hiều người có ác cảm với cây xà cừ vì ngộ nhận rằng nó dễ trốc gốc khi gặp gió bão do không có rễ cọc. Thật ra, đây là cách nhìn phiến diện, cây gỗ nào phát triển từ hạt mà chẳng có rễ cọc, nếu có một vài cây nào đó trốc gốc do không có rễ cọc thì đó là trường hợp cụ thể do kỹ thuật trồng chứ không thể quy nạp để suy đoán rằng không nên trồng cây xà cừ trên vỉa hè hay công viên đô thị. Qua nghiên cứu thống kê nhiều năm ở Tp. Huế, chúng tôi thấy tỉ lệ cây xà cừ đổ ngã, trốc gốc do bão, lốc hàng năm không cao hơn các loài lim xẹt cánh, phượng vĩ, bằng lăng… Hơn nữa, những cây xà cừ trốc gốc trong các trận bão của những năm vừa qua lại là những cây chưa đạt tuổi cổ thụ, ngược lại những cây cổ thụ xấp xỉ tuổi bách niên vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt, thậm chí có cây đã nghiêng hẵn rồi, nhưng chưa đổ vẫn vươn mình tỏa bóng khá bình thường, điển hình là cây nghiêng ở công viên Phú Xuân, cây ngả ở vỉa hè đường Lê Duẩn trước bến xe Nguyễn Hoàng… Sở dĩ vậy là do thời xa xưa ấy, người ta trồng xà cừ tuổi nhỏ, khi trồng luôn quan tâm bảo toàn đủ bộ rễ, còn bây giờ làm khác đi rồi. Xem ra, những cây trốc gốc là những cây rễ cọc bị thoái hóa và chỉ phát triển rễ bàng, do khi trồng người ta chọn cây có chiều cao 2 -3 m, nhưng túi bầu chỉ cao khoảng 30 - 40 cm, có nghĩa là cây đem trồng không còn rễ cọc nguyên vẹn hoặc đã bị cắt bỏ hết đoạn sinh trưởng của nó rồi, còn chăng chỉ là một đoạn lão hóa trên cùng không có khả năng phục hồi thành rễ trụ sau này.
Làm tý tiếng Eng cho máo:
Species identity TaxonomyCurrent name: Khaya senegalensisAuthority: (Desr.) A. Juss.Family: Meliaceae
Synonym(s)Swietenia senegalensis Desr.
Common names
(Arabic) : homra, homraya, mahogoni, murraya
(English) : African mahogany, dry zone mahogany, Gambia mahogany, khaya wood, Senegal mahogany
(French) : Acajou d'Afrique, acajou du Sénégal
(Fula) : dalehi
(German) : Afrikanisches Mahagoni
(Hausa) : madachi
(Igbo) : ono
(Indonesian) : kaya
(Trade name) : African mahogany
(Vietnamese) : x[af] c[uwf]
(Yoruba) : ogonwo
Natural Habitat
K. senegalensis occurs in riverine forests and is scattered within the higher-rainfall savannah woodlands. In moister areas, K. senegalensis is found on uplands, but it is restricted to riparian habitats or stream bottoms that extend into the savannah in the drier portions of the range. During the 1st year, the seedling develops a strong, deep taproot, which makes it the most drought hardy of all the Khaya species.It is also very resistant to flooding and can be considered for planting on swampy soils. Moderately shade tolerant. Except where selectively removed by logging, dry-zone mahogany remains a dominant species in most of its range. Successful plantations of dry-zone mahogany in other parts of the world have generally been in areas with short dry seasons and high rainfall.