Thông thường, mỗi khi đưa xe vào xưởng để thay dầu, các cụ chỉ quan tâm đến thương hiệu của dầu và số km xe đã đi được sau lần thay dầu gần nhất. Ít ai quan tâm đến việc loại dầu mà mình đang thay có thực sự phù hợp với động cơ xe hay không và chi phí dành cho việc thay dầu liệu có hiệu quả hay không? Bài viết này phần nào sẽ giải đáp cho các cụ thắc mắc này. Thay dầu động cơ một cách đều đặn theo quy định không chỉ là một giải pháp tốt, mà đó còn là một động tác quan trọng để giữ động cơ xe chạy hiệu quả nhất. Mục đích của dầu động cơ là giúp bôi trơn các bộ phận bên trong động cơ xe và làm mát chúng. Nó giữ có các bộ phận có chuyển động tương đối khỏi cọ sát trực tiếp vào nhau nhiều dẫn đến mòn và hỏng.
Việc không thường xuyên thay dầu động cơ, cặn bẩn và chất kết tủa sẽ xuất hiện ngày càng nhiều trong động cơ, dầu cũ và bẩn sẽ không thể bôi trơn các bộ phận của động cơ tốt giống như dầu mới và sạch. Dầu bẩn gây ra nhiều hư hỏng và nếu những hư hỏng này trở nên nặng hơn, động cơ xe có thể sẽ phải thay thế trong tương lai gần. Thật may mắn khi việc thay dầu máy khá đơn giản và không tốn kém. Tùy thuộc vào loại xe mà các cụ đang sử dụng, các cụ có thể đến thay dầu tại một trạm bảo dưỡng xe sau khi đi được khoảng 5000 đến 8000 km. Việc các cụ định tự thay dầu cũng khá khó khăn vì các cụ phải chuẩn bị dụng cụ và cần chút kỹ năng sửa chữa.
Nếu các cụ đi mua dầu tại các đại lý bán dầu, các cụ sẽ cung cấp những thông tin gì cho họ khi họ hỏi các cụ “Anh muốn mua loại dầu nào”. Tất nhiên, các cụ sẽ muốn sử dụng loại dầu được lưu ý trong sổ tay hướng dẫn bảo dưỡng xe nhưng nên sử dụng thương hiệu dầu nào? Nên chọn loại dầu khoáng chất, dầu pha trộn hay dầu tổng hợp? Có sự khác biệt nào giữa chất lượng các loại dầu này và loại dầu nào ít tốn kém hơn cả?
Em muốn đề cập đến lý do tại sao chúng ta phải đầu tư sử dụng loại dầu tốt và chất lượng dầu cao đến đâu cho phù hợp với yêu cầu của động cơ.
Phân loại dầu máy
Khi các cụ có ý định mua một bình dầu động cơ mới, hãy quan sát trên bình xem có dấu niêm phong của Viện Dầu mỏ Hoa kỳ (API) hay không. Dấu hiệu nhận dạng này sẽ xác định rằng dầu phù hợp với tiêu chuẩn dịch vụ của API và sẽ giúp các cụ tránh xa các loại dầu có chất lượng thấp hơn.
Theo tiêu chuẩn của API, cấp độ dầu có chất lượng cao nhất hiện nay là SM. Loại dầu này phù hợp với hầu hết các loại động cơ xăng hiện nay và được tiêu chuẩn hóa từ năm 2004. Đối với các động cơ diesel, loại dầu có chất lượng cao nhất hiện nay là CI-4. Trong thuật ngữ của API, các loại dầu SM được sản xuất để tạo khả năng chống ôxi hóa, cải thiện khả năng bảo vệ, chống kết tủa, chống mài mòn tốt hơn, chịu được nhiệt độ cao và kéo dài tuổi thọ của dầu.
Các loại dầu cấp độ thấp hơn từ SA đến SH đã được coi là lỗi thời nhưng thỉnh thoảng vẫn được bán trên thị trường. Những khách hàng không hiểu rõ chất lượng dầu có thể vô tình mua phải loại dầu này. Ví dụ, SA là loại dầu không chứa các chất phụ gia, có thể dẫn đến khí thải động cơ cao hơn và gây thiệt hại cho động cơ xe được sản xuất sau năm 1930. Loại dầu cấp độ SJ chỉ phù hợp với các loại động cơ xăng được sản xuất từ năm 2001 trở về trước, do vậy tất cả mọi loại dầu ở cấp thấp hơn SJ đều được coi là lỗi thời.
Vào năm 2004, Liên minh các nhà sản xuất ô tô đã thực hiện một nghiên cứu so sánh dầu cấp độ SL (cấp độ tiêu chuẩn này vẫn được coi là tiêu chuẩn cao nhất và hiện nay vẫn được sử dụng) so với loại SA dùng trong các động cơ hiện đại. Các kết quả cho thấy rằng các động cơ sử dụng dầu cấp SA bị mòn nhiều hơn và sinh ra nhiều cặn dầu hơn so với động cơ sử dụng dầu cấp độ SL. Các động cơ sử dụng dầu SA gây ra nhiều chất lắng cặn và mòn nhiều hơn, động cơ nhiều khả năng sẽ bị hỏng nặng.
