tập kích Hạm đội Thái Bình Dương của Nga ở Lữ Thuận mở đầu Chiến tranh Nga Nhật 1904-1905.
Do chủ quan, khinh địch, quân Nga phải chịu thiệt hại nặng nề khi mất 2 tàu khu trục lớn nhất là Tsesarevich và Retvizan, tàu tuần dương hạng nặng Pallada cũng bị trúng pháo.
Quân Nhật sau đó bắt đầu hình thành thế trận bao vây phong tỏa, chặn các đường tiếp viện của Nga và cảng Lữ Thuận. Cuộc chiến tại Lữ Thuận giữa Nhật và Nga sau đó kéo dài tới 11 tháng.
Do bị vây hãm kéo dài, quân Nga tại Lữ Thuận dần suy kiệt và sa sút tinh thần chiến đấu. Đến đầu năm 1905, hàng loạt các vị trí phòng thủ then chốt của Nga tại Lữ Thuận rơi vào tay Nhật.
Ngày 2 tháng 1 năm 1905, quân Nga tại Lữ Thuận ký bản đầu hàng vô điều kiện, Nhật chiếm hoàn toàn Lữ Thuận.
Lữ Thuận là trận chiến quy mô lớn đầu tiên của Nhật Bản kể từ sau cải cách Thiên hoàng Minh Trị. Chiến thắng Lữ Thuận buộc các cường quốc phương Tây như Mỹ, Anh thừa nhận Nhật Bản có tiềm lực quân sự tầm cỡ thế giới.
Ngày 23 tháng 8 năm 1905, Hiệp ước Portsmouth được ký kết tại New Hamshire (Mỹ). Nga thừa nhận Triều Tiên thuộc ảnh hưởng của Nhật Bản. Lữ Thuận, Liêu Đông, đảo Sakhalin thuộc sở hữu của Nhật Bản.
Tháng 8-1945, Liên Xô tái chiếm được cảng Lữ Thuận, nhưng không trả cho Trung Quốc (Tưỏng Giới Thạch) vì họ coi là chiếm từ tay Nhật Bản
Nhưng ngày 24-5-1955, Liên Xô chính thức chuyển giao Quân cảng Lữ Thuận cho Trung Quốc. Quyết định của Nga đã chấm dứt gần 60 năm xung đột quân sự liên tiếp xảy ra xung quanh khu vực cảng Lữ Thuận – địa điểm giao cắt biên giới giữa Liên Xô, Trung Quốc và Nhật Bản.