Nguyên nhân sâu xa thì như cụ leua đã nói, em bổ sung thêm nguyên nhân trực tiếp chính là tại ... Covid. Đầu tiên, vào thời điểm bắt đầu tranh cử nhiệm kỳ hai của ông Trump, lúc đó chưa hề có ai tưởng tượng ra được là sẽ có Covid. Ông Trump lúc đó quá mạnh, điều hành kinh tế Mỹ cũng khá ok, thế giới thì trời yên biển lặng cho nên mọi người cầm chắc ông này sẽ băng băng về đích.
Phía Dân chủ cũng nghĩ vậy nên các gương mặt sáng giá của Dân chủ không ai ra tranh cử làm gì cho nó tốn công vô ích. Có ông Biden này, làm chính trị cũng mấy chục năm nhưng thành tích không có gì nổi bật, nay lớn tuổi nên thôi thì ra tranh cử cho vui trước khi về nghỉ.
Thế rồi Covid nổ ra, ông Trump điều hành sai lầm, hiển nhiên thôi vì sở trường của ông là kinh tế, biết gì về chống dịch, thậm chí còn coi thường, coi đây chỉ là một trận dịch cúm thông thường thôi. Kể ra thì cũng hơi oan cho ông Trump, chả ai trên thế giới này có kinh nghiệm với Covid vào thời đó để mà ra quyết định đúng (có nước ở ĐNÁ tự hào về biện pháp cách ly giai đoạn đầu, sau gặp chủng Delta vẫn toang như thường, với con Covid này vào thời điểm đó chẳng ai nói hay được). Và thế là nước Mỹ toang, hơn một triệu người Mỹ đã ngã xuống.
Với trách nhiệm người đứng đầu, mọi búa rìu đổ vào ông Trump, mọi thành tích kinh tế trước đó bay sạch, uy tín rơi xuống thấp. Và thế là cơ hội từ trên trời rơi xuống trúng đầu ông Biden, từ chỗ tranh cử cho vui biến thành ứng cử viên sáng giá. Phía Dân chủ lập tức dồn sức hỗ trợ ông Biden, kết quả là như mọi người đã rõ. Ông Trump quá sức cay cú, tự nhiên con Covid nhảy ra cướp sạch thành quả bấy lâu, nhưng cho dù có con Covid, số lượng người ủng hộ ông vẫn rất đông, chỉ thua sít sao nên quyết phục thù sau 4 năm nữa.
Đến kỳ này, phía Cộng hoà có một số gương mặt cũng khá, nhưng đều không thu hút được cử tri bằng ông Trump. Phải công nhận ông Trump là một trường hợp đặc biệt, sức thu hút mạnh mẽ đối với nhiều người dân là điều không thể phủ nhận. Phía Dân chủ thì ông Biden được lợi thế là Tổng thống đương nhiệm, điều hành kinh tế 4 năm qua cũng tạm (nhiều chính sách là copy lại ông Trump), về mức độ lão luyện chính trị thì tuy không nổi bật nhưng ít ra thì cũng làm chính trị mấy chục năm nên cũng không đến nỗi kém. Sức khỏe thì tuy tuổi già sức yếu nhưng cũng không đến nỗi quá yếu (mới năm ngoái sang VN vẫn đi lại nói chuyện, tham dự sự kiện bình thường mà). Thế nên phía Dân chủ chọn giải pháp an toàn, thay vì dồn sức vào một gương mặt mới mà sức thu hút cử tri chưa chắc so nổi với ông Trump.
Đó là lý do mà chúng ta thấy có nhõn hai ông già đấu với nhau, kỳ bầu cử này cực kỳ khó đoán với những yếu tố như sức khỏe của ông Biden có tụt xuống nữa hay không, số cử tri chán ngán nên không bầu (như cụ leua), số cử tri trung dung giữa hai cái xấu ta chọn cái ít xấu hơn v.v... Kể cả nhánh Tư pháp bị lôi vào các vụ kiện cáo cũng nhức đầu nên giải pháp tốt nhất vẫn là câu giờ chờ xem tình hình ra sao.