[TT Hữu ích] Chiến dịch Plei Me với trận chiến Ia Drang tháng 11/1965

[Ngao5]

Chiến dịch Plei Me là một chiến dịch trong Chiến tranh Việt Nam.
Chiến dịch do Mặt trận Tây Nguyên thuộc Quân đội nhân dân Việt Nam phát động vào tứ giác Plei Me - Bàu Cạn - Đức Cơ - Ia Drang do Quân đội Hoa Kỳ kiểm soát, với trọng điểm là trận tấn công Trại Lực lượng đặc biệt Plei Me từ ngày 19 tháng 10 đến 26 tháng 11 năm 1965. Chỉ huy Chiến dịch là Tướng Chu Huy Mân và Thượng tá Nguyễn Hữu An (phó) với sức mạnh 3 Trung đoàn: Trung đoàn 320, 33 và 66 (mỗi trung đoàn có 3 tiểu đoàn)
Khởi đầu 17/10/1965 ta bao vây và tấn công Trại Lực lượng Đặc biệt Plei Me của Quân đội Hoa Kỳ và Lực lượng Phòng vệ Dân sự (CIDG) người Thượng.
Mỹ đổ quân xuống giải vây cho Trại Lực lượng Đặc biệt Plei Me, và đụng độ với lực lượng Bắc Việt Nam tại Thung lũng Ia Drang hôm 14/11/1965
Trận Ia Drang xảy ra từ 14 đến 19/11/1965 lại là trận đánh lớn nhất trong Chiến dịch Plei Me
Chỉ huy trực tiếp trận Ia Drang phía Bắc Việt Nam là Thượng tá Nguyễn Hữu An, phía Mỹ là Trung tá Harold Moore, Chỉ huy Tiểu đoàn 1, Trung đoàn 7, Sư đoàn Không vận 1
Trận đánh nổi tiếng ở thung lũng Ia Đrăng đã tiêu diệt hoàn toàn 1 tiểu đoàn và làm thiệt hại nặng 1 tiểu đoàn kỵ binh Mỹ. Trận đánh phủ đầu và chiến thắng Sư đoàn Không vận số 1 khi quân Mỹ vừa vào Việt Nam, một trận thắng mà chính các tướng lĩnh của Mỹ phải thừa nhận "Ia Drang - trận đánh đã làm thay đổi cuộc chiến tranh ở Việt Nam"
Kết quả:
- Hoa Kỳ: chết 300, bị thương 524, mất tích 4
- VNCH: chết 132, bị thương 248, mất tích 18.
11 máy bay bị bắn rơi
- Phía Quân Giải phóng cho biết thiệt hại phía ta 554 chết và 669 bị thương
Tất cả số liệu là ước tính do hai bên công bố nên có thể vênh nhau

 

[Nokfev]

Em hóng ảnh 4 vùng chiến thuật !

 

[Ngao5]

Mỹ thành lập Trại Lực lượng Đặc biệt Plei Me vào năm 1964, lấy bí danh A-255, là tên gọi Toán binh sĩ Lực lượng Đặc biệt Hoa Kỳ trong trại này. Mỹ đã tuyển mộ huấn luyện người Thượng trong cái gọi là "Lực lượng Phòng vệ Dân sự" (tiếng Anh là CIDG) để cùng trông coi trại này, với nhiệm vụ ngăn chặn Bắc Việt Nam xâm nhập từ ngả biên giới Campuchia
Trại Plei Me, thuộc xã Ia Ga, huyện Chu Prong, nằm phía tây nam Pleiku, cách Pleiku khoảng 30 km

Trại Plei Me cách biên giới Campuchia về phía tây khoảng 30 km. Nơi quân Mỹ đổ xuống giải cứu Trại Pleime là thung lũng Ia Drang cách đó 20 km với dãy núi đá Chu Prong
Cho nên nói đến trận Plei Me nghĩa là trận Ia Drang / Chu Prong dù hai vị trí này cách xa nhau

 

[Ngao5]

