- Biển số
- OF-302
- Ngày cấp bằng
- 13/6/06
- Số km
- 11
- Động cơ
- 580,610 Mã lực
Từ ngày xưa con người đã cần đến việc xác định hướng đi cho mỗi cuộc đi dài. Những người đi rừng, đi biển rất cần đến việc xác định được các phương Đông - Tây - Nam - Bắc.
Trước khi người TQ tìm ra la bàn, thì con người làm thế nào xác định được điều đó. Hoặc trong chuyến đi ai đó đã làm rơi mất la bàn rồi thì làm thế nào. Các bạn nên nhớ rằng nhiều khi có la bàn trong tay ta cũng không thể xác định được chính xác phương Bắc Nam, vì nhiều vùng đất trên thế giới có các mỏ sắt nhiễm từ, làm lệch hướng chỉ của la bàn.
Đối với những người hay đi trong những con đường mới lạ, thích khám phá phiêu lưu, mạo hiểm, để thoát ra khỏi một vùng xa lạ hoang vu, để đến đúng điểm đã định trước…. các bạn nhất thiết phải tìm ra phương hướng. Trong thực tế, có nhiều người vì không định hướng được, nên đã đi quanh quẩn mãi trong một vùng, và đôi khi trớ trêu thay, lại quay về đúng nơi khởi điểm.
Xác định phương hướng là một kỹ năng rất quan trọng khi bạn tham quan hoặc sống ngòai thiên nhiên. Trước đây các bạn học sinh và các sinh viên được hướng dẫn rất kĩ nhưng trong thời đại hiện nay nhiều bạn rất xa lạ với những phương pháp xác định phương hướng, chủ yếu là các bạn tham gia chơi những trò chơi lớn hoặc những bạn đi sinh họat ngoài trời mới biết đến những kĩ năng này. Bài viết này sẽ giới thiệu với các bạn một số cách để xác định phương hướng đơn giản khi không có la bàn. Chủ yếu trình bày cách áp dụng mang tính chất kinh nghiệm, thực hành để có thể áp dụng ngay mà không đi quá sâu vào vấn đề lý thuyết. Các chủ thể cần có để xác định phương hướng rất đa dạng, ngày thì có mặt trời, đêm thì có trăng sao...ngay cả nhưng hòn đá mồ côi, nhưng gốc cây hay các công trình kiến trúc, thậm chí la chiếc đồng hồ đeo tay cũng là cơ sở để xác định phương hướng...(y)
CÁC PHƯƠNG HƯỚNG
Nhìn vào hoa gió dưới đây chúng ta thấy có 4 hướng chính là: 1. Đông hay East viết tắt E. 2. Tây hay West viết tắt W. 3. Nam hay South viết tắt S. 4. Bắc hay North viết tắt N. (Người ta còn dùng HOA BÁCH HỢP để chỉ hướng Bắc thay cho chữ N).
Bốn hướng phụ là: 1. Đông Bắc – Viết tắt là NE. 2. Đông Nam – Viết tắt là SE. 3. Tây Bắc – Viết tắt là NW. 4. Tây Nam – Viết tắt là SW.
I. Xác định trực tiếp: Mọi người đều biết rằng hàng ngày Mặt Trời mọc ở hướng Đông và lặn ở hướng Tây. Dựa vào đó chúng ta có thể đóan được hướng Đông và hướng Tây bằng Mặt trời. Tuy nhiên, thường thì Mặt trời không mọc ở chính hướng Đông và lặn ở chính hướng Tây (trừ ngày xuân phân 21/3 và thu phân 23/9) nên chúng ta có thể bị lệch hướng Đông và Tây rất nhiều. Đối với các ngày khác trong năm, mặt trời (MT) mọc ở chính Đông vào lúc 6h và lặn ở chính Tây vào 18h.
