Kiểu như câu đố toán học về việc mua bán trâu:
A mua của B con trâu giá 7tr.
Sau đó, B mua lại từ A giá 9tr.
Sau đó nữa, A mua lại từ B giá 11tr.
... cứ thế kéo dài thì con trâu đã già đi, nhưng chắc sẽ được mua bán sang tay với giá cả tỷ. Cả 2 anh A và B đều là tỷ phú
Luận điểm này sai vì nó dựa trên một lập luận không thực tế về cách vận hành của nền kinh tế và tài sản.
Phân tích:
Không tạo ra giá trị thực:
Việc mua qua bán lại con trâu giữa A và B không tạo ra giá trị thực sự. Dù giá có tăng nhưng tài sản thực vẫn chỉ là con trâu, vốn sẽ già đi và mất giá trị sử dụng.
Nếu chỉ mua đi bán lại một món đồ giữa hai người mà có thể trở thành tỷ phú, thì ai cũng có thể làm giàu một cách vô hạn, điều này không phù hợp với thực tế.
Lạm phát giá ảo:
Giá trâu tăng theo từng giao dịch, nhưng tiền từ đâu ra? Nếu không có nguồn tiền mới từ bên ngoài (như từ một người thứ ba sẵn sàng mua trâu giá cao hơn) thì đây chỉ là việc "bơm giá" mà không có dòng tiền thực.
Thiếu dòng tiền ròng thực sự:
Cả hai người chỉ trao đổi tiền qua lại, tổng tài sản ròng của họ vẫn như cũ nếu không có dòng tiền từ bên ngoài tham gia. Họ chỉ đang hoán đổi vị trí nắm giữ tiền và tài sản, chứ không tạo ra giá trị mới.
Giao dịch này giống mô hình Ponzi:
Nếu A và B cố tình tạo ra sự tăng giá giả để lôi kéo người khác tham gia mua trâu với giá cao, thì đó là một mô hình lừa đảo tài chính giống Ponzi. Khi không còn người mua mới, giá sẽ sụp đổ và cả hai có thể mất trắng.
Kết luận:
A và B không thể thành tỷ phú chỉ bằng cách mua bán qua lại con trâu.
Muốn giàu lên thực sự, họ cần có người mua từ bên ngoài hoặc tạo ra giá trị kinh tế thực sự.
Đây là một phép ví dụ vui nhưng không phản ánh quy luật kinh tế thực tế.