12-1964 - cố vấn Mỹ và binh sĩ Lực lượng Phòng vệ Dân sự người Jarai tại Camp Pleime (A-255)

Trại Lực lượng Đặc biệt Pleime (A-255) xã la Ga, huyện Chư Prông, Gia Lai (nằm trên QL19 giữa Pleiku và Đức Cơ), bị Bắc Việt bao vây và tấn công hồi tháng 10-1965, dẫn đến trận la Drang

 

[Ngao5]

Trại Lực lượng Đặc biệt Pleime (A-255) xã la Ga, huyện Chư Prông, Gia Lai (nằm trên QL19 giữa Pleiku và Đức Cơ), bị Bắc Việt bao vây và tấn công hồi tháng 10-1965, dẫn đến trận la Drang

 

[Ngao5]

Trại Lực lượng Đặc biệt Pleime (A-255) xã la Ga, huyện Chư Prông, Gia Lai (nằm trên QL19 giữa Pleiku và Đức Cơ), bị Bắc Việt bao vây và tấn công hồi tháng 10-1965, dẫn đến trận la Drang

 

[Ngao5]

Trại Lực lượng Đặc biệt Pleime (A-255) xã la Ga, huyện Chư Prông, Gia Lai (nằm trên QL19 giữa Pleiku và Đức Cơ), bị Bắc Việt bao vây và tấn công hồi tháng 10-1965, dẫn đến trận la Drang

 

[Ngao5]

Tấm bia "Chiến thắng Pleì Me" tại thôn Đoàn Kết, xã la Ga huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai

Nấm mộ những binh sĩ Lực lượng Phòng vệ Dân sự (CIDG) tử trận ở Trại Lực lượng Đặc biệt Plei Me

 

[Ngao5]

Thiếu tướng Chu Huy Mân (đội mũ), người thiết kế Chiến dịch Plei Me, di chuyển trên một con đường ở Tây Nguyên

14-11-1965 – Trung tá Harold Moore, chỉ huy Tiểu đoàn 1, Trung đoàn 7, Sư đoàn Không vận 1 giao chiến với Bắc Việt Nam ở LZ X-Ray (la Drang)
Harold Moore sau này trở thành Trung tướng lục quân Hoa Kỳ.
Cuối năm 1993, ông sang Việt Nam thăm chiến trường xưa và hội ngộ với Thượng tướng Nguyễn Hữu An

1993 - Cựu Trung tá Harod Moore, và Thượng lường Nguyễn Hữu An thăm vị trí LZ X-Ray (xưa kia) trong trận la Drang

Cuối năm 1993, Cựu Trung tá Harod Moore cùng nhóm cựu chiến binh thăm lại chiến trường la Drang

 

[Ngao5]

Cuối năm 1993, Cựu Trung tá Harod Moore cùng nhóm cựu chiến binh thăm lại chiến trường la Drang

 

[Ngao5]

Trở lại cuộc tấn công và bao vây Trại Lực lượng Đặc biệt Plei Me, mở màn chiến dịch
Bộ tư lệnh chiến dịch quyết định chọn cách đánh “vây điểm, diệt viện”.
Trại Lực lượng đặc biệt Plei Me, cách Pleiku 30 km về phía tây nam được chọn là mục tiêu “vây điểm”. Tỉnh lộ 21, con đường duy nhất nối Plei Me với Pleiku được chọn làm điểm quyết chiến đánh trận then chốt thứ nhất, tiêu diệt quân Nam Việt Nam. Trung đoàn 33 được giao nhiệm vụ vây ép đồn Plei Me. Trung đoàn 320, Trung đoàn chủ lực đầu tiên của Tây Nguyên từ miền Bắc vào chiến trường tháng 9-1964 được giao vận động tập kích, diệt lực lượng cứu viện cho đồn Plei Me trên đường 21.