II. Xác định phương hướng bằng phương pháp Owen Doff (Bằng gậy và mặt trời):
Cách 1: Chúng ta dùng một cọc cắm trên đất khi có trời nắng. Đánh dấu đỉnh bóng của cọc là T. Để một thời gian sau (khoảng 15‘), bóng của cóc sẽ dịnh chuyển sang vị trí khác. Đánh dấu đỉnh bóng của cọc lúc này là Đ. Nối hai điểm T và Đ lạI ta sẽ có một đường thẳng chỉ hướng Động Tây, đầu T chỉ hướng Tây, đầu Đ chỉ hướng Đông. Xác định được hướng Đông Tây thì sẽ dễ dàng xác định được hướng Bắc Nam. Mọi việc thật đơn giản phải không?
Cách 2: Phương pháp nầy lâu hơn phương pháp 1 chừng vài giờ nhưng khá chính xác.
- Dùng một cây gậy thẳng dài khoảng một mét, cắm thẳng góc với mặt đất, trước giữa trưa (12h).
- Vẽ một cung của vòng tròn từ điểm A với tâm của gốc cây gậy.
- Giữa trưa, bóng gậy sẽ ngắn lại, nhưng quá trưa, bóng gậy sẽ chạm lại vòng tròn, ta đánh dấu điểm đó gọi là điểm B.
- Chia đường AB ra làm hai phần đều nhau. Kẻ đường thẳng từ chân gậy đi qua giữa đoạn AB, sẽ cho ta hướng Bắc.
III. Xác định phương hướng bằng đồng hồ và mặt trời (không chơi với digital watch nhé ):
Đặt đồng hồ nằm ngang trên long bàn tay,hướng kim giờ về phía Mặt trời (muốn chính xác hãy dùng một que nhỏ đặt thẳng đứng ngay giữa tâm đồng hồ, xoay đồng hồ sao cho bóng của que trở thành tia đối của kim giờ). Sau đó lấy phân giác của góc tạo bởi kim giờ và đường thẳng 6-12 sẽ chỉ hướng Bắc Nam. Phía góc nhỏ chỉ hướng Nam, góc lớn chỉ hướng Bắc.
Thế nhỡ may bi lạc ở trong rừng trong một đêm trăng thanh gió mát thì làm thế nào, không nhẽ lại chịu à? Mời các bác theo dõi tiếp phần sau.
IV. Xác định phương hướng dựa vào mặt trăng:
- Trăng Thượng Tuần: (từ mùng 1 đến mùng 10 âm lịch). Nhưng chỉ thấy rõ trăng từ mùng 4 âm lịch. Trăng khuyết, hai đầu nhọn quay về hướng đông.
- Trăng Trung Tuần: (từ 20 đến 29 – 30 âm lịch). Nhưng hết thấy rõ trăng từ 25 âm lịch. Trăng khuyết, hai đầu nhọn quay về hướng Tây.
Ngoài ra, các bạn có thể vạch một đường thẳng tưởng tượng đi qua hai đầu nhọn của mặt trăng thẳng xuống đất, điểm tiếp xúc đó là hướng Nam.
Đọc đến đây thế nào cũng có bác thắc mắc nhỡ vào hôm rằm, trăng tròn vành vạnh như cái đĩa làm gì có đầu nhọn thì xác định thế nào? Vâng, vào cái hôm trăng rằm (giữa tháng) thì lúc 18h trăng luôn mọc ở hướng đông, đến 24h thì chếch về hướng nam, tây nam và lúc 6h luôn lặn ở hướng tây.(y)
V. Xác định phương hướng dựa vào gió:
Việt Nam chúng ta nằm trong vùng “Châu Á gió mùa” với hai loại gió chính. Gió mùa Đông Bắc và Gió mùa Tây Nam.
- Gió mùa Đông Bắc hoạt động kéo dài từ tháng 10 năm nầy cho đến tháng 4 năm sau, thổi từ Đông Bắc đến Tây Nam.
- Gió mùa Tây Nam kéo dài từ tháng 5 đến tháng 10 hàng năm, thổi từ Tây Nam đến Đông Bắc.
Muốn biết gió thổi hướng nào, các bạn nhìn các ngọn cây, ngọn cỏ, lá cờ…
- Cầm ít cát bụi, giấy vụn… thả xuống xem gió cuốn đi hướng nào.
- Lau sạch một ngón tay, ngậm vào miệng chừng 10 giây, lấy ra đưa lên cao, nếu ngón tay lạnh phía nào là gió thổi từ phía đó.