Bây giờ thì các cụ đã biết lý do tại sao chúng ta chỉ nên mua loại dầu động cơ ở cấp độ SJ, SL hoặc SM, các loại dầu này là tốt nhất cho chiếc xe của các cụ.
Sử dụng loại dầu nào
Trước khi bàn đến việc nên sử dụng loại dầu nào, hãy xem xét sự khác biệt giữa ba loại dầu thông dụng dưới đây:
. Dầu khoáng chất được sản xuất từ dầu thô tinh chế. Đây là sự lựa chọn ít tốn kém và phù hợp nhất với hầu hết các phương tiện cơ giới dùng để đi lại hàng ngày.
. Dầu pha trộn được sản xuất trong phòng thí nghiệm và thường dùng cho các loại xe đời cũ và động cơ có công suất cao. Chúng thường đắt đỏ hơn, khả năng bôi trơn tốt và tuổi thọ cao hơn. Đúng như tên gọi của nó, dầu pha trộn được sản xuất từ việc pha trộn dầu tổng hợp với dầu khoảng chất ở một tỷ lệ nào đó.
. Dầu tổng hợp hoàn toàn không chứa dầu khoáng chất. Chúng thường được sử dụng trong công nghiệp và có tuổi thọ cao đến không ngờ. Chúng đang có xu hướng trở thành loại dầu đắt đỏ nhất thế giới.
Các loại xe khác nhau yêu cầu phải sử dụng các loại dầu động cơ khác nhau. Lấy ví dụ, một mẫu xe mới của dòng Toyota Corolla có lẽ không cần sử dụng loại dầu tổng hợp hoàn toàn nhưng một chiếc Chevrolet Corvette đời cũ có thể phù hợp với loại dầu này. Hãy nhớ rằng, dầu tổng hợp thường tốn kém hơn cho nên các cụ có thể mất chi phí cho những thứ thực sự không cần đến.
Tóm lại, cách tốt nhất là tham khảo trong sổ tay hướng dẫn bảo dưỡng xe khi các cụ lựa chọn loại dầu cho xe của mình. Chỉ cần nhớ phải kiểm tra dấu niêm phong của API để chắc chắn rằng các cụ đang sử dụng loại dầu có chất lượng cao. Và trong khi đang có một cuộc tranh luận bất tận về việc thương hiệu dầu động cơ nào được cho là tốt nhất, các cụ cần biết làm thế nào để tìm ra một loại dầu động cơ có chất lượng (và các cụ thay đổi nó sau khoảng bao nhiêu km đi được), tuổi thọ của động cơ xe được kéo dài hơn.
Việc không thường xuyên thay dầu động cơ, cặn bẩn và chất kết tủa sẽ xuất hiện ngày càng nhiều trong động cơ, dầu cũ và bẩn sẽ không thể bôi trơn các bộ phận của động cơ tốt giống như dầu mới và sạch. Dầu bẩn gây ra nhiều hư hỏng và nếu những hư hỏng này trở nên nặng hơn, động cơ xe có thể sẽ phải thay thế trong tương lai gần. Thật may mắn khi việc thay dầu máy khá đơn giản và không tốn kém. Tùy thuộc vào loại xe mà các cụ đang sử dụng, các cụ có thể đến thay dầu tại một trạm bảo dưỡng xe sau khi đi được khoảng 5000 đến 8000 km. Việc các cụ định tự thay dầu cũng khá khó khăn vì các cụ phải chuẩn bị dụng cụ và cần chút kỹ năng sửa chữa.
Nếu các cụ đi mua dầu tại các đại lý bán dầu, các cụ sẽ cung cấp những thông tin gì cho họ khi họ hỏi các cụ “Anh muốn mua loại dầu nào”. Tất nhiên, các cụ sẽ muốn sử dụng loại dầu được lưu ý trong sổ tay hướng dẫn bảo dưỡng xe nhưng nên sử dụng thương hiệu dầu nào? Nên chọn loại dầu khoáng chất, dầu pha trộn hay dầu tổng hợp? Có sự khác biệt nào giữa chất lượng các loại dầu này và loại dầu nào ít tốn kém hơn cả?
Em muốn đề cập đến lý do tại sao chúng ta phải đầu tư sử dụng loại dầu tốt và chất lượng dầu cao đến đâu cho phù hợp với yêu cầu của động cơ.
Phân loại dầu máy
Khi các cụ có ý định mua một bình dầu động cơ mới, hãy quan sát trên bình xem có dấu niêm phong của Viện Dầu mỏ Hoa kỳ (API) hay không. Dấu hiệu nhận dạng này sẽ xác định rằng dầu phù hợp với tiêu chuẩn dịch vụ của API và sẽ giúp các cụ tránh xa các loại dầu có chất lượng thấp hơn.