 

[Ngao5]

Ngày 17-10-1965, Trung đoàn 320 từ vị trí tập kết ở phía Tây 15 km bí mật hành quân sang phía đông vào vị trí chiếm lĩnh trận địa. Đến trưa ngày 18, toàn trung đoàn đã hoàn thành. Trận địa ém quân của các lực lượng chặn đầu, khóa đuôi và dự bị đều được xây dựng kiên cố, có hầm trú ẩn khá vững chắc. Mỗi đại đội đều có hai đường xuất kích trở lên. Các con đường này được xây dựng luồn lách dưới tán lá rừng non, thành đường ống, chui trong những vạt gai xấu hổ ken dày, từ khu vực tập kết ra sát mặt đường. Toàn trung đoàn ngụy trang kín đáo, ém quân bí mật, sẵn sàng nổ súng.

 

[Ngao5]

Đúng 19 giờ ngày 19/10/1965, bộ đội địa phương Gia Lai đã nổ súng nghi binh vào đồn Đức Cơ và Tân Lạc trên đường 19. Trong lúc quân địch đang tập trung sự chú ý vào hai khu vực trên thì vào lúc 22 giờ 54 phút, Trung đoàn 33 được lệnh nổ súng vây ép đồn Plei Me, đánh chiếm tiền đồn Chư Ho.
Plei Me bị uy hiếp, nhưng địch chỉ cho máy bay đánh phá vào trận địa của ta quanh đồn Plei Me. Những ngày sau, chúng cho một số trung đội lùng sục thăm dò hai bên đường 21 gần khu vực Plei Me.

 

[Ngao5]

Nhận rõ động thái của địch, Bộ Tư lệnh chiến dịch ra lệnh cho Trung đoàn 33 tiếp tục ép mạnh đồn Plei Me, một mặt chỉ thị cho Trung đoàn 320 tiếp tục củng cố trận địa, động viên bộ đội bí mật chờ địch.
Quả nhiên, sau đợt gia tăng vây ép của Trung đoàn 33, sáng ngày 23-10 Bộ chỉ huy địch ở Pleiku đã phải tổ chức lực lượng gồm Chiến đoàn 3 Thiết giáp, Tiểu đoàn 21 Biệt động quân và Tiểu đoàn 1 của Trung đoàn 42 (Sư đoàn 22 bộ binh) từ Pleiku theo đường 21 xuống cứu viện cho đồn Plei Me. Trung tá Nguyễn Trọng Luật, Chỉ huy Chiến đoàn 3 được giao chỉ huy cuộc hành quân này với nghiêm lệnh “phải đến ngoại vi Plei Me trước khi trời tối”.

 

[Ngao5]

12 giờ, đội hình hành quân của địch xuất phát từ Phú Mỹ rồi theo đường 21 tiến về hướng Plei Me. Chúng chia làm ba khối, mỗi khối cách nhau 500 mét, chỉ huy và nhóm cố vấn Mỹ đi khối giữa. Đoàn xe địch với hàng trăm xe các loại ầm ầm chuyển động trên đường. Trên trời máy bay trinh sát L19, trực thăng vũ trang nghiêng ngó quần thảo, bắn phá những điểm nghi ngờ hai bên đường, hộ tống bọn dưới đất…
Đến 16 giờ 52 phút, đoàn xe địch lọt vào trận địa phục kích của ta. Chờ cho địch vào đúng tầm súng, Trung đoàn trưởng Tô Đình Khản mới phát lệnh nổ súng. Lập tức Trung đội ĐKZ 75 mm phát hỏa, bắn cháy chiếc xe tăng đi đầu, bắn hỏng chiếc thứ hai. Đoàn xe lập tức bị ùn lại, một số xe tăng, xe bọc thép M113 và xe GMC chở lính nữa bị bắn cháy, đội hình địch rối loạn, bọn đi sau liền quay súng bắn như vãi đạn sang hai bên đường và gọi phi pháo yểm trợ. Dưới làn bom pháo địch, các chiến sỹ Đại đội 1, Tiểu đoàn 635 vẫn bật dậy xông lên mặt đường dùng B40, trung liên, tiểu liên và thủ pháo đánh xe và diệt bộ binh địch. Các chiến sỹ Đại đội 2 và 3 cũng đồng loạt xung phong ra mặt đường cùng Đại đội 1 chia cắt đội hình, diệt nhiều xe và bộ binh địch. Ở cuối đoàn xe địch, Đại đội 14, Tiểu đoàn 334 cũng nổ súng khóa đuôi, không cho địch chạy trở lại. Cùng lúc các đại đội 13 và 15 từ các công sự bí mật bên đường đồng loạt xung phong, chia cắt đội hình địch ra từng mảng. Đại đội cao xạ nổ súng mãnh liệt đánh máy bay địch bảo vệ đội hình bộ binh. Bị đánh mạnh, bất ngờ nên ngay từ phút đầu địch đã bị rối loạn chỉ huy, quân lính chống cự yếu ớt và phần lớn đã bị tiêu diệt, lực lượng đi sau phải co cụm về đồi Cây Độc Lập để chống đỡ. Nhưng lúc này trời đã gần tối nên mọi cố gắng đều bất thành. Bộ chỉ huy địch buộc phải cho trực thăng đáp xuống đồi Cây Độc Lập bốc tên Trung tá Nguyễn Trọng Luật và nhóm cố vấn Mỹ về Pleiku.