VI. Xác định phương hướng dựa vào các kinh nghiệm khác:
- Gặp thời tiết xấu, không nhìn rõ mặt trời, trăng, sao… và không có địa bàn, các bạn có thể phỏng định phương hướng bằng cách nhìn vào thân cây. Phía nào ẩm ướt nhiều là hướng Bắc (vì mặt trời không đi qua hướng nầy). Từ đó các bạn suy ra các hướng khác.
- Chọn cây và công trình kiến trúc lâu năm để xem, Phía thân cây có vở dày, xù xì mầu sẫm thi đó là hướng bắc. Công trình kiến trúc thì hướng nào mọc nhiều rêu, thẫm, ẩm ướt thì đó là hướng bắc.
- Khi gặp một gốc cây bị cưa ngang, nhìn vòng tuổi ở vết cưa đó, hướng nào có các vồng tuổi ken dày hơn thì là hướng bắc.
- Khi vào rừng gặp gốc cây có kiến, thì hướng đó là hướng nam.
- Nếu gặp nhà thờ nằm độc lập thì của chính nhà thờ bao giờ cũng quay về hướng tây.
Kết luận:Ngày nay, người ta đã tung ra thị trường các loại thiết bị định vị toàn cầu rất gọn, nhẹ. Giúp cho các nhà thám hiểm, phiêu lưu, khai phá, du lịch… biết được vị trí chính xác của mình trên hành tinh nầy qua vệ tinh. Nếu có thiết bị nầy, chúng ta khó mà bị thất lạc, dù trong rừng rậm, giữa đại dương hay trên sa mạc. Tuy nhiên, những kinh nghiệm trên đã được đúc kết qua nhiều năm, bằng nhũng phương pháp hết sức đơn giản vẫn chính xác, hy vọng việc nắm bắt được nó biết đâu lại là cơ hội khi phải đối mặt với những tình huống khó khăn ko may gặp phải. Một phần xác định phương hướng cơ bản nữa là dựa vào các ngôi sao như Bắc đẩu, Nam tào, sao hôm, sao mai hay các chòm sao như: Đại hùng tinh, tiểu hùng tinh, chòm thiên hậu v.v..em xin phép được trình bày sau các bác nhé!(b)
Trước khi người TQ tìm ra la bàn, thì con người làm thế nào xác định được điều đó. Hoặc trong chuyến đi ai đó đã làm rơi mất la bàn rồi thì làm thế nào. Các bạn nên nhớ rằng nhiều khi có la bàn trong tay ta cũng không thể xác định được chính xác phương Bắc Nam, vì nhiều vùng đất trên thế giới có các mỏ sắt nhiễm từ, làm lệch hướng chỉ của la bàn.
Đối với những người hay đi trong những con đường mới lạ, thích khám phá phiêu lưu, mạo hiểm, để thoát ra khỏi một vùng xa lạ hoang vu, để đến đúng điểm đã định trước…. các bạn nhất thiết phải tìm ra phương hướng. Trong thực tế, có nhiều người vì không định hướng được, nên đã đi quanh quẩn mãi trong một vùng, và đôi khi trớ trêu thay, lại quay về đúng nơi khởi điểm.
Xác định phương hướng là một kỹ năng rất quan trọng khi bạn tham quan hoặc sống ngòai thiên nhiên. Trước đây các bạn học sinh và các sinh viên được hướng dẫn rất kĩ nhưng trong thời đại hiện nay nhiều bạn rất xa lạ với những phương pháp xác định phương hướng, chủ yếu là các bạn tham gia chơi những trò chơi lớn hoặc những bạn đi sinh họat ngoài trời mới biết đến những kĩ năng này. Bài viết này sẽ giới thiệu với các bạn một số cách để xác định phương hướng đơn giản khi không có la bàn. Chủ yếu trình bày cách áp dụng mang tính chất kinh nghiệm, thực hành để có thể áp dụng ngay mà không đi quá sâu vào vấn đề lý thuyết. Các chủ thể cần có để xác định phương hướng rất đa dạng, ngày thì có mặt trời, đêm thì có trăng sao...ngay cả nhưng hòn đá mồ côi, nhưng gốc cây hay các công trình kiến trúc, thậm chí la chiếc đồng hồ đeo tay cũng là cơ sở để xác định phương hướng...(y)
CÁC PHƯƠNG HƯỚNG
Nhìn vào hoa gió dưới đây chúng ta thấy có 4 hướng chính là: 1. Đông hay East viết tắt E. 2. Tây hay West viết tắt W. 3. Nam hay South viết tắt S. 4. Bắc hay North viết tắt N. (Người ta còn dùng HOA BÁCH HỢP để chỉ hướng Bắc thay cho chữ N).
