Việc Mỹ áp thuế suất 46% lên hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam là một động thái mạnh mẽ, cho thấy họ đang theo đuổi một chính sách thương mại bảo hộ cao độ, đặc biệt dưới thời Tổng thống Donald Trump. Để đánh giá khả năng thành công của cuộc đàm phán giữa Việt Nam và Mỹ, ta cần xem xét hai khía cạnh: mục tiêu chiến lược của Mỹ và vị thế đàm phán của Việt Nam.
⸻
1. Quan điểm của Mỹ khi áp thuế suất cao lên hàng Việt Nam
Mỹ không đơn thuần nhắm vào Việt Nam mà còn nhiều quốc gia khác – thể hiện qua tên gọi “thuế đối ứng”. Một số lý do chính có thể kể đến:
• Cân bằng cán cân thương mại: Mỹ nhập siêu lớn từ Việt Nam trong nhiều năm, và việc đánh thuế là cách họ dùng để điều chỉnh dòng thương mại.
• Ngăn chặn hành vi “lẩn tránh thuế” từ Trung Quốc: Nhiều doanh nghiệp Trung Quốc đã chuyển công đoạn sản xuất hoặc dán nhãn “Made in Vietnam” để né thuế Mỹ – điều này khiến Việt Nam rơi vào tầm ngắm.
• Tạo lợi thế cho sản xuất nội địa: Đây là thông điệp xuyên suốt của Trump – ưu tiên việc làm trong nước và bảo vệ doanh nghiệp Mỹ.
• Sức ép đàm phán thương mại: Mức thuế cao thường được dùng như “con bài mặc cả” để buộc đối phương nhượng bộ trong các vấn đề khác như sở hữu trí tuệ, tỷ giá, mở cửa thị trường tài chính, v.v.
⸻
2. Cuộc đàm phán liệu có khả quan không?
Có cơ hội, nhưng không dễ dàng. Một số yếu tố tác động:
Tín hiệu tích cực:
• Việt Nam là đối tác quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh Mỹ muốn giảm phụ thuộc vào Trung Quốc.
• Hai nước có nền tảng hợp tác vững chắc, với mối quan hệ chiến lược đang mở rộng (như hợp tác năng lượng, công nghệ, quốc phòng).
• Việt Nam chủ động đối thoại, như chuyến công du của Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc là bước đi nhanh chóng và có thiện chí.
Khó khăn:
• Chính quyền Trump theo đường lối “nước Mỹ trên hết”, thường không dễ thỏa hiệp nếu không thấy lợi ích rõ ràng.
• Việt Nam có thể không muốn đánh đổi quá nhiều, đặc biệt nếu Mỹ yêu cầu mở cửa thị trường tài chính hoặc thay đổi chính sách tiền tệ sâu rộng.
• Mức thuế quá cao (46%) có thể là đòn bẩy mạnh, tức Mỹ muốn có “phần thưởng lớn” khi đàm phán.
⸻
Kết luận
Cuộc đàm phán có khả năng đạt kết quả nếu Việt Nam đưa ra được những cam kết cụ thể, có giá trị đối với Mỹ, ví dụ như siết chặt quy trình chứng nhận xuất xứ, tăng nhập hàng Mỹ, hoặc mở cửa một số lĩnh vực kinh tế. Tuy nhiên, mức thuế 46% là con số rất cao, cho thấy Mỹ đang đặt ra yêu cầu rất khắt khe, và Việt Nam sẽ phải tính toán kỹ để bảo vệ lợi ích lâu dài.
Nếu bạn cần, mình có thể giúp mô phỏng một số kịch bản đàm phán để đánh giá lợi – hại cụ thể hơn.
Thằng Chat GPT nó đánh giá