Khải hoàn môn:
Xa xa, nơi treo cờ là nhà riêng Thủ tướng Hunsen:
Ngay gần đó là đài tưởng niệm Quân tình nguyện VN:
Một tượng đài nhỏ nhoi giữa long PhnomPenh.
Thực sự trơ trọi, không 1 bóng người.
Là nơi ngừoi ta nhớ đến hay cũng muốn quên lịch sử đẫm máu và vô cùng phức tạp của Campuchia. Từ khi đất nước Cam thân Cộng sản, Sihanuk quay lưng lại với Mỹ, công khai theo TQ, cho phép Quân đội VN sử dụng lãnh thổ của mình làm hậu phương tiến đánh giải phóng miền nam. Rồi nội chiến giữa người Cam, giữa chính quyền Lon Nol thân Mỹ, đến những cuộc thảm sát Việt kiều ở Cam, thả trôi sông hàng trăm xác chết... đến sự lớn mạnh của Khmer Đỏ do TQ hậu thuẫn, dần lớn mạnh, lấn át, giao tranh rồi giành hẳn quyền lãnh đạo đât Căm.
Polpot cũng dần lộ rõ bản chất hung hãn, coi thường mạng sống con người. Chỉ có ra lệnh. Ai chỉ đặt câu hởi cũng bị giết....
Rồi việc khiêu khích chiếm Phú quốc, Thổ Chu, tàn sát dân, khiêu khích, cho quân đánh Vietnam minh trên toàn tuyến Biên gioi Tây nam, tiến sau 10, 15 km, tàn sát dân mình để rồi Vietnam mình phải phát động "cuộc chiến bắt buộc" đưa các sư đoàn quân thiện chiến sang đánh Polpot.
Cuộc chiến đẫm máu với thương vong cực lớn và khốc liệt. Nó khác với Cuộc chiến Việt Mỹ, nơi Công tử đánh với Bần cố nông, Giờ Bần cố nông phải căng mình đánh với ông bần cùng hơn mình, và khát máu vô cùng tận...nên thương vong là con số rất lớn và đẫm máu.
Nhưng Quân mình thiện chiến, với hỏa lực và số quân vượt trội, với kinh nghiệm trận mạc dày dặn nên đánh nhanh, Tiến thần tốc. Quân Polpot rơi vào thế bất ngờ nên tan rã, bị chia lẻ ra thành từng cụm nên sức kháng cự rất thiêu hiẹu quả.
Nhưng đồng thời với chiến trường Tây nam, TQ mở cuộc chiến phía Bắc chống VN với chiêu bài: "Dạy Cho Vn 1 bài học"....
Việt nam mình chiến đấu liên miên. Có nhứng Sư đoàn sau khi thiệt hại lớn ở Căm lại tức tốc quay ra Bắc xung vào cuộc chiến với TQ.
Con số thương vong thật khủng khiếp. Bác nào biết cho xin con số:.....
Tượng đài đây, vẫn đứng đây.
Tôi đứng lặng tưởng nhớ đến bao mạng sống người Việt mình chết ở cái nơi xa tít này...
Liệu những người Căm đang hàng ngày quay trở lại với cuộc sông bình thường thật sự nghĩ gì về Hy sinh này???