Bốn hướng phụ là: 1. Đông Bắc – Viết tắt là NE. 2. Đông Nam – Viết tắt là SE. 3. Tây Bắc – Viết tắt là NW. 4. Tây Nam – Viết tắt là SW.
I. Xác định trực tiếp: Mọi người đều biết rằng hàng ngày Mặt Trời mọc ở hướng Đông và lặn ở hướng Tây. Dựa vào đó chúng ta có thể đóan được hướng Đông và hướng Tây bằng Mặt trời. Tuy nhiên, thường thì Mặt trời không mọc ở chính hướng Đông và lặn ở chính hướng Tây (trừ ngày xuân phân 21/3 và thu phân 23/9) nên chúng ta có thể bị lệch hướng Đông và Tây rất nhiều. Đối với các ngày khác trong năm, mặt trời (MT) mọc ở chính Đông vào lúc 6h và lặn ở chính Tây vào 18h.
II. Xác định phương hướng bằng phương pháp Owen Doff (Bằng gậy và mặt trời):
Cách 1: Chúng ta dùng một cọc cắm trên đất khi có trời nắng. Đánh dấu đỉnh bóng của cọc là T. Để một thời gian sau (khoảng 15‘), bóng của cóc sẽ dịnh chuyển sang vị trí khác. Đánh dấu đỉnh bóng của cọc lúc này là Đ. Nối hai điểm T và Đ lạI ta sẽ có một đường thẳng chỉ hướng Động Tây, đầu T chỉ hướng Tây, đầu Đ chỉ hướng Đông. Xác định được hướng Đông Tây thì sẽ dễ dàng xác định được hướng Bắc Nam. Mọi việc thật đơn giản phải không?
Cách 2: Phương pháp nầy lâu hơn phương pháp 1 chừng vài giờ nhưng khá chính xác.
- Dùng một cây gậy thẳng dài khoảng một mét, cắm thẳng góc với mặt đất, trước giữa trưa (12h).
- Vẽ một cung của vòng tròn từ điểm A với tâm của gốc cây gậy.
- Giữa trưa, bóng gậy sẽ ngắn lại, nhưng quá trưa, bóng gậy sẽ chạm lại vòng tròn, ta đánh dấu điểm đó gọi là điểm B.
- Chia đường AB ra làm hai phần đều nhau. Kẻ đường thẳng từ chân gậy đi qua giữa đoạn AB, sẽ cho ta hướng Bắc.
III. Xác định phương hướng bằng đồng hồ và mặt trời (không chơi với digital watch nhé ):
Đặt đồng hồ nằm ngang trên long bàn tay,hướng kim giờ về phía Mặt trời (muốn chính xác hãy dùng một que nhỏ đặt thẳng đứng ngay giữa tâm đồng hồ, xoay đồng hồ sao cho bóng của que trở thành tia đối của kim giờ). Sau đó lấy phân giác của góc tạo bởi kim giờ và đường thẳng 6-12 sẽ chỉ hướng Bắc Nam. Phía góc nhỏ chỉ hướng Nam, góc lớn chỉ hướng Bắc.
Thế nhỡ may bi lạc ở trong rừng trong một đêm trăng thanh gió mát thì làm thế nào, không nhẽ lại chịu à? Mời các bác theo dõi tiếp phần sau.
IV. Xác định phương hướng dựa vào mặt trăng:
- Trăng Thượng Tuần: (từ mùng 1 đến mùng 10 âm lịch). Nhưng chỉ thấy rõ trăng từ mùng 4 âm lịch. Trăng khuyết, hai đầu nhọn quay về hướng đông.