Theo tiêu chuẩn của API, cấp độ dầu có chất lượng cao nhất hiện nay là SM. Loại dầu này phù hợp với hầu hết các loại động cơ xăng hiện nay và được tiêu chuẩn hóa từ năm 2004. Đối với các động cơ diesel, loại dầu có chất lượng cao nhất hiện nay là CI-4. Trong thuật ngữ của API, các loại dầu SM được sản xuất để tạo khả năng chống ôxi hóa, cải thiện khả năng bảo vệ, chống kết tủa, chống mài mòn tốt hơn, chịu được nhiệt độ cao và kéo dài tuổi thọ của dầu.
Các loại dầu cấp độ thấp hơn từ SA đến SH đã được coi là lỗi thời nhưng thỉnh thoảng vẫn được bán trên thị trường. Những khách hàng không hiểu rõ chất lượng dầu có thể vô tình mua phải loại dầu này. Ví dụ, SA là loại dầu không chứa các chất phụ gia, có thể dẫn đến khí thải động cơ cao hơn và gây thiệt hại cho động cơ xe được sản xuất sau năm 1930. Loại dầu cấp độ SJ chỉ phù hợp với các loại động cơ xăng được sản xuất từ năm 2001 trở về trước, do vậy tất cả mọi loại dầu ở cấp thấp hơn SJ đều được coi là lỗi thời.
Vào năm 2004, Liên minh các nhà sản xuất ô tô đã thực hiện một nghiên cứu so sánh dầu cấp độ SL (cấp độ tiêu chuẩn này vẫn được coi là tiêu chuẩn cao nhất và hiện nay vẫn được sử dụng) so với loại SA dùng trong các động cơ hiện đại. Các kết quả cho thấy rằng các động cơ sử dụng dầu cấp SA bị mòn nhiều hơn và sinh ra nhiều cặn dầu hơn so với động cơ sử dụng dầu cấp độ SL. Các động cơ sử dụng dầu SA gây ra nhiều chất lắng cặn và mòn nhiều hơn, động cơ nhiều khả năng sẽ bị hỏng nặng.
Bây giờ thì các cụ đã biết lý do tại sao chúng ta chỉ nên mua loại dầu động cơ ở cấp độ SJ, SL hoặc SM, các loại dầu này là tốt nhất cho chiếc xe của các cụ.
Sử dụng loại dầu nào
Trước khi bàn đến việc nên sử dụng loại dầu nào, hãy xem xét sự khác biệt giữa ba loại dầu thông dụng dưới đây:
. Dầu khoáng chất được sản xuất từ dầu thô tinh chế. Đây là sự lựa chọn ít tốn kém và phù hợp nhất với hầu hết các phương tiện cơ giới dùng để đi lại hàng ngày.
. Dầu pha trộn được sản xuất trong phòng thí nghiệm và thường dùng cho các loại xe đời cũ và động cơ có công suất cao. Chúng thường đắt đỏ hơn, khả năng bôi trơn tốt và tuổi thọ cao hơn. Đúng như tên gọi của nó, dầu pha trộn được sản xuất từ việc pha trộn dầu tổng hợp với dầu khoảng chất ở một tỷ lệ nào đó.
. Dầu tổng hợp hoàn toàn không chứa dầu khoáng chất. Chúng thường được sử dụng trong công nghiệp và có tuổi thọ cao đến không ngờ. Chúng đang có xu hướng trở thành loại dầu đắt đỏ nhất thế giới.
Các loại xe khác nhau yêu cầu phải sử dụng các loại dầu động cơ khác nhau. Lấy ví dụ, một mẫu xe mới của dòng Toyota Corolla có lẽ không cần sử dụng loại dầu tổng hợp hoàn toàn nhưng một chiếc Chevrolet Corvette đời cũ có thể phù hợp với loại dầu này. Hãy nhớ rằng, dầu tổng hợp thường tốn kém hơn cho nên các cụ có thể mất chi phí cho những thứ thực sự không cần đến.
Tóm lại, cách tốt nhất là tham khảo trong sổ tay hướng dẫn bảo dưỡng xe khi các cụ lựa chọn loại dầu cho xe của mình. Chỉ cần nhớ phải kiểm tra dấu niêm phong của API để chắc chắn rằng các cụ đang sử dụng loại dầu có chất lượng cao. Và trong khi đang có một cuộc tranh luận bất tận về việc thương hiệu dầu động cơ nào được cho là tốt nhất, các cụ cần biết làm thế nào để tìm ra một loại dầu động cơ có chất lượng (và các cụ thay đổi nó sau khoảng bao nhiêu km đi được), tuổi thọ của động cơ xe được kéo dài hơn.