 

[Ngao5]

Đến 18 giờ 30 phút ngày 23-10-1965, trận đánh kết thúc. Chiến đoàn 3 thiết giáp, Tiểu đoàn 21 Biệt động quân và Đại đội 2 của Tiểu đoàn 1 (Trung đoàn 42) cơ bản bị diệt gọn với tổng cộng khoảng hơn 900 tên địch bị loại khỏi vòng chiến đấu; 2 khẩu pháo 105mm, 29 xe M113, 6 xe tăng, gần 40 xe GMC và xe Jeep bị phá hủy, 3 máy bay phản lực bị bắn rơi. Ta thu nhiều vũ khí, phương tiện chiến tranh của địch.

 

[Ngao5]

Bằng nghệ thuật bày mưu, lập kế, ta đã kéo một lực lượng lớn quân chủ lực ngụy vào thế trận đã bày sẵn để tiêu diệt. Đây là trận mở đầu chiến dịch nhưng đã đạt hiệu suất cao, lần đầu tiên ở Tây Nguyên diệt gọn chiến đoàn địch.
Từ kết quả này, Bộ Tư lệnh chiến dịch tiếp tục lập kế buộc quân Mỹ phải đổ xuống vùng rừng núi sâu trong hậu phương ta và đã diễn ra trận đầu thắng Mỹ nổi tiếng của quân và dân Tây Nguyên ở thung lũng Ia Drang từ ngày 14 đến 17 tháng 11-1965, tiêu diệt gọn 1 tiểu đoàn, đánh thiệt hại nặng 1 tiểu đoàn khác của Sư đoàn Kỵ binh Không vận số 1 Mỹ chỉ sau ít tháng chúng đặt chân lên Tây Nguyên.

 

[Ngao5]

22-10-1965 - pháo sáng phía trên Trại Lực lượng Đặc biệt Plei Me đang bị Bắc Việt Nam bao vây và tấn cõng

Gia đình binh sĩ Lực lượng Phòng vệ Dân sự (CIDG) người Thượng chờ trực thăng di tản khi Trại Lực lượng Đặc biệt Plei Me bị Bắc Việt Nam bao vây và tấn công

27-10-1965, binh sĩ Lực lượng đặc biệt Nam Việt Nam ở Camp Plei Me quan sát máy bay Mỹ ném bom vào những vị trí Bắc Việt Nam đang bao vây và tấn công họ. Ảnh: Kyoichi Sawada

 

[Ngao5]

23-10-1965 – binh sĩ Lực lượng đặc biệt Nam Việt Nam chiến đấu ở ngoại vi Camp Plei Me khi bị quân đội Bắc Việt Nam bao vây và tẩn cõng. Ănh: Kyoichi Sawada

 

[Ngao5]

10-1965 - trực thăng UH-1 bay tới tiếp ứng cho Trại Lực lượng Đặc biệt Plei Me đang bị Bắc Việt Nam bao vây và tấn cõng