- Trăng Trung Tuần: (từ 20 đến 29 – 30 âm lịch). Nhưng hết thấy rõ trăng từ 25 âm lịch. Trăng khuyết, hai đầu nhọn quay về hướng Tây.
Ngoài ra, các bạn có thể vạch một đường thẳng tưởng tượng đi qua hai đầu nhọn của mặt trăng thẳng xuống đất, điểm tiếp xúc đó là hướng Nam.
Đọc đến đây thế nào cũng có bác thắc mắc nhỡ vào hôm rằm, trăng tròn vành vạnh như cái đĩa làm gì có đầu nhọn thì xác định thế nào? Vâng, vào cái hôm trăng rằm (giữa tháng) thì lúc 18h trăng luôn mọc ở hướng đông, đến 24h thì chếch về hướng nam, tây nam và lúc 6h luôn lặn ở hướng tây.(y)
V. Xác định phương hướng dựa vào gió:
Việt Nam chúng ta nằm trong vùng “Châu Á gió mùa” với hai loại gió chính. Gió mùa Đông Bắc và Gió mùa Tây Nam.
- Gió mùa Đông Bắc hoạt động kéo dài từ tháng 10 năm nầy cho đến tháng 4 năm sau, thổi từ Đông Bắc đến Tây Nam.
- Gió mùa Tây Nam kéo dài từ tháng 5 đến tháng 10 hàng năm, thổi từ Tây Nam đến Đông Bắc.
Muốn biết gió thổi hướng nào, các bạn nhìn các ngọn cây, ngọn cỏ, lá cờ…
- Cầm ít cát bụi, giấy vụn… thả xuống xem gió cuốn đi hướng nào.
- Lau sạch một ngón tay, ngậm vào miệng chừng 10 giây, lấy ra đưa lên cao, nếu ngón tay lạnh phía nào là gió thổi từ phía đó.
VI. Xác định phương hướng dựa vào các kinh nghiệm khác:
- Gặp thời tiết xấu, không nhìn rõ mặt trời, trăng, sao… và không có địa bàn, các bạn có thể phỏng định phương hướng bằng cách nhìn vào thân cây. Phía nào ẩm ướt nhiều là hướng Bắc (vì mặt trời không đi qua hướng nầy). Từ đó các bạn suy ra các hướng khác.
- Chọn cây và công trình kiến trúc lâu năm để xem, Phía thân cây có vở dày, xù xì mầu sẫm thi đó là hướng bắc. Công trình kiến trúc thì hướng nào mọc nhiều rêu, thẫm, ẩm ướt thì đó là hướng bắc.
- Khi gặp một gốc cây bị cưa ngang, nhìn vòng tuổi ở vết cưa đó, hướng nào có các vồng tuổi ken dày hơn thì là hướng bắc.
- Khi vào rừng gặp gốc cây có kiến, thì hướng đó là hướng nam.
- Nếu gặp nhà thờ nằm độc lập thì của chính nhà thờ bao giờ cũng quay về hướng tây.
Kết luận:Ngày nay, người ta đã tung ra thị trường các loại thiết bị định vị toàn cầu rất gọn, nhẹ. Giúp cho các nhà thám hiểm, phiêu lưu, khai phá, du lịch… biết được vị trí chính xác của mình trên hành tinh nầy qua vệ tinh. Nếu có thiết bị nầy, chúng ta khó mà bị thất lạc, dù trong rừng rậm, giữa đại dương hay trên sa mạc. Tuy nhiên, những kinh nghiệm trên đã được đúc kết qua nhiều năm, bằng nhũng phương pháp hết sức đơn giản vẫn chính xác, hy vọng việc nắm bắt được nó biết đâu lại là cơ hội khi phải đối mặt với những tình huống khó khăn ko may gặp phải. Một phần xác định phương hướng cơ bản nữa là dựa vào các ngôi sao như Bắc đẩu, Nam tào, sao hôm, sao mai hay các chòm sao như: Đại hùng tinh, tiểu hùng tinh, chòm thiên hậu v.v..em xin phép được trình bày sau các bác nhé!(b)