Vâng để em giải thích. “Tốt” ở đây em đang nói về môi trường học tập bao gồm cơ sở vật chất, trình độ giáo viên, sự quan tâm của nhà trường với học sinh, môi trường bạn bè... chứ không nói đến thành tích học tập. Có lẽ do em coi nhẹ vấn đề thành tích hơn những thứ khác, đặc biệt biệt vấn đề văn hoá của bạn bè trong trường.
Về tổng thể, trường công có lượng học sinh đông hơn hàng chục lần trường tư, nên thành tích học tập tốt nhất sẽ có nhiều ở trường công hơn. Những trường hợp nhà nghèo mà học giỏi như mợ nói có không ít, nhưng cực nhiều trường hợp nhà nghèo mà học cũng không giỏi. Mà em cũng như mợ chỉ tiếp xúc trong một phạm vi vô cùng nhỏ để có thể đánh giá tổng hợp được chính xác và chi tiết, chỉ có thể suy đoán.
Quay lại vấn đề “tốt” theo quan điểm của em. Trường công “tốt” thường nằm ở khu giàu, nơi mà chi phí ở đắt hơn so với mặt bằng chung của city hay county đó. Lý do là người Mỹ thường quan tâm chuyển nhà đến khu có trường tốt cho con. Khu nào trường công tốt, được đánh giá cao thì tiền sẽ đổ về, những người ít tiền hoặc không có nhu cầu cho con đi học sẽ chuyển đi nơi khác. Những người này em nghĩ hầu hết quan tâm đến việc học của con và cũng có những điều kiện kjnh tế hay quan hệ nhất định giúp con cái họ.
Dĩ nhiên cái gì cũng có hai mặt, quan tâm quá thì con có thể ỉ lại, nhưng không quan tâm thì còn nguy hiểm hơn vì những trường “không tốt” hoặc “tệ” có thể làm con cái hư hỏng. Điều này ít gặp ở trường tư vì nếu trường “tệ” là họ không hút được học sinh, phải đóng cửa. Học phí trường tư cũng cao hơn trường công nhiều, và chắc chắn hầu hết phụ huynh cho con học trường tư quan tâm và có điều kiện để quan tâm đến con - không thì họ đã chẳng cần tốn tiền cho con học tư.
Em cũng vào một số trường công lẫn tư, thì thấy trường công luôn có cơ sở vật chất tốt hơn, nhưng “ít tốt” thì cũng phải đủ phục vụ nhu cầu của đại đa số học sinh. Thậm chí đôi khi trường càng to, nghĩa là đất đai ở đó rẻ đôi khi đi kèm với việc cư dân ở đó ăn trợ cấp nhiều, học sinh nhiều thành phần phức tạp. Vì vậy cơ sở vật chất không phải vấn đề lớn nhưng cái lớn nhất là môi trường bạn bè. Có lần em vào trường ở DC, khu ăn trợ cấp. Khu kiểu này đi đường nhận ra liền: nhà cửa sập xệ hơn, cỏ mọc um tùm. Trường mới được đầu tư nên to đẹp, nhưng học sinh nhìn rất hoang dã, chửi tục ầm ầm. Nếu chọn, em không bao giờ cho con em vào môi trường như vậy. Trong số những trường em vào thì thiện cảm với học sinh trường tư hơn, đặc biệt trường đạo. Cảm giác vào thấy học sinh rất nề nếp và lành. Đấy cũng chính là lý do người nhà em nói ở mấy comment trước chọn trường đạo cho con đi học. Họ là tư, nhưng được hỗ trợ từ giáo hội nên học phí cũng thấp hơn các trường tư khác. Nếu cụ mợ nào cho con đi du học từ cấp 1,2 thì em khuyên nên xem xét kiểu trường này.
Đấy là quan điểm và trải nghiệm cá nhân của em, không dựa trên sách vở hay thông tin thống kê cụ thể nào. Hy vọng được nghe chia sẻ hiểu biết của mợ.